Holenderski rząd i ONZ ponoszą wspólną odpowiedzialność za to, że nie zdołały zapobiec masakrze w bośniackiej Srebrenicy w 1995 r.
Taką tezę głosi raport Holenderskiego Instytutu Dokumentacji Wojny (NIOD), przedstawiony na konferencji prasowej przez dyrektora Instytutu Hansa Bloma. Liczący 7,5 tys. stron raport ma być ogłoszony w całości jeszcze w środę.
Srebrenica była w czasie wojny w Bośni (1992-95) jedną z enklaw ONZ dla muzułmańskich uchodźców. Latem 1995 r. zajęli ją bośniaccy Serbowie, którzy w lipcu dokonali masakry 7,5 tys. muzułmańskich mężczyzn. Przedtem chroniący "strefę bezpieczeństwa" holenderscy żołnierze wycofali się bez walki, a dowództwo misji ONZ odmówiło zbombardowania Serbów z powietrza.
Z raportu NIOD wynika, że rząd holenderski wysłał do Srebrenicy źle przygotowane oddziały, powierzając im praktycznie niemożliwą do zrealizowania misję. ONZ z kolei wyznaczyła "Błękitnym Hełmom" mandat nieprzystosowany do warunków, lekceważąc niebezpieczeństwo masowego mordu po zdobyciu miasta przez Serbów bośniackich.
"Szerokie grono osób zaangażowanych w tę sprawę, a zwłaszcza protagoniści takiego rozwiązania, muszą ponieść znaczącą odpowiedzialność za to, że nie wzięli pod uwagę trudności, jakie powstały, gdy zachowanie zwaśnionych stron wymknęło się spod kontroli" - powiedział Blom w wystąpieniu poprzedzającym prezentację raportu.
Główną winą za masakrę obarczył dowódcę Serbów bośniackich gen. Ratko Mladicia, który wydał rozkaz wywiezienia muzułmańskich mężczyzn z miasta, a następnie nadzorował ich masakrę. "Tych wydarzeń nie sposób uznać za akt zemsty, która wymknęła się spod kontroli. Skala i przebieg mordów wyraźnie wskazują, że były one zorganizowane. Wyszukano miejsca egzekucji, załatwiono transport, wojsku wydano rozkaz egzekucji" - ocenia Blom na postawie raportu.
Jego zdaniem, wina przywódcy politycznego Serbów bośniackich Radovana Karadżicia pozostaje niejasna. Nie ma też dowodów na bezpośrednie powiązanie ze zbrodnią ówczesnego prezydenta Serbii Slobodana Miloszevicia.
Raport NIOD może mieć w Holandii dalekosiężne konsekwencje i wpłynąć na przebieg majowych wyborów powszechnych. Masakra w Srebrenicy wzbudza bowiem w Holendrach zbiorowe poczucie winy.
em, pap
Srebrenica była w czasie wojny w Bośni (1992-95) jedną z enklaw ONZ dla muzułmańskich uchodźców. Latem 1995 r. zajęli ją bośniaccy Serbowie, którzy w lipcu dokonali masakry 7,5 tys. muzułmańskich mężczyzn. Przedtem chroniący "strefę bezpieczeństwa" holenderscy żołnierze wycofali się bez walki, a dowództwo misji ONZ odmówiło zbombardowania Serbów z powietrza.
Z raportu NIOD wynika, że rząd holenderski wysłał do Srebrenicy źle przygotowane oddziały, powierzając im praktycznie niemożliwą do zrealizowania misję. ONZ z kolei wyznaczyła "Błękitnym Hełmom" mandat nieprzystosowany do warunków, lekceważąc niebezpieczeństwo masowego mordu po zdobyciu miasta przez Serbów bośniackich.
"Szerokie grono osób zaangażowanych w tę sprawę, a zwłaszcza protagoniści takiego rozwiązania, muszą ponieść znaczącą odpowiedzialność za to, że nie wzięli pod uwagę trudności, jakie powstały, gdy zachowanie zwaśnionych stron wymknęło się spod kontroli" - powiedział Blom w wystąpieniu poprzedzającym prezentację raportu.
Główną winą za masakrę obarczył dowódcę Serbów bośniackich gen. Ratko Mladicia, który wydał rozkaz wywiezienia muzułmańskich mężczyzn z miasta, a następnie nadzorował ich masakrę. "Tych wydarzeń nie sposób uznać za akt zemsty, która wymknęła się spod kontroli. Skala i przebieg mordów wyraźnie wskazują, że były one zorganizowane. Wyszukano miejsca egzekucji, załatwiono transport, wojsku wydano rozkaz egzekucji" - ocenia Blom na postawie raportu.
Jego zdaniem, wina przywódcy politycznego Serbów bośniackich Radovana Karadżicia pozostaje niejasna. Nie ma też dowodów na bezpośrednie powiązanie ze zbrodnią ówczesnego prezydenta Serbii Slobodana Miloszevicia.
Raport NIOD może mieć w Holandii dalekosiężne konsekwencje i wpłynąć na przebieg majowych wyborów powszechnych. Masakra w Srebrenicy wzbudza bowiem w Holendrach zbiorowe poczucie winy.
em, pap