Rotchgrywka

Dodano:   /  Zmieniono: 
Jeśli ktoś chciałby nakręcić telenowelę o prywatyzacji, powinien zająć się historią sprzedaży Rafinerii Gdańskiej. W tej historii jest wszystko: wielkie pieniądze...
Wojna o podział rynku paliwowego, czyli o dwóch takich, co ukradli półtora roku

Jeśli ktokolwiek chciałby nakręcić telenowelę o prywatyzacji, nie mógłby znaleźć wdzięczniejszego tematu niż próby sprzedaży 75 proc. akcji Rafinerii Gdańskiej. W tej historii jest wszystko: kanapowe firmy z egzotycznych wysp, duże pieniądze albo ich brak, zdrady i sojusze, a w końcu tajemniczy bracia i irańska rewolucja w tle. Wszystko za sprawą zagadkowej firmy Rotch Energy, której ofertę zakupu Rafinerii Gdańskiej w czerwcu 2001 r. wybrał rząd. Dziś, po upływie półtora roku, złamaniu pięciu ostatecznych terminów prywatyzacji i kilkakrotnym "odwróceniu przymierzy" na polskim rynku paliw, finał sprzedaży gdańskiej spółki wydaje się bliski. Kupi ją najprawdopodobniej konsorcjum zawiązane przez spółkę z panamskimi korzeniami, bez większych pieniędzy i wiedzy na temat branży naftowej, oraz rafinerię z Płocka. - Jeżeli do końca grudnia Rotch Energy i PKN Orlen nie kupią udziałów w Rafinerii Gdańskiej, dalsza prywatyzacja spółki z udziałem brytyjskiej firmy stanie się problematyczna - ostrzega w rozmowie z nami minister skarbu Wiesław Kaczmarek.

Co to jest Rotch?
Rotch Energy, składając ofertę zakupu Rafinerii Gdańskiej, informował, że jego właścicielem jest znana z branży nieruchomości w Wielkiej Brytanii Rotch Property Group (zatrudniała 87 osób). W książce telefonicznej znaleźliśmy dwa adresy RPG. Wizytę w pierwszym biurze odradziła nam recepcjonistka, przekonując, iż "nie jest to dobry pomysł". Drugie okazało się wynajmowaną rozmaitym firmom dawną siedzibą brytyjskiego wywiadu MI-5. Majątek RPG nie budzi jednak wątpliwości - firma ma udziały w 10 brytyjskich hotelach Hilton, około 80 budynków na wynajem i 25 burs uniwersyteckich. Do grupy należy również firma posiadająca 2 tys. pubów na Wyspach Brytyjskich, a inne przedsiębiorstwo z tej branży (1200 pubów) przedstawiane jest jako partner RPG. Aktywa grupy (wliczając 130 spółek zależnych) są szacowane na 3 mld funtów. Według raportu z 31 maja 2001 r. aktywa samego RPG miały wartość 705 mln funtów, kapitał zakładowy wynosił 66,2 mln funtów. Wynik finansowy brutto (czyli przed opodatkowaniem) wyniósł - 18,665 mln funtów, a po opodatkowaniu... 18,448 mln funtów.
Po 5 proc. udziałów RPG mają bracia Vincent i Robert Tchenguizowie, małe pakiety należą do spółek Mecard Development i Malf Ltd., które mieszczą się w brytyjskim raju podatkowym na wyspie Jersey, a 1 proc. należy do tajemniczego Uriego Moallema. Jeszcze bardziej zagadkowy jest największy udziałowiec (78 proc. udziałów) RPG - spółka offshore Vin-Rotch Properties Limited Inc. zarejestrowana w Panamie. Według "Rzeczpospolitej", na zlecenie Nafty Polskiej międzynarodowa wywiadownia Dun & Bradstreet zdołała ustalić, że udziałowcami Vin-Rotcha są cztery osoby: Keith Turberville, Deborah Smued, Norson Harris oraz Mark Le Page. Turberville jest pracownikiem firmy Guinness Flight Trustees (tym razem z raju podatkowego na wyspie Guernsney), która jedynie zarządza pieniędzmi rzeczywistych właścicieli.
- Właścicielem holdingu jest rodzina Tchenguizów - mówi dyrektor generalny Rotch Energy, Irańczyk Keyvan Rahimian. A dokładniej, bracia Robert i Vincent Tchenguizowie, którzy uciekli z Iranu do Wielkiej Brytanii w 1979 r., gdy islamska rewolucja obaliła szacha Rezę Pahlawiego (ich ojciec był jego doradcą inwestycyjnym). Na wyspach zdobyli fortunę, inwestując w nieruchomości, a w 1982 r. Robert założył spółkę przekształconą później w Rotch Property Group. Gdy Rotch ubiegał się o kupno Unipetrolu (dużej czeskiej petrochemii), tamtejsza prasa pisała, że stoi za nim szejk Hamad ben Falsal al Sani, minister ds. przemysłu i handlu Kataru. Mówi się też, że grupa należy do spadkobierców Rezy Pahlawiego. Na 99 proc. za firmą Rotch Energy ukrywa się któryś z rosyjskich koncernów naftowych - przekonuje z kolei Denis Kiriłłow, dziennikarz "Russian Focus".

Rotch wszędzie i z każdym
Gdy w grudniu 2001 r. czeski rząd wybrał w przetargu prywatyzacyjnym Unipetrolu czesko-szwajcarską spółkę Agrofert zamiast brytyjskiego przedsiębiorstwa Rotch Energy, które oferowało 2 mld koron więcej, premier MilosŠ Zeman wyjaśniał, że "wybrano spółkę budzącą większe zaufanie". Pół roku później polskie Ministerstwo Skarbu wystawiające na sprzedaż 75 proc. akcji Rafinerii Gdańskiej do przetargu zakwalifikowało tylko dwie oferty: węgierskiego koncernu MOL i firmy Rotch Energy.
W czerwcu 2001 r. wyłączność na negocjacje przyznano brytyjskiemu konsorcjum, które obiecywało więcej pieniędzy - na akcje i inwestycje w modernizację RG do 2004 r. miało przeznaczyć około miliarda dolarów. Wówczas Rotch... zaczął dopiero szukać pieniędzy, a jego konsorcjum topniało w oczach. Wycofały się z niego Kredyt Bank, Konsorcjum Gdańskie, firmy Gulf Oil i Rolmex. Okazało się również, że amerykański koncern inżynieryjny Halliburton w ogóle nie wchodzi w skład konsorcjum, ale jedynie zamierza współpracować przy modernizacji RG. Na początku tego roku Rotch nawiązał współpracę z Łukoilem, by 2 października - tydzień przed podjęciem decyzji o prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej - wycofać się z umowy z rosyjskim koncernem. Rotch rozmawiał również z konkurentami - Orlenem, być może nawet z przegranym w przetargu MOL. - Kiedy byłem prezesem PKN Orlen, poleciłem sprawdzić wiarygodność finansową Rotch Energy. Rezultaty były takie, że nikt z tej firmy nie miał wstępu do naszych biur - wspomina były szef płockiej spółki Andrzej Modrzejewski.
- Rotch Energy na prawie półtora roku zablokowało proces prywatyzacji branży paliwowej. Gdyby miało pieniądze na 75 proc. akcji, już dawno by je kupiło - mówi Rafał Zagórny, poseł PO i członek sejmowej Komisji Skarbu Państwa. Mimo że RG (20 proc. polskiego rynku ropy) jest trzy razy mniejsza od PKN Orlen, z powodu wstrzymania jej sprzedaży w martwym punkcie tkwiły rozmowy o zbyciu pakietu 17,8 proc. akcji płockiej spółki węgierskiemu koncernowi MOL lub austriackiemu OMV. Zainteresowani czekali bowiem, czy jednak to nie Orlen przejmie RG, co znacznie zwiększyłoby jego wartość. Dziś jest już niemal pewne, że tak właśnie się stanie, bo Rotch złożył w końcu ofertę razem z Orlenem. PKN ma ob-jąć pakiet 25 proc. akcji RG, a Rotch 50 proc. plus jedną akcję. Konsorcjum zobowiązało się zapłacić za nie 274 mln USD i dodatkowo zainwestować w zakład 330 mln USD. - To kuriozum! Polska firma kupuje polską firmę przy pomocy zagranicznego pośrednika, który nie ma ani pieniędzy, ani doświadczenia w branży - denerwuje się Zagórny. Paradoksalnie Rotch, składając w 2001 r. wziętą z powietrza ofertę, zaszachował skarb państwa. - Odczuwam niepokój związany z wiarygodnością inwestora, ale jego propozycje są bardzo korzystne zarówno pod względem ceny, jak i planów inwestycji w Rafinerię Gdańską - mówi minister Kaczmarek.

Wejście niedźwiedzia
Łukoil, któremu rząd Millera podał czarną polewkę, nie zamierza rezygnować z walki o polski rynek. Podobnie Jukos, jego największy konkurent. Dysponujące tanią ropą koncerny zza wschodniej granicy byłyby naturalnymi partnerami pozbawionych własnych złóż polskich rafinerii. W czerwcu gościł u premiera Michaił Chodorkowski, szef Jukosu. Nasi informatorzy twierdzą, że złożył ofertę kupna gdańskiej spółki. Jukos rozpoczął też lobbing wśród posłów.
- Gdybyśmy kupili Rafinerię Gdańską, polskie stocznie mogłyby dostać zamówienia na tankowce - kusi Siergiej Stankiewicz, główny analityk Łuk-oilu. Łukoil co miesiąc odbiera w niemieckich stoczniach nowy tankowiec, a interesy prowadzi w 25 krajach. Rozpoczął też wydobycie ropy spod dna Bałtyku 200 km od Gdańska. - Mogłaby ona być przerabiana w Gdańsku - mówi Stankiewicz. Rosyjskie koncerny, by wejść na nasz rynek, nie muszą nawet brać udziału w przetargach prywatyzacyjnych.
- Dajcie mi 1,5 mld USD, a kupię Orlen. W tym jest już moja prowizja - żartuje Robert Gwiazdowski, ekspert Centrum im. Adama Smitha, były członek rady nadzorczej Nafty Polskiej. Możliwość wrogiego przejęcia płockiej petrochemii jest jednak realna. Prawie 17 proc. akcji Orlenu stanowią notowane na zagranicznych giełdach kwity depozytowe - może je kupić każdy, kto tylko ma pieniądze i, co najważniejsze, chce pozostać anonimowy. Łukoil i Jukos na to stać.

Orła cień
Zaloty Rosjan na razie odrzucono ze względów politycznych. Zachodnie koncerny, jak Exxon, BP czy Shell, zadowalają się sieciami stacji benzynowych w Polsce i nie zamierzają kupować naszych rafinerii. Mają własne złoża i zakłady paliwowe z dala od Polski i po odliczeniu kosztów zakupu, przerobu ropy i sprzedaży paliw w naszym kraju ich marża wyniosłaby zaledwie 1 proc. By kupić RG, musiałyby wyłożyć 300 mln USD, a później w ciągu kilkudziesięciu lat odzyskiwać te pieniądze. Oferta Orlenu i Rotcha jest więc jedyną szansą "upchnięcia" komuś RG. - Połączenie Rafinerii Gdańskiej z Orlenem jest nieuniknione i dla obu firm korzystne - mówi Robert Gwiazdowski. - Najlepiej było to zrobić od razu, bez Rotcha, który nie ma pieniędzy - dodaje. Dwa lata temu fuzji obu spółek nie brano pod uwagę, ale ciągnąca się drugi rok z winy Rotcha sprzedaż RG "zmęczyła" Ministerstwo Skarbu na tyle, że zmieniono program prywatyzacji i dopuszczono taką możliwość.
Dla Rotch Energy obecny układ jest korzystny. - Jest jak konsultant, który zapytany o godzinę zabiera ci zegarek, sprawdza czas, odpowiada, oddaje zegarek i wystawia rachunek za usługę - żartuje jeden z analityków londyńskiego banku inwestycyjnego. Tchenguizowie mają niepowtarzalną szansę "nalania z pustego" - nie inwestując w transakcję ani dolara, za pośrednictwo i późniejsze odsprzedanie akcji mogą zarobić przynajmniej 100 mln USD.



Funt kłaków
Grupa Rotch to piramida. Wykupuje udziały w jednej firmie, zastawia ją i bierze kredyty na inne przedsięwzięcia. Właśnie na kredyt i w takim celu kupiła w Wielkiej Brytanii stacje benzynowe od koncernu Shell - twierdzi Siergiej Stankiewicz, główny analityk rosyjskiej kompanii naftowej Łukoil. Zarządzanie 183 stacjami wydaje się jedynym związkiem Rotch z branżą paliwową. W kilkuset internetowych odesłaniach do hasła "Rotch Energy" firma pojawia się niemal wyłącznie jako uczestnik przetargu na RG, czasem wspomina się jej udział w prywatyzacji czeskiego Unipetrolu. Występuje też jako klient MW Kellog Ltd. (ta spółka wykonuje dla Rotcha enigmatyczne "instalacje do jednego z procesów technologicznych"). W wielu zachodnich raportach i analizach dotyczących branży naftowej brytyjską spółkę błędnie przedstawia się jako... właściciela 75 proc. akcji RG (m.in. w kwietniowej informacji Energy Information Administration, działającej w strukturze US Department of Energy, w wykazie firm www.transnationale.org). W ten sposób wiarygodność Rotch Energy rośnie, kredyty bankowe stają się łatwiej dostępne.
Znajdujące się w Companies House (rejestrze spółek prawa angielskiego) w walijskim Cardiff dokumenty wskazują, że Rotch Energy Ltd. - z siedzibą w Londynie - zarejestrowała 9 października 2000 r. specjalizująca się w zakładaniu spółek firma Creata.co.uk z Birmingham. Stanowiska członka pierwszego jednoosobowego zarządu oraz sekretarza spółki obsadziły profesjonalnie zajmujące się takimi formalnościami firmy Central Directors oraz Central Secretaries. Jak wynika z podpisu, obie reprezentowała ta sama osoba, która w imieniu zarządu objęła jeden (jedyny zresztą) udział w RE, wnosząc... jednego funta! Adnotacja w rejestrze wskazuje, że firma spóźnia się z przesłaniem sprawozdania finansowego, które powinno zostać dostarczone do końca czerwca 2002 r. (niewypełnianie obowiązków informacyjnych jest w Anglii wykroczeniem karanym grzywną, a w ostateczności nawet wykreśleniem spółki z rejestru w trybie administracyjnym).

Jak prywatyzowano rafinerię
grudzień 1998
Pierwsza nieudana próba prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej. Chętni (m.in. fińska firma Neste) oferowali za mało pieniędzy.
marzec 2001
Rotch Energy przystępuje do przetargu na kupno 75 proc. akcji Rafinerii Gdańskiej. Obiecuje, że na zakup jej akcji i inwestycje wyda do 2004 r. ponad miliard dolarów. Ofertę składa wspólnie z Kredyt Bankiem, Konsorcjum Gdańskim (zrzeszenie prywatnych dystrybutorów paliw), brytyjskim Gulf Oil i firmą Rolmex. Jego konkurentem jest węgierski MOL.
8 czerwca 2001
Konsorcjum stworzone przez Rotch Energy Limited otrzymuje od Nafty Polskiej wyłączność do 9 lipca na negocjacje zakupu do 75 proc. akcji Rafinerii Gdańskiej SA.
lipiec 2001
Prasa informuje, że negocjacje z firmą Rotch dobiegają końca. Lada dzień Rafineria Gdańska ma zostać sprzedana. Termin negocjacji zostaje przedłużony do sierpnia. Z konsorcjum Rotcha wycofują się brytyjski Gulf Oil, Kredyt Bank i Rolmex.
wrzesień 2001
Minister skarbu Aldona Kamela-Sowińska odwołuje dwóch spośród członków rady nadzorczej Nafty Polskiej. Nieoficjalnie mówi się, że powodem dymisji był ich sprzeciw wobec sprzedaży Rafinerii Gdańskiej Rotchowi. Zostaje podpisana umowa wstępna. Rotch ma nadal wyłączność na negocjacje.
grudzień 2001
Rozpoczynają się nieoficjalne rozmowy między Rotchem a Łukoilem.
lipiec 2002
Mimo wcześniejszych zapowiedzi o utworzeniu konsorcjum Rotch nie zdołał się dogadać z Łukoilem i sam zgłasza ofertę zakupu 75 proc. akcji Rafinerii Gdańskiej.
sierpień 2002
Rząd rozważa pięć wariantów przekształcenia Rafinerii Gdańskiej. Pierwszy to sprzedaż rafinerii koncernom Rotch Energy i Łukoil, drugi - debiut na warszawskiej giełdzie, trzeci - sprzedaż rafinerii firmom Rotch i PKN Orlen, czwarty - sprzedaż rafinerii Orlenowi oraz wejście do niej jako inwestora Łukoilu.
wrzesień 2002
Łukoil występuje jako partner Rotcha w konsorcjum zamierzającym kupić Rafinerię Gdańską. Oferta wygasa 17 października. Rząd zmienia strategię prywatyzacyjną sektora paliwowego. Nie ma już przeszkód, aby PKN Orlen przejął Rafinerię Gdańską.
2 października 2002
Rotch zrywa umowę z Łukoilem i zaczyna pertraktować z PKN Orlen.
28 października 2002
Rotch i PKN Orlen podtrzymują warunki, jakie wcześ-niej oferowało konsorcjum z udziałem Łukoilu.
Więcej możesz przeczytać w 45/2002 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 45/2002 (1041)

  • Wprost od czytelników10 lis 2002Gorzka KubaUpadek ostatnich cukrowni kubańskich ("Gorzka Kuba", nr 44) każe przypomnieć, że do czasów słynnej revolución permanente cukrownictwo było jednym z podstawowych źródeł bogactwa Kuby. Podczas boomu...3
  • Germanowce Europy10 lis 2002Gdyby na naszej drodze na Zachód leżały i dużo w Polsce inwestowały szybko rozwijające się Stany Zjednoczone, Irlandia lub Finlandia, patrzyłbym w przyszłość z ufnością. Niestety, coraz częściej patrząc w przyszłość, widzę przeszłość,...3
  • Peryskop10 lis 2002Redaktor PutinDo redakcji wpadli agenci Federalnej Służby Bezpieczeństwa. Spytali, gdzie się znajduje główny serwer komputerowy, odłączyli go i zabrali - opowiada Rustam Arifdjanow, redaktor naczelny tygodnika "Wersija". W...6
  • Święto pracy10 lis 2002Polska jest bogatym krajem. Gospodarka rozkwita, a obywatele państw Europy Zachodniej przyjeżdżają, aby pracować w Ursusie i w zamożnych wiejskich gospodarstwach na ścianie wschodniej. Można by tak sądzić, skoro 63 proc. respondentów...6
  • Dossier10 lis 2002ALEKSANDER KWAŚNIEWSKI,prezydent RP"Nikt chyba nie oczekuje, że drzwi do Pałacu Prezydenckiego będą otwarte dla ludzi, którzy nie dość, że łamią prawo, bo to się może przydarzyć komuś nieszczęśliwie, ale którzy notorycznie z...7
  • Z życia koalicji10 lis 2002Tak generalnie Naród się nie sprawdził i w wyborach samorządowych raczej spuścił SLD ze schodów. Nie można już liczyć nawet na tradycyjny Koszalin, Włocławek czy Sosnowiec. Co prawda, nieoczekiwanie dobrze wypadł sojusz w Rzeszowie,...8
  • Z życia opozycji10 lis 2002Straszliwa klęska Lecha Kaczyńskiego! Liderowi PiS nie udało się wygrać w Warszawie w pierwszej turze wyborów. W drugiej deptać będzie mu po piętach kandydat lewicy Marek Balicki, który znokautował Andrzeja Olechowskiego z Platformy...9
  • M&M10 lis 2002POZYTYWNE KONSEKWENCJE ABSENCJIZważywszy, iż uparcie, choć nie ma przymusu,bierze się do liczenia komputery z ZUS-u,to szczęście, że ciut wyższej nie było frekwencji,bo wynik byłby znanypod koniec kadencji.10
  • Playback10 lis 2002 10
  • Kongres Narodów Europy10 lis 2002Przedstawiciele Polski w Konwencie Europejskim skrytykowali propozycje zmian w UE, przedstawione przez szefa konwentu, byłego prezydenta Francji Valéry'ego Giscarda d'Estaing.10
  • Fotoplastykon10 lis 200212
  • Poczta10 lis 2002Zabójcza bogini Fenomen Callas ("Zabójcza bogini", nr 43) polegał głównie na tym, że tworzyła kreacje wokalno-aktorskie. Jako pierwsza śpiewaczka w historii budowała postać za pomocą mimiki, ruchu i barwy głosu....14
  • Kadry10 lis 200215
  • Drang nach Osten10 lis 2002Niemcy kolonizują Wschód, uciekając przed Zachodem16
  • Radą w prezydenta10 lis 2002W co trzeciej gminie dojdzie do wojny między burmistrzami a radami22
  • Nie jestem prokuratorem10 lis 2002Andrzej Kropiwnicki: Czy po pańskim sukcesie w Warszawie jest szansa, aby prawica wygrała następne wybory prezydenckie i parlamentarne? Lech Kaczyński: Stworzyliśmy nową jakość polityczną. Znaczące zwycięstwo Prawa i Sprawiedliwości na Mazowszu...25
  • Kurierzy białej śmierci10 lis 2002Ponad dwadzieścia tysięcy młodych Polaków wybrało zawód narkotykowych kurierów. Są wśród nich licealiści, studenci, młodzi pracownicy naukowi, nauczyciele, bezrobotni absolwenci.26
  • Nie czyń drugiemu10 lis 2002Trzeba przyjąć takie reguły funkcjonowania Sejmu, które przetrwają co najmniej kilka kadencji31
  • Giełda i wektory10 lis 2002Hossa ŚwiatDrugie życie DaewooGeneral Motors Daewoo Auto & Technology Co. chce odzyskać pozycję, jaką zajmowała na rynku firma Daewoo Motor - powiedział Nick Reilly, prezes GM Daewoo. Amerykanie nie liczą jednak na zyski w najbliższych latach...32
  • Rotchgrywka10 lis 2002Jeśli ktoś chciałby nakręcić telenowelę o prywatyzacji, powinien zająć się historią sprzedaży Rafinerii Gdańskiej. W tej historii jest wszystko: wielkie pieniądze...34
  • Jak Fin z popiołów10 lis 2002Recepta na cud gospodarczy: obciąć wydatki socjalne, zainwestować w edukację40
  • Pompowanie oszczędności10 lis 2002Jak zapłacić dwie trzecie mniej za ogrzanie domu42
  • Zafundować wędkę10 lis 2002Raport magazynu "Business Week": jak sprawić, żeby nędzarze zaczęli zarabiać W latach 70. Noor Jahan Begum i jej rodzina, ze wsi Bharariya w Bangladeszu, nie miała ziemi, opieki medycznej ani szans na zdobycie wykształcenia. Dziś...44
  • Odtrutka na populizm10 lis 2002Źródłem problemów dotychczasowych liderów przemian w Europie Środkowej nie jest nadmiar reform, lecz ich zablokowanie48
  • Czy Polacy są niebezpieczni?10 lis 2002Polacy zafundowali sobie płace i świadczenia na poziomie wyższym od ich wydajności49
  • Technoholicy10 lis 2002W internetowej kafejce w Kwangdzu (Korea Południowa) znaleziono zwłoki 24-letniego mężczyzny. Przyczyną zgonu było wyczerpanie organizmu po 86 godzinach spędzonych bez przerwy przed ekranem komputera. Młody Koreańczyk był jednym z ponad stu...54
  • Tanie państwo10 lis 2002Informatyka sposobem na deficyt budżetowy i korupcję58
  • Pies na chipach10 lis 2002Psy roboty mogą sprzątać, chronić nasz dom bądź przynosić piwo60
  • Survival show10 lis 2002Ogromnym powodzeniem zaczynają się cieszyć w Ameryce podręczne zestawy survivalu. Na czele listy znajdują się oczywiście spadochrony dla mieszkańców wyższych pięter oraz mierniki do mierzenia skażeń, promieniowania itp. Niezbędnym...62
  • Wszechnica Wiedzy Wszelakiej10 lis 2002Pocztówki nadziei www.kartkidobroczynne.org.pl Mimo rozwoju Internetu i SMS-ów, wciąż kultywowana jest u nas tradycja wysyłania kartek świątecznych. Dwanaście organizacji dobroczynnych postanowiło zorganizować akcję pomocy...62
  • Supersam10 lis 2002Banani nie dla każdego Woda toaletowa o przekornej nazwie "Bruno Banani not for Everybody" Bruno Bananiego jest przeznaczona dla mężczyzn energicznych, pewnych siebie. Optymistyczne nastawienie do życia mają sugerować mocne aromaty...63
  • Pandemia lęku10 lis 2002Aż 89 procent Polaków odczuwa codziennie strach i niepokój66
  • Kulinarny obwarzanek10 lis 2002Drogi Robercie! Przedstawiam Ci nowy bŁyskotliwy pomysł na ruskie pierogi: do farszu z ziemniaków, białego sera i smażonej cebuli dodaje się trochę kwasu buraczanego, a do ciasta - drobno posiekanego koperku. Buraczany ekstrakt wnosi posmak...70
  • Przykazania Herberta10 lis 2002Lepsza jest para szczęśliwych kochanków niż powikłany związek subtelnych neurasteników71
  • Homo de luxe10 lis 2002Możni tego świata - przewodnik zoologiczny72
  • Mów mi you10 lis 2002Formy "pan" i "pani" będą powoli traciły na znaczeniu74
  • Druga płeć - Góra - dół10 lis 2002Skoki poziomu testosteronu powodują, że mężczyźnie co 20 minut wszystko kojarzy się z tym, na czym siedzi Maryna, czyli z miłością76
  • Węzeł zaolziański10 lis 2002Przez 70 lat Zaolzie było terenem zimnej wojny polsko-czeskiej Jan Jacek Bruski Doktor historii na Uniwersytecie Jagiellońskim, zajmuje się stosunkami polsko-czechosłowacko-ukraińskimi w dwudziesto-leciu międzywojennym Honor dziejów...78
  • Know-how10 lis 2002Niezdrowy smak Zbyt duża ilość glutaminianu monosodowego (MSG), używanego w przetwórstwie spożywczym w celu podkreślenia smaku, prowadzi do utraty wzroku - twierdzą japońscy uczeni. U szczurów, które przez sześć miesięcy były...81
  • Koszmar na jawie10 lis 2002Zbyt krótki sen grozi chorobami cywilizacyjnymi82
  • Łowca planet10 lis 2002Aleksander Wolszczan Odkrywca pierwszego układu planetarnego we wszechświecie poza naszym układem słonecznym, wybitny badacz pulsarów. Studia astronomiczne ukończył na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od lat związany z...86
  • Brat Zbawiciela?10 lis 2002Naukowcy piszą Najnowszy Testament88
  • Najlepsza przyjaciółka mężczyzny10 lis 2002Wkrótce pojawi się pigułka antykoncepcyjna dla mężczyzn90
  • Bez granic10 lis 2002Nowe Pompeje? Tegoroczna erupcja sycylijskiej Etny wzbudziła prawdziwy popłoch wśród okolicznych mieszkańców. Wulkan wybucha już po raz 136. w czasach historycznych, ale tym razem towarzyszy mu seria trzęsień ziemi. Osiągnęły one 4,4...92
  • Życie za kopiejkę10 lis 2002Człowiek to tylko kopiejka - mawiali wielkoruscy możnowładcy. Putin, stojąc na czele Rosji, to potwierdza podczas akcji odbijania zakładników.94
  • Biesy rąbią sad10 lis 2002Rozmowa z André Glucksmannem, francuskim filozofem André Glucksmann (ur. 1937) - francuski filozof, pisarz, publicysta. Uczestnik rewolty studenckiej w maju 1968 r. Przedstawiciel nowej filozofii, lewicowego nurtu krytykującego...96
  • Bałkańskie rany Europy10 lis 2002"The Times" i "Wprost" wzdłuż dawnej żelaznej kurtyny102
  • Kredyt dla Busha10 lis 2002Wybory uzupełniające do Kongresu: polityczne tsunami Ameryce nie grozi106
  • Ciżba wyborcza10 lis 2002W Brukseli znaleziono kozła ofiarnego, który karany jest za grzechy struktur lokalnych i narodowych109
  • Menu10 lis 2002Świat Ojciec chrzestny IV Wydawnictwo Random House uzyskało sądowe pozwolenie na opublikowanie dalszego ciągu "Ojca chrzestnego". Paramount Pictures, dotychczasowy producent filmów o rodzinie Corleone, będzie miał pierwszeństwo w...110
  • Nazywam się Bond, James Bond10 lis 200240 lat w tajnej służbie Jej Królewskiej Mości114
  • Rodzina Bondów10 lis 2002Pięć twarzy agenta 007 Terminator to Arnold Schwarzenegger, Indiana Jones - Harrison Ford, Rocky i Rambo - Sylvester Stallone. Trudno sobie wyobrazić, by te role zagrali inni aktorzy. Inaczej jest z Bondem. Nie liczy się aktor, lecz postać....118
  • Muzeum megabajtów10 lis 2002Sztuka cyfrowa doczekała się własnych muzeów120
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego10 lis 2002JUSTYNA STECZKOWSKA Alkimja Gdyby album ten pojawił się trzy lata temu, okrzyknąłbym go wydarzeniem. Dziś jest tylko miłą niespodzianką. Inwazja etniczno-folklorystyczna - od generalissimusa Bregovicia po szeregowców Golców -...121
  • Nieprawda Hosenfelda10 lis 2002Nigdy się nie dowiemy, czy Hosenfeld, ratując Szpilmana, próbował zrobić interes, czy uległ niegodnej hitlerowca słabości122
  • Muzyka morderców10 lis 2002Żaden morderca nie słucha jazzu. To nawet zrozumiałe. W jazzie jest za dużo improwizacji, a morderca działa na ogół zgodnie z planem124
  • Organ Ludu10 lis 2002TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI126