Rozwój działalności wydobywczej koncernu jest jednym z filarów zaktualizowanej strategii ORLEN2030. Koncern planuje dynamiczny wzrost wolumenu własnego wydobycia gazu ziemnego, które do 2030 osiągnie 12 mld m sześc. rocznie. Eksploatacja własnych złóż gazu oznacza wzrost bezpieczeństwa energetycznego kraju, gwarancję niezakłóconych dostaw tego surowca dla odbiorców, możliwość wzmocnienia międzynarodowej pozycji Grupy ORLEN, a także korzyści finansowe dla setek polskich gmin.
W przypadku działalności zagranicznej priorytetowy dla koncernu jest Norweski Szelf Kontynentalny, na którym przez ostatnie dwa lata spółki Grupy ORLEN co roku podwajały produkcję. Nadal prowadzone są również inwestycje w poszukiwanie oraz wydobycie gazu w Polsce, gdzie są odkrywane dodatkowe zasoby tego surowca, pozwalające utrzymać krajową produkcję gazu na stabilnym, wysokim poziomie.
Przypomnijmy: 2023 będzie pierwszym pełnym rokiem bez importu gazu z Rosji. Zastąpią go dostawy gazociągiem Baltic Pipe oraz gaz skroplony pochodzący z długoterminowych kontraktów z firmami z USA.
Coraz więcej norweskiego gazu
Zużycie gazu ziemnego w Polsce w 2022 r. wyniosło 16,62 mld m sześc. – podaje Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Oznacza to, że łączny wolumen gazu wyprodukowanego przez spółki wchodzące w skład Grupy ORLEN mógłby pokryć aż 45 proc. krajowego zapotrzebowania na ten surowiec. Największy udział w tym wyniku mają spółki PGNiG, które weszły do Grupy ORLEN w listopadzie 2022 r. Ich produkcja wyniosła w sumie w ubiegłym roku 6,87 mld m sześc. i była większa o ok. 30 proc. w stosunku do roku 2021 (5,25 mld m sześc.). O tak dużym wzroście zdecydowała produkcja zagraniczna realizowana na Norweskim Szelfie Kontynentalnym przez spółkę PGNiG Upstream Norway z Grupy ORLEN. Wyniosła ona 3,15 mld m sześc., co oznacza, że wzrosła o ponad 100 proc. w stosunku do roku 2021 (1,42 mld m sześc.).
W ogólnym wolumenie ok. 7,7 mld m sześc. gazu ziemnego, wyprodukowanego w ub. r. przez spółki Grupy ORLEN, wliczona jest także ubiegłoroczna produkcja gazu zrealizowana przez ORLEN Upstream oraz spółki byłej Grupy LOTOS, które weszły do Grupy ORLEN w sierpniu 2022 roku. Łącznie na te spółki przypada w ubiegłym roku ok. 0,9 mld m sześc. surowca.
Norweski Szelf Kontynentalny ma zasadnicze znaczenie dla realizacji strategii wzrostu wydobycia gazu ziemnego przez Grupę ORLEN. Obecnie na tym obszarze Grupa posiada 98 koncesji i prowadzi wydobycie na 17 złożach. Według prognoz, w ciągu najbliższych trzech lat wydobycie gazu w Norwegii jeszcze bardziej wzrośnie – do ok. 4 mld m sześc. rocznie, a w perspektywie 2030 roku – nawet do ok. 6 mld m sześc. rocznie.
Do Polski via Baltic Pipe
Gaz ziemny pochodzący z wydobycia własnego na Norweskim Szelfie Kontynentalnym to ważne źródło surowca dostarczanego do Polski poprzez Baltic Pipe, który został uruchomiony w IV kwartale 2022 roku. W 2023 r. przez ten gazociąg planowane jest przesłanie ok. 6,5 mld m sześc. gazu, z czego niemal połowę może stanowić surowiec pochodzący z wydobycia własnego spółek Grupy ORLEN.
W kolejnych latach ilość gazu przesyłanego przez Baltic Pipe będzie się zwiększać. Grupa ORLEN zarezerwowała w nim ok. 8 mld m sześc. rocznej przepustowości. Planowany wzrost wydobycia własnego umożliwi w ciągu najbliższych lat przesyłanie poprzez Baltic Pipe coraz większych wolumenów gazu pochodzących z własnego wydobycia ze złóż w Norwegii. W 2030 roku będą mogły stanowić nawet 75 proc. łącznej zarezerwowanej przepustowości tego gazociągu.
1/5 gazu z kraju
Eksploatacją krajowych złóż gazu ziemnego zajmuje się przede wszystkim PGNiG z Grupy ORLEN, którego produkcja w Polsce w 2022 roku wyniosła ok. 3,43 mld m sześc. (w przeliczeniu na gaz wysokometanowy o kaloryczności 39,5 MJ/m³). Oznacza to niewielki spadek w stosunku do roku 2021, kiedy wyniosła 3,51 mld m sześc. Spadek produkcji był spowodowany wydłużeniem procesów inwestycyjnych w wyniku epidemii COVID-19 w latach 2020-2021.
Ubiegłoroczna produkcja gazu ziemnego w kraju pokryła ponad jedną piątą zapotrzebowania na gaz ziemny w Polsce, co miało duże znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Podejmowane obecnie w Grupie ORLEN inwestycje pozwolą w ciągu najbliższych trzech lat na wzrost krajowego wydobycia do ok. 4 mld m sześc.
Odkrycia i eksploatacja gazu z polskich złóż przyczyniają się nie tylko do wzrostu bezpieczeństwa dostaw, ale także do poprawy kondycji finansowej samorządów, w których znajdują się zasoby węglowodorów. W 2022 r. PGNiG z Grupy ORLEN z tytułu opłaty eksploatacyjnej od wydobycia ropy i gazu przekazało samorządom około 140,5 mln zł, a z tytułu podatku od nieruchomości przeznaczonych pod infrastrukturę związaną z eksploatacją węglowodorów – 72,8 mln zł.
Spółki z Grupy ORLEN prowadzą obecnie poszukiwania i wydobycie węglowodorów, w tym gazu ziemnego, w Polsce, Norwegii, Kanadzie, Pakistanie oraz na Litwie. Według stanu na 2022 rok, łączny wolumen udokumentowanych rezerw węglowodorów, którymi dysponuje Grupa, to 1279,6 mln boe (ang. barrel of oil equivalent, ilość energii pochodząca ze spalenia jednej baryłki ropy). W tej liczbie udział gazu ziemnego wynosi 73 proc. 733,6 mln z 1279,6 mln boe to udokumentowane źródła krajowe (w których udział gazu ziemnego wynosi 81 proc.).
Średnia produkcja węglowodorów, zarówno gazu ziemnego, jak i ropy naftowej, realizowana w roku 2022 przez spółki wchodzące w skład Grupy ORLEN wyniosła: 185,8 (k boe/d) i w podziale na poszczególne kraje przedstawiała się następująco: Polska 80,7 (k boe/d), Norwegia: 84,7 (k boe/d), Kanada 14,6 (k boe/d), Pakistan 5,2 (k boe/d), Litwa 0,4 (k boe/d).
Udział gazu ziemnego wyniósł 74 proc. i przedstawiał się następująco: Polska 62,3 (k boe/d), Norwegia: 62,4 (k boe/d), Kanada 7,5 (k boe/d), Pakistan 5,2 (k boe/d).
Nie tylko produkcja własna
Od 27 kwietnia 2022 r., kiedy to Gazprom wstrzymał dostawy dla PGNiG, Polska nie importuje gazu z Rosji. Ubiegłoroczne wstrzymanie dostaw było dodatkowym impulsem dla procesu zaprzestania importu surowca z Rosji, który i tak ustałby z końcem 2022 r., wraz z wygaśnięciem kontraktu jamalskiego.
Z tego powodu w 2022 r. najważniejszym źródłem pozyskania gazu z zagranicy przez Grupę ORLEN był import LNG (Liquefied Natural Gas – skroplony gaz ziemny). Stanowił on aż za 43 proc. całego importu tego surowca i sięgnął 6,04 mld m sześc. W stosunku do roku 2021 wolumen dostarczonego d Polski skroplonego gazu ziemnego wzrósł w stosunku do roku poprzedniego o ponad 50 proc. Przede wszystkim zwiększyła się ilość gazu LNG, który przypłynął do kraju z USA, skąd importowano w ub. roku ok. 3,4 mld m. sześc. surowca po regazyfikacji.
Przez połączenia międzysystemowe Polska-Niemcy do kraju w ub. roku trafiło 3,4 mld m sześc. gazu., co odpowiadało ok. 25 proc. całego importu PGNiG/Grupy ORLEN. Co ważne, w ubiegłym roku oddano do użytku nowe połączenia gazowe z zagranicą, umożliwiające dalszą dywersyfikację dostaw gazu, a tym samym wzrost bezpieczeństwa energetycznego Polski. To wspomniany Baltic Pipe (w 2022 r. trafiał nim gaz zarówno z wydobycia własnego, jak i na podstawie kontraktów podpisanych z dostawcami działającymi na Norweskim Szelfie Kontynentalnym), a także połączenia Polska-Litwa i Polska-Słowacja.
Zdywersyfikowany portfel importowy i produkcyjny pozwala Grupie ORLEN działać na rzecz dalszego wzmocnienia bezpieczeństwa paliwowo-surowcowego – nie tylko Polski, ale i całego regionu.