Pastylki złudzeń na grypę i przeziębienia

Pastylki złudzeń na grypę i przeziębienia

Dodano:   /  Zmieniono: 
Witamina C chroni przed nowotworami, zawałami serca i wydłuża życie - przekonywał 20 lat temu Linus Pauling, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. Pauling powinien jednak dostać także Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury - za dzieła science fiction. Nie ma bowiem żadnych przekonujących dowodów, że witamina C zapobiega choćby przeziębieniom - dowiodły najnowsze badania amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia. W ten sposób upadł jeden z największych, podsycanych przez firmy farmaceutyczne mitów, że witamina C to panaceum. Takim samym mitem są reklamy innych preparatów dostępnych bez recepty, najczęściej stosowanych na grypę i przeziębienia, m.in. rutinoscorbinu zawierającego witaminę C, polopiryny i aspiryny. W sezonie grypowym zażywa je 98 proc. Polaków, tymczasem nie ma żadnych dowodów, że te środki chronią przed grypą i przeziębieniem. - Tego rodzaju preparaty przeciwgrypowe pomagają jak umarłemu kadzidło: zmniejszają nasilenie objawów grypy, ale nie mają żadnego wpływu na wywołującego ją wirusa - powiedziała "Wprost" prof. Lidia B. Brydak, szef Krajowego Ośrodka ds. Grypy, ekspert Światowej Organizacji Zdrowia.
Witaminę C (kwas askorbinowy) 70 lat temu zsyntetyzowali szwajcarscy badacze pod kierunkiem Tadeusza Reichsteina. Wcześniej była nazywana środkiem przeciwgnilcowym, gdyż zapobiegała gnilcowi, jak nazywano szkorbut. Tę chorobę znali już wikingowie, którzy leczyli ją cebulą. W średniowieczu gnilec dziesiątkował uczestników wypraw krzyżowych, a w czasach nowożytnych stał się plagą marynarzy. Dopiero w połowie XVIII wieku James Lind, naczelny lekarz Royal Naval Hospital, wykrył, że szkorbut można leczyć sokiem z pomarańczy i cytryn. W 1932 r. Amerykanie W.A. Waugh i Charles King otrzymali witaminę C z cytryny, a zaledwie rok poźniej szwajcarska firma Roch rozpoczęła jej seryjną produkcję. Od tego czasu popularność witaminy C gwałtownie rośnie, a jej roczna produkcja sięga 50 tys. ton!

Witamina C i ruta, czyli faszerowanie złudzeniami
Moda na witaminy w pigułkach pojawiła się w latach 70., gdy Linus Pauling opublikował książkę "Witamina C i przeziębienia". Uczony, który do wszystkich posiłków zażywał witaminę C, przekonywał, że osoby w różnym wieku przyjmujące codziennie gram tej substancji odżywczej znacznie rzadziej niż inni zapadają na choroby grypopodobne. Jeszcze w 1996 r. prof. Harri Hemila z Uniwersytetu Helsińskiego opublikował badania sugerujące, że gram witaminy C dziennie łagodzi objawy przeziębienia i skraca czas trwania choroby. Fiński uczony szybko jednak wycofał się z tych poglądów. Z jego najnowszych obserwacji wynika, że witamina C, podobnie jak witamina E i beta-karoten, nie ma żadnego wpływu na przebieg przeziębienia.
- Kilkanaście innych badań potwierdziło, że faszerowanie się witaminami, w tym witaminą C, nie ma sensu, ponieważ ich nadmiar nie jest przez organizm przyswajany i nie poprawia funkcjonowania układu odpornościowego - powiedział "Wprost" dr Józef Meszaros z Zakładu Farmakologii Akademii Medycznej w Warszawie. U zażywających placebo objawy przeziębienia były nawet lżejsze niż u chorych, którzy otrzymywali witaminę C - wykazały przeprowadzone na 400 osobach badania, których wyniki opublikowano na łamach "Medical Journal of Australia".
Przyjmowanie dodatkowych porcji witaminy C pomaga zwalczyć infekcję jedynie u osób, które wcześniej cierpiały na jej niedobór - stwierdza raport amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia. Ludziom, którzy odżywiają się normalnie, niewiele pomaga zarówno witamina C, jak i rutinoscorbin zawierający rutę i kwas askorbinowy. Autorzy reklam tego środka cynicznie zapewniają, że rutinoscorbin "zgasi ognisko choroby do końca". Z kolei reklamujący ascorutical twierdzą, iż ten preparat "wyeliminuje przeziębienie z grypy", tymczasem nie ma żadnych dowodów na to, że ruta w połączeniu z witaminą C przyspiesza leczenie przeziębienia. Mało skuteczna jest również terapia popularnymi środkami zawierającymi cynk lub wapno z witaminą C, które w dodatku w większych dawkach powodują zaparcia.
Odporności organizmu nie zwiększają także trzygramowe tzw. megadawki witaminy C (pięćdziesięciokrotnie większe od zalecanych osobom dorosłym). - Zażywanie tak dużych porcji witamin jest niepotrzebne, a czasami wręcz szkodliwe - powiedział "Wprost" doc. Janusz Benedykt Książyk, szef Kliniki Pediatrii Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie. Faszerowanie się witaminą C, często stosowane jesienią i zimą, nie skraca przebiegu choroby. Zmienia natomiast działanie innych leków i może powodować poważne skutki uboczne, głównie kamicę układu moczowego, a po dłuższym stosowaniu - przewlekłą niewydolność nerek. Brytyjska Food Standards Agency ostrzega, że gram witaminy C dziennie powoduje biegunki i bóle brzucha (szczególnie w połączeniu z 1,5 g wapnia i 17 mg żelaza). Złogi szczawianów wapnia odkładają się w nerkach już po trzech dniach zażywania dwóch gramów witaminy C na dobę (u osób ze skłonnością do kamicy pojawiają się przy dwukrotnie mniejszej dawce).


Jeżówka dla łatwowiernych
Prawie 50 mln ludzi na świecie codziennie budzi się z przeziębieniem. To najbardziej pospolita infekcja atakującą górne drogi oddechowe i główna przyczyna wizyt u lekarza. Większość dorosłych przeziębia się przeciętnie trzy razy w roku. Najczęściej chorują dzieci - średnio dziewięć razy w roku. Głównym powodem tej choroby nie jest, jak się powszechnie sądzi, zaziębienie, czyli nagłe lub przedłużone oziębienie organizmu. Chorobę wywołują wirusy przenoszone drogą kropelkową (podczas kichania i kaszlu), najczęściej tzw. rhinowirusy. - Chorujemy nie dlatego, że jesteśmy bardziej narażeni na zimno. Powodem jest raczej to, że chroniąc się przed zimnem w zamkniętej, często suchej i zbyt ciepłej przestrzeni, stykamy się z większą liczbą drobnoustrojów wydychanych i wykasływanych przez osoby z najbliższego otoczenia - mówi prof. Andrzej Radzikowski z Akademii Medycznej w Warszawie.
W zapobieganiu i zwalczaniu wirusów jedyną skuteczną metodą jest zwiększenie odporności. Kłopot polega na tym, że dostępne bez recepty środki na ogół nie wykazują takiego działania potwierdzonego badaniami. Przykładem jest stosowany w postaci kropli, tabletek i maści wyciąg z jeżówki (echinacea). Tego rodzaju preparat, reklamowany jako "naturalny środek wzmacniający odporność na poziomie komórkowym", był stosowany leczniczo przez plemiona Indian Ameryki Północnej przy ukąszeniach węży, leczeniu gorączki i ran. Biali osadnicy - przekonują producenci parafarmaceutyków - wykorzystywali go do leczenia infekcji i grypy. W latach 50. XX wieku uznano, że jeżówki wykazują właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Zaprzeczają temu wyniki najnowszych badań, które przeprowadził prof. Bruce Barret z University of Wisconsin w Madison. U leczonych jeżówką studentów objawy przeziębienia, takie jak kaszel, katar i bóle gardła, ustąpiły dopiero po siedmiu dniach, dzień później niż u osób otrzymujących placebo! "Efekty terapeutyczne preparatów zawierających echinaceę to raczej skutek wiary niż faktycznego działania" - twierdzi prof. Ronald Turner z University of Virginia na łamach "Annals of Internal Medicine".


Placebo na kaszel
- W Polsce dostępnych jest kilkaset preparatów przeciw przeziębieniu, ale naukowo potwierdzono skuteczność zaledwie kilku z nich - powiedziała "Wprost" dr Maria Mrozińska, specjalista medycyny rodzinnej, ordynator oddziału pediatrii Szpitala Zachodniego w Grodzisku Mazowieckim. - Najczęściej zalecany jest paracetamol oraz leki wykrztuśne, takie jak gwajafenezyna i jej pochodne. Z leków złożonych można polecić jedynie coldrex max grip (zawierający odpowiednią dawkę paracetamolu) oraz fenylefrynę, tzw. odtykacz. Inne preparaty, m.in. niesterydowe leki przeciwzapalne, mogą być skuteczne, ale ich stosowanie wiąże się z poważnymi skutkami ubocznymi: krwawieniami z przewodu pokarmowego, wylewami krwi do mózgu i niewydolnością nerek.
W USA przyczyną 6,2 proc. zatruć u dzieci są leki na przeziębienie i środki przeciwkaszlowe. Krople na katar, takie jak afrin, nasivin, xylometazolin i tyzine, stosowane zbyt długo lub za często - zamiast udrożnić nos - mogą doprowadzić do tzw. polekowego nieżytu nosa. Nie należy stosować ich dłużej niż 3-4 dni. - Przedawkowanie kropli do nosa nasila katar i może zwiększyć ciśnienie tętnicze krwi - ostrzega dr Józef Meszaros. Jego zdaniem, powinno się zażywać jak najmniej leków na przeziębienie. Preparatów na kaszel lekarze nie powinni nawet zalecać. Większość tych środków (zarówno na tzw. suchy kaszel, jak i kaszel produktywny, czyli z wykrztuszaniem) wykazuje taką skuteczność jak działające na zasadzie sugestii placebo - udowodnili brytyjscy farmakolodzy. Mało skuteczne są również środki antyhistaminowe pierwszej generacji, znajdujące się w takich lekach na przeziębienie, jak coldrex nite, diphergan i fenistil, które dla niektórych mogą się okazać wręcz niebezpieczne. Powodują one zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego (m.in. halucynacje), zwiększają ryzyko wypadku podczas pracy lub prowadzenia pojazdu, a u dzieci zmniejszają zdolności uczenia się. Jedynie leki mukalityczne (rozrzedzające wydzielinę) są przydatne, jeśli stosuje się je między czwartym i dziesiątym dniem kaszlu.

Antybiotykomania
- W leczeniu przeziębienia ogromną rolę odgrywa nastawienie psychiczne. Jeśli ktoś uważa, że jakiś lek pomaga jemu lub jego dziecku, będzie go stosował - mówi doc. Janusz Książyk. Wiele osób leczy się na własną ręką, bo większość preparatów na przeziębienie jest dostępna bez recepty. Podstawowe błędy popełniają również medycy. Co czwarty chory zgłaszający się do lekarza rodzinnego niepotrzebnie otrzymuje leki, w tym farmaceutyki dostępne wyłącznie na receptę. - Największym błędem jest leczenie przeziębienia antybiotykami, które w naszym kraju są zażywane niemal tak często jak witaminy - powiedziała "Wprost" prof. Waleria Hryniewicz, przedstawiciel Polski w grupie roboczej Unii Europejskiej ds. racjonalnego stosowania antybiotyków. W Polsce ponad 90 proc. tych leków przepisują lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, głównie jesienią i zimą. - Świadczy to o tym, że najczęściej antybiotykami są "leczone" schorzenia wirusowe, takie jak przeziębienia i zakażenia grypopodobne, na które te farmaceutyki w ogóle nie działają - powiedział "Wprost" dr Paweł Grzesiowski z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Warszawie.
Według WHO, zakażenia wirusowe stanowią aż 70 proc. wszystkich dolegliwości, na które przepisywane są antybiotyki. Lekarze tłumaczą, że chcą w ten sposób zapobiec groźnym powikłaniom po przeziębieniach. Z badań wynika jednak, że zaledwie 1-2 proc. przeziębień towarzyszą wymagające użycia antybiotyków infekcje bakteryjne, takie jak zapalenie zatok przynosowych i ucha środkowego. Antybiotyki są przydatne jedynie w leczeniu anginy wywoływanej przez paciorkowce. W pospolitych zakażeniach wirusowych przydatne są wypróbowane sposoby naszych babć, takie jak picie dużych ilości płynów i inhalacje parą wodną, a także zażywanie paracetamolu (w razie utrzymującej się zbyt wysokiej gorączki i narastających dolegliwości bólowych). Znacznie tańsze i bezpieczniejsze niż wątpliwej skuteczności parafarmaceutyki są tradycyjne metody leczenia, takie jak sok z malin, rosół z kury i kilka dni w ciepłej pościeli.

Zbigniew Wojtasiński
Współpraca: Alicja Baranowska, Paweł Górecki, Jan Stradowski
Janusz Benedykt Książyk
Klinika Pediatrii Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie
Leczenie przeziębienia i grypy jest jedynie objawowe. Wysoką gorączkę należy zwalczać, podając paracetamol. Jesteśmy ostrożni w stosunku do niesterydowych leków przeciwzapalnych. Nie polecamy podawania dzieciom ibuprofenu. W razie przeziębienia często podawane są preparaty witaminowe, ale wystarczy odpowiednia dieta, aby zabezpieczyć tego rodzaju potrzeby dziecka.

Józef Meszaros
Zakład Farmakologii Akademii Medycznej w Warszawie
Jedyną metodą walki z grypą są zapobiegawcze szczepienia. Wprawdzie amerykańscy naukowcy stwierdzili, że przygotowana na ten sezon szczepionka nie jest zbyt udana, ponieważ atakujący wirus różni się od użytego w preparacie, ale oba szczepy są na tyle podobne, że preparat zapewnia dość dużą ochronę. Grypy nie można pomylić z innymi infekcjami - objawami, które ją wyróżniają, są: bardzo złe samopoczucie, wyjątkowo wysoka gorączka, bóle mięśni przy jednoczesnym braku kataru czy kaszlu.

Andrzej Radzikowski
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Do sztuki lekarskiej należy zdiagnozowanie, kiedy kończy się grypa, a zaczynają się powikłania wywołane przez bakterie. Dopiero wtedy można podać antybiotyki. Wirus grypy niszczy śluzówkę i toruje drogę bakteriom powodującym ropne zakażenia. U małych dzieci jest to najczęściej zapalenie ucha środkowego, u starszych dzieci - zapalenie zatok, a u osób w podeszłym wieku - zapalenie płuc. Wirus grypy samoistnie może też wywołać u osób dorosłych zapalenie mięśnia sercowego, rdzenia kręgowego i mózgu.

Andrzej Chciałowski
Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii CSK MON w Warszawie
Najlepszą metodą zapobiegania grypie są szczepienia. Gdy dojdzie do zachorowania, należy się położyć do łóżka i przyjmować leki obniżające gorączkę (paracetamol, kwas acetylosalicylowy). Jeśli po trzech, czterech dniach objawy nie ustąpią, należy się zgłosić do lekarza. Dopiero w razie powikłań niezbędne jest zaaplikowanie antybiotyku.
Więcej możesz przeczytać w 50/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 50/2003 (1098)

  • Na stronie - Iluzjoholicy14 gru 2003Coraz łatwiej o wrażenie, że im bardziej jesteśmy wodzeni za nos, tym większą sprawia nam to satysfakcję. W dodatku za robienie nas na szaro gotowi jesteśmy zapłacić coraz większe pieniądze. Tyle tylko, że jarmarcznych iluzjonistów wyciągających...3
  • Peryskop14 gru 2003Portfel wyprany calgonitem W sierpniu 2003 r. niemiecka stacja ORB (należy do telewizji ARD) wyemitowała reportaż o różnicach w skuteczności proszku do prania Persil oferowanego Niemcom i Polakom. Na niemieckim rynku dostępne są lepsze i...6
  • Dossier14 gru 2003Romano PRODI przewodniczący Komisji Europejskiej "Kraj, który nie zaakceptuje konstytucji, będzie się musiał liczyć z koniecznością opuszczenia UE. Przez jeden kraj nie może załamać się plan zapewnienia unii konstytucji" "The...7
  • Poczta14 gru 2003Hurtownia seksu Z uwagą przeczytałem artykuł "Hurtownia seksu" (nr 37). Porywanie kobiet do domów publicznych stało się procederem łagodnie traktowanym przez sąd, który jakby zapomniał, że porwanie, zmuszanie do bycia...9
  • Kadry14 gru 20039
  • M&M14 gru 2003 ZAWIESZENIE BRONI W żartów ton nie uderzę. Bo choć go nie popieram, dzisiaj cieszę się szczerze z ocalenia premiera.10
  • Playback14 gru 200310
  • Allegro furioso14 gru 2003Brytyjscy udziałowcy spółki QXL Poland zarządzającej internetową platformą aukcyjną Allegro stracili ją, gdy polscy wspólnicy podwyższyli (w grudniu ubiegłego roku) kapitał spółki. Następnie 92 proc. udziałów wykupiła związana z polskimi...10
  • Z życia koalicji14 gru 2003Szczerze, gorąco, ale nie bezinteresownie życzymy premierowi Millerowi jak najszybszego powrotu do zdrowia. A to dlatego, że skutki jego wypadku są znacznie poważniejsze, niż się wydawało - otóż krajem mógłby przez tydzień rządzić...12
  • Z życia opozycji14 gru 2003Niedobra Samoobrona przeszkadzała w Sejmie ministrowi Szmajdzińskiemu. Nasi drodzy hucpiarze krzycząc, protestowali przeciw wyprawie polskich wojsk do Iraku. Zamiast żołnierzy proponowali wysłać tam Jana Rokitę i braci Kaczyńskich. My z kolei...13
  • Fotoplastykon14 gru 200314
  • Helikopter w lodzie14 gru 2003Śledztwo "Wprost": dlaczego rozbił się śmigłowiec z Leszkiem Millerem na pokładzie Helikopter z premierem Leszkiem Millerem na pokładzie musiał się rozbić przy podchodzeniu do lądowania. Silniki musiały przestać pracować dokładnie 600 m nad...16
  • Przedsiębiorczość - rozwój - hazard14 gru 2003Afera z jednorękimi bandytami wyszła na jaw, bo posłowie działający po stronie hazardowego lobby złamali umowę Wicepremier Jerzy Hausner wpadł w szał, gdy się dowiedział, jaką ustawę włączono do jego pakietu "Przedsiębiorczość - rozwój - praca"....20
  • Pluton specjalnej troski14 gru 2003Zabójcy górników z kopalni Wujek są chronieni i nagradzani przez wywodzący się z PRL układ W czternastym roku istnienia III RP ponad prawem i zwyczajnym poczuciem sprawiedliwości trwa układ odpowiedzialny za zabicie dziewięciu górników w kopalni...22
  • "Pruszków" pod Moskwą14 gru 2003Najgroźniejszy polski gang jest tylko filią rosyjskiej mafii Gdy wiosną 1996 r. Leszek Danielak (Wańka) opuszczał areszt w Białołęce, orkiestra grała na jego powitanie melodię z "Ojca chrzestnego" Francisa Forda Coppoli. Na Wańkę czekał komitet...26
  • Niemiec wszech czasów14 gru 2003Zwykli Niemcy mogą być dumni ze swych poglądów Plebiscyt, w którym wybierano "Niemca wszech czasów", przeprowadziła niemiecka telewizja ZDF (o zasięgu odpowiadającym polskiej Dwójce). Ciągnął się ten plebiscyt wiele dni, kolejność się zmieniała,...30
  • Nałęcz - Poselskie kukułki14 gru 2003Lobbystów trzeba zidentyfikować, by nie udawali bezstronnych ekspertów Namnożyło się ostatnio oskarżeń w sprawie patologicznych zachowań towarzyszących nowelizowaniu ustawy o grach losowych. Politycy pochodzący z różnych klubów parlamentarnych...30
  • Giełda i wektory14 gru 2003Hossa Świat Poczta dzieciom Szwajcarska poczta zatrudniła pięciu pracowników, których jedynym zadaniem będzie odpowiadanie na listy dzieci do Świętego Mikołaja. W 2002 r. był on adresatem 11 tys. przesyłek. Szwajcarska poczta...34
  • Oligarcha Kaczmarek14 gru 2003Grupa Kaczmarka montuje prywatno-państwowe imperium Wiesław Kaczmarek (wkrótce skończy 46 lat) lubi pozować na twardego faceta, mówiąc chętnie o swoich hobby: łowiectwie, żeglarstwie, nurkowaniu (chwali się zejściem na głębokość 69 m). Na jego...36
  • Bushonomika14 gru 2003Europa dostaje od Ameryki klapsa w gospodarkę! Zacznijmy myśleć o sobie - od kilkunastu miesięcy nawoływali amerykańscy konserwatyści, w tym Pat Buchanan, były republikański kandydat na prezydenta. I Ameryka zaczyna się odwracać od Europy....42
  • Chichot Żelaznego Ottona14 gru 2003Jak komuniści znacjonalizowali Bismarcka To Otto von Bismarck stworzył podstawy obowiązującego do dziś powszechnego systemu emerytalnego. Zaczął w 1883 r. od wprowadzenia ustawy o ubezpieczeniach chorobowych. W Niemczech działało wówczas około 6...46
  • Wyborowa palinka14 gru 2003Węgierska choroba grozi Polsce Argentyna nad Dunajem? Niewiele brakowało. Pod koniec listopada Budapeszt wręcz się zatrząsł, gdy rozpoczęła się znamionująca ucieczkę kapitału wyprzedaż węgierskich papierów skarbowych. Można rzec, iż była to...50
  • Las niewidzialnych rąk14 gru 2003Rozdają miliardy dolarów i chcą pozostać nieznani Wpłacił 73 mln USD na rzecz walki z AIDS w Chicago, wspomógł fundację Medill Innocence Project, której celem jest uwolnienie niesłusznie skazanych na karę śmierci, a mimo to nikt go nie zna, a...52
  • Załatwione odmownie - Rynek jest odpowiedzią14 gru 2003Zasady liberalnej gospodarki sprawdzają się wszędzie, także w ochronie ginących gatunków zwierząt Czasami ręce opadają, gdy słyszy się te same bzdury i naskórkowe oceny powtarzane po wielekroć przez tzw. szczerych i bezkompromisowych obrońców...54
  • Supersam14 gru 2003Minirajd Najmniejszy na świecie - kilkucentymetrowy - zdalnie sterowany samochód MicMac, po zaledwie kilkunastosekundowym ładowaniu miniaturowego akumulatora, może ścigać się z konkurentami przez kilkanaście minut. Zasięg nadajnika wynosi...56
  • Związek zdradziecki14 gru 2003Konkubinat przegrywa z monogamicznym małżeństwem Wyniki badań socjologicznych i transkulturowych sugerują, iż w XXI wieku będą alternatywne dla małżeństw związki, a tradycyjne małżeństwo monogamiczne będzie nadal popularne tylko w niektórych...58
  • Randka z Monicą14 gru 2003Afera rozporkowa pomogła Monice Lewinsky, ale też Hillary i Billowi Clintonom Czy można zrobić karierę na własnym upadku? Przykład Moniki Lewinsky, najsłynniejszej stażystki na świecie, pokazuje, że można. Romans z Billem Clintonem sprawił, że...64
  • Jutro futro14 gru 2003Bliższa koszula ciału, ale futro bardziej - mawiał gitarzysta Jimi Hendrix Prędzej wystąpię nago niż w futrze! - krzyczała przed dziesięciu laty modelka Naomi Campbell. Teraz chodzi otulona w norki i szynszyle. Wielka i hałaśliwa kampania...66
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Uroki pieprzenia14 gru 2003Drogi Robercie! Piszę do Ciebie z ogniem w ustach, jako że właśnie zjadłem solidną porcję spaghetti z oliwą, czosnkiem i papryką. Eksperymentalnie dorzuciliśmy hojną ręką pokrojone w plastereczki czarne oliwki. Efekt wspaniały, tyle że Miryna...70
  • Ekran osobisty - Parkinson to nie choroba14 gru 2003Michael Parkinson działa jak kamerton podający właściwy dźwięk, a jego goście pilnują się, by... nie sfałszować W dzisiejszych czasach telewizyjny talk-show kojarzy nam się albo z cyrkiem, albo z pojedynkiem. Dlatego wiadomość, że istnieje ktoś,...71
  • Seksapil populizmu14 gru 2003Dla Juana Perona, inteligentnego, ale pozbawionego osobowości przywódcy, Evita była ważnym łącznikiem z narodem Evita Peron jest postacią niemal tak znaną jak Statua Wolności i - zdaniem argentyńskiego pisarza Tomasa Eloya Martineza - była nawet...72
  • Know-how14 gru 2003Filia Machu Picchu Llactapatę, miasto położone w pobliżu Machu Picchu, najbardziej znanego obiektu cywilizacji Inków, odkryli amerykańscy i brytyjscy badacze. Uczeni przypuszczają, że pełniło ono funkcję zaplecza Machu Picchu. W Llactapacie...76
  • Pastylki złudzeń na grypę i przeziębienia14 gru 2003Witamina C chroni przed nowotworami, zawałami serca i wydłuża życie - przekonywał 20 lat temu Linus Pauling, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. Pauling powinien jednak dostać także Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury - za dzieła...78
  • Zasada Rothschildów14 gru 2003Kuzynki i kuzyni - na ślubny kobierzec! Karol Darwin poślubił swoją kuzynkę Emmę Wedgwood i miał z nią dziesięcioro dzieci. Drugą żoną Alberta Einsteina została córka jego stryja - Elsa. Franklin D. Roosevelt, najdłużej urzędujący prezydent w...84
  • Bez granic14 gru 2003Ile jest warta jednocentówka Lynn Wagner z miejscowości Mifflin County w stanie Pensylwania w wieku 13 lat postanowił oszczędzać, a że nie bardzo miał z czego, wymyślił, że będzie zbierać monety jednocentowe. W sierpniu tego roku 53-letni...88
  • Wiosna Putina14 gru 2003Ekipa prezydenta Rosji zrobiła wszystko, by głosy zostały policzone długo przed wyborami Bukmacherzy nie mieli nic do roboty przy wyborach do Dumy. Zwycięzca mógł być tylko jeden - kremlowska partia władzy, czyli Zjednoczona Rosja. Członkowie...90
  • Lokomotywa na bocznicy14 gru 2003Francuzi tracą na twardym sojuszu z Niemcami Francuska wizja Europy opiera się na "pojednaniu francusko-niemieckim". W tej wizji unia była kondominium, jej program polityczny rodził się w Paryżu i po dyskusjach przedstawiany był jako wspólne...94
  • NATO. Reaktywacja14 gru 2003Ożywienie NATO będzie triumfalnym powrotem USA do Europy Teatr działania nowego NATO: cały świat. Siły zbrojne: niewielkie liczebnie, ale za to znakomicie wyposażone międzynarodowe oddziały szybkiego reagowania, zdolne do akcji w ciągu kilku dni....96
  • Chiński kanclerz14 gru 2003Niemcy robią z Chinami tak samo dobre interesy, jakie robili z Irakiem Saddama Z twarzy kanclerza Gerharda Schrödera zniknął grymas złości i zniecierpliwienia. Przez kilka dni obywatele lgnęli do niego, by uścisnąć mu dłoń lub choć pomachać ręką...100
  • Menu14 gru 2003Kraj Pląsy w paczkach Prześmiewany i parodiowany balet klasyczny ma wciąż na całym świecie wiernych entuzjastów, a "Jezioro łabędzie" i "Dziadek do orzechów" to niekwestionowane arcydzieła. Przebojowa muzyka...102
  • Stolica świata - Nowy Jork14 gru 2003W Nowym Jorku sukces odnosi ten, kto w tygodniu ma tyle nowych pomysłów, ile w Europie przez rok Jestem Anglikiem w Nowym Jorku/ Widzisz, jak idę Piątą Aleją/ Jestem Anglikiem w Nowym Jorku/ Jestem obcokrajowcem, ale jestem tu legalnie" - śpiewał...104
  • Anielski demon14 gru 2003"Zakochałem się w Łodzi: takiej architektury i kobiet nie ma chyba nigdzie na świecie" - mówi David Lynch Krzysztof Majchrzak, Karolina Gruszka i Peter J. Lucas (Piotr Andrzejewski) zagrali w najnowszym filmie Davida Lyncha. Zdjęcia kręcono w...108
  • Kino Tomasza Raczka14 gru 2003Pan i Władca: Na krańcu świata *** Reżyseria: Peter Weir W rolach głównych: Russell Crowe, Paul Bettany USA 2003 Zrobiona z rozmachem ekranizacja książek Patricka O'Briana, który w ciągu ostatnich trzydziestu lat wydał...109
  • WiceLeonardo14 gru 2003Polak Robert Stpiczyński skopiuje największe dzieła Rafaela do jego muzeum w Urbino Za 47 tys. euro sprzedano niedawno na aukcji "Monę Lisę" Leonarda da Vinci. Nie był to oryginał z Luwru, lecz kopia z 1600 r. Historycy sztuki i konserwatorzy...110
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego14 gru 2003KYLIE MINOGUE - ** Body Language Czy może być normalna kobieta, z którą chciałoby się przespać dwa miliardy facetów w wieku różnym? Czy może prowadzić stabilne życie śpiewaczka, na której posadę sekssymbolu dybią tabuny...111
  • Chopin nie uczesany14 gru 2003Daleko od skansenu w Żelazowej Woli Ta płyta może zachwycić lub zniesmaczyć, a naszych pianistycznych belfrów doprowadzi do ataku serca. Nikomu jednak nie pozwoli ziewać, bo nie ma nic wspólnego z doskonałą przeciętnością, którą z upodobaniem...112
  • Sława i chała14 gru 2003Książki Cienki Piątek Dziwka. Torba. Wywłoka. Kurwa" - to pierwszy wers najnowszej powieści Tomasza Piątka "Żmije i krety". Autor "Heroiny" zabłądził w okolice fantastyki. I wszystko wskazuje na to, że trafił tam na...114
  • System idiotele - Widziałem w telewizji14 gru 2003Widziałem w telewizji, jak pewien dwunastolatek w Skierniewicach terroryzuje okolicę, napadając nie tylko na swoich rówieśników, ale także na dorosłych. Rabuje przy tym co się da, grożąc ofiarom nożem, zupełnie nie przypominającym zabawki....116
  • Co-media - Reporterski skrót14 gru 2003Czas sprawowania rządów przez kolejne ugrupowania polityczne można z grubsza podzielić na dwa etapy: wschodzący i zachodzący. Pierwszy sprowadza się do usuwania ze stołków ludzi z poprzedniej ekipy i stawiania swoich. Drugi zaś polega na łapaniu...116
  • Organ Ludu14 gru 2003TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 50 (63) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 8 grudnia 2003 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Do Brukseli choćby w gorsecie I sekretarz się nie ugnie! I sekretarz Partii i rządu zapowiada, że weźmie udział w...117
  • Skibą w mur - Ubole tańczą pogo14 gru 2003Festiwal w Jarocinie - oprócz debilnych historii o czarnych mszach i zjadaniu kotów - ma także swoją mało znaną historię polityczną Instytut Pamięci Narodowej odtajnił odnalezione przypadkowo informacje o działaniach Służby Bezpieczeństwa podczas...118