Sektor gazu, paliw i energii (GPE) jest jedną z najważniejszych części światowej gospodarki, mającej ogromny wpływ na inne jej obszary, w szczególności na: branżę chemiczną, konstrukcyjną czy motoryzacyjną. O sile GPE świadczy chociażby to, że w zestawieniu 500 największych na świecie firm, stworzonym przez amerykański magazyn „Fortune”, aż 85 pochodzi z szeroko rozumianego sektora energetycznego. Zdecydowana większość z nich to podmioty prowadzące działalność na skalę globalną, co jest nieuniknione, jeśli w grę wchodzi poszukiwanie i eksploatacja złóż. Najczęściej wydobywa się je na Bliskim Wschodzie, w Europie i Stanach Zjednoczonych. „Łącznie regiony te odpowiadają za blisko 70 proc. wartości globalnej produkcji gazu ziemnego oraz ropy naftowej i w najbliższych latach pozostaną regionami o największym znaczeniu dla sektora GPE” – czytamy w raporcie „W kierunku energii przyszłości. Raport: Innowacje w sektorze gazu, paliw i energii, PGNiG, 2019”. Co ważne, na całym świecie rośnie zapotrzebowanie na gaz, na co wpływ ma m.in. ogólnoświatowy trend pozyskiwania energii z coraz to czystszych źródeł. Potwierdzają to statystyki, z których wynika, że w latach 2000 – 2018 odnotowano aż 61 proc. wzrost produkcji tego surowca. A jak wskazują prognozy przygotowane przez International Energy Agency (IEA), przy uwzględnieniu najbardziej prawdopodobnego scenariusza rozwoju światowego rynku energii, do 2040 roku zapotrzebowanie na gaz ziemny wyniesie ponad 5,3 biliona metrów sześciennych, co w porównaniu do 2018 roku będzie wzrostem o blisko 40 proc.
PGNiG i Pakistan
To wszystko powoduje, że coraz więcej firm stara się o wejście na obszary uznawane za najbogatsze w złoża gazu ziemnego. Także i polskie firmy z energetycznego sektora, w poszukiwaniu nowych źródeł, dostawców i odbiorców, coraz silniej wchodzą na rynki międzynarodowe. Należy do nich Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA, krajowy lider w obszarze wydobycia gazu ziemnego, który od lat mocno eksploruje rynki zagraniczne. Poza Norwegią, gdzie PGNiG posiada obecnie udziały w 31 koncesjach, od ponad 20 lat spółka jest obecna w Pakistanie, gdzie firma posiada, jak dotąd, 2 koncesje wydobywcze Rehman i Rizq oraz jedną poszukiwawczą Kirthar. PGNiG wydobywa gaz ziemny z dwóch złóż – Rehman i Rizq, znajdujących się w południowo-wschodniej części kraju. Na złożu Rehman od 2015 roku PGNiG ma swoją kopalnię gazu ziemnego. W 2017 roku, z części koncesji poszukiwawczej Kirthar, wydzielono pierwszą 25-letni koncesję wydobywczą dla złoża Rehman, a w 2019 – drugą koncesję dla złoża Rizq, także na 25 lat.
Trzeba tu dodać, że PGNiG było pierwszą firmą, które zdecydowało się tam na wydobycie gazu ze złóż niekonwencjonalnych, typu tight-gas. Eksploatację tego typu złóż pakistański rynek premiuje poprzez system taryf, dzięki czemu jego producenci mogą liczyć na lepsze stawki niż za gaz z konwencjonalnych złóż. Pozyskiwany w Pakistanie surowiec w całości trafia na lokalny rynek. Roczne zapotrzebowanie tego kraju szacowane jest na blisko 43 mld m³ gazu ziemnego (dla porównania: zapotrzebowanie Polski to ok. 18 mld m³), z czego około połowa używana jest do produkcji energii elektrycznej. Resztą zużywają gospodarstwa domowe i przemysł chemiczny. Popyt na ten surowiec – wraz ze wzrostem liczby mieszkańców (obecnie mieszka tam ponad 212 mln osób) ciągle rośnie, do tego stopnia, że gazu zaczyna tam brakować. Obecnie wydobycie gazu ziemnego przez PGNiG w tym państwie jest na poziomie 0,3 mld m³ rocznie, ale z prognoz przedstawionych przez spółkę w połowie 2019 roku wynika, że wydobycie znacznie się zwiększy w najbliższych latach.
W Pakistanie obecni są najwięksi światowi gracze sektora upstream (m.in. europejskie koncerny MOL i Eni oraz kuwejcki KUFPEC. Właśnie w takim gronie swoją zagraniczną działalność prowadzi PGNiG, a razem z nim – spółki z Grupy PGNiG: prowadząca badania sejsmiczne Geofizyka Toruń oraz prowadząca wiercenia i prace serwisowe Exalo Drilling. Obie świadczą tam swoje usługi także zagranicznym podmiotom, np. Geofizyka Toruń przetwarza obecnie dane sejsmiczne z Pakistanu dla koncernu MOL oraz pakistańskiej firmy naftowej OGDCL.
Przyczółek na Półwyspie Arabskim
W 2019 roku udało się zdobyć przyczółek w Zjednoczonych Emiratach Arabskich: dokładnie w emiracie Ras Al-Chajma. To czwarty co do wielkości emirat, gdzie obecnie nie prowadzi się eksploatacji gazu. Ale z punktu widzenia geologów to atrakcyjna i słabo rozpoznana część ZEA. W 2019 roku PGNiG wygrało przetarg na koncesję na obszarze nazywany Block 5 o powierzchni 619 km kw. Wygrany przetarg dał polskiej spółce prawa do poszukiwania, rozpoznania i wydobywania gazu na tym obszarze. Prace w tym rejonie przebiegać będą w trzech dwuletnich okresach poszukiwawczych, z możliwością przedłużenia na kolejne dwa lata. Jeśli firma zdecyduje się na wydobycie, koncesja będzie ważna kolejne 30 lat. Pracująca dla PGNiG w Emiratach Geofizyka Toruń zakończyła na początku maja prowadzone tam od początku roku badania sejsmiczne. Do zebrania danych geofizycznych wykorzystano pojazdy do wzbudzania fal sejsmicznych i ok. 30 tys. tzw. geofonów, które pozwolą na stworzenie trójwymiarowego zdjęcia sejsmicznego. Jego analiza pozwoli PGNiG zdecydować o dalszych działaniach na terenie Block 5.
Czytaj też:Wydobycie krajowe: gdzie w Polsce szuka się dziś gazu i ropy naftowej?
KOMENTARZ EKSPERTA
Prof. Mariusz Ruszel z Katedry Ekonomii Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej im. I. Łukasiewicza oraz Prezes Instytutu Polityki Energetycznej im. I. Łukasiewicza.
Zagraniczne nakłady inwestycyjne PGNiG w segmencie poszukiwań i wydobycia w Pakistanie są na drugim miejscu po Norwegii. Aktywność biznesowa PGNiG w Pakistanie może przyczynić się w sposób pośredni do wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski. Po pierwsze, PGNiG wydobywa tam tzw. zaciśnięty gaz (ang. tight gas) dzięki skutecznym zabiegom szczelinowania hydraulicznego. Zdobyte w Pakistanie doświadczenie w tym zakresie może być wykorzystywane w Polsce oraz w innych regionach świata, gdzie PGNiG planuje swoje działania. Po drugie, PGNiG sprzedając surowiec pakistańskim odbiorcom zarabia, a to jest korzystne, gdyż wpływa również na cenę akcji i pozycję biznesową polskiej spółki. Po trzecie, z perspektywy spółek z GK PGNiG, których aktywność biznesowa jest skupiona na usługach związanych z badaniami sejsmicznymi, odwiertami i serwisowaniem, jest to zapewnienie zleceń oraz promocja marki spółki w skali globalnej.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.