"To jest pierwsze w historii spotkanie ministrów kultury na ten temat" - podkreślił szef resortu kultury Waldemar Dąbrowski w czwartek na konferencji prasowej zorganizowanej po spotkaniu. "Okazało się, że dyskusja jest trudna, ale nie jest niemożliwa" - dodał.
Celem spotkania było skłonienie historyków, socjologów i politologów krajów europejskich do dyskusji nad znaczeniem dla dziedzictwa kulturowego w środkowej i środkowo-wschodniej części Europy.
Efektem dyskusji jest postulat stworzenia europejskiej sieci, która scalałaby instytucje i ludzi zajmujących się tematem przesiedleń po II wojnie światowej. Planuje się utworzenie bazy danych, z której korzystałyby m.in. media, międzynarodowe kuratorium skupiające wybitnych ekspertów tego tematu, organizowanie objazdowych wystaw, międzynarodowych dyskusji, warsztatów, sympozjów.
Dąbrowski kilkakrotnie zaznaczył, że sieć nie ma być "jakąkolwiek instytucją ani centrum upamiętniającym przymusowe wysiedlenia", ale "płaszczyzną wspólnego działania, uczytelnienie i uwiarygodnienia historii". Zaproponował też, by nadać jej nazwę "Europejskiej Sieci Pamięci i Odpowiedzialności".
Punktem wyjścia dla spotkania ministrów kultury była Deklaracja Gdańska podpisana w 2003 roku przez prezydentów Polski i Niemiec - Aleksandra Kwaśniewskiego i Johannesa Raua. Dotyczyła ona osób wysiedlonych, zmuszonych do ucieczki i wypędzonych w Europie.
"Europejczycy winni razem na nowo ocenić i udokumentować wszystkie przypadki wysiedleń, ucieczek i wypędzeń, które miały miejsce w XX wieku, po to aby ich przyczyny, kontekst historyczny i konsekwencje stały się czytelne dla opinii publicznej" - czytamy w deklaracji.
Kolejne spotkanie nt. projektu planowane jest w Budapeszcie.
oj, pap