Plama Kiszczaka

Dodano:   /  Zmieniono: 
Dowody pogromu kieleckiego niszczono jeszcze w latach 80.

Bożena Szaynok

Do 1989 r. jedną z białych plam w powojennej historii stosunków polsko-żydowskich był pogrom Żydów w Kielcach. Trwające od 1947 r. milczenie na temat wydarzeń z 4 lipca 1946 r. zostało na krótko przerwane w grudniu 1981 r. tekstem profesor Krystyny Kersten w "Tygodniku Solidarność". Wprowadzenie stanu wojennego ograniczyło badania, bo kluczowe dokumenty na temat kieleckiego pogromu znajdowały się w archiwum ówczesnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. A władze MSW, z gen. Czesławem Kiszczakiem na czele, nie były zainteresowane ich udostępnianiem.
Po 1989 r. możliwe stało się poznanie materiałów z archiwum MSW. Były to m.in. akta procesowe osób oskarżonych o udział w pogromie, w tym materiały z pierwszego procesu kieleckiego, w którym zapadło dziewięć wyroków śmierci. Duże znaczenie miały materiały z procesu kierownictwa kieleckiej MO oraz szefa tamtejszego Urzędu Bezpieczeństwa - Władysława Sobczyńskiego. Obok wspomnianych dokumentów w osobnej teczce zebrane zostały m.in. raporty, telefonogramy i sprawozdania WUBP w Kielcach kierowane do centrali w Warszawie. Nawet tak pobieżny opis zawartości tego, co na temat Kielc znajdowało się w archiwum MSW, pokazuje, że niemożliwa była jakakolwiek próba opisu pogromu bez znajomości tych akt. Obecnie dzięki dokumentom z archiwum Instytutu Pamięci Narodowej możemy poznać także kulisy podejmowania przez funkcjonariuszy MSW decyzji o nieudostępnianiu akt związanych z kielecką tragedią.

Tajemnica stanu
Tematyka kielecka pojawiła się w materiałach MSW w latach 80. Nieznane są przyczyny, dla których w czerwcu 1985 r. wydział II Biura "C" MSW, odpowiedzialny za "składnicę akt i materiałów oraz ich opracowywanie", przygotował notatkę dotyczącą przebiegu wypadków kieleckich z 4 lipca 1946 r. Pisano w niej, że podstawę analizy stanowią "fragmentaryczne dokumenty" z Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Kielcach kierowane do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego oraz akta sądowe osób oskarżanych w związku z wydarzeniami w Kielcach. Wizja przekazana w raporcie powtarzała za dokumentami z lat 40., że odpowiedzialność za pogrom ponoszą siły wsteczne, które dążą do anarchii i walki bratobójczej w Polsce. Przyjęcie takiej interpretacji oznaczało przypisanie odpowiedzialności szeroko rozumianej opozycji antykomunistycznej. Analiza MSW nie pozostawiała zresztą wątpliwości, kto był najważniejszą ofiarą wydarzeń z lipca 1946 r.: "Pogrom ludności żydowskiej w Kielcach stanowił ogniwo w całym łańcuchu zbrodni kierowanych przeciwko działaczom demokratycznym i przeciwko ludowemu państwu". Notatka została przygotowana 12 czerwca 1985 r., dzień później dyrektor generalny MSW gen. bryg. Stefan Stochaj przekazywał informacje o niej w piśmie do ministra spraw wewnętrznych gen. Czesława Kiszczaka. Sporządzony w dwóch egzemplarzach z klauzulą tajności list informował przede wszystkim o "negatywnej ocenie działań prowadzonych przez siły porządkowe" w czasie wydarzeń kieleckich. Stochaj wspominał o "braku jednolitego dowództwa nad całością akcji przeciwdziałania wypadkom", braku koordynacji działań, co w rezultacie spowodowało "nieskuteczność przedsięwzięć zmierzających do likwidacji ekscesów skierowanych przeciwko osobom narodowości żydowskiej". Gen. Stochaj informował ministra spraw wewnętrznych, że wśród skazanych na karę śmierci znaleźli się funkcjonariusze MO. Konkluzję listu stanowiło stwierdzenie, że z powyższych powodów materiałów nie powinno się udostępniać. Gen. Kiszczak w odręcznej notatce uczynionej na dokumencie wyrażał podziękowanie oraz informował o przekazaniu listu towarzyszowi Jaruzelskiemu.

Kto pyta?
Pół roku później tematyka kielecka ponownie pojawiła się w korespondencji funkcjonariuszy MSW. Tym razem za sprawą prośby jednego z dziennikarzy o udostępnienie materiałów dotyczących wydarzeń w Kielcach. Konsultacje w tej sprawie nie mogły oczywiście ominąć Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Kielcach. W lutym 1986 r. zastępca szefa WUSW ds. Służby Bezpieczeństwa w Kielcach płk Kazimierz Sawin informował dyrektora Biura "C' MSW w Warszawie płk. K. Piotrowskiego o "dokonanym rozpoznaniu w Archiwum Państwowym" dotyczącym udostępniania materiałów kieleckich oraz stwierdzał, że w aktualnej sytuacji nie jest to wskazane. Podobną sugestię przekazywali Piotrowskiemu także inni decydenci z MSW. Taka też decyzja została przekazana przez dyrektora Biura "C" rzecznikowi prasowemu MSW ppłk. Januszowi Olkiewiczowi w lutym 1986 r.: "Umożliwienie wglądu do materiałów archiwalnych dotyczących 'pogromu kieleckiego' uważamy za niewskazane". A on przekazał ją starającemu się o wgląd do akt dziennikarzowi. Ten nie dał jednak za wygraną i odwołał się od decyzji. W lutym 1988 r. skierował do MSW pismo, które na nowo wywołało temat Kielc w korespondencji resortu. Tym razem zastępca dyrektora Departamentu III płk Leszek Budzikowski w marcu 1988 r. uznał za niewskazane udostępnianie materiałów "dot. tzw. pogromu kieleckiego". Warto w tym miejscu wspomnieć, że Departament III zajmował się walką z opozycją, a w listopadzie 1983 r. w zakres jego działalności włączono także "problematykę ochrony operacyjnej środowiska dziennikarskiego i masowego przekazu". Nowym elementem opisywanej sytuacji było zainteresowanie resortu dziennikarzem starającym się o skorzystanie z zasobów archiwum MSW. W marcu 1988 r. w materiałach pojawia się notatka dotycząca jego osoby oraz prowadzonej przez niego działalności, m.in. kompletowania archiwum z okresu "Solidarności" i stanu wojennego. W esbeckiej notatce nie zabrakło także poufnych informacji dotyczących sytuacji rodzinnej dziennikarza.

Nie udostępniać
Korespondencja w sprawie Kielc krążyła po resorcie, uzyskując w kwietniu 1988 r. formę oficjalnej odpowiedzi udzielonej dziennikarzowi przez dyrektora centralnego archiwum MSW, który odmowę udostępnienia akt uzasadniał "polityczno-społecznym dobrem". Jak łatwo zgadnąć, dziennikarz nie zgodził się z tym postanowieniem i w styczniu 1989 r. skierował pismo do gen. Kiszczaka. Odwołanie na nowo rozpoczęło procedurę pisania listów na temat Kielc w budynku przy Rakowieckiej. Tym razem udział w niej wzięli zastępca dyrektora Biura "C", dyrektor Departamentu III płk K. Majchrowski, dyrektor gabinetu ministra spraw wewnętrznych Czesław Żmuda oraz zastępca szefa służby zabezpieczenia operacyjnego w MSW płk Zbigniew Pocheć. W tym wypadku udzielenie negatywnej odpowiedzi uzasadniano tym, że materiały udostępnia się po 30 latach od ich wytworzenia, jeśli nie narusza to prawnie chronionych interesów państwa i obywateli. W 1989 r. minęło znacznie więcej niż 30 lat od tragicznych wydarzeń w Kielcach, w takim kontekście niezgoda na udostępnienie materiałów oznaczała więc ochronę interesów PRL. W lutym 1989 r. dyrektor gabinetu MSW poinformował wspomnianego dziennikarza, że negatywna decyzja w sprawie udostępniania akt była słuszna. Jak się okazało, słuszność wygasła miesiąc później - 6 marca 1989 r. naczelnik wydziału skarg i wniosków F. Armatys informował o zgodzie na udostępnienie materiałów. Trwające trzy lata starania o wgląd do akt MSW zakończyły się sukcesem.
Warto pamiętać, że podobne "boje" o udostępnienie dokumentów związanych z pogromem w Kielcach dotyczyły także innych archiwów, w tym Archiwum Państwowego w Kielcach. Wyraźna zmiana nastąpiła dopiero w czasie obrad "okrągłego stołu". Możliwe stało się wówczas skorzystanie z zasobów tego archiwum. Część materiałów została jednak zniszczona. Jak podawał kielecki historyk Zenon Wrona, w 1989 r. zostały spalone archiwalia dotyczące Informacji Wojskowej przy 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz akta procesowe żołnierzy Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Także w archiwum Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Kielcach pod koniec sierpnia 1988 r. w czasie pożaru spłonęła dokumentacja dotycząca okresu powojennego. Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w lipcu 1996 r. w raporcie ze śledztwa potwierdziła zniszczenie dokumentów związanych z problematyką kielecką. Tym samym niemożliwa stała się pełna rekonstrukcja przyczyn pogromu w Kielcach.
Więcej możesz przeczytać w 27/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 27/2006 (1230)

  • Na stronie - Testowisko9 lip 2006Test młodości zdają na co dzień państwa i instytucje3
  • Wprost od czytelników9 lip 2006Konfident z wyboru Do interesującego artykułu "Konfident z wyboru" (nr 24) chcę dodać, że Kazimierz Koźniewski znał Wańkowicza od dawna, bo był równolatkiem i przyjacielem jego córek. Córka Wańkowicza, Marta Erdman, przyjeżdżając do Polski,...3
  • Skaner9 lip 2006Zaginęła niemal cała dokumentacja zbrodni popełnionych przez Niemców w czasie powstania warszawskiego6
  • Dossier9 lip 2006MAREK BOROWSKI przewodniczący SDPL "Pan Przemysław Gosiewski występuje jako kierownik rehabilitacji, bo wszystkich prostuje" TVP 1 ZBIGNIEW WASSERMANN minister ds. służb specjalnych "To, co jest dobre dla rządu, powinno być dobre...7
  • Sawka czatuje9 lip 2006Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)8
  • Mundial 2006 - Ameryka w Europie9 lip 2006O mistrzostwo mogą się ubiegać tylko Europejczycy i Latynosi. Reszta długo jeszcze pozostanie tłem Tomasz Wołek Z piłką latynoską jest trochę tak, jak z groźbą interwencji sowieckiej w latach 1980-1981: "Wejdą, nie wejdą? Nie muszą, bo już tu są"....12
  • Playback9 lip 2006Posłowie Waldemar Pawlak (PSL) i Renata Beger (Samoobrona) © Z. FURMAN14
  • Poczta9 lip 2006Druga egzekucja Wartykule "Druga egzekucja" (nr 26) pojawiło się nieuprawnione stwierdzenie, że Zyta Gilowska - przed spotkaniem z dziennikarzami "Wprost", które odbyło się 12 stycznia 2006 r. - znała przypisywany jest pseudonim tajnego...14
  • Ryba po polsku - Sierpień Miesiącem Nudy Narodowej9 lip 2006Polacy zasłużyli na odpoczynek od samych siebie, swych przywódców, przewodników, chłostaczy i Reytanów Maciej Rybiński Zlipcem już nie zdążymy. Już się zaczął. Ale sierpień będzie w sam raz. Wzywam konstytucyjne władze Rzeczypospolitej do...15
  • Z życia koalicji9 lip 2006Zyta Gilowska lustrowana nie będzie albo i będzie, a do rządu wróci albo i nie wróci - tyle wiadomo po kilku codziennych odcinkach serialu pt. "Dramat Zyty". Szczerze mówiąc, to bardziej orientujemy się w perypetiach bohaterów "M jak miłość",...16
  • Z życia opozycji9 lip 2006Jan Maria Władysław etc. zagroził im-peachmentem Lechowi Kaczyńskiemu, bo ten coś tam powiedział. A był to dopiero drugi dzień upałów. Wcześniej jednak Jan etc. Rokita odniósł wielki sukces. Sekretarzem generalnym PO został Grzegorz Schetyna, z...17
  • Nałęcz - Pocieszanie zająca9 lip 2006Maszynerii lustracyjnej nikt już nie zdoła zatrzymać, ale jej tryby muszą działać w cywilizowany sposób Tomasz Nałęcz Trudno pozostać obojętnym wobec kłopotów, jakie dotknęły prof. Zytę Gilowską. Los obszedł się z nią wyjątkowo okrutnie. Po pięciu...18
  • Fotoplastykon9 lip 200619
  • Dekomunizacja futbolu9 lip 2006Prawie cała polska piłka nożna działa w szarej strefie i to jest prawdziwa przyczyna korupcji Adam Bodziak Jakub Urbański Polski futbol nie jest przeżarty korupcją dlatego, że po 1989 r. nastał wolny rynek i w klubach obraca się większymi...20
  • Lustracja lustratora9 lip 2006Sędzia lustracyjny rozpatrujący sprawę Zyty Gilowskiej wydał wyrok w procesie zmanipulowanym przez MSW24
  • Dyplomacja wpadek9 lip 2006Lech Kaczyński nowym ministrem spraw zagranicznych Agata Jabłońska Dominika Ćosić Anna Fotyga została ministrem spraw zagranicznych, bo prezydent Lech Kaczyński miał pewność, że będzie skrupulatnym wykonawcą poleceń płynących z Krakowskiego...26
  • Zbrodnia dobrobytu9 lip 2006Biedni stają się mniej biedni i bogacą się szybciej niż bogaci - to niewygodna prawda o Polsce Leszek Miller Były premier, były przewodniczący SLD Gdyby Janusz Czapiński i Tomasz Panek żyli w czasach, kiedy posłańców złych wieści karano śmiercią,...30
  • Polska zdrada9 lip 2006Do dziś pamiętam strach, który opisuje Jan Tomasz Gross w swojej nowej książce Szewach Weiss Były ambasador Izraela w Polsce, profesor na Uniwersytecie Warszawskim i w Instytucie Izraelsko-Polskim na uniwersytecie w Tel Awiwie Z Janem Tomaszem...32
  • Strach przed strachem9 lip 2006"Strach" Jana Grossa pomija to, że ani Polacy, ani Żydzi nie wyszli bez szwanku z II wojny światowej Bożena Szaynok Doktor historii, pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Wrocławskiego Problem antysemityzmu jest wpisany w historię losów...34
  • Plama Kiszczaka9 lip 2006Dowody pogromu kieleckiego niszczono jeszcze w latach 80. Bożena Szaynok Do 1989 r. jedną z białych plam w powojennej historii stosunków polsko-żydowskich był pogrom Żydów w Kielcach. Trwające od 1947 r. milczenie na temat wydarzeń z 4 lipca 1946...36
  • Giełda9 lip 2006Hossa Świat Kieszonkowe Karola Ponad 14 mln funtów zarobił w ubiegłym roku książę Walii Karol. Dochody brytyjskiego następcy tronu wyniosły 13,3 mln funtów. Różnica jest dużo większa, niż wynosi inflacja w Wielkiej Brytanii (2,2 proc.). Księstwo...38
  • Lis News9 lip 2006Nie Bronisław Wildstein, lecz Rupert Murdoch może zbudować w Polsce prawicową telewizję40
  • Marcinkiewicz na autopilocie9 lip 2006Polskiej gospodarce rząd jest niepotrzebny Michał Zieliński Już nie na armaty, ale na bomby wodorowe prowadzą z sobą wojnę dwie największe polskie partie. Na dodatek w partii rządzącej trwa podjazdowa walka frakcyjna. Rząd trudno uznać za...46
  • Anty-Kuroń świata9 lip 2006Warren Buffett stał się najbardziej efektywnym ministerstwem opieki społecznej na świecie Małgorzata Zdziechowska Miliarder Warren Buffett ani nie zwariował, ani nie jest umierający. Buffett (76 lat), drugi najbogatszy człowiek świata, nie chciał...50
  • 2 x 2 = 4 - Budżet na hamulcu9 lip 2006Uprzywilejowani i silni politycznie nieudacznicy zabierają pieniądze tym, którzy umieli je zarobić Wacław Wilczyński Niespodziewaną przyjemność sprawiła mi ostatnio telewizja Trwam. Wędrując po kanałach, wpadłem bowiem na wykład miłej pani...54
  • Supersam9 lip 200656
  • Caliber niepokorny9 lip 2006Clint Eastwood jako inspektor Callahan ze swoim magnum kaliber 44 siał postrach, bo - jak wiedzą fani - była to "najpotężniejsza broń krótka na świecie". Dodge Caliber też robi wrażenie swą masywnością, a w segmencie C pięciodrzwiowych...56
  • Podróżny styl Madonny9 lip 2006Szwedzki koncern odzieżowy Hennes & Mauritz zapewnił kompletną garderobę pozasceniczną Madonnie, jej muzykom, tancerzom i współpracownikom, towarzyszącym artystce w trasie koncertowej Confessions Tour. H&M dołączy tym samym do dwóch innych...56
  • Luksus na ręku9 lip 2006"Piękno i harmonia arcydzieła zegarmistrzostwa są wynikiem nie tylko tradycyjnego rzemiosła i wysokiej technologii, ale również spontaniczności i zaskoczenia" - pod takim hasłem szwajcarska firma Maurice Lacroix obchodzi w tym roku swoje...56
  • Włosy jak jedwab9 lip 2006Odżywka Silk Therapy została uznana przez czytelniczki magazynów "Glamour" i "Allure" za najlepszy kosmetyk wygładzający i stylizujący włosy. Tajemnicą jego skuteczności - podobnie jak i innych preparatów do pielęgnacji włosów...56
  • Kino w kieszeni9 lip 2006Przenośne odtwarzacze muzyki to za mało. Teraz, gdziekolwiek jesteśmy, możemy też obejrzeć film. Firma Sony wprowadza właśnie na polski rynek sensacyjny DVD Walkman. W przeciwieństwie do laptopów przystosowanych do oglądania filmów ten walkman...56
  • Biżuteria do zapamiętania9 lip 2006"Elegancja nie polega na tym, by zostać zauważonym, ale by zostać zapamiętanym" - to motto Giorgia Armaniego. Włoski kreator pomaga uwiecznić się takim gwiazdom, jak aktorka Michelle Pfeiffer czy brazylijski piłkarz Kaka, którzy noszą...56
  • Europa Football Team9 lip 2006Reprezentacje narodowe coraz bardziej międzynarodowe Piotr Cywiński z Berlina Nie mam nic przeciw obcokrajowcom!" - ten napis pojawił się zamiast reklamy na stadionie w Dortmundzie, gdy w latach 90. dochodziło w Niemczech do napaści na...58
  • Pociąg do nieba9 lip 2006Chiny zbudowały linię kolejową - technicznie "niemożliwą do zrealizowania" Waldemar Kedaj Dzikie jaki i antylopy królowały dotychczas na tybetańskim Dachu Świata. No i himalaiści. I oto od 1 lipca zaczęły tu docierać pociągi - prosto z Pekinu....62
  • Wonna ekstaza9 lip 2006Wyjątkowy zapach komponuje się nawet przez 15 lat Michał Zaczyński Z perfumami jest jak z winem: muszą dojrzewać, leżakować, a te naprawdę dobre powstają przez wiele lat i nigdy nie uda się wyprodukować dwóch takich samych roczników - mówi...66
  • Helimpiada9 lip 2006Sto tysięcy osób ściągnie na Hel do wakacyjnego miasteczka pod patrona-tem "Wprost" i Radia Zet Michał Zaczyński Muzyczny bulwar wzorowany na starówce Nowego Orleanu, występy gwiazd rocka i kabaretu, bary czynne całą dobę, a do tego rozgrywki...68
  • Know-how9 lip 2006Ruletka z wahadłowcami Wcale nie uważamy, że ryzykujemy życie załogi - powiedział na konferencji prasowej dotyczącej wznowienia lotów wahadłowców wysoki urzędnik NASA Bill Gerstenmaier. Decydenci z NASA zadecydowali o locie wbrew sugestiom...72
  • Test młodości9 lip 2006Zapomnij o dacie urodzin. O tym, w jakim jesteśmy wieku i jak długo będziemy żyli, decyduje nasz wiek biologiczny, a nie liczba przeżytych lat. Wielu ludzi w średnim wieku nie tylko uważa się za młodszych, ale faktycznie ma co najmniej kilka lat...74
  • Brama bogów9 lip 2006Trudno dziś stwierdzić, co w Babilonie jest starożytną ruiną, a co zostało zdemolowane w ostatnich latach Marta Landau Babilon był prawdopodobnie na przełomie XVIII i XVII wieku p.n.e. największym miastem świata; być może również pierwszym,...84
  • Bez granic9 lip 2006Nic nie widzi, nic nie słyszy Telewizyjny wywiad Jacques'a Chiraca dla France 2 miał podnieść jego notowania. Głowie państwa nie zdarzają się często takie występy, więc kraj zamarł. Chirac przez kilka minut rozprawiał o "wielkim europejskim...86
  • Kidnaperskie tsunami9 lip 2006Palestyńska ścieżka terroru i przemocy zmieniła się w autostradę do wojny Henryk Szafir z Jerozolimy Gdy w ubiegłym tygodniu izraelscy żołnierze wkroczyli do Strefy Gazy, nawet w miasteczku rządowym w Jerozolimie nikt nie wiedział, jak potoczy się...88
  • Imperium tolerancji9 lip 2006Bernard-Henri Lévy konfrontuje mroczne pasje Europejczyków z liberalną demokracją Amerykanów Marta Fita-Czuchnowska z Waszyngtonu Inteligentna i pełna pasji obrona Ameryki, jej ekonomicznego liberalizmu i tolerancji, a nawet intelektualnego...92
  • Finlandyzacja Europy9 lip 2006Finowie chcą ocieplenia między Brukselą a Moskwą Grzegorz Sadowski Dawno temu wszyscy ludzie razem żyli i razem wędrowali. Pewnego razu dotarli do wielkiego znaku z napisem "Ku cywilizacji". Ci, którzy potrafili czytać, poszli na północ...95
  • Partia na tygrysie9 lip 2006Wietnam jest komunistycznym tygrysem gospodarczym. To kraj o największym na świecie potencjale wzrostu Grzegorz Sadowski Uśmiechnięty wujaszek Ho jak zwykle wszystko bacznie obserwował. Niedawno Bill Gates, szef Microsoftu, odwiedził Hanoi,...98
  • Menu9 lip 2006KRÓTKO PO WOLSKU Brunatne niebezpieczeństwo Jak doniosły media, Niemcy z typowo niemiecką precyzją uporały się z "brunatnym niebezpieczeństwem". Tym razem nie chodziło o neonazistę czy byłego członka radykalnej młodzieżówki, wybranego do zarządu...100
  • Recenzje9 lip 2006102
  • Droga do abstrakcji9 lip 2006Wystawa "Kandinsky: droga do abstrakcji" to hit londyńskiej galerii Tate Modern. Przedstawia wczesne dzieła mistyka prześladowanego wizjami eksplozji koloru i formy w burzliwych czasach rewolucji rosyjskiej i I wojny światowej. Kandinsky...102
  • Atak klonów9 lip 2006Głos, maniera wokalna i sposób kształtowania melodii przez Matta Bellamy'ego uderzająco kojarzy się ze stylem Thoma Yorke'a i to sprawia, że zespół Muse prawdopodobnie nigdy nie uwolni się od porównań do Radiohead czy epitetów w rodzaju...102
  • Żywoty jak spod igły9 lip 2006Mało znany w Polsce francuski pisarz Pierre Michon w swojej ojczyźnie cieszy się opinią klasyka. Uznany za kultowy zbiór opowiadań "Żywoty maluczkich" to mozaika portretów życiowych nieudaczników. Tych jednak autor traktuje z...102
  • Godot wyczekany9 lip 2006"Czekając na Godota" to jedna z najgłośniejszych i długo wyczekiwanych premier sezonu. Uznane nazwiska aktorów, równie uznany reżyser i zobowiązująca marka - Teatr Narodowy. No i sztuka, której wystawienie po raz pierwszy 50 lat temu w...102
  • Stolice kultury9 lip 2006Na szczudłach do Poznania, w jarmułce do Krakowa, a w weneckiej masce do Wrocławia Iga Nyc Łukasz Radwan Kiedy kultura kończy się w Warszawie? O 20.05. Wtedy ostatni pociąg InterCity odjeżdża do Krakowa" - tak od dawna krakowiacy pokpiwali sobie...104
  • Festiwal nadziei9 lip 2006prof. Szewach Weiss Festiwal kultury żydowskiej w Krakowie to renomowana impreza. Odbywa się od 14 lat. Na początku był to wyłącznie festiwal folkloru żydowskiego. Po 40 latach celowego zapomnienia to zjawisko miało doniosłe znaczenie. Z czasem,...107
  • Recykling nieboszczyków9 lip 2006Legendy rocka zarabiają nawet po śmierci Wiesław Kot Nie sztuka sprzedać muzyka w rozkwicie kariery. Sztuka zarobić na nim, kiedy jest gwiazdą na emeryturze. Sezon 2006 upływa na wyprzedaży słynnych rockowych emerytur. Od pół roku trwa wielka...108
  • Szarża starszych panów9 lip 2006The Who to jeden z najlepszych koncertowych zespołów wszech czasów Jerzy A. Rzewuski Są największą brytyjską atrakcją koncertową obok The Rolling Stones i Paula McCartneya. 17 czerwca koncertem dla studentów w refektarzu uniwersytetu w Leeds...110
  • Górna półka - Wspólne niebo, jedna ziemia9 lip 2006Andrzej Żbikowski Żydowski Instytut Historyczny Stefan Bratkowski powiada, że po napisaniu "Najkrótszej historii Polski" zostało mu nieco notatek z lektur, postanowił więc je wykorzystać, gdyż zbyt mało miejsca przeznaczył dla polskich Żydów i ich...111
  • Pazurem - Fiesta na zagrodzie9 lip 2006Byle artysta wystawi swój stragan pod Pałacem Kultury, a już po godzinie nasładza się tym cała Polska Wiesław Kot W kulturze obrodziło. Z tym że warszawska wakacyjna kulturka obgadana jest do mdłości. Byle oszołom wystawi swój stragan pod Pałacem...112
  • Ueorgan Ludu9 lip 2006Nr 27 (194) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 3 lipca 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Uwolnić piłkarskiego fachowca! FRYZJER PREZESEM PZPN Policja aresztowała działacza piłkarskiego Ryszarda F. ksywka Fryzjer, zarzucając mu głównie niezachowanie...113
  • Skibą w mur - Teraz hula subkultura9 lip 2006Poglądy wiceprezesa TVP są mniej więcej takie: Żydzi do gazu, demokracja do gazu, Hitler jest OK Krzysztof Skiba Głośno ostatnio o subkulturach młodzieżowych, i to wcale nie z okazji wakacji czy festiwali rockowych. Znawcami i miłośnikami...114