1 stycznia 2017 roku mają wejść w życie wszystkie zmiany wprowadzone przez tzw. małą ustawę o Innowacyjności, którą przygotowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. 18 sierpnia na konferencji prasowej minister Jarosław Gowin przestawił konkretne zmiany, jakie wniesie ustawa. Ministerstwo chce postawić na innowacyjność oraz współpracę ośrodków naukowych z przemysłem. Obecnie przedstawiona ustawa jest preludium do tzw. dużej ustawy o innowacyjności, jaka ma wejść w życie 1 styczniu 2018 roku.
Podstawowym celem ustawy jest zwiększenie innowacyjności przez umożliwienie działania nowoczesnym przedsiębiorcom oraz współpracę nauki z biznesem.
Ulgi w rozliczeniach podatkowych
Rozwiązania podatkowe, które wprowadzi ustawa, będą obejmowały m.in. zniesienie na stałe opodatkowania podatkiem dochodowym aportu własności intelektualnej i przemysłowej. Zostaną podwyższone kwoty odliczenia kosztów na działalność badawczą i rozwojową. Firmy będą miały prawo odliczyć od podatku koszty nabycia materiałów, wyników badań i ekspertyz w wysokości 50 proc. dla mikroprzedsiębiorców i 30 proc. dla pozostałych podmiotów. Odpisywanie kosztów osobowych dla wszystkich przedsiębiorstw wzrośnie z 30 proc. do 50 proc. Pojawi się również możliwość odpisywania kosztów uzyskania ochrony patentowej w wysokości 50 proc. dla mikroprzesiębiorców. Ta ulga nie obejmie pozostałych podmiotów, gdyż zakaz ten wynika z europejskich wymogów dotyczących pomocy publicznej. Obecnie możliwość odpisywania kosztów uzyskania ochrony patentowej jest niemożliwa dla wszystkich.
Istotną ulgą jest wydłużenie z 3 do 6 lat możliwości odliczenia kosztów na działalność badawczo rozwojową. Ministerstwo uzasadnia tę decyzje tymi słowami: „Zdarza się, że podatnik w rok, w którym poniósł wydatki na B+R, poniósł równocześnie stratę (lub dochód jest niższy niż te wydatki) i nie ma możliwości odliczenia. Sześcioletni okres rozliczenia daje możliwość „przesunięcia” odliczenia na później”. Zostanie również wprowadzony zwrot gotówkowy, do którego będą uprawnione jedynie nowo powstające przedsiębiorstwa – takie, które nie przekroczyły pierwszych dwóch lat działalności. Jest to ogromna ulga dla przedsiębiorców, którzy w danym roku ponieśli wydatki B+R, ale nie osiągnęli zysku. Takie podmioty będą mogły otrzymać zwrot gotówkowy w wysokości 18 proc. potencjalnego, ale nie wykorzystanego odliczenia. Przyjęcie tego rozwiązania będzie zależne od indywidualnej decyzji przedsiębiorców, stanie się dla nich istotną pomocą w sytuacjach braku płynności finansowej.
Zmiany w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego
Jednostki naukowe (w tym uniwersytety) będą miały obowiązek finansowania działań związanych z komercjalizacją wyników badań naukowych i prac rozwojowych. Będzie na to przeznaczane 0,5 proc. środków z dotacji przyznawanej na utrzymanie potencjału badawczego. Minister podkreślił, że istotne jest również stworzenie kadr w jednostkach naukowych, które będą odpowiedzialne za współpracę z biznesmenami. Zostaną również usunięte ograniczenia czasowe, w jakim twórcom wynalazków przysługiwały udziały w korzyściach z komercjalizacji. Obecnie po upływie pięciu lat prawo to wygasa. Minister zauważył, że w przypadku wielu innowacji największe przychody uzyskiwane są właśnie po pięciu latach od udzielenia licencji.
Ponadto ustawa uelastyczni zasady zarządzania wynikami badań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa finansowanymi przez Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Obecnie wyniki takich badań zawsze przejmuje Skarb Państwa, reprezentowany przez MON. Po tym, jak ustawa wejdzie w życie, Skarb Państwa będzie przejmował prawo do tych wyników, ale tylko wtedy, gdy będzie to uprzednio przewidywać umowa zawarta między NCBR a wykonawcą badań.
Istotne dla naukowców są zmiany w procedurze nabywania przez nich praw majątkowych do wynalazków. Obecna procedura nakłada wiele obowiązków biurokratycznych na uczelnie, czego efektem są bardzo rzadkie przypadki uwłaszczenia. Po wprowadzeniu ustawy procedura uwłaszczenia będzie stosowana tylko na wyraźną prośbę samego naukowca.
Tzw. mała ustawa o innowacyjności wejdzie w życie po 30 dniach od daty ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów podatkowych i dotyczących zasad finansowania nauki, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2017 roku.
Jak podkreślił Jarosław Gowin, ministerstwu zależało na jak najszybszym wprowadzeniu zmian w szczególności związanych z liberalizacją rozwiązań podatkowych i kwestią patentów, z tego powodu powstała tzw. mała ustawa o innowacyjności, która stanowi preludium dla "dużej ustawy". Zmiany wpisują się w tworzenie modelu gospodarki opartej na innowacyjności i są wprowadzane w porozumieniu z ministerstwem finansów.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.