Konflikt interesu
Firmy farmeceutyczne ze swoim przekazem reklamowym trafiają nie tylko do pacjentów, ale i do lekarzy. Reklama połączona z wręczaniem upominków, finansowanie badań, sponsorowanie konferencji to liczne przykłady interakcji między profesjonalistami, a biznesem lekowym, które mogą wpłynąć na obiektywność lekarzy. Jest to zrozumiałe, gdyż każdy obdarowany odczuwa wdzięczność względem swojego darczyńcy. Z tego względu w przypadku publikacji, wystąpień etc. lekarze powinni deklarować swoje związki z przemysłem, które mogą wpłynąć na ich ocenę. Ponadto w wielu krajach firmy farmaceutyczne prowadzą politykę transparentności, raportując ile pieniędzy zostało wypłacone lekarzom w ramach róznych usług. W Polsce takie dane publikują firmy zgromadzone w INFARMA (link https://www.infarma.pl/).
Francuskie badanie
Ze strony pacjenta najważniejsze jest pytanie „czy związki lekarza z przemysłem wpływają na decyzję dotyczące mojego leczenia”? Na łamach czasopisma British Medical Journal autorzy odpowiadają na to pytanie, analizując dane 41 tysięcy francuskich lekarzy, którzy w 2016 roku pracowali wyłącznie w sektorze prywatnym oraz dane z bazy raportów firm Transparency in Healthcare. Lekarze nieobdarowywami przez przemysł przepisywali częściej tańsze leki generyczne z grupy antybiotyków, leków na nadciśnienie, statyn w porównaniu z lekarzami, którzy otrzymali co najmniej jeden upominek. Ponadto, lekarze którzy nie otrzymali upominków byli mniej skłonni przepisywać benzodiazepin na dłużej niż 12 tygodni w porównaniu ze swoimi kolegami. Nie odnotowano istotnych róznic w przepisywaniu generycznych leków przeciwdepresyjnych, aspiryny oraz inhibitorów pompy pronotowej. Wyniki wskazują, że otrzymywania upominków od firm farmeceutycznych ma związek z decyzjami klinicznymi lekarzy, co może przekładać się na cenę przepisywanych leków oraz nadużywanie benzodiazepin. Badanie ma jednak charakter obserwacyjny i nie pozwala z całą pewnością wyciągać wniosków wiążących przyczynę ze skutkiem.
Czytaj też:
Czy oczy pozwolą przewidzieć ryzyko chorób układu krążenia?