Wykrywacz raka

Dodano:   /  Zmieniono: 
30 tysięcy Polaków rocznie może wygrać z nowotworem dzięki PET Jacek Kaczmarski, pieśniarz i poeta, miał 47 lat, gdy zabił go rak gardła i przełyku. Znana z serialu "Na dobre i na złe" Daria Trafankowska zmarła w wieku 51 lat na raka trzustki, którego wykryto dopiero, gdy doszło już do przerzutów do wątroby. Na ten sam nowotwór zmarł znany prawnik Lech Falandysz (61 lat). Rak pokonał również niedawno polityka Edwarda Wendego (66 lat) i ministrów zdrowia - Franciszkę Cegielską (54 lata) oraz Jacka Żochowskiego (56 lat). Wszyscy ci ludzie - i dziesiątki tysięcy innych - byliby najprawdopodobniej nadal wśród nas, gdyby mogli skorzystać z nowoczesnych metod wykrywania nowotworów, takich jak najnowsze osiągnięcie w tej dziedzinie - emisyjna tomografia pozytonowa (PET).

- Zdecydowałem się na badanie tą metodą po chemioterapii, by sprawdzić, czy nie ma przerzutów. Kolejnemu badaniu zamierzam się poddać we wrześniu i będę to robił regularnie co jakiś czas. Myślę, że każdy, kto przeszedł to, co ja, skorzystałby z PET - opowiada Kamil Durczok, prezenter "Wiadomości" TVP. Podobnego zdania jest Krzysztof Kolberger, który kilka lat temu chorował na raka nerki. - Wtedy jeszcze większość badań na szczęście była bezpłatna. Teraz, kiedy są nowe możliwości diagnostyczne, na pewno bym z nich skorzystał, i to bez względu na cenę - twierdzi aktor. - Lekarze podejrzewali u mnie nowotwór złośliwy, ale dzięki badaniu PET wykonanemu w Centrum Onkologii w Bydgoszczy wykluczyli tę ewentualność. To bardzo dobra metoda diagnostyczna, która powinna być szeroko dostępna. Gdyby takich urządzeń było więcej i gdyby lepiej je wykorzystywano, cena usługi mogłaby spaść o połowę - mówi Jerzy Starak, wiceprezes Polskiej Rady Biznesu.

Światło nadziei
PET pozwala dokładnie określić, gdzie znajduje się guz nowotworowy i czy daje przerzuty. Pacjent musi jedynie przed badaniem pościć co najmniej przez cztery godziny. Potem otrzymuje środek radioaktywny w zastrzyku dożylnym. Trzeba odczekać jeszcze przynajmniej godzinę, aby substancja dotarła do wszystkich komórek ciała. Pacjent leży wtedy w wyciszonym pomieszczeniu i powinien unikać gwałtownych ruchów czy rozmawiania, wypija litr wody. Dopiero wtedy rozpoczyna się skanowanie - badana osoba kładzie się na leżance, która wjeżdża w otwór znajdujący się pośrodku skanera. Mniej więcej przez 30 minut należy leżeć nieruchomo (jedynie u osób niespokojnych lub małych dzieci lekarze stosują środki uspokajające). W tym czasie urządzenie rejestruje, jak tkanki badanej osoby absorbują m.in. składniki pokarmowe. U chorego, któremu podano glukozę zawierającą radioaktywny fluor, komórki rakowe zaczynają intensywnie wydzielać niewidzialne promieniowanie gamma. To zjawisko występuje praktycznie we wszystkich typach nowotworów. "Gdy podczas tomografii pozytonowej widzimy miejsce o wzmożonej aktywności, na 90 proc. mamy do czynienia z rakiem" - wyjaśniał zmarły niedawno prof. Peter Valk, jeden z pionierów powszechnego stosowania PET w onkologii.
W czasie badania PET ciało pacjenta otrzymuje dawkę promieniowania zbliżoną do tej, która towarzyszy zwykłemu badaniu rentgenowskiemu (dlatego badania nie wykonuje się u kobiet w ciąży, a karmiące matki muszą odstawić dziecko od piersi na dobę). Po zakończeniu skanowania można wrócić do codziennych obowiązków (zaleca się jedynie picie większej ilości płynów, by przyspieszyć proces usuwania radioaktywnej substancji z organizmu). Wynik badania pozwala onkologom precyzyjnie zaplanować i monitorować leczenie - już po pierwszym cyklu chemioterapii można stwierdzić, czy jest skuteczna. U 48-letniej kobiety lekarze wykonali skanowanie PET z powodu guzka płuca. Zmiana okazała się łagodna, ale badanie uratowało życie pacjentki, bo przy okazji wykryto u niej bezobjawowego raka piersi!

Kalkulacja życia
W Polsce pracuje na razie tylko jeden nowoczesny skaner PET, zakupiony bez dotacji budżetowych przez Centrum Onkologii w Bydgoszczy. - Przed trzema laty dyskutowaliśmy, czym różni się nasz ośrodek od europejskich placówek. Uznaliśmy, że standardy leczenia mamy praktycznie takie same, ale gorzej wypadamy pod względem diagnostyki. Brakowało przede wszystkim PET - opowiada Zdzisław Zuchora, szef Zakładu Medycyny Nuklearnej bydgoskiego centrum. Szpital wykonał biznesplan, z którego wynikało, że kupienie skanera będzie korzystną inwestycją - wziął kredyt z banku i uzyskał zapewnienie ówczesnego ministra zdrowia Marka Balickiego, że resort będzie płacił za badania. Niestety, dziś wykorzystuje się zaledwie jedną piątą możliwości urządzenia, ponieważ Narodowy Fundusz Zdrowia nie płaci za badania. - Od początku roku przebadaliśmy około 400 pacjentów. Tylko kilkudziesięciu mogło zapłacić z własnej kieszeni lub uzyskało promesy z oddziałów NFZ, które w pojedynczych wypadkach zgadzają się na finansowanie badania - mówi Zuchora.
Tomografia pozytonowa jest dość drogą metodą diagnostyczną. Sprzęt wykorzystywany w Bydgoszczy kosztował 20 mln zł, za usługę trzeba zapłacić od 4,8 tys. zł (badanie serca czy mózgu) do 8 tys. zł (skanowanie całego ciała). Mimo tych kosztów stosowanie takich urządzeń na całym świecie oznacza duże oszczędności dla służby zdrowia. Z badań przeprowadzonych przez prof. Valka wynika, że dolar zainwestowany w PET daje 1,9 dolara zysku, w pierwszej kolejności polegającego na wczesnym wykryciu procesu nowotworowego i uniknięciu kosztownej terapii. Poza tym u wielu pacjentów dopiero badanie tomografem pozytonowym pokazuje, że proces nowotworowy, na przykład w raku jelita grubego czy czerniaku złośliwym, jest tak rozległy, że operacja wycięcia guza nie będzie skuteczna. W takiej sytuacji zamiast obciążać organizm pacjenta niepotrzebnym zabiegiem, można spróbować innej metody leczenia albo skupić się na opiece paliatywnej. Podobnie jest w wypadku chemioterapii - zamiast stosować przez wiele tygodni nieskuteczny, drogi lek, można szybko zmienić go na inny.
Podobne oszczędności są możliwe również w Polsce, jeśli urzędnicy zrozumieją wreszcie, że biednego kraju nie stać na nieinwestowanie w nowoczesną diagnostykę. NFZ co roku wydaje na onkologię (czytaj: leczenie chorych, często umierających) 1,2 mld zł z pieniędzy podatników. W rzeczywistości koszty mogą być ponaddwukrotnie wyższe, gdyż ceny usług medycznych w Polsce są niedoszacowane. Analizy przeprowadzone w bydgoskim Centrum Onkologii wykazały, że badania PET nie tylko "zarabiają" na siebie, ale jeszcze pozwalają sporo zaoszczędzić. - U 25 spośród stu pacjentów z podejrzeniem wznowy raka jelita grubego nie wykrywamy ognisk nowotworu. Unikając niepotrzebnego stosowania u nich chemioterapii, oszczędzamy 200 tys. zł. Podobnie wygląda sytuacja z kwalifikowaniem do radykalnej terapii raka płuc - tu dzięki przebadaniu stu pacjentów można zaoszczędzić 60 tys. zł - wylicza Zuchora. Te kalkulacje nie trafiają do przekonania NFZ. - Na PET w 2004 r. możemy przeznaczyć 5 mln zł - mówi Renata Furman, rzecznik funduszu. Za taką sumę miałoby być wykonanych 1650 badań, ale - według obliczeń Centrum Onkologii - tyle pieniędzy wystarczy najwyżej dla tysiąca pacjentów.

Skaner na milion
Eksperci Ministerstwa Zdrowia wyliczyli, że w Polsce z PET powinno co roku korzystać 8 tys. osób, dlatego potrzebne będą trzy ośrodki wyposażone w tomografy (jeden obsługuje średnio 2,5 tys. pacjentów rocznie). Nowy skaner ma być wkrótce zainstalowany na Śląsku, kolejny miałby trafić do Warszawy. W rzeczywistości Polska będzie potrzebować dziesięciokrotnie więcej takich urządzeń. W krajach zachodnich standardem jest PET mniej więcej na milion mieszkańców. Amerykanie mają ponad 200 skanerów, Niemcy - 80, Francuzi docelowo będą mieć 70.
Większa liczba urządzeń oznacza nie tylko większą dostępność badania, ale też niższe koszty. Dwanaście lat temu tomograf pozytonowy kosztował w USA 2,5 mln USD, dziś za najnowocześniejszy model trzeba zapłacić 1,5 mln USD, a za kilka lat cena powinna spaść poniżej miliona dolarów. Stało się to możliwe m.in. dzięki temu, że przy tak dużej liczbie PET nie trzeba już do każdego z nich kupować kosztującego drugie tyle cyklotronu - instalacji do wytwarzania substancji radioaktywnych, podawanych pacjentowi przed badaniem. Środki te są w USA powszechnie dostępne dzięki sieci placówek firm farmaceutycznych, które mogą produkować je taniej i na większą skalę.
- Przyszłość onkologii to nowoczesne metody wczesnego wykrywania nowotworów - powiedziała "Wprost" prof. Hedvig Hricak, radiolog z Memorial Sloan-Kettering Cancer Center w Nowym Jorku. W Polsce co roku na raka umiera ponad 70 tys. osób. Co najmniej 30 tys. z nich można by uratować, gdyby chorobę wykryto we wczesnym stadium rozwoju, m.in. dzięki takim urządzeniom jak PET.

 

Czy poddaliby się państwo badaniu PET?
  • Beata Tyszkiewicz
    aktorka
    Żyjemy w zagrożeniu rakiem. Ciągle słyszymy, że ta choroba dotyka kogoś z naszych bliskich. Trzeba robić badania profilaktyczne. Gdybym miała pieniądze, na pewno poddałabym się badaniu PET.
  • Jerzy Bralczyk
    językoznawca
    Nie poddałbym się takiemu badaniu profilaktycznie za żadne pieniądze. Zajmuję się językiem i to, co nie jest nazwane, dla mnie nie istnieje. Niechętnie dowiaduję się o złych rzeczach.
  • Janusz Lewandowski
    polityk
    Jeśli byłyby jakieś podejrzenia, że jestem chory, byłbym skłonny zapłacić za badania dużo, 8 tys. zł też bym zaakceptował. Dla wielu ludzi są to jednak ceny zaporowe.
  • Janusz StokŁosa
    muzyk
    Profilaktycznie nie poddałbym się badaniu za 8 tys. zł tylko po to, by sprawdzić, czy przypadkiem nie mam raka. Gdyby jednak było jakieś podejrzenie nowotworu u moich bliskich, wykopałbym pieniądze spod ziemi.
  • Wojciech Eichelberger
    psycholog
    Na profilaktyczne badanie, żeby sprawdzić, czy nie zagraża mi nowotwór, wydałbym nawet 1000 zł. Pracuję blisko ludzi chorych na raka i wiem, jak ważna jest wczesna diagnoza.
  • Ilona Łebkowska
    autorka scenariuszy filmowych
    Staram się dbać o swoje zdrowie i poddałabym się takiemu badaniu, nawet gdyby było bardzo kosztowne. Gdyby się jeszcze okazało, że jestem w grupie ryzyka, nie zastanawiałabym się nad tym ani chwili. Zrezygnowałabym na to konto z innych rzeczy.
  • Roman Kluska
    prezes firmy ProDoKs
    Mając świadomość, że rak wykryty w bardzo wczesnym stadium może być uleczalny, na wiarygodne badanie profilaktyczne na pewno przeznaczyłbym kilkadziesiąt tysięcy złotych.
  • Krzysztof Materna
    aktor, satyryk
    Ponieważ to rzecz, która rozstrzyga o życiu albo śmierci, bez względu na stan majątkowy zapłaciłbym wszystkie pieniądze. Nie chcę mówić, czy profilaktycznie zgodziłbym się na takie badanie, nie chcę kusić losu.

Warsztat onkologa
  • Tomografia komputerowa (CT)
    Doskonała metoda do badania narządów wewnętrznych i kości. Nie nadaje się do rozpoznawania choroby w miejscach otoczonych kością, nie zawsze pozwala zauważyć różnice między zdrowymi a chorymi tkankami miękkimi.
    Liczba aparatów w Polsce 300
    Cena aparatu 2 mln zł
    Średni koszt badania 260 zł
  • Rezonans magnetyczny (NMR)
    Pozwala oglądać przekroje ciała w dowolnej płaszczyźnie. Bardzo dobrze pokazuje wnętrza stawów, kręgosłupa oraz różnice między tkankami miękkimi (na przykład guzy nowotworowe). Może też służyć do monitorowania pracy narządów, na przykład mózgu. Nieprzydatny w diagnostyce kości.
    Liczba aparatów w Polsce 80
    Cena aparatu 5 mln zł
    Średni koszt badania 400 zł
  • Tomografia pojedynczego fotonu (SPECT)
    Pozwala ocenić pracę narządów i przepływ krwi przez tkanki. Metoda stosowana głównie do diagnozowania schorzeń mózgu i serca. Obraz nie jest ostry tak jak w wypadku CT, a badanie trwa dość długo.
    Liczba aparatów w Polsce 50
    Cena aparatu 2 mln zł
    Średni koszt badania 400 zł
  • Tomografia pozytonowa (PET)
    Metoda doskonała do wykrywania guzów i przerzutów nowotworowych (także bardzo małych ognisk, niewidocznych w innych badaniach) oraz do badania pracy mózgu i mięśnia sercowego. Najczęściej używana w połączeniu z CT.
    Liczba aparatów w Polsce 1
    Cena aparatu 20 mln zł
    Średni koszt badania 6 tys. zł

Więcej możesz przeczytać w 25/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 25/2004 (1125)

  • Na stronie - Cmentarzysko optymistyczne20 cze 2004Za nowotwórczość polityczną polityków płacimy pieniędzmi, zdrowiem, a niekiedy nawet życiem Im szybciej wykryjemy chorobę, tym większe mamy szanse na jej wyleczenie, czyli - często - na przeżycie. Warunkiem koniecznym przeżycia jest oczywiście...3
  • Skaner20 cze 2004Podsiębierni Pawło Łazarenko, były premier Ukrainy, został uznany przez sąd w San Francisco za winnego prania brudnych pieniędzy w kalifornijskich bankach. Ponad 100 mln dolarów, jakie zdefraudował były ukraiński szef rządu, sytuują go w...6
  • Dossier20 cze 2004LECH KACZYŃSKI prezydent Warszawy Większość naszego społeczeństwa jest na szczęście heteroseksualna. Ród ludzi wyginąć by musiał, gdyby było inaczej Radio Zet DANUTA HÜBNER polski komisarz w UE W obcych językach słowo 'komisarz' brzmi...7
  • Sawka20 cze 20048
  • Kadry20 cze 20049
  • Licznik20 cze 20040 razy grali Polacy w mistrzostwach Europy 18 lat ma najmłodszy piłkarz ME - bramkarz Rosji 36 lat ma najstarszy piłkarz tych mistrzostw - napastnik Szwajcarii 45 euro kosztuje najtańszy bilet na mecz 368 piłkarzy przyjechało na ME 1000...9
  • Playback20 cze 200411
  • M&M20 cze 2004 O ZWYCIĘZCACH WYBORÓW To świetnie, że wygrali. Lecz będzie dylemat: czy lepiej, że są tam, czy że ich tutaj nie ma.11
  • Poczta20 cze 2004Dziewczyna sfinksa W notatce "Dziewczyna sfinksa" (Menu, nr 22) błędnie podaliśmy dystrybutora filmu "Dziewczyna z perłą". Jest nim ITI Cinema, a nie UIP. Redakcja Dyktatura równości Przy następnej próbie...11
  • Ryba po polsku - Obrazy polskie w Strasburgu20 cze 2004Istnieją uzasadnione obawy, że eurodeputowani na widok Polaków będą się chować w piwnicach i włazić na drzewa Noto wybraliśmy sobie posłów do Parlamentu Europejskiego. Jeszcze nie wiem, kogo wybraliśmy, ale jednego jestem już pewien. Wybraliśmy...13
  • Z życia koalicji20 cze 2004Sztuka dialektyki. Rzecznik Antyklerykalnej Partii Postępu Racja i organizator gejoparad Szymon Niemiec o walnięciu prezydenta Warszawy tortem: "Pan Kaczyński sam jest sobie winien. To jest efekt eskalacji przemocy, jaką sam rozpętał. Nie...14
  • Z życia opozycji20 cze 2004Bardzo nas zdziwiło, że najlepszą kampanię telewizyjną ma PiS. Widać nie zajmował się nią żaden PiS-owiec. Natomiast Platforma Obywatelska wabi wyborców jakimś niesamowicie energicznym, sowicie owłosionym samcem. Jest to podobno tenor...15
  • Fotoplastykon20 cze 2004Henryk Sawka www.przyssawka.pl16
  • Półrząd na pełny gwizdek20 cze 2004Najlepiej sprawdzały się rządy upadające w połowie kadencji Każdy rząd i rządząca koalicja parlamentarna mają swoje pierwsze sto dni, w których mogą dokonać większych czy mniejszych reform. Decyzje późniejsze są podejmowane już na zasadzie...18
  • Niewinny czarodziej20 cze 2004Czy Wiesława Kaczmarka faszerowano środkami odurzającymi? Dobrze zakonspirowani agenci przygotowali, a teraz wdrażają w życie wielką prowokację. Mają swoich ludzi w prokuraturze i policji. Zamiast jednak ścigać prawdziwych przestępców,...24
  • O co naprawdę chodzi20 cze 2004Po apelu intelektualistów w sprawie rozwiązań politycznych kilku publicystów, w tym i na łamach "Wprost", zobaczyło w sygnatariuszach, którzy nadstawiali głowy za demokrację - ni mniej, ni więcej - ludzi nie rozumiejących demokracji. Otóż...26
  • Nic mnie nie różni20 cze 2004Izrael jest od lat w stanie wojny z arabskim terroryzmem. Bezpieczeństwo tego państwa jest ustawicznie zagrożone, a mimo to nie przypominam sobie, by ktokolwiek apelował o powołanie przez Kneset apolitycznego rządu fachowców. Demokracja...26
  • Kompromis jagielloński20 cze 2004Nicea albo Kraków Dlaczego politycy nie zdołali dotychczas uchwalić projektu konstytucji europejskiej? W czym tkwi istota sporu o kształt systemu głosowania w Radzie Unii Europejskiej? Co tak naprawdę oznacza głośne w Polsce hasło "Nicea albo...28
  • Psy pokoju20 cze 2004Byli polscy komandosi idą na wojnę Dzień po śmierci w Iraku dwóch byłych komandosów Gromu zgłosiło się ponad stu chętnych do natychmiastowego wyjazdu. Zabici Polacy pracowali dla amerykańskiej firmy Blackwater. Okazuje się, że wielu byłych...32
  • Nałęcz - Odruch złości20 cze 2004Wyborczy sukces awanturników może podziałać jak zimny prysznic, ale może też być początkiem kataklizmu Kilka dni przed wyborami do Parlamentu Europejskiego Krzysztof Pilawski, publicysta, z którym można się nie zgadzać, ale warto go czytać, bo...38
  • Recenzja20 cze 2004Rzeczpospolita według Halla Z półek księgarskich nie zniknęła jeszcze biografia Charles'a de Gaulle'a świeżo upieczonego doktora historii Aleksandra Halla, a już pojawia się na nich publicystyczna "Jaka Polska?". Hall, w PRL, antykomunistyczny...38
  • Giełda20 cze 2004Hossa Świat Odetkana rura Rosyjski Gazprom i białoruski Biełtransgaz podpisały kontrakt na tegoroczne dostawy gazu na Białoruś. Za 1000 m3 gazu dostarczanego przez Gazprom Białoruś będzie płacić prawie 47 USD, czyli tyle, ile pierwotnie chciała. Z...40
  • ReBelka w Orlenie20 cze 2004W SLD toczy się wojna domowa o kontrolę nad największą polską spółką Panika, którą wywołała w szeregach SLD sejmowa decyzja z 28 maja o utworzeniu komisji śledczej do zbadania okoliczności aresztowania byłego prezesa PKN Orlen, była jeszcze...42
  • Gorzko nam!20 cze 2004Cukier krzepi tylko producentów i plantatorów buraków W drugiej połowie roku kilogram cukru u producentów będzie kosztować 3,10-3,15 zł. Jeśli doliczymy do tego marże pośredników i sprzedawców detalicznych, za kilogram cukru niedługo zapłacimy w...46
  • Bank knoty20 cze 2004Państwowy interwencjonizm pożera niemiecki system bankowy Czy można w Niemczech zbić mały kapitał? Można, pod warunkiem że wcześniej miało się duży" - żartują Niemcy. Podczas gdy banki w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii czy Holandii odnotowują...50
  • Konserwatywna kontrrewolucja20 cze 2004Gwiazdy Europy według "BusinessWeeka" Europa potrzebuje menedżerów działających jak rewolucjoniści oraz konserwatywnych polityków i bankierów - napisał amerykański tygodnik "BusinessWeek", wybierając 25 Gwiazd Europy, czyli osób, które w...54
  • Balcerowicz wprost - Darmo kosztuje podwójnie20 cze 2004Wysokie podatki i składki zwiększające koszty pracy są pożywką dla szarej strefy Austriacki ekonomista Friedrich Schneider przedstawił niedawno wyniki badań nad rozmiarami szarej strefy w 110 krajach świata. Obejmuje ona z definicji nie...58
  • 2 x 2 = 4 - Wrażliwość czy populizm20 cze 2004Nasi "dobroczyńcy" już kombinują, jak przełożyć wzrost PKB na wzrost wydatków socjalnych W Polsce wypada być wrażliwym. Wypada popisywać się tanimi frazesami o współczuciu i poparciu dla poczynań mających poprawić los tych, których skrzywdził ten...59
  • Supersam20 cze 2004Domowe drukowanie Domowy kombajn Lexmark X2250 umożliwia szybkie i dokładne skanowanie, kopiowanie i drukowanie zdjęć. Wbudowany płaski skaner z łatwością kopiuje także książki bez konieczności wyrywania poszczególnych kartek. 48-bitowa...60
  • Kompleks Kotańskiego20 cze 2004Cztery mity o leczeniu narkomanów Narkomanów nie da się wyleczyć w takich ośrodkach jak Monar. Terapeuci w USA i krajach Zachodu twierdzą, że w leczeniu narkomanii odtrucie na oddziale detoksykacyjnym i wielomiesięczny pobyt w ośrodku niewiele...62
  • Swing na 10 par20 cze 2004Seks grupowy uprawia się w Polsce już w 70 klubach Są biznesmenami, handlowcami, uprawiają wolne zawody. Spotykają się w grupach liczących około dwudziestu osób. Większość z nich ma 35-45 lat. Nazywają się swingersami - to slangowe określenie...66
  • Don Kichot z Łodzi20 cze 2004Daniel Libeskind zażądał zachowania w architekturze pamięci o zmarłych Był październik 1956 r. Uczeń trzeciej klasy szkoły muzycznej w Łodzi Daniel Libeskind rozbił kamieniem portret Stalina. Gdy w lipcu 2002 r. w Manchesterze otwierano Imperial...70
  • Piłka zawałowa20 cze 2004Oglądanie Euro 2004 grozi śmiercią! NA stadionach w Portugalii, na których są rozgrywane mecze piłkarskich mistrzostw Europy, zamontowano defibrylatory. Organizatorzy uznali, że urządzenia do przywrócenia akcji serca są niezbędne. Choćby po to,...74
  • Druga płeć - Kochanka idealna20 cze 2004Wiek kochanki nie odgrywa istotnej roli, jeśli zapewnia ona wybranemu porozumienie dusz i udany seks Neodarwnista Matt Ridley wyznaje pogląd, że najlepsze, czego może oczekiwać mężczyzna, to "młoda, ładna kochanka i oddana żona, którą należy...75
  • Dwa polskie sumienia20 cze 2004Głośniej nad trumną pułkownika Kuklińskiego! Wzrost - około 167 cm, twarz pociągła, włosy ciemnoblond, czesane na bok, oczy niebieskie, chód kołyszący, sylwetka pochylona lekko do przodu" - tę charakterystykę wyjętą z listu gończego wojskowego...76
  • Tajemnica w grobie20 cze 2004Rozmowa z BENJAMINEM WEISEREM, nowojorskim reportażystą, autorem książki o pułkowniku Ryszardzie Kuklińskim "Tajne życie: Polski oficer, jego ukryta misja i cena, którą zapłacił, by uratować swój kraj"78
  • Know-how20 cze 2004Krem na meduzy Naukowcy ze Stanford University wynaleźli krem, który chroni przed poparzeniami groźnych meduz, jak morskie pokrzywy (Chrysaora achlyos) czy morskie osy (Chironex fleckeri). Ich jad może spowodować nawet śmierć. Krem SafeSea...80
  • Wykrywacz raka20 cze 200430 tysięcy Polaków rocznie może wygrać z nowotworem dzięki PET Jacek Kaczmarski, pieśniarz i poeta, miał 47 lat, gdy zabił go rak gardła i przełyku. Znana z serialu "Na dobre i na złe" Daria Trafankowska zmarła w wieku 51 lat na raka trzustki,...82
  • Bez granic20 cze 2004Spokojnie, to tylko wulkan Dwa potężne indonezyjskie wulkany wciąż grożą erupcją - z kraterów wulkanów Awu na wyspie Sangihe oraz Bromo na Jawie od kilku dni płynie lawa i unosi się gęsty dym. Z rejonu Awu ewakuowano około 20 tys....88
  • Egipskim targiem20 cze 2004Sojusz Szarona z Mubarakiem na Bliskim Wschodzie oznacza bliski zachód Arafata Ariel Szaron nie miał zadatków na izraelskiego de Gaulle'a. Czterogwiazdkowy generał, którego karykaturzyści przedstawiali przez lata jako brutalnego żołdaka,...90
  • Rozwód Schrödera z Chirakiem20 cze 2004Kolejny raz Stany Zjednoczone dały nauczkę "starej Europie" Testament, jaki zostawił Niemcom Konrad Adenauer, zalecał pojednania z Francuzami, Polakami i Izraelem. Traktat elizejski był pierwszym politycznym krokiem ku przyjaźni...94
  • Bóg, siła, Ameryka20 cze 2004Ronalda Reagana cechował instynkt polityczny męża stanu Reagan utrzymywał dystans: nawet jego dzieci narzekały, że nigdy nie mogły się do niego zbliżyć. Uprzejmość służyła mu za tarczę, która miała go bronić przed bardziej intymną zażyłością....96
  • Stany Zjednoczone z Polską20 cze 2004Podczas projekcji "Człowieka z żelaza" Reagan się rozpłakał Ronald Reagan, przemawiając na cmentarzu Arlington w 40. rocznicę śmierci Ignacego Paderewskiego, powiedział, że wielcy artyści reprezentują ducha wolności i demokrację, a filozofia...96
  • Blizny po komunizmie20 cze 2004Mołdawia stała się terenem łowieckim handlarzy ludzkimi nerkami Wyglądał jak panowie. Może to był Anglik albo Niemiec. Tylko przez chwilę go widziałem, gdy leżeliśmy obok siebie - Nicolai Bardan już nie pamięta szczegółów. Wie, że miał wtedy w...100
  • Klucz francuski - Zamulony umysł?20 cze 2004Francja to jeden z krajów mających w Europie największe trudności z wychodzeniem z komunizmu Paradoksalnie, za jeden z krajów mających w Europie największe trudności z wychodzeniem z komunizmu można uznać Francję. Na wschód od Łaby przez...102
  • Menu20 cze 2004Świat Pożegnanie giganta "Muzyka nie jest niczym osobnym. Jest we mnie. Musielibyście ją usunąć chirurgicznie" - powiedział kiedyś Ray Charles. 73-letni ojciec muzyki soul zmarł w swoim domu w Beverly Hills. Jako dziecko stracił wzrok....104
  • Teatr pasożytów20 cze 2004W telewizji teatr nie rozkwita, lecz umiera Wraca stare. Telewizja publiczna zamierza zwiększyć liczbę premier Teatru Telewizji. To wiadomość podwójnie zła. Po pierwsze, reżyserzy, którzy nie mieli szans, żeby zrealizować film, bo nikt rozsądny...106
  • Che Madonna20 cze 2004Królowa popu jest już tylko jedną z księżniczek Madonna straciła wyczucie. Rewolucyjny sztafaż w wykonaniu bogatej gwiazdy, która wylansowała się jako Material Girl, a teraz użala się, że życie na topie i pieniądze nie dają szczęścia, to albo...110
  • Optymistka rozpaczy20 cze 2004Samobójstwo Sylvii Plath było jej sposobem na wyjście z cienia sławnego męża Umieranie jest sztuką, tak jak wszystko inne. Umiem to robić wyjątkowo dobrze". Te słowa pod koniec października 1962 r. napisała Sylvia Plath, obiecująca poetka,...112
  • DVD Kamila Śmiałkowskiego20 cze 2004Martwe zło 2 Reżyseria: Sam Raimi W rolach głównych: Bruce Campbell, Sarah Belly USA 1987 r. Jeden z najlepszych horrorów lat 80. w świetnie dopracowanej edycji DVD. Domek na pustkowiu, para kochanków, legendarna księga...113
  • Fotokompozytor20 cze 2004Fotografia jest przekazem myśli i fantazji, a nie zapisem rzeczywistości - mówi Ryszard Horowitz Nie wiedział, czy zostać muzykiem jazzowym, czy plastykiem. Tak jak Woody Allen gra na klarnecie. Ryszard Horowitz jest nazywany fotokompozytorem. W...114
  • Perły do lamusa20 cze 2004"Słoń" to film o masowym zabójstwie, ale także o... codziennym życiu amerykańskiej młodzieży Tomasz Raczek: Panie Zygmuncie, "Słoń" Gusa Van Santa stał się w ubiegłym roku sensacją festiwalu w Cannes. Jest to opowieść o...118
  • Z grzędy zrzędy - Albo - albo20 cze 2004Jeszcze się taki nie narodził, co by kanclerzowi Schröderowi dogodził! Kanclerz Schröder zachowuje się jak panienka, co to chciałaby, a boi się. Kanclerz Schröder musi się zdecydować: albo - albo. Albo fabrykanci niemieccy przyjadą z gotówką do...120
  • Nowowizja - Dekalog Postępowy20 cze 2004"Nie cudzołóż" wypada w całości na rzecz "Stosuj bezpieczny seks" Wierzący próbują dostosować się do ducha czasów. Prasa doniosła o prowadzonych w Anglii pracach nad kieszonkowym modlitewnikiem - poprawnym politycznie i wrażliwym społecznie,...120
  • Ueorgan Ludu20 cze 2004TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 25 (90) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 14 czerwca 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Po eurowyborach Hitlerkom powiedzieliśmy "nie"! Znamy już wyniki wyborów do europarlamentu i...121
  • Skibą w mur - Życie z odzysku20 cze 2004Już niebawem z Jakubowskiej odzyska się trzy kilo partyjnego betonu, a z Belki - worek trocin i drzazg Polacy zawsze walczyli o ziemię, dlatego też naszą narodową potrawą są ziemniaki. Stąd słynne powiedzenie jaskiniowych prawicowców "Ziemia dla...122