„W państwie leżącym w sercu Europy, przy pomocy ustaw będących tylko pozorem prawa, usuwa się ze stanowiska I Prezesa SN [...], jest to zamach na strukturę jednego z najważniejszych organów państwa” – napisała Gersdorf. „Dokonano tego nie przez użycie sił militarnych, czy paramilitarnych, ale przez uchwalenie niekonstytucyjnych rozwiązań, które według formuły słynnego filozofa Gustawa Radbrucha określa się po prostu jako »ustawowe bezprawie«” – czytamy dalej. „Teraz już nie tylko odrzucono opinie polskiej i międzynarodowej doktryny prawa, dorobek całej judykatury, ale i stanowiska organizacji społecznych, znanych autorytetów krajowych i światowych oraz świadomych polskich obywateli” – oceniła zmiany prezes SN.
Małgorzata Gersdorf zapewniła, że celem jej oświadczenia nie jest obrona swojego stanowiska, tylko zwrócenie uwagi na zatrważające zmiany w polskim prawie. „Przysięgałam, przed Bogiem, nieugięcie strzec Konstytucji i wynikającej z niej zasady praworządności, zgoda na ich łamanie byłaby zgodą na bezprawie i niesprawiedliwość; byłaby zgodą na demontaż demokratycznego państwa prawnego, jakim jest RP” – poinformowała Gersdorf.
Prezes SN przestrzegła również, przed łamaniem konstytucji. „Nikomu nie wolno niszczyć struktur konstytucyjnych organów prawa, tak postępuje tylko okupant” – stwierdziła autorka oświadczenia. Wezwała obywateli do przemyślenia drogi, którą podąża obecnie partia rządząca. „Różne naruszenia idei dobra wspólnego są nie tylko nielegalne, ale i głęboko niemoralne. Na to »my naród Polski«, jak określamy się w preambule konstytucji, nie możemy nigdy wyrazić zgody” – czytamy w zakończeniu oświadczenia.
W środę 20 grudnia prezydent Andrzej Duda poinformował na specjalnie zwołanej konferencji prasowej, że podpisze ustawy o SN i KRS.
Czytaj też:
Gersdorf: Odejdę, jeżeli ustawa o SN wejdzie w życie w tym kształcie. Nie mogę tego aprobować
Co zakłada ustawa o KRS?
Ustawa wprowadza zmiany w sposobie wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa poprzez przyznanie obywatelom, obok sędziów, prawa wyłaniania kandydatów na członków Rady. Podmiotami uprawnionymi do zgłoszenia kandydatów mają być: grupa co najmniej 2000 obywateli oraz grupa co najmniej 25 sędziów w stanie czynnym. Ustawa nakłada na Marszałka Sejmu obowiązek ustalenia w drodze zarządzenia sposobu zgłaszania przez obywateli kandydatów na członka KRS. Sejm ma dokonywać wyboru, spośród zgłoszonych kandydatów, większością 3/5 głosów. Ponadto ustawa przewiduje odstąpienie od zasady kadencji indywidualnych i zastępuje ją wyborem sędziów na wspólną czteroletnią kadencję.
Co zakłada ustawa o SN?
Przedstawione przez Prezydenta rozwiązania dotyczą m.in.: wprowadzenia instytucji skargi nadzwyczajnej, udziału ławników w niektórych postępowaniach prowadzonych przed SN, statusu sędziów SN oraz wieku i trybu przechodzenia przez nich w stan spoczynku. Reorganizacji ma również ulec struktura Sądu Najwyższego poprzez wyodrębnienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izby Dyscyplinarnej.
KE uruchomiła wobec Polski „opcję atomową”
Komisja Europejska uruchomiła wobec Polski art. 7 TUE. Kolegium komisarzy podjęło również decyzję o wniesieniu sprawy przeciwko polskiemu rządowi do Trybunału Sprawiedliwości z tytułu naruszenia prawa UE. W swoim zaleceniu Komisja wezwała władze polskie do rozwiązania wskazanych problemów w terminie trzech miesięcy.