Wałęsa i Kwaśniewski senatorami?

Wałęsa i Kwaśniewski senatorami?

Dodano:   /  Zmieniono: 
fot. Wprost
Prezydent wybierany w powszechnych wyborach, ale z ograniczonymi kompetencjami i słabym wetem, byłe głowy państwa z dożywotnim mandatem senatorskim, okręgi mandatowe w wyborach do Senatu i oddzielny rozdział regulujący relacje z Brukselą – tak według ustaleń „Wprost” i „Dżungli politycznej” TVP Info wyglądają najważniejsze założenia projektu konstytucji autorstwa Platformy Obywatelskiej.
Z naszych ustaleń wynika, że posłowie PO w najbliższych dniach złożą wniosek o powołanie sejmowej komisji konstytucyjnej i przedstawią swoje propozycje zmian ustawy zasadniczej. Z ustaleń „Wprost" i „Dżungli" wynika, że pomysł Platformy jest wzorowany na ustrojowym modelu Austrii, w której obowiązuje system kanclerski. Prezydent pełni tam głównie funkcje ceremonialne i ma bardzo ograniczone kompetencje (zawieranie traktatów międzynarodowych, prawo łaski, mianowanie ambasadorów, przyjmowanie listów uwierzytelniających od dyplomatów innych państw, nadawanie tytułów naukowych), ale jest wybierany w wyborach powszechnych. W projekcie Platformy jest podobnie. Rola głowy państwa jest w nim okrojona ze swojej głównej kompetencji, czyli silnego weta. Dziś, by je odrzucić, Sejm potrzebuje większości trzech piątych, czyli 276 głosów. Dla koalicji jest to często bariera nie do pokonania. Platforma chce obniżyć ten próg do większości bezwzględnej, która przy pełnej frekwencji wynosi 231 głosów (50 procent plus jeden głos).

W ramach rekompensaty PO chce, by prezydenci po odejściu ze swojego urzędu mogli z mocy prawa obejmować mandat senatorski. Ten przywilej obejmowałby jednak tylko głowy państwa wybrane w wyborach powszechnych. Oznacza to, że senatorami mogliby zostać Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski. Wojciech Jaruzelski już nie. Platforma zamierza też zmniejszyć liczebność parlamentu – Sejmu o 20-30 procent a Senatu nawet o 50. W obu izbach miałaby nadal obowiązywać tzw. jednolita norma przedstawicielstwa, dzięki której na jednego parlamentarzystę przypada zbliżona liczba mieszkańców. Wybory to Senatu odbywałyby się w okręgach jednomandatowych, a ordynacja do Sejmu pozostałaby bez zmian (konstytucja mówi o proporcjonalności). Projekt konstytucji zakłada także stworzenie w ustawie zasadniczej oddzielnego rozdziału „Polska w Europie", który opisywałby nasze relacje z Brukselą. Znika także zapis mówiący o tym, że wyłącznym emitentem pieniądza jest Narodowy Bank Polski, co otwiera drogę przyjęcia w Polsce euro.

Kto wejdzie w skład tej komisji? Z naszych informacji wynika, że Platformę może reprezentować w niej sekretarz klubu Sebastian Karpiniuk, który specjalizuje się w prawie konstytucyjnym. Nie będzie jednak jej szefem. Liderzy PO chcą bowiem chce oddać funkcję przewodniczącego komuś spoza Platformy, a być może nawet spoza koalicji. Wśród kandydatów nasi rozmówcy wymieniają Józefa Zycha (PSL), Ryszarda Kalisza (SLD) i Wojciecha Szaramę (PiS).