Logotypy tych firm lśnią na elewacji. To jedne z największych na świecie firm doradztwa biznesowego, globalny ubezpieczyciel, światowy producent papierosów. Przecież tych branż nie dotknęła pandemia, a jednak biura świecą pustkami, co widać przez szklaną elewację.
Firmy wysłały pracowników do pracy zdalnej. To już prawie dwa miesiące i jakoś to działa. Sam mam taka firmę, i mogę poświadczyć. W sumie nic się nie zmieniło. Nowoczesne technologie powodują, że nie musimy siedzieć w biurze, ani się widzieć. Ale nawet, jak jest taka potrzeba to możemy - po prostym zalogowaniu – odbywać narady w większym gronie, jak dawniej w sali konferencyjnej popijając kawę z mleczkiem lub wódkę z colą.
Pandemia przyspieszyła już istniejący trend. Od jakiegoś czasu na rynku pojawiły się biura na wynajem godzinowy. Pewna instytucja z branży lotniczej, ale z skupiająca firmy z poza stolicy, zapraszała mnie na narady do biura w centrum Warszawy. Biura? Nie wynajętej sali z obsługa sekretarską. Już dawno niektóre firmy wprowadziły zasadę wolnego biurka, czyli przychodzisz do firmy z laptopem i siadasz tam, gdzie jest wolne miejsce.
Według firmy Antal około 2,5 mln pracowników może wykonywać pracę spoza biura. To 15 proc. ogółu zatrudnionych. Moim nieskromnym zdaniem, ten procent jest dużo większy, o czym przekonuje mnie widok z okna. Co więcej, może się okazać, że pracownik home working, to wzajemna oszczędność. Firma ograniczy powierzchnię biurową do nowych standardów, pracownik nie będzie tracić czasu i pieniędzy dojazd do pracy, na prysznic, garnitur, krawat, spinki, by spodobać się koleżance z działu windykacji.
Zgoda na drugą tezę firmy Antal: przedsiębiorstwa będą mogły też obniżyć koszty, bo będą mogły szukać do pracy ludzi spoza dużych miast, którzy mogą wykonywać te samą pracę, ale za mniejsze pieniądze. To jest tzw win win. Obie strony wygrywają.
- Jeśli ktoś może pracować zdalnie, to po co ma kupować mieszkanie za 457 tys. zł w Warszawie, jeśli w Kielcach takie samo kosztuje 210 tys. zł? Jednym z efektów rozpoczynających się zmian może być zmniejszenie zapotrzebowania na mieszkania w największych miastach i wzrost w tych, gdzie ceny są niższe - mówi dla "Pulsu Biznesu" Jarosław Sadowski, główny analityk Expandera.
To by oznaczało zupełne odwrócenie trwającego od lat trendu: mieszkania w dużych miastach drożeją do absurdalnych poziomów, a w mniejszych rosną bardzo powoli. Zarazem w wielkich ośrodkach przybywa mieszkańców, a mniejsze się wyludniają.
Zdaniem Sadowskiego praca zdalna może zmniejszyć skalę migracji do największych miast i zwiększyć do tych mniejszych. Najbardziej będzie się bowiem opłacało mieszkać tam, gdzie koszty życia są niskie, a pracować dla firmy z dużego miasta, w której można dużo zarobić.
Bardzo sensowna analiza. Ale też nic nowego. Facet, którego mi polecono do remontu mieszkania mojej mamy był z głębokiej prowincji. Spał w miejscu pracy i narzekał, że mało mu płacę gdyż wiem, że nie jest z Warszawy. A przybysze z za wschodniej granicy, to samo. Zwykły rynkowy mechanizm. Już teraz podejrzewam, że większość call centers, to prowincja. W niezapłaconej faktury za kablówkę ściga mnie pewnie kancelaria prawna z Włodawy, zamarłej mieściny na Polesiu.
Konkludując, deweloperzy od szklanych wierz, jak na teraz, jesteście w dupie. Przykre, ale prawdziwe. Na pocieszenie, nie wy jedni. Natomiast deweloperzy mieszkaniowi być może zwiększą pule lokali o większej powierzchni. Wzrośnie popyt na mieszkania, gdzie jednym z pokoi będzie gabinet. Dotychczas, to była fanaberia zamożnych, teraz zwykła potrzeba. Za te 10 dodatkowych metrów w Warszawie nabywca zapłaci jakieś 100 tysięcy więcej, ale zyska rynkowy atut. Będzie mógł pracować zdalnie, co wielu pracodawców uzna wręcz za pożądane, oszczędzi czas i pieniądze na dojazdy do pracy (paliwo, parkometry itp). Ta stówka kiedyś się zwróci.