Jak zarobić na znaku towarowym?
Artykuł sponsorowany

Jak zarobić na znaku towarowym?

Dodano:   /  Zmieniono: 
Jak zarobić na znaku towarowym?
Jak zarobić na znaku towarowym? Źródło:
Dobry wizerunek marki sprawia, że własność intelektualna przedsiębiorstwa rośnie w siłę. Wszystkie starania marketingowe w oczach konsumentów ulokowane zostają w logotypie. W ten sposób znak towarowy nabiera wartości.

Rejestracja znaku towarowego tworzy nowe prawo majątkowe. Głównym źródłem dochodu w tym przypadku mogą być umowy licencyjne, które można kształtować w podobny sposób jak w przypadku umów licencyjnych związanych z prawem autorskim.

Rodzaje umów

Umowa licencyjna może mieć charakter wyłączny lub niewyłączny. Obostrzenia dotyczące używania znaku towarowego mają często również charakter terytorialny i są ograniczone czasowo. Licencjobiorca może w ramach zawartej umowy zostać obciążony nie tylko standardową opłatą licencyjną, ale na przykład może współdzielić koszty związane z przedłużeniem ochrony na znak towarowy.

Prawo ochronne na znak towarowy ma charakter majątkowy. Oznacza to, iż takie prawo jest zbywalne i podlega dziedziczeniu. Umowa o przeniesienie znaku towarowego wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej. Przeniesienie takiego prawa staje się skuteczne wobec osób trzecich z chwilą wpisu do rejestru. Poniżej zestawienie jakie umowy mogą zostać zawarte w związku z przeniesieniem praw majątkowych do znaku towarowego:

  • umowa sprzedaży
  • umowa zamiany
  • umowa darowizny
  • umowa o wniesienie aportu do spółki

Skalowanie własności intelektualnej

Bardzo popularną umową związaną z eksploatacją znaku towarowego jest umowa franchisingowa. Reguluje ona stosunki pomiędzy dwoma przedsiębiorcami. Przedmiotem tej umowy są prawa własności intelektualnej, w której skład wchodzą prawa autorskie, znaki towarowe, czy też know how. Franchisingobiorca prowadzi działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek posługując się jednak znakiem towarowym franchisingodawcy. Bardzo często taka umowa zawiera obostrzenia chroniące daną markę (np. strona umowy może tylko w określony sposób prezentować znak towarowy w swoich materiałach promocyjnych). Sposób rozliczenia z tzw. franczyzą podzielony jest na trzy części:

  • opłata wstępna (koszty związane z przyłączeniem przedsiębiorcy do swojej sieci, a także za otrzymanie pakietu zawierającego m.in. know how związane z prowadzeniem działalności biznesowej)
  • opłata bieżąca (miesięczna opłata za korzystanie z praw własności intelektualnej franchisingodawcy)
  • opłata dodatkowa (pobieranie dodatkowych korzyści w związku z dochodem franchisingobiorcy)

Ważnym elementem umowy mogą być zapisy dotyczące przestrzegania rygorów jakościowych związanych z produkcją wyrobów sygnowanych licencjonowanym znakiem towarowym. Przedmiot licencji może być zawężany podobnie jak w przypadku utworów chronionych prawem autorskim, a więc poprzez pryzmat pól eksploatacji. Dzięki temu możliwe jest zawężenie uprawnień licencjobiorcy i precyzyjne określenie korzystania ze znaku, co ma bezpośrednio przełożenie na zyski z tytułu eksploatacji przedmiotu umowy.

Przestrzenne znaki towarowe rozbudzają wyobraźnię przedsiębiorców

Logotyp przedsiębiorstwa jest nie tylko chroniony przez prawo autorskie, ale przy wykonaniu odpowiednich kroków urzędowych, można uzyskać prawo wyłączne na znak towarowy. Co ciekawe znaki towarowe to nie tylko oznaczenia słowno-graficzne. Dźwięk również może zostać objęty ochroną prawną – na przykład słynny ryk lwa wytwórni Metro Goldwyn Mayer. Tak, żadna wytwórnia filmowa nie może mieć w swojej czołówce dźwięku tego zwierzęcia.

Monopolistyczne zakusy przedsiębiorców nie znają granic. Dlatego próbowano zarejestrować jako znak towarowy zapach dojrzałej truskawki. Bezskutecznie. Jednak innemu przedsiębiorcy udało się zarejestrować w EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej) zapach świeżo skoszonej trawy dla piłek tenisowych. Trzeba przyznać producentowi sporą kreatywność. Rodzi się jednak pytanie. Czy ma prawo jako jedyny czerpać zyski z takiej koncepcji? Na pewno zdania są podzielone. Jednakże cała sprawa pokazuje jak ważna stała się w biznesie strategia związana z ochroną własności intelektualnej.

Przestrzeń na wyłączność

W Niemczech Apple zarejestrował wygląd swojego sklepu jako znak towarowy. Ten kazus pokazuje, iż visual merchandising jest coraz bardziej odróżniającym czynnikiem w budowaniu unikalności marki.

Rozmieszczenie artykułów w sklepie Apple Rozmieszczenie artykułów w sklepie Apple

Dlaczego możliwe jest objęcie prawem ochronnym wyglądu sklepu, czy też zapachu? Zdolność do odróżniania towarów i usług stanowi główną przesłankę ochrony znaku towarowego. Nieco bardziej technicznym aspektem tego prawa wyłącznego jest możliwość przyznania ochrony jedynie w przypadku, gdy znak da się przedstawić w formie graficznej. Tak skonstruowana definicja znaku towarowego pozwala na rejestrację nie tylko oznaczeń słowno-graficznych.

Monopol na używanie danego oznaczenia może wykraczać poza sferę logotypu i nawiązywać np. do opakowania lub kształtu danego produktu. Takie oznaczenie nazywane jest przestrzennym znakiem towarowym.

Znak towarowy czy wzór przemysłowy?

Prawo własności intelektualnej dysponuje również innym instrumentem prawnym, który może chronić opakowanie i kształt produktu. Mowa oczywiście o wzorach przemysłowych, których przewaga tkwi w szybkości rejestracji (około 3 miesiące). Procedura w tym przypadku jest uproszczona. Jednak wzór przemysłowy posiada inne przesłanki ochrony niż znak towarowy. Za wzór przemysłowy uważa się „nową i posiadającą indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadaną mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację” .

Rejestracja opakowania jako znak towarowy wymaga znacznie większego wysiłku z uwagi na bardziej skomplikowaną procedurę, choć w kwietniu tego roku proces ten został uproszczony przez Urząd Patentowy. „Znacznie łatwiej zarejestrować znak towarowy, dlatego też coraz więcej przedsiębiorców stara się zdobyć to prawo ochronne” – mówi Krzysztof Sztandera, z firmy Yeslogo, która specjalizuje się w rejestracji znaków towarowych. Dodaje, iż nadal potrzebne jest rzetelne zbadanie czystości patentowej. Pomimo skrócenia czasu na wniesienie sprzeciwu przez właścicieli innych znaków, są inne furtki prawne, aby unieważnić znak towarowy konkurenta.

Natomiast w przypadku produktów, które nie są sezonowe, warto pomyśleć o rejestracji przestrzennego znaku. Dlaczego? Ponieważ wzór przemysłowy chroniony jest maksymalnie 25 lat, natomiast znak towarowy praktycznie można chronić bezterminowo.

Czas ochrony to bardzo ważny argument. Minusem takiego rozwiązania jest fakt, że w przypadku różnych serii produktów o takim samym opakowaniu należy przeprowadzić rejestrację dla każdego opakowania osobno. Tymczasem prawo ochronne na wzór przemysłowy obejmuję serię produktów, które są oparte o jeden wzór (np. ten sam schemat etykiety, ale różne smaki napoju). Decyzja nie jest prosta i zależy zawsze od wielu czynników związanych z działalnością firmy. Dobrze przemyślana strategia w labiryncie prawa własności intelektualnej ma kluczowe znaczenie w budowaniu długofalowej pozycji firmy na rynku.

5 przykładów przestrzennych znaków towarowych:

trójkątny kształt opakowania, wygląd bryły czekoladek Znany producent czekoladek chroni trójkątny kształt opakowania, a także wygląd bryły czekoladek.

przekrzywiony kształt butelki wina Podlegający ochronie przekrzywiony kształt butelki wina.

znak towarowy chroniony od 1934 r. Przestrzenny znak towarowy chroniony od 1934 roku.

przestrzenny znak towarowy z branży kosmetycznej Przestrzenny znak towarowy z branży kosmetycznej.

Przestrzenny znak towarowy Lego Przestrzenny znak towarowy Lego. Konkurencja protestowała, iż znak nie może być chroniony z uwagi, iż kształt ludzika wynika z technicznych aspektów produkcji.
Wg Europejskiego Trybunału sprawiedliwości był to argument nietrafiony.