Zatankowani w butelkę

Zatankowani w butelkę

Dodano:   /  Zmieniono: 
Za 5-10 lat naszym rynkiem paliw mogą rządzić Rosjanie


_ Próby znalezienia inwestora dla Rafinerii Gdańskiej przypominają historię Kubusia Puchatka, który szukał swego przyjaciela Prosiaczka, a im bardziej go szukał, tym bardziej go nie było.
Od 28 września 1997 r., kiedy upłynął termin składania ofert w pierwszym przetargu (unieważnionym), minęło już 5,5 roku, dzięki czemu prywatyzacja gdańskiej spółki może się ubiegać o tytuł najdłuższej w dziejach III RP. Przed kilkoma miesiącami w rozmowie z "Wprost" ówczesny minister skarbu Wiesław Kaczmarek ostrzegał, że jeśli do końca 2002 r. konsorcjum brytyjskiego Rotch Energy i PKN Orlen, mające wyłączność na negocjacje, nie kupi 75 proc. akcji Rafinerii Gdańskiej, kontynuowanie drugiego przetargu "stanie się problematyczne". Dziś jego unieważnienie jest bardzo prawdopodobne, a decyzja może zapaść przed końcem kwietnia.
Wart 250-300 mln USD pakiet akcji już dawno można było sprzedać tuzom rosyjskiego przemysłu naftowego - kompaniom Jukos albo Łukoil. - To walka z wiatrakami. Wejście Ros-jan na polski rynek jest wyłącznie kwestią czasu i ceny - uważa Robert Gwiazdowski, były członek rady nadzorczej Nafty Polskiej i ekspert Centrum im. Adama Smitha. Mogliby im przeszkodzić nafciarze z USA - mamy ostatnią i najlepszą okazję, by wprowadzić ich na polski rynek. Umożliwia to program offsetowy koncernu Lockheed Martin (producenta samolotów F-16). Z informacji "Wprost" wynika, że w konsorcjum zachodnich firm z branży paliwowej oferujących w pakiecie offsetowym inwestycje w Rafinerię Gdańską znalazł się m.in. amerykański gigant Chev-ronTexaco.

Orzeł wyląduje w objęciach Rosjan?
- Oferujemy najtańszy surowiec, a rosyjski szelf Morza Bałtyckiego z naszymi złożami ropy leży zaledwie 200 km od Gdańska - zachęca Siergiej Stankiewcz, główny analityk Łukoila. Rosyjskie kompanie naftowe są w stanie przerabiać tylko około 30 proc. wydobywanej ropy, więc rafinerie są dla nich łakomym kąskiem. W czerwcu 2002 r. gościł u prezydenta Kwaśniewskiego Michaił Chodorkowski, szef Jukosa, który złożył w rozmowie z nim ofertę kupna 75 proc. akcji RG. Jesienią 2002 r. niewiele brakowało, by akcje rafinerii kupił Łukoil, wchodząc do spółki z brytyjską firmą Rotch Energy posiadającą od maja 2001 r. wyłączność na negocjacje prywatyzacyjne. Te starania storpedowano w ostatniej chwili (Kaczmarek bał się podjąć decyzję i scedował ją na premiera) ze względu na "ryzyko polityczne" - wciąż żywe są obawy, że duże rosyjskie firmy są w pewnej mierze narzędziem zagranicznej polityki Kremla.
Po odrzuceniu zalotów Rosjan i dymisji Wiesława Kaczmarka (głównego obrońcy koncepcji dwóch konkurujących ośrodków paliwowych w Płocku oraz w Gdańsku) możliwe są dwa wyjścia - sprzedaż RG aktualnemu oferentowi, czyli PKN Orlen i Rotch Energy, albo unieważnienie przetargu. W Ministerstwie Skarbu i spółce skrabu państwa Nafta Polska (która jest nominalnym właścicielem akcji pomorskiej rafinerii) zwycięża ten drugi pomysł - po unieważnieniu przetargu RG wniesiono by aportem do Orlenu, pozbywając się niepotrzebnego pośrednika, czyli Rotcha. Scenariusz fuzji Płocka i Gdańska popiera najbogatszy Polak Jan Kulczyk, dysponujący pakietem akcji Orlenu i mający wpływ na prezesa koncernu Zbigniewa Wróbla (szef Kulczyk Holding Jan Waga jest przewodniczącym rady nadzorczej Orlenu).
Kulczyk jest współautorem koncepcji uczynienia z PKN Orlen narodowego koncernu paliwowego
- lidera w Europie Środkowej, wzmocnionego dzięki wchłonięciu RG i zawarciu triumwiratu z węgierskim MOL oraz austriackim ÖMV (byłby siódmym w Europie producentem paliw), który mógłby skutecznie się bronić przed zakusami syberyjskich szejków. Na razie uwikłanie w politykę uniemożliwia rea-lizację mocarstwowych ambicji Orlenu, wydając koncern na pastwę naftowych kompanii ze Wschodu. Płock nie zdołał kupić Slovnaftu, niemieckiej Leuny, nie wziął udziału w prywatyzacji chorwackiej rafinerii INA, odpadł z przetargu na czeski Unipetrol. Ostatnie posunięcie PKN - kupno za 140 mln USD od BP 494 stacji benzynowych w Niemczech - jest mocno spóźnione. Dziś nawet pozyskanie perły, jaką jest Gdańsk, może się okazać niewystarczające. Rosjanie nie zamierzają rezygnować z walki o polski rynek. - Orlen przejmuje RG, łączy się z ÖMV i MOL, a wszystko na końcu biorą Łukoil albo Jukos - kreśli scenariusz wydarzeń jeden z giełdowych analityków.

_ Ostatni offset ratunku
- Rosjanie są dobrymi partnerami handlowymi. Podpisujemy z nimi długoterminowe umowy i nie ma powodów, by się przed tym bronić - mówi ostrożnie Paweł Olechnowicz, szef Rafinerii Gdańskiej. Prezes RG wolałby zachodniego inwestora. Przetarg na 48 myś-liwców dla wojska spadł mu jak manna z nieba - zwycięski Lockheed Martin w ramach offsetu deklarował zainwestowanie 540-600 mln USD w modernizację rafinerii z Trójmiasta. W ten sposób pozyskałaby ona pieniądze, które pierwotnie miała dać prywatyzacja, czyli - wedle aktualnej jeszcze koncepcji - sprzedaż PKN Orlen i Rotch Energy.
Komitet offsetowy (szefuje mu minister nauki Michał Kleiber) bada projekt wybudowania w Gdańsku nowoczesnej instalacji do produkcji superekologicznego oleju napędowego, w który byłyby zaangażowane m.in. Shell Global Solutions (spółka brytyjsko-holenderskiego Royal Dutch/Shell) i MW Kellogg. Z naszych informacji wynika jednak, że oferta dla pomorskiej rafinerii jest szersza, podobnie jak skład konsorcjum inwestycyjnego - miał się w nim znaleźć ChevronTexaco, czwarty na świecie koncern naftowy (jego roczne przychody przekraczają 100 mld USD).
Amerykanie (Texaco, przed fuzją z Chev-ronem) próbowali na własną rękę ekspansji w Polsce, ale sprzedali sieć swoich stacji benzynowych i się wycofali. - Istniał też projekt rozbudowy rurociągu "Przyjaźń", którym Taxaco było zainteresowane - wspomina Janusz Steinhoff, minister gospodarki w rządzie Buzka. Choć dziś chodzi o wykonanie konkretnego projektu dla Gdańska, moglibyśmy wykorzystać offset jako furtkę do wprowadzenia koncernu z USA na polski rynek paliw i sprzedaży mu akcji RG. Gdyby do tego doszło, a RG połączono by z Płockiem, ChevronTexaco znalazł-by się w koncernie mającym 80 proc. udziału w polskim rynku paliw i sieć ponad 2,3 tys. stacji benzynowych. Trudno uwierzyć, by potem Amerykanie odstąpili taki biznes Rosjanom.

Przejmiem gaz, przejmiem naftę
Nieporadne i ślamazarne działania polskiego rządu w sprawie prywatyzacji sektora naftowego wydają się korzystne dla naszych wschodnich sąsiadów. - Kupimy udziały w polskich rafineriach choćby na giełdzie - zapewnia Siergiej Stankiewicz. Wie, co mówi. Kilkanaście procent akcji PKN znajdujących się w obrocie stanowią GDR-y, czyli kwity depozytowe notowane na zagranicznych giełdach. Depozytariuszem kwitów stanowiących 12,69 proc. akcji Orlenu jest Bank of New York, lecz ich faktyczni posiadacze są anonimowi. Około 50 proc. akcji należy z kolei do małych podmiotów, w tym pracowników, giełdowych ciułaczy. Dla koncernu Łukoil czy Jukos skupienie tych walorów na giełdach, choćby przez podstawione spółki, nie stanowiłoby dziś problemu - połowa akcji PKN jest warta niespełna miliard dolarów, tymczasem Łukoil miał w 2002 r. w gotówce około 1,1 mld USD, a Jukos aż 3,7 mld USD. W końcu w ten właśnie sposób Jan Kulczyk przejął pakiet 5,69 proc. akcji Orlenu (część maklerów uważa, że wraz z podmiotami zależnymi kontroluje on 10 proc. akcji). Nawet gdyby Rosjanom nie udało się kupić pakietu kontrolnego, dzięki kilkunastu procentom akcji mogliby skutecznie uprzykrzać życie przedstawicielom skarbu państwa w Orlenie, który - wraz z akcjami posiadanymi przez Naftę Polską - dysponuje nieco ponad 28 proc. walorów spółki. Jeśli dotychczas wschodnie giganty paliwowe tego nie zrobiły, to tylko dlatego, że chcą uniknąć otwartego konfliktu z polskim rządem. Czy doszliśmy do sytuacji przypominającej fatum z klasycznej greckiej tragedii: cokolwiek zrobi główny bohater (tu: skarb państwa), rezultat będzie taki sam? - Za 5-10 lat Rosjanie przejmą polski rynek paliw - nie ma wątpliwości Gwiazdowski. Chyba, że ocali nas amerykański offset ex machina.
Więcej możesz przeczytać w 15/2003 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 15/2003 (1063)

  • Wprost od czytelników13 kwi 2003, 1:00Listy od czytelników3
  • Wirus samozagłady13 kwi 2003, 1:00W 1999 r. setki samozwańczych proroków głosiły, że świat tak zgnił moralnie, iż nie zasługuje na dalsze trwanie.3
  • Peryskop13 kwi 2003, 1:00Wieloręczni Nie tylko Jan Chaładaj i Stanisław Jarmoliński głosowali w Sejmie na dwie ręce, by pozostawić na stanowisku wicepremiera Marka Pola. - Gdy w pamiętną środę o 21.00 wybuchła afera, byliśmy przekonani, że za Alfreda Owoca głosowała...6
  • Dossier13 kwi 2003, 1:00MACIEJ PŁAŻYŃSKI, przewodniczący Platformy Obywatelskiej "Z reformą finansów publicznych jest jak z innymi słusznymi hasłami: nie wiemy o niej nic konkretnego" "Rzeczpospolita" TOMASZ NAŁĘCZ, wicemarszałek Sejmu,...7
  • Z życia koalicji13 kwi 2003, 1:00Co dzień, to lepsze wiadomości dla Leszka Millera. Z sondaży wynika, że rządu nie popiera nawet najbliższa rodzina ministrów, a lud z rozrzewnieniem wspomina Buzka. Premier znalazł winnych tego stanu rzeczy. Nie, tym razem nie Żydzi. Tym...8
  • Z życia opozycji13 kwi 2003, 1:00Zabawną historyjkę słyszeliśmy. Nie tak dawno u prezydenta spotkały się partie proeuropejskie. Wszyscy - łącznie z Kwaśniewskim - jeździli po Millerze jak po burej kobyle, ale to żadna nowina. Ciekawsze było to, że lider Unii Wolności Władysław...9
  • M&M13 kwi 2003, 1:00ZGODA NA GÓRZE - felieton Marka Majewskiego10
  • Playback13 kwi 2003, 1:0010
  • Sąd sprawiedliwy13 kwi 2003, 1:00Ponad 2 mln zł ma zapłacić skarb państwa dwójce Zabużan - orzekł Sąd Okręgowy w Krakowie. Po raz pierwszy w historii polski sędzia przyznał rację repatriantom ze wschodu.10
  • Fotoplastykon13 kwi 2003, 1:0012
  • Poczta13 kwi 2003, 1:00Listy od czytelników14
  • Kadry13 kwi 2003, 1:0015
  • Łżepospolita13 kwi 2003, 1:00Czy przedstawiciele najwyższych władz utrudniali postępowanie karne w sprawie Rywina?16
  • Republika szalików13 kwi 2003, 1:00Gdyby szalikowcy mieli wybór, wstąpiliby do policji albo zostaliby komandosami. Co trzyma razem polskich chuliganów?20
  • Agonia metropolii13 kwi 2003, 1:00Polska staje się drugim Meksykiem - szybko rozwija się tylko stolica26
  • Instytut kolaboracji13 kwi 2003, 1:00Polemika: W numerze 13. tygodnika "Wprost" ukazał się artykuł Sławomira Sieradzkiego "Instytut kolaboracji", w którym autor zarzucił niektórym profesorom Uniwersytetu Jagiellońskiego, że w czasie okupacji byli zatrudnieni w nazistowskim Instytucie...32
  • Nawis obłudy13 kwi 2003, 1:00KRRiTV dzieliła wpływy w mediach niczym imperia kolonialne Afrykę w XIX wieku36
  • Giełda i wektory13 kwi 2003, 1:00Hossa Świat Sztuka w trzech odsłonach?Samsung Electronics chce trzykrotnie zwiększyć przychody ze sprzedaży sprzętu AGD. Koncern planuje wybudowanie fabryk sprzętu gospodarstwa domowego: jednej w Chinach, drugiej w Polsce lub Czechach. Decyzja o...38
  • Egzekucja podatkowa13 kwi 2003, 1:00Polacy płacą jedne z najwyższych podatków w świecie, a rząd planuje nowe podwyżki.40
  • Kowalski pod gilotyną13 kwi 2003, 1:00Jakie podatki zapłacilibyśmy w USA, Wielkiej Brytanii i Niemczech42
  • Stawka większa niż życie13 kwi 2003, 1:00Jesteśmy za biedni na wysokie podatki45
  • Kwartał Kołodki13 kwi 2003, 1:00Największe gnioty ekonomiczne pierwszych miesięcy 2003 r. - pierwsze nominacje do naszego nieustającego konkursu.46
  • Zatankowani w butelkę13 kwi 2003, 1:00Za 5-10 lat naszym rynkiem paliw mogą rządzić Rosjanie50
  • Pociski i zyski13 kwi 2003, 1:00Wojna o Irak zaczyna nakręcać gospodarczą koniunkturę54
  • przeciw wypychaniu13 kwi 2003, 1:00Największym zagrożeniem dla społeczeństw jest rozdęte państwo, które wywołuje kryzysy fiskalne, inflację i wysokie bezrobocie58
  • Terapia i kabaret13 kwi 2003, 1:00Polski deficyt składa się z wydatków pogrążających kraj w marazmie i nieróbstwie59
  • Supersam13 kwi 2003, 1:00Powrót twardziela Bojowy przydomek renegade dołączony do nazwy nowego jeepa cherokee przywodzi na myśl samochód sprzed prawie 40 lat - model jeep wrangler z 1964 r. Podobnie jak tamto, już kultowe auto, cherokee wyposażony jest w...60
  • W sklepie urodzone13 kwi 2003, 1:00Co trzecia kobieta jest zakupoholiczką62
  • Czwarta fala13 kwi 2003, 1:00Jeszcze nigdy człowiek nie mógł tak bardzo wpływać na własne życie jak obecnie. Wkraczamy w epokę hiperindywidualizmu, co oznacza, że przed nami naprawdę dobre czasy" - przepowiada Bill Gates.66
  • Klan dyktatorów13 kwi 2003, 1:00Polacy ubierają się tak jak bohaterowie seriali68
  • Bikont do Makłowicza, Makłowicz do Bikonta - Dania do poczytania13 kwi 2003, 1:00Drogi Przyjacielu! Uwielbiam śledzić zjawiska z pogranicza sztuki kulinarnej i literatury, a szczególną przyjemność sprawia mi grafomania restauracyjnych jadłospisów. Nie jest to może zjawisko powszechne, ale wystarczająco częste, by wykroić...70
  • Nieomylny saper13 kwi 2003, 1:00Delfiny służą w armii USA od ponad trzydziestu lat72
  • Ukraina nie jest biedna13 kwi 2003, 1:00Spotkanie z OŁEKSANDREM NYKONENKĄ, ambasadorem Ukrainy w Polsce74
  • Szapołowska jest jedna13 kwi 2003, 1:00W rywalizacji o zawodowy awans najgroźniejszym konkurentem kobiety nie jest mężczyzna, ale koleżanka przy sąsiednim biurku76
  • Czerwona ośmiornica13 kwi 2003, 1:00Rak stworzonej przez postkomunistów antymafii toczy polityczne życie Włoch agresywniej niż dawniej cosa nostra78
  • Know-how13 kwi 2003, 1:00Testy nadziei Lek GNDF może doprowadzić do przełomu w leczeniu choroby Parkinsona - twierdzą naukowcy badający działanie preparatu. Wyniki wstępnych testów klinicznych GNDF wykazały, że u pięciu osób zażywających ten środek nastąpiła...81
  • Kult bezdzietności13 kwi 2003, 1:00Możecie być dumne z tego, że nie macie dzieci. Nie jesteście niepełnowartościowe. Wręcz przeciwnie, wybierając bezdzietność, stawiacie na siłę, piękno i miłość - głosi Yvonne Marie Vissing, profesor socjologii w Salem State College. W Stanach...82
  • Superman złapie oddech13 kwi 2003, 1:00Christopher Reeve to żywy dowód potęgi medycyny88
  • Bez granic13 kwi 2003, 1:00Maskarada Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła globalny alarm w związku z rosnącą liczbą nie wyjaśnionych przypadków wirusowego zapalenia płuc (SARS) w południowych Chinach, Hongkongu i Wietnamie. Epidemia pochłonęła już co najmniej 75...90
  • Kamień u szyi Ameryki13 kwi 2003, 1:00Sojusznicy przerzucają na Stany Zjednoczone koszty swego bezpieczeństwa92
  • Romans z niedźwiedziem13 kwi 2003, 1:00Pięć dni przed atakiem aliantów na Irak, 15 marca 2003 r., odbyła się w Bagdadzie niezwykła uroczystość. Saddam Husajn osobiście udekorował wysokimi odznaczeniami dwóch rosyjskich generałów. Igor Malcew i Władysław Aczałow, byli dowódcy armii...96
  • Szachownica Pentagonu13 kwi 2003, 1:00Żadna wojna w historii, prowadzona na taką skalę jak ta o Irak, nie spowodowała tak niewielkich strat98
  • Bananowe eldorado13 kwi 2003, 1:00Jak Globalne Państwo Światowego Pokoju budowało indiański raj na ziemi101
  • Kiosk13 kwi 2003, 1:00Khaaleej Times 28.3.2003 r. "W niedoskonałym, zabałaganionym świecie łatwo jest wygrać wojnę, trudniej wygrać pokój. Pojawia się wiele spekulacji na temat celów amerykańskiej wojny. Wielu muzułmanów sądzi, że George Bush...103
  • A zające?13 kwi 2003, 1:00Niezależnie od naszych sporów domowych musimy zrozumieć, jak wiele szans daje nam wejście do unii103
  • Menu13 kwi 2003, 1:00Kraj Szarganie Fryderyków "W najczarniejszych scenariuszach nie przewidywaliśmy, że w tym roku najważniejsza impreza polskiego przemysłu fonograficznego uświetni otwarcie nowego domu handlowego! Fryderyki, Oskary i Wiktory mają sens,...104
  • Totalna hitchcockizacja13 kwi 2003, 1:00Alfred Hitchcock jest największym reżyserem filmowym XX wieku - orzekli czytelnicy francuskiego dziennika "Le Parisien". Twórca "Ptaków" i "Psychozy" wyprzedził Stevena Spielberga oraz Walta Disneya.108
  • Stawiałem na Nicholsona13 kwi 2003, 1:00Polański może i jest tyranem na planie, ale jakie osiąga dzięki temu efekty! Rozmowa z Adrienem Brodym, laureatem Oscara110
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego13 kwi 2003, 1:00Recenzje płyt111
  • Klątwa Elvisa13 kwi 2003, 1:00Moje problemy uczuciowe biorą się stąd, że wciąż szukam kogoś podobnego do ojca - opowiada Lisa Marie Presley112
  • Perły do lamusa? Ucieczka z piekła - raju13 kwi 2003, 1:00W "Polowaniu na króliki" małe bohaterki zagłosowały nogami przeciwko cywilizacji białych, uciekając przez 2500 kilometrów114
  • Prima...13 kwi 2003, 1:00Kiedy we wtorkowej "Gazecie Wyborczej" przeczytałem, że otwarcie nowej stacji metra Dworzec Gdański zbliża się wielkimi krokami, żachnąłem się, ale wnet przypomniałem sobie, że dziś jest przecież pierwszy kwietnia. Sięgnąłem więc po prasę, aby...116
  • Troszeczkę za i częściowo przeciw13 kwi 2003, 1:00Oglądając wielotysięczne tłumy postępowej ludzkości, które protestują przeciw wojnie, Ameryce, zwykle z zastrzeżeniem, że bynajmniej nie za Saddamem, zastanawiam się, czy takie stanowisko jest na gruncie logiki możliwe? Ergo, jeśli się objawia,...116
  • Organ Ludu13 kwi 2003, 1:00Kaszanka dla wszystkich! O R G A N L U D UTRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 15 (28) Rok wyd. 2 WARSZAWA, poniedziałek 7 kwietnia 2003 r. Cena + VAT + ZUS + winieta Autorytety moralne w obronie godności naszej Ojczyzny Nieudana...117
  • Od Wodnika do śmietnika13 kwi 2003, 1:00Lepper jest już stuprocentowym hipisem. Podobnie jak oni uciekł z domu, olewa system, nie chce mu się robić, kontestuje rząd i jest przeciwko wojnie118