Najciekawsze wydarzenia kulturalne 2005 roku
Steven Spielberg połączy siły z Tomem Cruise'em, a Tim Burton z Johnnym Deppem. Współpraca tych supertandemów ma w 2005 r. przynieść wielkie produkcje filmowe: w wypadku pierwszej pary "Wojnę światów" (według Herberta G. Wellsa), w wypadku drugiej - "Charliego i fabrykę czekolady" (według głośnej powieści Roalda Dahla). Rok 2005 w kulturze zdominują filmowe hity. Nieprzypadkowo w nowojorskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MoMa) będzie można zobaczyć dorobek wytwórni Miramax (świętującej 25. urodziny).
Jackson kontra Lucas
Opromieniony sławą - za "Władcę pierścieni" - Peter Jackson zaprezentuje w 2005 r. "King Konga". Przygotowywane efekty specjalne mają przyćmić dotychczasowe osiągnięcia kina. Na tym tle skromna wydaje się ekranizacja "Olivera Twista" Dickensa, której podjął się Roman Polański. To jego pierwsza produkcja po nagrodzonym Oscarami "Pianiście". Najbardziej oczekiwaną premierą kinową 2005 r. będzie "Zemsta Sithów" George'a Lucasa. "Gwiezdne wojny" w 1977 r. stały się początkiem kina nowej przygody i wielkobudżetowych widowisk fantastycznych. Ostatni (jak twierdzi Lucas), szósty obraz z cyklu, na ekranach świata (także w Polsce) pojawi się 19 maja 2005 r.
Rok 2005 będzie też kolejnym rokiem Harry'ego Pottera. Po raz pierwszy w tym samym roku odbędzie się premiera zarówno nowej książki, jak i filmu z dorastającym czarodziejem. Dotychczas filmy (2001, 2002, 2004) pojawiały się w innych latach niż kolejne powieści Rowling (1997-2000 i 2003). Na ekranach zobaczymy czwartą powieść z cyklu - "Harry Potter i czara ognia", a w księgarniach szósty, przedostatni (jak zapewnia autorka) tom - "Harry Potter i książę półkrwi". Polscy fani Pottera mogą liczyć tylko na film, bo jak zapewnia polski wydawca książek Rowling - Media Rodzina, przygotowanie tłumaczenia zajmie ponad pół roku, więc na nowy tom trzeba będzie poczekać do 2006 r.
Tajemnicza miłość Umberta Eco
Jeśli Dan Brown zdąży z nową powieścią, zapewne okaże się ona z jednym z kulturalnych wydarzeń roku. Zapowiadany na jesień 2005 r. "Klucz Salomona" to opowieść o masonach i początkach Stanów Zjednoczonych. Polski wydawca zapewnia, że polska wersja "Klucza" pojawi się równocześnie z premierą światową.
Polska jesień literacka 2005 r. będzie należeć do Umberta Eco. W październiku nakładem wydawnictwa Noir sur Blanc ukaże się ostatnia powieść Włocha - "La misteriosa fiamma della regina Loana' ('Tajemnicza miłość królowej Loany') - premierę miała w czerwcu 2004 r. podczas turyńskich targów książki. Opasłą i pełną intertekstualnych odniesień książkę uzupełniać będą pochodzące z prywatnego archiwum pisarza reprodukcje komiksów, okładek płyt, książek i kolorowych czasopism.
MoMa kontra Muzeum Guggenheima
W sztukach plastycznych rok 2004 należał do surrealisty Salvadora Dalego (w tym roku obchodziliśmy setną rocznicę jego urodzin). Wiedeńskie Kunstforum będzie w 2005 r. kontynuowało modę na mistrzów surrealizmu, pokazując retrospektywę prac Rene Magritte'a (od kwietnia do końca lipca). Niespodzianki czekają odwiedzających nowojorską MoMa. Od lutego będzie można tu oglądać 44 dzieła sztuki nowoczesnej: od abstrakcyjnych prac Willema de Kooninga i Brice'a Mardena, przez figuratywne malarstwo Philipa Gustona i Chucka Close'a, rzeźby minimalistyczne Dana Flavina i Donalda Judda, po wielkoformatowe fotografie Andreasa Gursky'ego i Thomasa Strutha.
Największy nowojorski konkurent MoMa - muzeum Guggenheima przygotowało na 2005 r. wystawę "Sztuka jutra - Hilla Rebay i Solomon Guggenheim". To pierwsza ekspozycja w całości poświęcona i dedykowana Hilli Rebay (1890-1967), głównej fundatorce Muzeum Sztuki Niefiguratywnej, które stało się zaczątkiem Muzeum Guggenheima. Oprócz prac Rebay na wystawie znajdą się najważniejsze dzieła jej kolegów, m.in. Jeana Arpa, Rudolfa Bauera, Wassilego Kandinskiego.
Światło Einsteina
Rok 2005 ogłoszono międzynarodowym rokiem fizyki. Z tej okazji zobaczymy największy na świecie performance, będący połączeniem nauki i sztuki. Wieczorem 18 kwietnia, w 50. rocznicę śmierci Alberta Einsteina, w Princeton - mieście, w którym noblista spędził ostatnie lata życia - zgasną światła, po czym zapali się jedno, pierwszy element wielkiej świetlnej sztafety. Impuls światła będzie wędrował przez Stany Zjednoczone, a następnie światłowodem przebiegającym po dnie Pacyfiku trafi do Azji i Oceanii. Kiedy światło dotrze do Chin, rozdzieli się na dwa promienie: jeden popłynie przez Rosję, Ukrainę, Białoruś, Polskę, Słowację i Czechy, drugi - przez Indie, Pakistan, Iran, Turcję, Bułgarię, Serbię i Austrię. Do Princeton wróci po 24-godzinnej podróży po świecie.
Zygfryd kontra Bono
W 2005 r. znowu nie zawiedzie widzów Ewa Michnik, szefowa Opery Dolnośląskiej, która konsekwentnie czyni z Wrocławia drugie Bayreuth. W czerwcu w Hali Ludowej zabrzmi "Zygfryd" - trzecia część tetralogii "Pierścień Nibelunga" Ryszarda Wagnera w reżyserii Hansa-Petera Lehmanna. Złoto Renu, zazdrośnie strzeżone przez potężnego smoka Fafnera, nie może powrócić na swoje miejsce, ale z kazirodczego związku przychodzi na świat nadczłowiek (tytułowy bohater) - to on będzie pogromcą Fafnera i wyzwoli z płomieni Brunhildę.
Nowojorska Metropolitan Opera nowy rok rozpoczyna "Turandotem" Giacomo Pucciniego (producentem spektaklu jest Franco Zeffirelli).
Z nowojorską operą może konkurować tylko odnowiona mediolańska La Scala. Zobaczymy tam "Świętą Zuzannę" Paula Hindemitha oraz premierowe przedstawienie, oparte na prozie portugalskiego pisarza Jose Saramago, "Il dissoluto assolto" w reżyserii Giancarlo Corbellego.
Musicalowym wydarzeniem 2005 r. na świecie będzie wiosenna broadwayowska premiera spektaklu "Monty Python's Spamalot" Erica Idle'a. Musical powstał na podstawie filmu "Monty Python i święty Graal". W teatrach na Broadwayu będzie można jeszcze zobaczyć m.in. amerykańską premierę trylogii Toma Stopparda "Wybrzeże utopii" w reżyserii Jacka O'Briena (Vivian Beaumont Theater), musical "Pozytywne wibracje" z piosenkami grupy Beach Boys, w reżyserii Johna Carrafy, oraz nie wystawiany dotychczas musical "Kolor purpury" z piosenkami Brendy Russell, Allee Willis i Stephena Braya.
Największym wydarzeniem muzycznym 2005 r. w Polsce ma być lipcowy koncert U2 w Chorzowie (w ramach trasy promującej album "How To Dismantle An Atomic Bomb"). Zespół w naszym kraju gościł już w 1997 r. Irlandczycy przyciągnęli wtedy ponad 60 tys. widzów (chętnych było dwa razy więcej).
Polański w Romie
W 2005 r. na polskiej scenie musicalowej doczekamy się wreszcie premiery superprodukcji "Taniec wampirów" Romana Polańskiego. Ten musicalowy hit teatru Roma, przygotowany na podstawie filmu Polańskiego "Nieustraszeni pogromcy wampirów" (z 1967 r.), będzie można oglądać od października. Nad spektaklem będzie czuwał sam mistrz Polański. Poza tym wydarzeniem w 2005 r. polski teatr raczej nie zaskoczy widzów wielkimi inscenizacjami. Na tym bezrybiu będziemy musieli się zadowolić przedstawieniem "On/Drugi powrót Odysa" w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego i Antoniny Grzegorzewskiej w Teatrze Narodowym (premiera 29 stycznia). W Teatrze Dramatycznym największym wydarzeniem może się okazać zasilenie zespołu Maciejem Stuhrem. Zagra on m.in. w premierowej sztuce Michaiła Ugarowa "Obłom-off", przygotowanej przez Andrzeja Domalika.
Jackson kontra Lucas
Opromieniony sławą - za "Władcę pierścieni" - Peter Jackson zaprezentuje w 2005 r. "King Konga". Przygotowywane efekty specjalne mają przyćmić dotychczasowe osiągnięcia kina. Na tym tle skromna wydaje się ekranizacja "Olivera Twista" Dickensa, której podjął się Roman Polański. To jego pierwsza produkcja po nagrodzonym Oscarami "Pianiście". Najbardziej oczekiwaną premierą kinową 2005 r. będzie "Zemsta Sithów" George'a Lucasa. "Gwiezdne wojny" w 1977 r. stały się początkiem kina nowej przygody i wielkobudżetowych widowisk fantastycznych. Ostatni (jak twierdzi Lucas), szósty obraz z cyklu, na ekranach świata (także w Polsce) pojawi się 19 maja 2005 r.
Rok 2005 będzie też kolejnym rokiem Harry'ego Pottera. Po raz pierwszy w tym samym roku odbędzie się premiera zarówno nowej książki, jak i filmu z dorastającym czarodziejem. Dotychczas filmy (2001, 2002, 2004) pojawiały się w innych latach niż kolejne powieści Rowling (1997-2000 i 2003). Na ekranach zobaczymy czwartą powieść z cyklu - "Harry Potter i czara ognia", a w księgarniach szósty, przedostatni (jak zapewnia autorka) tom - "Harry Potter i książę półkrwi". Polscy fani Pottera mogą liczyć tylko na film, bo jak zapewnia polski wydawca książek Rowling - Media Rodzina, przygotowanie tłumaczenia zajmie ponad pół roku, więc na nowy tom trzeba będzie poczekać do 2006 r.
Tajemnicza miłość Umberta Eco
Jeśli Dan Brown zdąży z nową powieścią, zapewne okaże się ona z jednym z kulturalnych wydarzeń roku. Zapowiadany na jesień 2005 r. "Klucz Salomona" to opowieść o masonach i początkach Stanów Zjednoczonych. Polski wydawca zapewnia, że polska wersja "Klucza" pojawi się równocześnie z premierą światową.
Polska jesień literacka 2005 r. będzie należeć do Umberta Eco. W październiku nakładem wydawnictwa Noir sur Blanc ukaże się ostatnia powieść Włocha - "La misteriosa fiamma della regina Loana' ('Tajemnicza miłość królowej Loany') - premierę miała w czerwcu 2004 r. podczas turyńskich targów książki. Opasłą i pełną intertekstualnych odniesień książkę uzupełniać będą pochodzące z prywatnego archiwum pisarza reprodukcje komiksów, okładek płyt, książek i kolorowych czasopism.
MoMa kontra Muzeum Guggenheima
W sztukach plastycznych rok 2004 należał do surrealisty Salvadora Dalego (w tym roku obchodziliśmy setną rocznicę jego urodzin). Wiedeńskie Kunstforum będzie w 2005 r. kontynuowało modę na mistrzów surrealizmu, pokazując retrospektywę prac Rene Magritte'a (od kwietnia do końca lipca). Niespodzianki czekają odwiedzających nowojorską MoMa. Od lutego będzie można tu oglądać 44 dzieła sztuki nowoczesnej: od abstrakcyjnych prac Willema de Kooninga i Brice'a Mardena, przez figuratywne malarstwo Philipa Gustona i Chucka Close'a, rzeźby minimalistyczne Dana Flavina i Donalda Judda, po wielkoformatowe fotografie Andreasa Gursky'ego i Thomasa Strutha.
Największy nowojorski konkurent MoMa - muzeum Guggenheima przygotowało na 2005 r. wystawę "Sztuka jutra - Hilla Rebay i Solomon Guggenheim". To pierwsza ekspozycja w całości poświęcona i dedykowana Hilli Rebay (1890-1967), głównej fundatorce Muzeum Sztuki Niefiguratywnej, które stało się zaczątkiem Muzeum Guggenheima. Oprócz prac Rebay na wystawie znajdą się najważniejsze dzieła jej kolegów, m.in. Jeana Arpa, Rudolfa Bauera, Wassilego Kandinskiego.
Światło Einsteina
Rok 2005 ogłoszono międzynarodowym rokiem fizyki. Z tej okazji zobaczymy największy na świecie performance, będący połączeniem nauki i sztuki. Wieczorem 18 kwietnia, w 50. rocznicę śmierci Alberta Einsteina, w Princeton - mieście, w którym noblista spędził ostatnie lata życia - zgasną światła, po czym zapali się jedno, pierwszy element wielkiej świetlnej sztafety. Impuls światła będzie wędrował przez Stany Zjednoczone, a następnie światłowodem przebiegającym po dnie Pacyfiku trafi do Azji i Oceanii. Kiedy światło dotrze do Chin, rozdzieli się na dwa promienie: jeden popłynie przez Rosję, Ukrainę, Białoruś, Polskę, Słowację i Czechy, drugi - przez Indie, Pakistan, Iran, Turcję, Bułgarię, Serbię i Austrię. Do Princeton wróci po 24-godzinnej podróży po świecie.
Zygfryd kontra Bono
W 2005 r. znowu nie zawiedzie widzów Ewa Michnik, szefowa Opery Dolnośląskiej, która konsekwentnie czyni z Wrocławia drugie Bayreuth. W czerwcu w Hali Ludowej zabrzmi "Zygfryd" - trzecia część tetralogii "Pierścień Nibelunga" Ryszarda Wagnera w reżyserii Hansa-Petera Lehmanna. Złoto Renu, zazdrośnie strzeżone przez potężnego smoka Fafnera, nie może powrócić na swoje miejsce, ale z kazirodczego związku przychodzi na świat nadczłowiek (tytułowy bohater) - to on będzie pogromcą Fafnera i wyzwoli z płomieni Brunhildę.
Nowojorska Metropolitan Opera nowy rok rozpoczyna "Turandotem" Giacomo Pucciniego (producentem spektaklu jest Franco Zeffirelli).
Z nowojorską operą może konkurować tylko odnowiona mediolańska La Scala. Zobaczymy tam "Świętą Zuzannę" Paula Hindemitha oraz premierowe przedstawienie, oparte na prozie portugalskiego pisarza Jose Saramago, "Il dissoluto assolto" w reżyserii Giancarlo Corbellego.
Musicalowym wydarzeniem 2005 r. na świecie będzie wiosenna broadwayowska premiera spektaklu "Monty Python's Spamalot" Erica Idle'a. Musical powstał na podstawie filmu "Monty Python i święty Graal". W teatrach na Broadwayu będzie można jeszcze zobaczyć m.in. amerykańską premierę trylogii Toma Stopparda "Wybrzeże utopii" w reżyserii Jacka O'Briena (Vivian Beaumont Theater), musical "Pozytywne wibracje" z piosenkami grupy Beach Boys, w reżyserii Johna Carrafy, oraz nie wystawiany dotychczas musical "Kolor purpury" z piosenkami Brendy Russell, Allee Willis i Stephena Braya.
Największym wydarzeniem muzycznym 2005 r. w Polsce ma być lipcowy koncert U2 w Chorzowie (w ramach trasy promującej album "How To Dismantle An Atomic Bomb"). Zespół w naszym kraju gościł już w 1997 r. Irlandczycy przyciągnęli wtedy ponad 60 tys. widzów (chętnych było dwa razy więcej).
Polański w Romie
W 2005 r. na polskiej scenie musicalowej doczekamy się wreszcie premiery superprodukcji "Taniec wampirów" Romana Polańskiego. Ten musicalowy hit teatru Roma, przygotowany na podstawie filmu Polańskiego "Nieustraszeni pogromcy wampirów" (z 1967 r.), będzie można oglądać od października. Nad spektaklem będzie czuwał sam mistrz Polański. Poza tym wydarzeniem w 2005 r. polski teatr raczej nie zaskoczy widzów wielkimi inscenizacjami. Na tym bezrybiu będziemy musieli się zadowolić przedstawieniem "On/Drugi powrót Odysa" w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego i Antoniny Grzegorzewskiej w Teatrze Narodowym (premiera 29 stycznia). W Teatrze Dramatycznym największym wydarzeniem może się okazać zasilenie zespołu Maciejem Stuhrem. Zagra on m.in. w premierowej sztuce Michaiła Ugarowa "Obłom-off", przygotowanej przez Andrzeja Domalika.
Więcej możesz przeczytać w 1/2005 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
