Tarcza demokracji

Dodano:   /  Zmieniono: 
Silne wpływy armii w Izraelu są przeciwieństwem działań i celów junty wojskowej
Doskonale pamiętam, jak generał Ehud Barak jako szef sztabu armii izraelskiej w 1990 r. przyjechał z wojskową delegacją do Auschwitz. Nigdy nie zapomnę pierwszych słów przemówienia późniejszego premiera: "Przyszliśmy tutaj za późno, za późno". To wyjaśnia wszystko. W moim kraju jest wielu generałów biorących czynny udział w życiu politycznym i społecznym. Ktoś, kto nie zna specyfiki życia w Izraelu, pomyślałby, że to całkowicie zmilitaryzowane państwo. Nic bardziej błędnego, ponieważ to właśnie wojskowi stoją na straży demokratycznego ładu i angażują się w procesy pokojowe. Armia izraelska cieszy się ogromnym szacunkiem, zaufaniem i popularnością wśród Izraelczyków. Dzieje się tak głównie dlatego, że żyliśmy przez 2000 lat w rozproszeniu, w diasporze. Nie mieliśmy własnej armii ani nikogo, kto by nas skutecznie bronił, choć wielu Żydów służyło pod sztandarami innych państw (podczas II wojny światowej prawie milion). Wielu Żydów walczyło także w szeregach Armii Ludowej i Armii Krajowej.

Państwo na srebrnej tacy
29 listopada 1947 r. ONZ ustanowiła podział Palestyny i powstanie Państwa Izrael. W tym samym dniu Palestyńczycy wraz z sześcioma krajami arabskimi napadli na nas. Dwa lata po tym, jak naziści chcieli nas puścić z dymem kominów krematoryjnych, Arabowie postanowili nas utopić, spychając do morza. Na szczęście w obliczu tak agresywnych wrogów nastąpiła błyskawiczna mobilizacja sił zbrojnych, które wcześniej funkcjonowały w podziemiu. Po ponadrocznej walce ataki najeźdźców zostały odparte.
Ludzie, którzy dzielnie walczyli o wolność, zostali głównymi twórcami państwa. Chaim Weizman, pierwszy prezydent Izraela, powiedział po wojnie, że to młodzi, odważni Izraelczycy, którzy oddali życie za ojczyznę, podali nam państwo na srebrnej tacy. Później jeden z najbardziej znanych poetów izraelskich napisał wiersz zatytułowany "Srebrna taca". Ten utwór stał się integralną częścią naszej tożsamości i kultury narodowej. Od tamtego czasu żyjemy od wojny do wojny, a armia jest naszą tarczą.
Kiedy zapadły pierwsze decyzje państwowe, Dawid Ben Gurion postanowił, że żołnierze będą wyglądać podobnie jak cywile - bez hełmów, bez medali, w mundurach w kolorze khaki. Postanowił również, że służba zawodowa w armii nie będzie trwała dłużej niż 25 lat - po to, by w wieku 45 lat móc zaczynać inną karierę, już poza wojskiem. Ben Gurion kierował się swoim niezawodnym instynktem, nie chciał dopuścić do powstania junty wojskowej.
Służba wojskowa w Izraelu jest obowiązkowa, dotyczy to zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Dzięki temu armia w pełni odzwierciedla strukturę społeczeństwa, a ludzie ją tworzący bardzo się różnią, na przykład pod względem poglądów politycznych czy religijności. Wojsko w Izraelu podlega nieustannie kontroli cywilnej parlamentu, sądów, organizacji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, a także mediów.

Generałowie pokoju
Spośród ośmiu prezydentów Izraela dwóch - Ezer Weizman i Chaim Herzog - było generałami. W ostatnich kilkunastu latach prawie wszyscy premierzy również byli generałami (Icchak Rabin, Ehud Barak, Ariel Szaron). W tym okresie zasiadało w parlamencie około 15 proc. generałów i pułkowników. Podobnie jest w rządzie - wielu ministrów może się pochwalić wzorową karierą w wojsku. Generałowie założyli wiele partii zarówno z lewej, jak i z prawej strony sceny politycznej (gen. Eitan na prawicy, gen. Peled - na lewicy). Generał marynarki wojennej Ami Ajalon, były szef Szabak (izraelskiego odpowiednika Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego), wspólnie z prof. Sarim Nusajbehem, Palestyńczykiem, stworzył aktywny ruch pokojowy.
Wydawać by się mogło, że tak duża aktywność generałów w życiu publicznym zagraża państwu, ale jest inaczej - ich obecność ma pozytywny wpływ na rządzenie krajem. To żołnierz najlepiej zdaje sobie sprawę z tego, co znaczy śmierć dziecka, co to znaczy, kiedy trzeba się udać z wizytą do rodziny zamordowanego żołnierza, aby oznajmić tę bolesną wiadomość, patrząc w oczy zrozpaczonej matce. Żołnierze najlepiej wiedzą, jakie życie czeka młodego sparaliżowanego albo niewidomego człowieka. Oni najlepiej wiedzą, jak ogromną wartość ma pokój.
Zdarzają się więc na świecie zjawiska, o których nie śniło się politologom. Tak jest w Izraelu, gdzie wojsko ma pozytywny wpływ na utrzymanie demokracji i dążenie do pokoju.
Wojny z udziałem Izraela
  • wojna izraelsko-arabska - maj 1948 r. - lipiec, 1949 r.
  • wojna sueska - październik 1956 r. - marzec 1957 r.
  • wojna sześciodniowa - 5-10 czerwca 1967 r.
  • wojna Jom Kippur - 6-22 października 1973 r.
  • inwazja na Liban - 6-11 czerwca 1982 r.
Więcej możesz przeczytać w 10/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 10/2004 (1110)

  • Do zobaczenia na emigracji?7 mar 2004Wyższy indeks emigracyjny (IE), to niższa wartość kraju na globalnej giełdzie państw3
  • Wprost od czytelników7 mar 2004Listy od czytelników3
  • Skaner7 mar 2004Cela dla dziennikarzy Mimo zapewnień Ministerstwa Sprawiedliwości i deklaracji szefa resortu Grzegorza Kurczuka dziennikarze znaleźli się na celowniku prokuratury. Skala nagonki na tę grupę zawodową jeszcze nigdy nie była tak wielka - ocenia...6
  • Dossier7 mar 2004JOLANTA BANACH posłanka SLD, kandydatka na przewodniczącą SLD Gdyby był scenariusz sojuszu SLD z kosmitami, to pewnie najbardziej by mi się podobał Program III Polskiego Radia KRZYSZTOF JANIK przewodniczący Klubu Parlamentarnego SLD W moim fotelu...7
  • Sawka7 mar 20047
  • Kadry7 mar 20048
  • Licznik7 mar 20047,2 mln - Polaków korzysta z Internetu 4 mln - mężczyzn korzysta z sieci (przeciętnie przez 4 godziny i 21 minut miesięcznie) 3,2 mln - kobiet korzysta z sieci (przeciętnie przez 3 godziny i 6 minut miesięcznie) 3,4 mln - osób...8
  • Nałęcz - Ludzie honoru7 mar 2004Im więcej niepopularnych spraw załatwi lewica, tym łatwiejsze będzie życie jej sukcesorów10
  • Playback7 mar 200411
  • PRZECIW KONCENTRACJI W MEDIACH7 mar 2004Marek Majewski - felieton11
  • Poczta7 mar 2004Listy od czytelników11
  • Z życia koalicji7 mar 2004Boski Tadeo Iwiński zostaje w kraju. Doradca premiera ogłosił, że nie będzie kandydował do europarlamentu, bo bardziej przyda się swej partii w kraju. Wszak nadchodzące wybory do Sejmu będą dla SLD piekielnie trudne. O, boski Tadeo! W imieniu...12
  • Z życia opozycji7 mar 2004Przewidująca i zapobiegliwa Unia Wolności już teraz chciała rozmawiać o programie przyszłego rządu koalicyjnego. Do rozmów zaprosiła PiS i Platformę Obywatelską. Obie partie olały jednak unię jako ugrupowanie pozaparlamentarne. To chamy...13
  • Fotoplastykon7 mar 2004Henryk Sawka www.przyssawka.pl14
  • Spadamy z Polski!7 mar 2004Antoni Norbert Patek, twórca najbardziej renomowanych zegarków na świecie, musiał emigrować z Polski, bo za udział w powstaniu listopadowym groziło mu zesłanie na Sybir lub więzienie. Zaczynał, mając za kapitał stopień podporucznika i krzyż...16
  • Rokitoleksy7 mar 2004Głowę z platformy i lewicowy tułów powinien mieć następca Millera na stanowisku premiera22
  • Glemp po Glempie7 mar 2004Polski Kościół przestraszył się zmian, które jeszcze pół roku temu chciał przeprowadzić26
  • Łapówkoland7 mar 2004Pięć miliardów dolarów jest wart polski detaliczny rynek łapówkowy.30
  • VATum separatum7 mar 2004Ameryka nie wprowadziła VAT, bo to podatek z gruntu zły i antyrozwojowy32
  • Giełda i wektory7 mar 2004HossaŚwiat Festiwal próżności Już zostały sprzedane wszystkie bilety na Targi dla Milionerów, które mają się odbyć w grudniu w Amsterdamie. Zeszłoroczna impreza przyniosła 250 mln euro zysku. Największym zainteresowaniem...36
  • Plan Millera7 mar 2004Czym jest dziś plan Hausnera?42
  • Bushujący w biznesie7 mar 2004Ożywiających glob stref wolnego handlu jest już więcej niż państw44
  • Transatlantyk Polska7 mar 2004Rozmowa z Jackiem Rostowskim, ekspertem w dziedzinie ekonomii i stosunków międzynarodowych48
  • Koń japoński7 mar 2004Uczeń Toyota przerósł trzech wielkich nauczycieli z Detroit50
  • Załatwione odmownie - Co w prawie piszczy7 mar 2004Nadmiar opiekuńczości i polityczna poprawność wywołują biegunkę prawną nie spotykanych w historii rozmiarów54
  • Supersam7 mar 2004Teraz cyfrówka Nie będziemy już sprzedawać tradycyjnych aparatów fotograficznych - ogłosił Kodak w USA i Europie Zachodniej. W 2004 r. po raz pierwszy klienci na całym świecie kupią więcej cyfrowych aparatów niż tradycyjnych....56
  • Wódka restituta7 mar 2004Lubelskiej pigwówce zawdzięcza dobrą kondycję głosu Krzysztof Cugowski z Budki Suflera58
  • Seksualna eskorta7 mar 2004Siedem tysięcy złotych za noc bierze ekskluzywna prostytutka62
  • Liga mistrzów i frajerów7 mar 2004Sportowy apartheid stosuje Europejska Unia Piłkarska64
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza - Byle do wiosny7 mar 2004Dolar spada, lecz zielony trzyma się mocno. Zwróciłem na to uwagę w okolicach Salzburga, bowiem oddalenie od domu sprzyja sensownym konstatacjom.68
  • Leonarda7 mar 2004"Fragmenty z życia lustra" Joanny Szczepkowskiej to opowiadania napisane z literacką werwą godną wnuczki Jana Parandowskiego!70
  • Kompas dla kontynentu7 mar 2004Powstaniec listopadowy Wojciech Jastrzębowski zaproponował pierwszą konstytucję zjednoczonej Europy72
  • Know-how7 mar 2004Maskotka wilka Wszystkie rasy psów pochodzą od zwierząt z dziesięciu linii hodowlanych - ustalili uczeni z Fred Hutchinson Cancer Re-search Center w USA. Badacze uważają, że 15 tys. lat temu ludzie udomowili wilki, które...75
  • Pożeracze bakterii7 mar 2004Wirusy skuteczniejsze od antybiotyków!76
  • Zabójca we krwi7 mar 2004Kichnięcie jeszcze nikogo nie zaraziło sepsą79
  • Pożegnanie z igłą7 mar 2004Szczepionka na grypę w sprayu, guma do żucia z viagrą!80
  • Bez granic7 mar 2004Amazonka show Trwający trzy dni finał największego show na świecie zakończył się - jak na Brazylię - dramatycznie, bo w strugach ulewnego deszczu. Wyłoniono jednak zwycięzcę. Zanim to nastąpiło, karnawał - jak co roku zresztą - zebrał wszystkie...82
  • Sądny dzień demokratów7 mar 2004Bush kontra Kerry?84
  • Euro-Ameryka7 mar 2004Ameryka, aby stawić czoło politycznym wyzwaniom i zagrożeniom XXI wieku, powinna odbudować swoje sojusze polityczne. Wobec zagrożenia rozprzestrzenianiem się broni masowego rażenia, terroryzmem czy choćby niestabilnością polityczną pewnych...86
  • Kwadratura półksiężyca7 mar 2004Turcja na obłudnym europejskim kazaniu Aleksander Wielki przeciął węzeł gordyjski na terenie dzisiejszej Turcji. Zbliżające się rozszerzenie Unii Europejskiej stawia na ostrzu noża nie mniej zawiłą kwestię związaną z tym krajem niż ta, z którą...88
  • Muzyka żebraków7 mar 2004Co spowodowało wojnę między Romami a Słowakami?90
  • Tarcza demokracji7 mar 2004Silne wpływy armii w Izraelu są przeciwieństwem działań i celów junty wojskowej92
  • Tron Rosji7 mar 2004Dymisja rządu Kasjanowa oznacza jedynie pytanie o to, kogo Putin chce teraz do siebie przybliżyć94
  • Menu7 mar 2004Świat Dymy nad Hollywood "Mój ojciec palił marlboro i umarł na raka, moja matka paliła marlboro i umarła na raka, teraz ja palę marlboro" - taki monolog wygłasza Nicolas Cage w "Dzikości serca". A potem ostentacyjnie...96
  • Teatr na aukcji7 mar 2004Fotografię Witkacego za rekordową sumę 135 tys. zł kupiła matka właścicielki domu aukcyjnego, który ją wystawiał98
  • Jezus horror7 mar 2004Masakrą piłą łańcuchową z udziałem Jezusa nazwali "Pasję" Gibsona najbardziej cięci nowojorscy recenzenci102
  • Nowy naćpany świat7 mar 2004LSD otworzył bramy muzycznego raju, który dla wielu okazał się piekłem104
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego7 mar 2004Recenzje płyt105
  • Plucie wstydem7 mar 2004Akcjoniści w salonach sztuki oddawali mocz i wypijali go, mazali się krwią, okaleczali swe genitalia106
  • Sława i chała7 mar 2004Teatr, komiks, książka, dvd108
  • Poziom niezadowolenia7 mar 2004Coraz częściej oglądamy wyniki badań opinii publicznej, rankingi partii i polityków.112
  • Zagrożenie lawinowe7 mar 2004Informacje polityczne przypominają dziś komunikaty z wyższych partii (gór). Lawinowemu rozpadowi jednych formacji towarzyszy efekt rosnącej kuli śnieżnej u innych.112
  • Organ Ludu7 mar 2004TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 10 (75) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 1 marca 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza O słonych paluszkach i wodzie - narada w duchu refleksji W ostatnią środę (popielcową) przedstawiciele Partii...113
  • Drogie tanie chwyty7 mar 2004Żeby zwrócić na siebie uwagę, nie wystarczy już zgubić chusteczkę. Trzeba pokazać gołego cyca, i to z wiatraczkiem w sutku114