Z archiwum Y

Dodano:   /  Zmieniono: 
Fakty odkrywane przez Antoniego Macierewicza podczas likwidacji WSI mogły wpłynąć na rozpad koalicji PiS i Samoobrony
  Upadek rządzącej koalicji najpewniej nie był spowodowany wyłącznie sporami o kształt budżetu. Coraz bardziej nerwowa postawa Andrzeja Leppera w ostatnich tygodniach mogła wynikać także z obaw, jakie wywołuje działalność Antoniego Macierewicza, wiceministra obrony narodowej odpowiedzialnego za likwidację WSI. O tym, że lider Samoobrony może się obawiać Macierewicza, świadczy ubiegłotygodniowa wypowiedź jednego z najbliższych współpracowników premiera Kaczyńskiego. Przemysław Gosiewski w Radiu Maryja stwierdził, że Lepper mógł być pod wpływem środowisk związanych ze służbami specjalnymi, a konkretnie WSI. Lider Samoobrony w rozmowie z "Wprost" uznał takie sugestie za działania odwetowe PiS. Dodał, że spodziewa się błyskawicznego głosowania nad projektem uchwały o powołaniu komisji do zbadania wpływu służb specjalnych na powstanie Samoobrony (projekt od lipca leży w sejmowej komisji regulaminowej). - Słyszałem, że w tej sprawie już przygotowywane są odpowiednie druki - mówi Andrzej Lepper.

Tajemnica oddziałów Y, A i C
Likwidatorzy WSI spieszą się, bo każdy dzień ich pracy przynosi kolejne niespodzianki w postaci odnajdywanych dokumentów, które odsłaniają białe plamy w historii narodzin III RP. Przykładem tego jest odkrycie (o czym niedawno doniosło "Życie Warszawy") dokumentów tajnego Oddziału Y funkcjonującego w latach 80. w Zarządzie II Sztabu Generalnego WP, czyli ówczesnym wywiadzie wojskowym. Historię Oddziału Y zamierza na najbliższych posiedzeniach zbadać sejmowa komisja służb specjalnych. Wiele bowiem wskazuje na to, że dokumentacja tej komórki wywiadu może pomóc wyświetlić kulisy finansowania służb wojskowych. "Wprost" dotarł do informacji o historii, strukturze i kadrze Oddziału Y oraz innych komórek operacyjnych wywiadu wojskowego PRL.
Oddział Y, określany też mianem Oddziału XIII Zarządu II Sztabu Generalnego WP - według ekspertów IPN, z którymi rozmawiali dziennikarze "Wprost" - powołano w 1981 r., po serii ucieczek oficerów służb specjalnych na Zachód. Najgroźniejsza dla wywiadu wojskowego PRL była ucieczka mjr. Jerzego Sumińskiego, który zabezpieczał kontrwywiadowczo Zarząd II Sztabu Generalnego. Ponieważ zachodziło prawdopodobieństwo, że ujawni on służbom specjalnym NATO strukturę Zarządu II, w tym agenturę jego pionów operacyjnych, ówczesny szef wywiadu wojskowego płk Roman Misztal zmienił organizację całego zarządu i powołał m.in. Oddział Y. Zajmował się on agenturalnym wywiadem strategicznym, werbując osobowe źródła informacji wśród cywilów.
Generalnie Oddział Y działał podobnie jak Oddział A (Agenturalny Wywiad Operacyjny, założony w latach 60.), z którym -według Sądu Lustracyjnego - współpracował późniejszy premier Józef Oleksy. Istotna różnica polegała m.in. na tym, że Oddział A obejmował swym zasięgiem tylko obszar tzw. frontu polskiego (północne Niemcy, Danię, część krajów Beneluksu) i na wypadek wojny miał być włączony w struktury pionu rozpoznania dowództwa tego frontu. Z kolei teatrem działań Oddziału Y było więcej państw na różnych kontynentach. Oddział A został rozwiązany wraz z likwidacją frontu polskiego, co zbiegło się w czasie ze zmianą ustroju w Polsce.
Inaczej było z Oddziałem Y, którego ostatnim szefem w 1990 r. był płk Zdzisław Żyłowski. Komórka zajmująca się podobnymi zagadnieniami - oddział wywiadu agenturalnego - powstała w sierpniu 1991 r. w ramach utworzonego wtedy szefostwa Wojskowych Służb Informacyjnych. Kierował nią wówczas płk Konstanty Malejczyk (w latach 1994-1996 szef WSI), który wywodził się z dawnego Oddziału Y, podobnie jak późniejszy wiceszef kontrwywiadu WSI płk Zenon Klamecki. Służąc jeszcze w Zarządzie II Sztabu Generalnego WP, Zenon Klamecki kontaktował się służbowo z Grzegorzem Żemkiem, znanym głównie z nadużyć finansowych, jakich dopuścił się, będąc prezesem Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego (FOZZ). Żemek pracował dla Oddziału Y w latach 80., gdy był zatrudniony w Banku Handlowym International w Luksemburgu.
Szukając niejawnych związków kadry WSI z biznesem i systemem finansowym państwa, likwidatorzy i weryfikatorzy WSI zainteresują się też pewnie Oddziałem C, którym kierował przed likwidacją Zarządu II Sztabu Generalnego WP płk Tadeusz Wasiucionek. Oddział C, nazywany krajowym lub stołecznym, prowadził agenturę w instytucjach centralnych naszego państwa. Śladów jego działalności można szukać zarówno w bankach, z centralnym włącznie, jak i dawnych centralach handlu zagranicznego, które po prywatyzacji w latach 90. wchodziły na giełdę.



Samoobrona WSI
Jak twierdzi Przemysław Gosiewski, w ostatnim czasie w obozie Andrzeja Leppera narastała nerwowa atmosfera, mająca prawdopodobnie związek z odkrywaniem aktywności WSI. - Docierały do mnie informacje, że współpracownik Leppera, który miał w przeszłości kłopoty z prawem, jest pod wpływem oficerów WSI - mówi Przemysław Gosiewski. Nie chce zdradzić, o kogo chodzi.
Dla Leppera ostatnio każdy pretekst do ataków na PiS był dobry. A to propozycje budżetowe, a to ogłoszenie decyzji o wysłaniu tysiąca żołnierzy do Afganistanu. Ugrupowanie Leppera od dawna było sceptyczne wobec idei likwidacji WSI, wyświetlenia tajemnic ich archiwów i stworzenia nowych służb wojskowych. Wiele wskazuje na to, że politycy Samoobrony obawiają się tego, co na temat ich ugrupowania kryją archiwa WSI. Według informacji "Wprost", już odnaleziono notatki oficerów mogące wskazywać na to, że ludzie WSI mieli kontakt z osobami wysoko postawionymi w Samoobronie.
Wiadomo, że w Oddziale Y starszymi specjalistami byli płk Marek Mackiewicz i płk Lech Szymański, obaj związani z Samoobroną. Mackiewicz, który zakończył służbę w WSI wiosną 1998 r. jako wiceszef kontrwywiadu, doradzał Samoobronie w zeszłej kadencji Sejmu jako ekspert przy pracach nad ustawą o WSI. Odmówił rozmowy z "Wprost" na temat Oddziału Y i wojskowych służb specjalnych. Pytany o związki z Samoobroną stwierdził, że nadal uważa się za jej doradcę, bo "nikt go z tej funkcji nie zwolnił". W ostatnich latach Mackiewicz pracował w PZU, gdzie zatrudnił go były szef WSI Kazimierz Głowacki, który sam kierował biurem kontroli wewnętrznej PZU.
Inny ekspert Samoobrony w komisji służb specjalnych - Lech Szymański - pracował z Mackiewiczem w zespole prowadzącym w ramach Oddziału Y działalność operacyjną w krajach anglosaskich. - Rozmawiałem z nimi, zanim zostali ekspertami. Uważam, że nie ma podstaw do twierdzenia, że działali przeciwko państwu polskiemu - mówi w rozmowie z "Wprost" Andrzej Lepper.
- "Igrekowcy" byli oficerami pracującymi w latach 80. pod przykryciem w zagranicznych lub polonijnych firmach. Wojskowe służby specjalne pod pozorem finansowania agentów mogły zakładać za granicą firmy. Potem pieniądze wracały do Polski jako kapitał założycielski kolejnych prywatnych firm. - Wielu "igrekowców" na początku lat 90., po powstaniu WSI, przeszło w stan uśpienia, rozluźniając związek ze służbą i kontynuując karierę w biznesie - mówi "Wprost" jeden z oficerów WSI. Ilu z nich zdołano "reaktywować", by realizowali interes WSI?
Odnalezione przez współpracowników Antoniego Macierewicza dokumenty Oddziału Y dotyczą okresu, gdy szefem Zarządu II Sztabu Generalnego WP był płk Roman Misztal (dziś emerytowany generał dywizji). Biznesowe zaangażowanie oficerów wojskowych służb potwierdzają także inne dokumenty, na przykład zachowany w IPN raport płk. Misztala omawiający działania wywiadu w latach 1980-1987. Istnienie raportu ujawnił "Wprost" w artykule "Wojskowe służby hakowe" (nr 30/2006). Misztal w raporcie tym stwierdził, że Zarząd II Sztabu Generalnego WP musi werbować cywilów, gdyż w wojsku nie ma "chętnych" do pracy dla wywiadu. Chodziło głównie o specjalistów od zarządzania i marketingu. Dziś wielu z nich pełni funkcje pozornie bezpartyjnych fachowców.

Wielki likwidator
Antoni Macierewicz, wiceminister obrony narodowej odpowiedzialny za likwidację WSI, w ciągu ostatnich kilku tygodni zamilkł. Powrót do dawnej aktywności medialnej umożliwił mu dopiero rozpad koalicji PiS i Samoobrony. Z chwilą odwołania z rządu Andrzeja Leppera Antoni Macierewicz od razu przyjął zaproszenie na wywiad dla Polskiego Radia. Do tej pory starał się unikać dziennikarzy, a jego rzecznik na prośbę o kontakt krótko informował, że to niemożliwe. Nie był to jednak skutek reprymendy udzielonej Macierewiczowi przez szefa MON Radka Sikorskiego po tym, jak zarzucił on kilku byłym ministrom spraw zagranicznych RP współpracę z sowieckim wywiadem, a następnie wyjaśnił w ramach przeprosin, że użył niewłaściwego "skrótu myślowego". Zagadkowe milczenie to cisza przed burzą. Wiceminister i jego zaufani próbują bowiem rozwikłać coraz bardziej skomplikowane tropy historii dotychczas skrywanych w archiwach i budynku Wojskowych Służb Informacyjnych.
Największym przeciwnikiem Macierewicza jest Samoobrona. Nie bez przyczyny. W otoczeniu Andrzeja Leppera bez trudu można odnaleźć byłych oficerów Ludowego Wojska Polskiego. Czy archiwa WSI kryją o nich jakieś tajemnice, czy są tam informacje o kulisach narodzin Samoobrony?
Gdy została zerwana koalicja PiS-Samoobrona, a Andrzeja Leppera zdymisjonowano z funkcji wicepremiera, pozycja Macierewicza uległa znacznemu wzmocnieniu. Wcześniej musiał uważać na każde słowo. Macierewicz i jego obecna ekipa wiedzą już, że nawet lakoniczna, niefortunna wypowiedź może wywołać prawdziwą lawinę, której skutek będzie taki, że zamiast wyświetlać tajemnice archiwów WSI, wiceminister znów będzie się musiał tłumaczyć mediom, opozycji czy premierowi.
Antoni Macierewicz, choć cieszy się mocną pozycją w rządzie Jarosława Kaczyńskiego, zdaje sobie sprawę, że nie jest ona całkowicie bezpieczna. - Faktycznie podczas nieformalnych rozmów żalił się, że dochodzą do niego słuchy, iż powołano go jedynie po to, by wykonał "czarną robotę" przy likwidacji WSI, a potem, otrzymawszy podziękowania premiera, odszedł z kwitkiem - opowiada "Wprost" jeden z członków rządu. Jest to o tyle prawdopodobne, że przeciwników Macierewicz ma wielu, zarówno wśród opozycji, jak i w szeregach PiS. Jest tajemnicą poliszynela, że przeciwko jego nominacji na wiceministra obrony narodowej opowiadał się nie tylko były wicepremier Andrzej Lepper, ale i szef MON Radek Sikorski. - Długo nie można było złamać jego oporu. W końcu otrzymał ultimatum: albo złoży podpis pod tą nominacją, albo podpisze się pod swoją dymisją - mówi "Wprost" osoba z otoczenia prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
Według rozmówców "Wprost", do swoistej próby sił, z której zwycięsko wyszedł Antoni Macierewicz, doszło kilka tygodni temu. W jej wyniku stanowisko pełnomocnika ds. utworzenia Służby Wywiadu Wojskowego (SWW) utracił gen. Jan Żukowski, który nadal kieruje znajdującymi się w stanie likwidacji WSI. Antoni Macierewicz był dotychczas odpowiedzialny bezpośrednio tylko za organizację Służby Kontrwywiadu Wojskowego (SKW) i weryfikację kadr WSI. Miał jednak znacznie większą władzę niż gen. Żukowski, bo kandydaci do wywiadu również muszą przejść przez sito komisji Macierewicza, a poza tym wiceminister nadzoruje w MON całość prac związanych z reformą służb specjalnych. Powierzenie wczesnym latem organizacji SWW Żukowskiemu było wynikiem rad ekspertów, którzy przekonali premiera, że reformą wywiadu wojskowego powinna się zajmować osoba gwarantująca stabilność i bezpieczeństwo operacji zagranicznych, zwłaszcza w Iraku i Afganistanie. W ostatnim czasie gen. Żukowski najwyraźniej błędnie ocenił siłę Antoniego Macierewicza, uznając, że pozycja tego ostatniego uległa poważnemu osłabieniu po wpadce ze "skrótem myślowym". Według informatorów "Wprost" z kancelarii premiera, w piśmie adresowanym do prezydenta i premiera Żukowski wystąpił z krytyką działań Antoniego Macierewicza i jego współpracowników. Pozwolił sobie także na krytyczne komentarze w towarzystwie osób postronnych. Skutek był taki, że premier odwołał go z funkcji organizatora wywiadu wojskowego i powierzył ją zaufanemu człowiekowi swego brata - dotychczasowemu szefowi ABW Witoldowi Marczukowi. Przy okazji spektakularną porażkę w kuluarowych rozgrywkach politycznych poniósł minister koordynator służb specjalnych Zbigniew Wassermann. Po Marczuku na stanowisko szefa ABW został powołany zausznik ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry - prokurator Bogdan Święczkowski. Z nominacji Ziobry pełnił on ostatnio funkcję dyrektora biura zwalczania przestępczości zorganizowanej w Prokuraturze Krajowej. Nie jest tajemnicą, że ministrowie Wassermann i Ziobro za sobą nie przepadają.
Antoni Macierewicz to w polityce prawdziwy wyga i doskonale potrafi się poruszać w meandrach kuluarowych przepychanek, tak by w wyniku tych rozgrywek wzmocnić swoją pozycję. A ta będzie mu potrzebna, bowiem im więcej odkryje afer, tym więcej przybędzie mu przeciwników.
Ujawniona przez "Wprost" historia sejfu w centrali WSI, w którym schowane były pozostałości przedwojennego Funduszu Obrony Narodowej, to nie ostatnia sprawa, z jaką niebawem przyjdzie się zmierzyć współpracownikom Macierewicza. Okazuje się bowiem, że w archiwach WSI wciąż odnajdowane są dokumenty komunistycznej Służby Bezpieczeństwa MSW, które zgodnie z prawem od dawna powinny być w Instytucie Pamięci Narodowej. O procederze przejmowania archiwów tajnej policji politycznej PRL przez wojsko również pisaliśmy w artykule "Wojskowe służby hakowe" ("Wprost, nr 30/2006). O tym, że wojsko było wykorzystywane do "zabezpieczania", ale i niszczenia dokumentacji cywilnych instytucji, świadczy historia z 1989 r. Wtedy to gen. Wojciech Jaruzelski wydał płk. Bogusławowi Kołodziejczakowi (jego dossier z archiwów WSI trafiło do IPN) polecenie zabezpieczenia bezcennych stenogramów z posiedzeń Biura Politycznego. Zawierały one informacje o kulisach najważniejszych wydarzeń u schyłku PRL. W akcję ukrycia stenogramów zaangażowali się szef MON gen. Florian Siwicki i szef MSW gen. Czesław Kiszczak. Operację koordynował właśnie płk Kołodziejczak. Worki ze stenogramami zdeponowano najpierw w Sztabie Generalnym WP. Według ustaleń warszawskiej prokuratury, która w 1992 r. prowadziła w tej sprawie śledztwo, stenogramy zniszczono w papierni w Konstancinie w grudniu 1989 r.
To tylko kolejny przykład tego, jak wiele zagadek napotykają likwidatorzy WSI. Jeżeli Macierewicz znajdzie do nich klucz, będzie jedną z najpotężniejszych osób w państwie.

Fot: A. Jagielak, M. Stelmach
Więcej możesz przeczytać w 39/2006 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 39/2006 (1241)

  • Na stronie - Gdzie jest polski Gyurcsány?!15 gru 2006, 15:00Polska szczepionka na węgierską chorobę5
  • Wprost od czytelników15 gru 2006, 15:00AMNESTY AMNEZJA Grzegorz Sadowski w artykule "Amnesty amnezja" (nr 37) pisze, że Amnesty International przestała bezstronnie zajmować się prawami człowieka i jest tubą lewicy. Takie zarzuty słyszymy mniej więcej od 45 lat. Już na...5
  • Skaner15 gru 2006, 15:00SKANER POLSKA ZAGINĘLI ZA GRANICĄ Polska nie szuka Polaków Monika Ornowska z Bobolic w województwie zachodniopomorskim zniknęła we Włoszech dwa lata temu. Edyta Skowrońska - siostra zaginionej - podejrzewa, że kuzynka i jej mąż, z którymi Monika...10
  • Sawka czatuje15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)12
  • Playback15 gru 2006, 15:00Premier Jarosław Kaczyński © M. Figurski/FORUM16
  • Poczta15 gru 2006, 15:00MAZURY PRUSKIE N awiązując do informacji zawartych w artykule "Mazury Pruskie" (nr 32), wyjaśniamy, iż Urząd Miasta Giżycka - w ramach grantów przyznawanych organizacjom pozarządowym - wsparł kwotą 1200 zł działające w Polsce Niemieckie...16
  • Ryba po polsku - Palec boży w dupie15 gru 2006, 15:00Szalikowcy PO i krawaciarze Samoobrony będą ostoją nowego ruchu obywatelskiej niezgody17
  • Z życia koalicji15 gru 2006, 15:00BEATA ZAMIAST MULATA - na razie na tym skończyła się destrukcja rządu. Stanowczo protestujemy! Andrzej Lepper jest potrzebny nam, rządowi, Polsce! Jak rybie narty. ZA TO BARDZO CHCIELIBY ZOSTAĆ W TEJ RUBRYCE odszczepieńcy od Mulata, nazwiskami...18
  • Z życia opozycji15 gru 2006, 15:00PRÓBKA ORATORSKIEGO TALENTU Grzegorza Napieralskiego, zapewniającego, że SLD nie boi się wcześniejszych wyborów: "W sondażach wybijamy się ponaddwucyfrową cyfrą". Pomińmy to, że cyfra może być tylko jednocyfrowa, ale zauważmy, że...19
  • Wprost przeciwnie - Nasza chata z kraja?15 gru 2006, 15:00Nie chcemy ginąć za Afganistan, jak Francuzi nie chcieli ginąć za Gdańsk, a potem żyli pod niemiecką okupacją20
  • Fotoplastykon15 gru 2006, 15:00Henryk Sawka (www.przyssawka.pl)21
  • Prawy prosty15 gru 2006, 15:00Jeśli Prawo i Sprawiedliwość chce naprawdę zmieniać Polskę, powinno się zdecydować na nową ordynację i nowe wybory22
  • Z archiwum Y15 gru 2006, 15:00Fakty odkrywane przez Antoniego Macierewicza podczas likwidacji WSI mogły wpłynąć na rozpad koalicji PiS i Samoobrony25
  • Węgierska choroba15 gru 2006, 15:00Polsce grozi węgierski scenariusz, bo nasze finanse są prawie tak chore jak węgierskie28
  • Łże-elity kontra gnojki15 gru 2006, 15:00Język polityczny IV Rzeczypospolitej34
  • Herezje Kisiela15 gru 2006, 15:00"Prawa człowieka? Człowiek nie ma żadnych praw, kiedy nie ma pieniędzy" - powtarzał Stefan Kisielewski38
  • Giełda15 gru 2006, 15:00Hossa Świat Tankowanie portfeli Osoby pijące alkohol zarabiają o 10-14 proc. więcej niż abstynenci - wynika z badań Bethany'ego Petersa i Edwarda Stringhama z Reason Foundation. Na największe zarobki mogą liczyć ci, którzy piją w towarzystwie, a...40
  • Europejska lista płac15 gru 2006, 15:00Biały, wykwalifikowany, dość tani pracownik to najbardziej poszukiwany obecnie "towar" w Unii Europejskiej42
  • Dom na bańce15 gru 2006, 15:00Mieszkania w Polsce są relatywnie o połowę droższe niż w Hiszpanii50
  • Plan anty-Marshalla15 gru 2006, 15:00Dzięki biurokracji niemal 16 mld euro dołożymy do unijnych dotacji54
  • Załatwione odmownie - Leninizm wiecznie żywy15 gru 2006, 15:00Rządzący etatyści podejrzliwie patrzą na wszystko, czego nie kontrolują58
  • Supersam15 gru 2006, 15:00 60
  • Lot z Valentino15 gru 2006, 15:00Bilet lotniczy w klasie biznes - tak właśnie wyglądało zaproszenie na pokaz jesienno-zimowej kolekcji domu mody Valentino podczas Tygodnia Mody w Mediolanie. Na przekór obawom przed podróżami samolotem po atakach z 11 września, nawiązań do...60
  • Komedie w łazience15 gru 2006, 15:00TileVision to płaski telewizor LCD zaprojektowany specjalnie do łazienki. 17- i 23-calowa wersja "kafelkowego telewizora" jest, jak zapewnia producent, odporna na zalanie wodą i stłuczenie. Sterowanie TileVision odbywa się za pomocą...60
  • Niezbędnik domowego piekarza15 gru 2006, 15:00 Polacy kupują rocznie kilkadziesiąt tysięcy automatów do pieczenia chleba. Nic dziwnego - domowy chleb jest często smaczniejszy i zdrowszy niż z piekarni, a upieczenie go w automacie ogranicza się do umieszczenia w maszynie odpowiednich...60
  • Pomoc do mielonego15 gru 2006, 15:00Ajuda 2004, Vinho Regional Alentejano, Herdade da Ajuda Nova Importer: Atlantika Cena: ok. 27 zł Ajuda (wym. ażuda) znaczy po portugalsku "pomoc". To czerwone, bezpretensjonalne, pełne soczystego owocu wino z regionu Alentejo w...60
  • Wyprawka od Swarovskiego15 gru 2006, 15:00Swarovski projektuje wszystko - od biżuterii, poprzez zdobione kryształami paski i bieliznę, po wystrój łazienki. Najnowszym pomysłem jest szkolna wyprawka. W kolekcji "Back to school!" znajdziemy między innymi stylowe miniliczydło z...60
  • Rywal iPoda15 gru 2006, 15:0060
  • Miss imprez15 gru 2006, 15:00Miss World to trzecia pod względem oglądalności impreza na świecie - po piłkarskich mistrzostwach świata i igrzyskach olimpijskich62
  • Klątwa nad Transrapidem15 gru 2006, 15:00Już przed tragedią najszybsza kolej świata wyjątkowo wolno wchodziła do użytku66
  • Szybcy i czyści15 gru 2006, 15:00Jak zadawać szyku bez rujnowania kieszeni i środowiska naturalnego70
  • Srebrna wolność15 gru 2006, 15:00Polacy są ciągle narodem niedokończonym74
  • Koniec braterstwa?15 gru 2006, 15:00Wielu francuskich Żydów rozważa wyjazd do Izraela z powodu antyizraelskiej polityki Paryża78
  • Pazurem - Czadu, Maryla!15 gru 2006, 15:00W Polsce niby nic trwałego: od pór roku po politykę. A Rodowicz trwa79
  • Rewolwerowcy komendanta15 gru 2006, 15:00Największego napadu rabunkowego na ziemiach polskich w XX wieku dokonał Józef Piłsudski80
  • Know-how15 gru 2006, 15:00Proteza z myślą 26-letnia Claudia Mitchell jest pierwszą pacjentką z protezą ręki, która potrafi składać ubrania, jeść i myć się. Jej ruchy są świetnie skoordynowane, ponieważ sztuczna ręka reaguje na polecenia wydawane przez mózg. Do uzyskania...84
  • Szczepionka na gwałt15 gru 2006, 15:00Szczepionki nowej generacji będą chroniły przed cukrzycą oraz przed uzależnieniem od nikotyny i narkotyków86
  • Nieme pokolenie15 gru 2006, 15:00Coraz więcej dzieci zaczyna mówić późno i ma ubogi zasób słów90
  • Dolina faraonów15 gru 2006, 15:00Największe odkrycie archeologiczne w Egipcie od 1922 roku92
  • Bez granic15 gru 2006, 15:00Harmonia w Bangkoku Thaksin Shinawatra, przebywający w Nowym Jorku premier Tajlandii, miał właśnie wygłosić przemówienie na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Nie zdążył. Zamiast premiera w tajskiej telewizji pokazał się gen. Sonthi Boonyaratkalin,...94
  • Mudżahedin kontra NATO15 gru 2006, 15:00Dżalaluddin Hakkani wygnał z Afganistanu Rosjan, a teraz zagraża wojskom Zachodu96
  • Miecz Benedykta15 gru 2006, 15:00Islamscy radykałowie usiłują narzucić Zachodowi reguły szarijatu100
  • Gra demokratyczna15 gru 2006, 15:00Unia Europejska cierpi na deficyt idei, deficyt przywództwa i deficyt optymizmu102
  • Ostatni Rosjanin15 gru 2006, 15:00W 1989 r. w sowieckiej jeszcze Rosji mieszkało 147 mln ludzi, w 2050 r. może ich tam mieszkać mniej niż 100 mln104
  • Recenzor15 gru 2006, 15:00108
  • Wencel gordyjski - Ćwierćliteratura15 gru 2006, 15:00Powieść postmodernistyczna, feministyczna, gejowska... Czy współczesna proza potrzebuje podobnych epitetów?108
  • Kobiety z La Manchy15 gru 2006, 15:00"Volver" znaczy "powrót". Pedro Almodóvar wraca z rozwibrowanego permisywnego Madrytu do prowincjonalnej La Manchy, gdzie spędził dzieciństwo. W jego nowym filmie na ziemię wraca zmarła matka (Carmen Maura), by przywrócić ład w...108
  • Lukrowane baletki15 gru 2006, 15:00Tańczyła dla Stalina i Mao Zedonga, a swoją popisową rolę "Umierającego łabędzia" wykonywała setki razy. Choć zakazywano jej wyjazdów za granicę, w obawie, by nie uciekła, paradoksalnie stała się radzieckim towarem eksportowym i...108
  • Smutas i Pocahontas15 gru 2006, 15:00Terrence Malick ("Cienka czerwona linia") próbował upolować jednym strzałem trzy zające. Opowiedzieć o zderzeniu cywilizacji bez powielania schematów o dobrych dzikusach i wrednych osadnikach, nakręcić wzruszający melodramat i...108
  • Nieznośna lekkość raju15 gru 2006, 15:00Literacki świat Katarzyny Grocholi jest tak cudny, że aż chciałoby się do niego wejść. Są w nim sielskie okoliczności przyrody, wspaniali, szanujący się ludzie, a pojawiające się rozterki dnia codziennego pryskają niczym bańki mydlane. Dzieci...108
  • Śmiech się bać15 gru 2006, 15:00Nie wiadomo, do kogo adresuje swoje książki Arkadiusz Pacholski - do wielbicieli kryminałów, czy też do amatorów prozy społeczno-obyczajowej. Druga część "Kronik polskich" próbuje być jednym i drugim. Intryga, niezbyt skomplikowana, ale...108
  • Feminizm dyplomowany15 gru 2006, 15:00Bohaterki opowiadań Ingi Iwasiów nie mają łatwego życia. Pracują jako prostytutki na Bałkanach albo jako sprzątaczki w Holandii. Cierpią na alkoholizm lub raka piersi. Na próżno szukają spełnienia w związkach heteroseksualnych bądź lesbijskich. Z...108
  • Ożywcza trąbka15 gru 2006, 15:00To ostatnia taka płyta. Po trzech albumach nagranych z młodymi polskimi muzykami Tomasz Stańko ogłosił, że rozstaje się z Wasilewskim (fortepian), Kurkiewiczem (perkusja) i Miśkiewiczem (kontrabas). Trębacz nie do końca porzuca smutek z "Soul...108
  • Energia kiczu15 gru 2006, 15:00Lata lecą. Jose Carreras, najmłodszy muszkieter z "trzech tenorów", ma już na karku sześćdziesiątkę i na operowej scenie pojawia się sporadycznie. Ulubiony tenor von Karajana o pięknym, choć nigdy wielkim głosie, przeżył dramat: jego...108
  • Bejbe i baby15 gru 2006, 15:00Paweł Rurak-Sokal, pan i władca Blue Café, pytany o tajemniczy tytuł nowej płyty, mówi coś o podróży w głąb duszy. Patetyczny banał gościł w nagraniach zespołu od początku, ale nadanie mistycznej oprawy średniej jakości popproduktowi jest już...108
  • Ulubieniec Führera15 gru 2006, 15:00Salvador Dali nazwał go największym rzeźbiarzem XX wieku. Arno Breker (1900-1991) był zarazem ulubionym artystą Adolfa Hitlera. Po dojściu Führera do władzy przeniósł się z Paryża do Niemiec, gdzie realizował nazistowski program ideologiczny. Dla...108
  • Sielanki króla Artura15 gru 2006, 15:00Prerafaelici pragnęli raz na zawsze zerwać z akademizmem małpującym dawnych mistrzów pędzla. Nie spodziewali się jednak, że ich własne prace staną się obiektem naśladownictwa. Wystawa w Wilanowie tylko to potwierdza. Rycina...108
  • Seryjna satysfakcja15 gru 2006, 15:00Kino kona, rozdarte między efektami specjalnymi a artystycznym eksperymentem. Widz wybiera więc dobry serial112
  • Nike bezskrzydła15 gru 2006, 15:00Najpopularniejsza polska nagroda literacka odgrywa rolę stypendium dla pisarzy, których książki zalegają na księgarskich półkach116
  • Don Juan XXI wieku15 gru 2006, 15:00Mitu nie można uśmiercić, ale twórców chętnych do wykonania wyroku na słynnym hiszpańskim kochanku wciąż nie brakuje119
  • Górna półka - Wspólna misska15 gru 2006, 15:00W czasie gdy po Europie krąży widmo agresywnego islamu, po Polsce peregrynuje autobus z grupą anorektycznych panienek nazywanych najpiękniejszymi kobietami świata121
  • Ueorgan Ludu15 gru 2006, 15:00Nr 39 (205) Rok wyd. 5 WARSZAWA, poniedziałek 25 września 2006 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Z ostatniej chwili Pawlak pytią IV RP? W czwartek na pytanie, co dalej z koalicją, zagadkowy prezes Pawlak odpowiedział w radiu tajemniczo, że "trwa i...121
  • Skibą w mur - Orgia kontrolowana15 gru 2006, 15:00Po raz kolejny urzędnicy zaglądają Polakom pod pierzynę i próbują prasować wszystkim prześcieradła122