Polskie szkolnictwo wyższe jest w coraz gorszym stanie. Zgadzają się co do tego zarówno wykładowcy jak i przedstawiciele ministerstwa nauki i szkolnictwa wyższego. Gorzej z rozwiązaniami, jakie mogłyby uzdrowić polskie uniwersytety. Ministerstwo stworzyło już projekt ustawy, który został skrytykowany przez środowisko. Teraz przyszedł czas na strategię stworzoną przez rektorów szkół wyższych.
Ich projekt nosi nazwę „Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego :2010-2020". Został zaprezentowany w środę na specjalnym zgromadzeniu plenarnym Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Wyższych. Stworzyło go konsorcjum składające się z kilku organizacji zrzeszających rektorów szkół wyższych, Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Fundacji Rektorów Polskich oraz Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich. Zakłada on gruntowną zmianę całego systemu szkolnictwa wyższego. Tworząc projekt podzielono misję szkół wyższych na 3 części: edukację, działalność naukową oraz służbę społeczną.
Czesne
Studenci studiów stacjonarnych martwią się o swój największy przywilej, czyli bezpłatne studiowanie. Projekt KRASP zakłada powszechną odpłatność za studia. Każdy student będzie płacił czesne, jednak w przypadku studentów stacjonarnych uczelni publicznych, opłata będzie wynosiła ¼ kosztów studiów. Wsparciem dla studentów z biedniejszych rodzin mają być kredyty studenckie, czyli takie, które spłaca się dopiero po zakończeniu nauki. –
Żadnego państwa w przypadku powszechności studiów nie stać na utrzymanie uniwersytetów z budżetu – tłumaczy profesor Jerzy Woźnicki z Fundacji Rektorów Polskich. Czesne ma się stać jednym ze źródeł dochodów dla uczelni, ale nie jedynym. Założeniem projektu jest osiągnięcie finansowania na poziomie 4% PKB. Z budżetu państwa mają zostać uzyskane 2 %, a kolejne dwa ze środków pozabudżetowych. Na szczęście dla obecnych studentów, płatne studiowanie ma się zacząć dopiero od 2015 roku.
Nie tylko edukacja
Aby zdobyć prestiż uniwersytety będą musiały się zająć także działalnością naukową. Aktualnie ta część akademickiej aktywności kuleje, szczególnie na tle uczelni europejskich. Dlatego rektorska strategia zakłada także stworzenie uniwersytetów flagowych, których zadaniem byłaby właśnie działalność naukowa i badawcza. W ten sposób uczelnie mają szanse na zdobycie dodatkowych środków ze sprzedaży swoich osiągnięć. Budżet zgodny z nową strategią zakłada przeznaczenie 2% PKB właśnie na działalność naukową.
Zmiany na górze
Zmianie uległaby także administracja. Przede wszystkim ma się zmienić funkcja Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. – Ma zostać organem sztabowym i strategicznym – tłumaczy Woźnicki. Uczelnie wyższe mają się zbliżyć do rynku pracy i dostosować do jego wymagań. Mają więc zostać zlikwidowane kierunki, na które nie ma zapotrzebowania. Proponowane jest też stworzenie szkół branżowych, które zajmowałyby się określoną dziedziną gospodarki jak media czy finanse. Nadzór nad takimi szkołami przejmowałyby inne ministerstwa niż Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Powszechna zgoda
Na konferencję przybyła także minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, profesor Barbara Kudrycka. Po zakończonej prezentacji powiedziała, że projekt przygotowany przez KRASP jest w 80% zgodny z tym, do czego doszło ministerstwo. Oznacza to, że obydwie strony konfliktu zaczynają dochodzić do porozumienia. Niestety ucierpią na tym studenci stacjonarni, przynajmniej na pierwszym etapie rozwoju, gdyż będą musieli zacząć płacić za swoją edukację, a korzyści z dodatkowych pieniędzy przyjdą później. Dotychczas rozwiązanie w postaci powszechnego czesnego, zostało wprowadzone w 14 krajach Unii. Oczywiście problemy finansowe to nie jedyna przyczyna zmian, jednak ta jest najbardziej znacząca. Nie wszyscy uczestnicy konferencji chcieli komentować najnowszy projekt oraz entuzjazm minister Kudryckiej. Nieoficjalnie jednak pojawiały się stwierdzenia, że nie da się budować dachu, jeżeli ma się niewłaściwe fundamenty.
Bartek Tesławski
Czesne
Studenci studiów stacjonarnych martwią się o swój największy przywilej, czyli bezpłatne studiowanie. Projekt KRASP zakłada powszechną odpłatność za studia. Każdy student będzie płacił czesne, jednak w przypadku studentów stacjonarnych uczelni publicznych, opłata będzie wynosiła ¼ kosztów studiów. Wsparciem dla studentów z biedniejszych rodzin mają być kredyty studenckie, czyli takie, które spłaca się dopiero po zakończeniu nauki. –
Żadnego państwa w przypadku powszechności studiów nie stać na utrzymanie uniwersytetów z budżetu – tłumaczy profesor Jerzy Woźnicki z Fundacji Rektorów Polskich. Czesne ma się stać jednym ze źródeł dochodów dla uczelni, ale nie jedynym. Założeniem projektu jest osiągnięcie finansowania na poziomie 4% PKB. Z budżetu państwa mają zostać uzyskane 2 %, a kolejne dwa ze środków pozabudżetowych. Na szczęście dla obecnych studentów, płatne studiowanie ma się zacząć dopiero od 2015 roku.
Nie tylko edukacja
Aby zdobyć prestiż uniwersytety będą musiały się zająć także działalnością naukową. Aktualnie ta część akademickiej aktywności kuleje, szczególnie na tle uczelni europejskich. Dlatego rektorska strategia zakłada także stworzenie uniwersytetów flagowych, których zadaniem byłaby właśnie działalność naukowa i badawcza. W ten sposób uczelnie mają szanse na zdobycie dodatkowych środków ze sprzedaży swoich osiągnięć. Budżet zgodny z nową strategią zakłada przeznaczenie 2% PKB właśnie na działalność naukową.
Zmiany na górze
Zmianie uległaby także administracja. Przede wszystkim ma się zmienić funkcja Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. – Ma zostać organem sztabowym i strategicznym – tłumaczy Woźnicki. Uczelnie wyższe mają się zbliżyć do rynku pracy i dostosować do jego wymagań. Mają więc zostać zlikwidowane kierunki, na które nie ma zapotrzebowania. Proponowane jest też stworzenie szkół branżowych, które zajmowałyby się określoną dziedziną gospodarki jak media czy finanse. Nadzór nad takimi szkołami przejmowałyby inne ministerstwa niż Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Powszechna zgoda
Na konferencję przybyła także minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, profesor Barbara Kudrycka. Po zakończonej prezentacji powiedziała, że projekt przygotowany przez KRASP jest w 80% zgodny z tym, do czego doszło ministerstwo. Oznacza to, że obydwie strony konfliktu zaczynają dochodzić do porozumienia. Niestety ucierpią na tym studenci stacjonarni, przynajmniej na pierwszym etapie rozwoju, gdyż będą musieli zacząć płacić za swoją edukację, a korzyści z dodatkowych pieniędzy przyjdą później. Dotychczas rozwiązanie w postaci powszechnego czesnego, zostało wprowadzone w 14 krajach Unii. Oczywiście problemy finansowe to nie jedyna przyczyna zmian, jednak ta jest najbardziej znacząca. Nie wszyscy uczestnicy konferencji chcieli komentować najnowszy projekt oraz entuzjazm minister Kudryckiej. Nieoficjalnie jednak pojawiały się stwierdzenia, że nie da się budować dachu, jeżeli ma się niewłaściwe fundamenty.
Bartek Tesławski