W oświadczeniu przekazanym przez Instytut Yad Vashem napisano m.in.: "Ponieważ wiele obozów wzniesiono na polskiej ziemi, wielu ludzi z powodu ignorancji przypisywało ich powstanie i odpowiedzialność za nie - Polakom. Dlatego właśnie Polacy chcą rozróżnienia między położeniem obozów a tożsamością tych, którzy je założyli i byli odpowiedzialni za ich działanie".
Polski rząd wystąpił na początku marca do UNESCO o zmianę obecnej nazwy: "Obóz koncentracyjny Auschwitz" na: "Były Nazistowski Niemiecki Obóz Koncentracyjny Auschwitz-Birkenau".
Minister Ujazdowski spotkał się w czwartek z ambasadorem Izraela Davidem Pelegiem, który zapewnił o poparciu Yad Vashem dla polskiej inicjatywy.
Ujazdowski poinformował, że podczas spotkania przedstawił Pelegowi motywy postępowania polskiego rządu w sprawie Auschwitz. Wyjaśnił, że bezpośrednim motywem zgłoszenia propozycji było przekonanie, że dotychczasowa nazwa jest zbyt lakoniczna. Wniosek polskiego rządu jest też odpowiedzią na częste używanie w zachodnich mediach formuły "polski obóz zagłady".
"Chcemy, aby było jasne, że odpowiedzialność za stworzenie Oświęcimia i zagładę Żydów - zgodnie z prawdą historyczną - dotyczy niemieckich nazistów. Poglądy i wypowiedzi, mówiące o polskich obozach śmierci i przypisujące naszemu krajowi odpowiedzialność za zło holokaustu, odbieramy jako krzywdzące Polskę kłamstwo" - zaznaczył Ujazdowski.
Dodał również, że polski rząd kieruje się "nie polityczną, ale oczywistą intencją dbałości o prawdę historyczną i respekt dla niej w debacie międzynarodowej". Ujazdowski podziękował ambasadorowi Izraela za poparcie Yad Vashem dla polskich wysiłków. Wyraził nadzieję że podczas lipcowej konferencji UNESCO w Wilnie sprawa będzie miała ciąg dalszy.
Ambasador Izraela David Peleg ocenił, że "pokazywanie Auschwitz jako obozu polskiego to wielkie fałszerstwo historyczne". Wyraził też wdzięczność dla polskiego rządu za "zadbanie o pamięć i historię ofiar obozu w Oświęcimu".
Popierający zmianę nazwy b. obozu Auschwitz Instytut Yad Vashem został powołany w 1953 roku w Jerozolimie. Zajmuje się badaniami nad holokaustem i dokumentowaniem zagłady narodu żydowskiego podczas II wojny światowej.
Obóz Auschwitz wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO w październiku 1979 roku. W latach 1940-1945 hitlerowcy zgładzili w nim co najmniej 1,1 mln osób, głównie Żydów, ale także Polaków, Romów, jeńców radzieckich i przedstawicieli innych narodów.
pap, em, ab