Polskie drogi

Dodano:   /  Zmieniono: 
Londyn, widok na siedzibę parlamentu (BasPhoto/Fotolia.pl)
Brexit spowodował, że Polacy coraz częściej czują się na Wyspach intruzami. Pytanie: czy wracać do Polski, czy szukać pracy w innych krajach UE?

Prime minister’s questions, czyli cotygodniowa potyczka premiera Rządu Jej Królewskiej Mości z opozycją i posłami własnej partii, to ważny rytuał brytyjskiej demokracji. W miniony wtorek jeden z tematów podniósł Daniel Kawczynski, poseł torysów polskiego pochodzenia, upominając się o poszanowanie praw mniejszości polskiej w Wielkiej Brytanii. Kawczynski przypomniał wkład Polaków w bitwę o Anglię (czym wywołał aplauz w Izbie Gmin) i zapytał, co David Cameron ma zamiar zrobić z atakami na naszych rodaków na Wyspach. – Takie akty nienawiści nie będą tolerowane. Polska to nasz sojusznik, który podziela wiele z naszych zastrzeżeń wobec funkcjonowania UE – oświadczył odchodzący premier, dodając, że dzwonił już w tej sprawie do Beaty Szydło. Interwencja Kawczynskiego nastąpiła po proteście polskiego ambasadora w Londynie, Witolda Sobkowa, który domagał się zdecydowanej reakcji władz na antypolskie wystąpienia.

Przez kilka dni nękanie Polaków było jednym z głównych tematów brytyjskich mediów. Rozmiary tych ataków są różne. Czasami chodzi o zaczepki szkolnych kolegów nakazujących polskim uczniom – tu cytat – „wyp…ać z Anglii”. Czasami są to publiczne wyzwiska pod adresem dorosłych albo obraźliwe rasistowskie hasła (np. „brudny Polak”) malowane na pomnikach upamiętniających ofiary II wojny światowej albo murach Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w londyńskiej dzielnicy Hammersmith. To właśnie ten ostatni incydent – dzieło samotnego chuligana – sprowokował publiczną debatę o społecznych skutkach Brexitu. Nie był to odosobniony przypadek. Policja w hrabstwie Cambridgeshire prowadzi śledztwo w sprawie akcji ulotkowej, która dotknęła Polaków z miasteczka Huntingdon. W tamtejszych skrzynkach pocztowych pojawiły się kartki z hasłami wzywającymi do usunięcia „polskiego robactwa” z Anglii. I choć Polacy nie są jedynymi ofiarami fali nienawiści na tle rasowym – policja od referendum odnotowała jej 50-procentowy wzrost – to jako najliczniejsza mniejszość europejska czują się szczególnie zagrożeni.

Brudni Polacy

– Informacje o tym, że firmy nie planują przedłużać kontraktów pracownikom z Polski i innych krajów Europy Środkowej, pojawiają się coraz częściej – mówi Polak pracujący jako prawnik w Manchesterze. Nie chce się wypowiadać pod nazwiskiem. W mediach społecznościowych pojawiają się opisy słownych napaści np. na polskie pielęgniarki pracujące w brytyjskich szpitalach. W internecie ktoś zamieścił też wpis z internetowego systemu rezerwacji stolików w jednej z restauracji. Klient domaga się zapewnienia mu angielskiej obsługi, żądając: „Żadnych Europejczyków przy moim stole”. – Polacy na Wyspach są w szoku i boją się o przyszłość. Ich dzieci chodzą przecież do angielskich szkół, a wiemy, jak dzieci potrafią być okrutne – mówiła w „The Independent” Adriana Chodakowska prowadząca stronę internetową Londynek.net. Drastycznych przykładów okrucieństwa nie trzeba długo szukać.

W maju 16-letnia Dagmara Przybysz mieszkająca z rodzicami w Pool w Kornwalii popełniła samobójstwo, bo została dosłownie zaszczuta przez kolegów z klasy z powodu swojego pochodzenia. Przed śmiercią skarżyła się na jednym z portali społecznościowych na rasizm. Wygląda na to, że Brexit uwolnił raczej skrywane dotąd przez Anglików pokłady nienawiści do imigrantów. Polacy i inni przybysze z Europy Środkowej okazali się najtrudniejsi do zaakceptowania. Wobec Arabów, imigrantów z Pakistanu i Indii czy ludzi z Karaibów i Afryki Anglicy mają poczucie winy wynikające z kolonialnej przeszłości Imperium Brytyjskiego. Jest ono starannie pielęgnowane na wszystkich poziomach edukacji. Poza tym imigranci z dawnych kolonii w większości znają dobrze angielski język, kulturę i obyczaje – o Polakach nie można tego powiedzieć. Imigranci spoza Europy koncentrują się w wielkich kosmopolitycznych metropoliach – Polacy zaś zapuścili się na głęboką angielską prowincję, która dotąd była wolna od migracyjnej presji. – Przeciętny John Bull to powściągliwy konserwatysta, którego bardzo irytują nasi rodacy oraz ich brak znajomości i zrozumienia lokalnych obyczajów – mówi Polak z Manchesteru. W takiej sytuacji o konflikty nietrudno.

Z danych wynika, że Polacy przodują w statystykach przestępczości na Wyspach w przeliczeniu na głowę. Oczywiście antypolskie wystąpienia, choć nagłaśniane przez media, to jednak nadal tylko margines. Reakcją na wybryk jednego chuligana, który obsmarował sprejem londyński POSK, była zmasowana akcja obywatelskiego poparcia udzielanego Polakom przez angielskich sąsiadów. Ośrodek w Hammersmith odwiedzili członkowie rządu, w tym wiceszef Home Office, Lord Ahmad. Nie zmienia to jednak faktu, że atmosfera nie jest najlepsza. – Czujemy się niechciani i znienawidzeni – oświadczył Jan Żyliński, jeden z najbogatszych Polaków na Wyspach, który swego czasu wyzywał na pojedynek lidera antyimigranckiej partii UKIP, Nigela Farage’a. I choć Żyliński wysłał do Izby Gmin list z żądaniem potwierdzenia przez liderów głównych partii, że mieszkający w chwili referendum na Wyspach Polacy nie będą deportowani, to jednak coraz głośniej zaczyna się mówić o masowej wyprowadzce z Anglii. Tylko pytanie: dokąd Polacy mieliby jechać?

Niemcy czekają

Zbyt wielkiego wyboru nie ma. Sytuacja taka jak w Anglii, która w ciągu dekady przyjęła setki tysięcy Polaków – od wysokiej klasy fachowców po biernych beneficjentów systemu opieki społecznej – już się nie powtórzy. Na pewno nową ziemią obiecaną nie będzie Francja, gdzie już dawno rozpętano histerię strachu przed przysłowiowym polskim hydraulikiem. Także nękane kryzysem kraje Południa, np. Włochy czy Hiszpania, nie mają wiele do zaoferowania, bo bezrobocie wśród młodych ludzi sięga tam nawet 50 proc. Pozostaje więc tylko alternatywa: praca w Niemczech albo powrót do kraju.

Niemcy już ostrzą sobie zęby na odpływ siły roboczej z Wysp. Jest bowiem mało prawdopodobne, by Wielka Brytania przyjęła rozwiązania dotyczące swobodnego przepływu ludzi, jakie mają np. Norwegia czy Szwajcaria, które nie należą do UE. Przecież celem Brexitu ma być pozbycie się obcej siły roboczej z Wysp. A to oznacza, że do Wielkiej Brytanii będzie przybywać z UE tylko 50 tys. osób rocznie, a nie 170 tys. jak obecnie. Wypadnięcie Anglii z czołówki krajów docelowych dla migracji w UE może spowodować wzrost znaczenia Niemiec. Thomas Straubhaar, ekonomista cytowany przez „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, uważa, że przenosinom firm z Wielkiej Brytanii na kontynent będzie towarzyszył także odpływ wysoko wykwalifikowanych pracowników. Tak było już po kryzysie roku 2008, gdy np. wielu Bułgarów i Rumunów pracujących we Włoszech czy Hiszpanii przeniosło się do Niemiec. Mowa o dodatkowych 100 tys. ludzi rocznie. To dużo, bo w 2014 r. do Niemiec przybyło prawie 200 tys. Polaków. Czy będą tam mile widziani? Z badań wynika co prawda, że ponad dwie trzecie Niemców byłoby skłonnych zaakceptować Polaka jako kolegę w pracy, ale też postrzeganie naszych wzajemnych relacji się zmienia. Polacy są przez Niemców mniej lubiani niż np. Grecy, którzy z powodu kryzysu zadłużeniowego od kilku lat mają fatalną prasę nad Łabą. Z badań przeprowadzonych ostatnio przez Fundację Bertelsmanna wynika, że większość Niemców źle ocenia stosunki polsko-niemieckie. W porównaniu z Anglią, która tradycyjnie raczej dopieszcza mniejszości narodowe, w Niemczech to bardzo drażliwa kwestia. Od kilku lat toczy się batalia o uznanie mieszkających tu Polaków za mniejszość narodową. Rozporządzenie w sprawie odebrania tego statusu wydał w 1940 r. Hermann Göring, a ono nadal obowiązuje. Próby zmiany sytuacji są skutecznie torpedowane przez władze w Berlinie.

Uczestniczący w negocjowaniu w 1990 r. traktatu polsko-niemieckiego prof. Jerzy Sułek przyznał niedawno w wywiadzie dla stacji Deutsche Welle, że rząd Tadeusza Mazowieckiego próbował wprowadzić zapisy unieważniające nazistowską dyskryminację. Niemcy zdecydowanie odrzucili taką możliwość i do dziś tego stanowiska się trzymają. Brak jasnego statusu prawnego, który byłby odzwierciedleniem przywilejów, jakimi cieszy się mniejszość niemiecka w Polsce, ma swoje konsekwencje. Dość wspomnieć o problemach z nauczaniem czy choćby używaniem języka polskiego przez dzieci z mieszanych rodzin. Zdarzają się nawet przypadki odbierania dzieci polskim rodzicom i przekazywania ich niemieckim rodzinom zastępczym przez opiekę społeczną (która w Niemczech ma prawo swobodnego ingerowania w życie rodzinne obywateli). Dla Polaków noszących się z zamiarem ewentualnej przeprowadzki z Wielkiej Brytanii do Niemiec może to być znacząca zmiana – niezależnie od tego, na ile rzeczywiście korzystali na Wyspach z praw mniejszości. A to oznacza, że jeśli dojdzie do konieczności wyjazdu z Anglii, wielu naszych rodaków może rozważać opcję, którą dotychczas stanowczo odrzucali, czyli powrót do kraju.

Artykuł został opublikowany w 27/2016 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 27/2016 (1743)

  • Ocalić Zachód przed Zachodem3 lip 2016, 20:00Szczyt NATO w Warszawie miał przedefiniować doktrynę obronną Zachodu. Wciąż na to liczymy, ale najpierw Sojusz musi od nowa sam siebie zdefiniować w kontekście dezintegrujących się Europy i świata.5
  • Wybory w Austrii unieważnione3 lip 2016, 20:00Austriacki sąd konstytucyjny nakazał powtórzenie wyborów prezydenckich.11
  • PiS obniża wiek emerytalny3 lip 2016, 20:00Według zapowiedzi rządu już w połowie 2017 r. ma zostać obniżony wiek emerytalny do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Stały Komitet Rady Ministrów zdecydował o zarekomendowaniu Radzie Ministrów przyjęcia pozytywnej opinii dla prezydenckiego...13
  • Zdarzyło się jutro3 lip 2016, 20:00No i nie ma już polskiego Euro. Szkoda. Przez chwilę byli Milik, Pazdan i Lewandowski, a teraz znowu tylko prezydent, premier i Prezes…15
  • Polskie drogi3 lip 2016, 20:00Brexit spowodował, że Polacy coraz częściej czują się na Wyspach intruzami. Pytanie: czy wracać do Polski, czy szukać pracy w innych krajach UE?17
  • Milcząca mniejszość3 lip 2016, 20:00Część żyjących w Wielkiej Brytanii Polaków tak bardzo stara się wtopić w społeczeństwo, że głosowała za Brexitem. Pewnie ze szkodą dla siebie.19
  • Słabość Europy3 lip 2016, 20:00Nerwowe naciskanie na szybkie wyjście Wielkiej Brytanii z UE nie ma żadnego sensu. To jest proces, na który ani Niemcy, ani Francja, ani inne kraje zakładające kiedyś Unię nie mają żadnego wpływu – mówi Mark Leonard, szef European Council on...21
  • Sny o potędze3 lip 2016, 20:00To będzie najważniejsze wydarzenie od czasu wstąpienia Polski do NATO. Już samo to, że odbędzie się w mieście, które kiedyś dało nazwę Układowi Warszawskiemu, ma wagę symbolu. Ale czy faktycznie będzie to rewolucyjny szczyt dla samego NATO i...23
  • NATO się zmienia3 lip 2016, 20:00Brak Wielkiej Brytanii w strukturach europejskich zmienia debatę na temat budowania europejskiego sytemu bezpieczeństwa i obrony – mówi Paweł Soloch, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego.26
  • Polska w sidłach hakerów3 lip 2016, 20:00Na lipcowym szczycie NATO w Warszawie cyberprzestrzeń zostanie oficjalnie uznana za nowe pole walki – zapowiedział w połowie czerwca br. sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg, wyjaśniając, że trudno dziś wyobrazić sobie jakikolwiek...27
  • Jak poprawić wizerunek Polski3 lip 2016, 20:00Chciałabym nadal przekazywać rzetelne informacje na temat Polski, żeby nikt już nie kwestionował demokracji w naszym kraju – mówi „Wprost” Anna Maria Anders, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów do Spraw Dialogu Międzynarodowego.29
  • Bałagan, który trzeba sprzątnąć3 lip 2016, 20:00PiS po Brexicie chce zahamowania szybkiego wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. I zaostrza retorykę wobec Tuska.30
  • Trolle i przyjaciele Putina3 lip 2016, 20:00Być może dzięki amerykańskim agencjom wywiadu dowiemy się wreszcie, którzy politycy w Europie siedzą u Rosjan w kieszeni.33
  • Patriotyzm gospodarczy3 lip 2016, 20:00Dużą karierę w naszym kraju robi ostatnio pojęcie patriotyzmu gospodarczego.36
  • Alfabet młodego katolika3 lip 2016, 20:00Od śmierci Jana Pawła II katolicyzm młodych Polaków bardzo się zmienił. Oto subiektywny przegląd najciekawszych nurtów religijności młodych Polaków ubrany w formę alfabetu.39
  • Znak szczególny chrześcijan3 lip 2016, 20:00Włoskie stowarzyszenie wiernych Sant’Egidio znalazło odpowiedź na pytanie: jak pomóc uchodźcom – ofiarom wojny w Syrii.42
  • Piłkarskie pokolenie „Z”3 lip 2016, 20:00Robert Lewandowski, Jakub Błaszczykowski, Łukasz Piszczek i Kamil Grosicki, choć przegrani w meczu z Portugalią, 30 czerwca 2016 r. opuszczali murawę marsylskiego Stade Vélodrome jako zwycięzcy. Bohaterowie całej Polski.43
  • Wakacje z duchami3 lip 2016, 20:00Zamek Królewski w Warszawie, Wawel czy Malbork zna każdy. Ale te mniej popularne bywają bardziej tajemnicze, mroczne lub po prostu wyjątkowo piękne. Polecamy dziesięć najbardziej niezwykłych zamków w Polsce.45
  • Turcja aktywnie3 lip 2016, 20:00Nurkowanie wśród tajemniczych wraków, niezapomniane loty balonem, golf w nadmorskiej scenerii czy moc atrakcji podczas wodnego szaleństwa. W Turcji każdy miłośnik adrenaliny i pięknych krajobrazów znajdzie coś dla siebie.52
  • Zanim wyruszysz w drogę3 lip 2016, 20:00Coraz więcej systemów wspomagających kierowcę dba o bezpieczeństwo jazdy. Auto może go ostrzec, że jest zmęczony, albo alarmować, że zjechał z pasa ruchu. Wiele wskazuje na to, że w przyszłości kierowca może się stać niepotrzebny, przynajmniej do...53
  • V Suspense Film Festival3 lip 2016, 20:00Pokazy najlepszych filmów sensacyjnych, koncerty, spotkania z aktorami, dyskusje – na kilka lipcowych dni Kołobrzeg stanie się europejską stolicą kina z dreszczykiem. Wszystko za sprawą V Suspense Film Festival.55
  • Życie ważniejsze od choroby3 lip 2016, 20:00Diagnozę „stwardnienie rozsiane”, która brzmi jak wyrok, najczęściej słyszą ludzie młodzi. Wielu z nich udowadnia, że choć to nieuleczalna i ciężka choroba, nie trzeba podporządkowywać jej całego życia.57
  • Jak mądrze rzucić pracę3 lip 2016, 20:00Godzina 17, kończysz pracę i cieszysz się życiem. Niemożliwe? Możliwe, tylko trzeba wiedzieć jak.60
  • Poczekalnia do listy 1003 lip 2016, 20:00Twórcy Pudelka, handlarz walutą i producent uszczelek. Tydzień temu opublikowaliśmy listę 100 najbogatszych Polaków. Dzisiaj wracamy z listą tych, którzy za rok mogą na nią trafić.61
  • Mniej dotacji, więcej inwestycji3 lip 2016, 20:00Kiedy do jakiegoś afrykańskiego kraju wchodzi niemiecki czy chiński inwestor, to razem z nim idzie szerokie wsparcie państwa. Potrafią dać kredyt, ubezpieczenie i promocję. Polscy przedsiębiorcy zasługują na takie samo wsparcie – mówi Paweł Borys,...67
  • Wysokie loty zwycięzców3 lip 2016, 20:00Podczas gal w Krakowie i Poznaniu nagrody odebrali laureaci konkursu Orły „Wprost” – firmy osiągające najlepsze wyniki finansowe oraz postaci, które w sposób szczególny przyczyniają się do rozwoju swoich małych ojczyzn.69
  • Epoka quantum computing3 lip 2016, 20:00Z pewnością czeka nas prawdziwa rewolucja. Kiedy? Niestety, nie wiemy tego dokładnie. Kilka lat temu zdawało się, że może nadejść każdego dnia. Dziś jest jasne, że będzie trzeba jeszcze trochę poczekać.71
  • Inwestycje? W silne strony!3 lip 2016, 20:00Jeśli szukasz wsparcia z Funduszy Europejskich, sprawdź, jakie są potencjały rozwojowe w Polsce i twoim regionie. To tzw. inteligentne specjalizacje. Największe szanse na wsparcie mają projekty, które się w nie wpisują.72
  • Podatek od kebaba3 lip 2016, 20:00Hossa Bessa73
  • Komu przeszkadza polska piosenka?3 lip 2016, 20:00Według nowego pomysłu na limity w polskich rozgłośniach radiowych mamy słuchać znacznie więcej polskich piosenek. Komu tak naprawdę na tym zależy?75
  • Szpieg ze złamanym sercem3 lip 2016, 20:00„Gdy dostałem scenariusz pierwszego odcinka, zostałem momentalnie wciągnięty w świat, który stworzył John le Carré. Tym samym zdałem sobie sprawę, że to jedna z tych ról, o których marzyłem jako dziecko. Złożona. Nieoczywista. No i mogę być...79
  • Filmowa bitwa o Anglię3 lip 2016, 20:00W brytyjskich kinach coraz częściej można zobaczyć  filmy produkcji polskiej.81
  • Tajemnica życia3 lip 2016, 20:00Moja praca przypomina odkrywanie nowych planet – mówi „Wprost” Magdalena Zernicka-Goetz, biolog specjalizująca się w badaniu rozwoju mysich i ludzkich zarodków.83
  • Odżywianie: dieta na bezsenność3 lip 2016, 20:00Odpowiednia dieta może mieć znaczący wpływ na twój rytm snu oraz zakończyć problemy z bezsennością. Co i jak jeść, aby dobrze spać?89
  • Fajka niepokoju3 lip 2016, 20:00Produkty, o których mówię, powstały po to, by łatwić palaczom zerwanie z nałogiem. Zamieniamy przyjemność palenia szkodliwych papierosów na przyjemność z palenia znacząco mniej szkodliwych produktów – o nowatorskich wyrobach tytoniowych mówi dr...91
  • Papieros, który nie jest papierosem3 lip 2016, 20:00Potocznie nazywany jest e-papierosem, ale w rzeczywistości jest inhalatorem, dzięki któremu „palacz” wdycha taką samą ilość nikotyny jak podczas palenia papierosów. Ale bez substancji smolistych.93
  • Kombi na co dzień3 lip 2016, 20:00PEUGEOT 308 SW - Auto wprawdzie kompaktowe, ale bagaznik panoramiczny, jak to w kombi97
  • Opis politycznych obyczajów3 lip 2016, 20:00Oburzenie jest obopólne. Zwolennicy PiS unoszą się gniewem, bo aktywiści KOD wybuczeli prezydenta Andrzeja Dudę podczas obchodów rocznicy Czerwca ’56 w Poznaniu. Z kolei admiratorzy III RP grzmią o upadku obyczajów, bo sympatycy PiS podczas tych...99