Dramat polskich przedsiębiorców w Iranie: Ich kontrakty przejmują Chińczycy i Niemcy

Dramat polskich przedsiębiorców w Iranie: Ich kontrakty przejmują Chińczycy i Niemcy

Teheran, zdjęcie ilustracyjne
Teheran, zdjęcie ilustracyjne Źródło: Fotolia / fot. Alexander
Miał być rajem dla przedsiębiorców. Dziś zgotowano im tam piekło. Kontrakty polskich firm w Iranie przejmują Chińczycy i Niemcy.

- Dobre imię Polski w Iranie właśnie legło w gruzach. W tej chwili jestem całkowicie zablokowany na tym rynku. Nie mogę ani eksportować, ani importować – mówi Witold Gapik, właściciel firmy Caspian Trade. Do Iranu wysyłał polskie płytki ceramiczne. Z Iranu importował cement.

„Nasz rząd nie ma wyczucia. Ma za to syndrom małego dziecka, które za wszelką cenę chce przybić piątkę z Donaldem Trumpem”. To już Michał Paca, prezes warszawskiej spółki Bioelektra Development. W irańskiej prowincji Chuzestan chciał postawić innowacyjny zakład przetwarzania odpadów.

Inwestycja za 150 mln zł miała być sfinansowana przez irańskie banki. – Nawiązaliśmy współpracę z Irańczykami, opracowaliśmy projekt, dokumentację i mieliśmy ruszać z pracami – tłumaczy. Paca wydał na przygotowanie inwestycji 0,5 mln zł. Już wie, że pieniądze się nie zwrócą, bo w Chuzestanie zakład przetwarzania odpadów zamiast Polaków postawią Chińczycy.

A miało być tak pięknie

Jeszcze do 2016 r. wymiana handlowa z Iranem praktycznie nie istniała. W 2015 r. jej wartość wyniosła znikome 82,5 mln dolarów. W tym samym czasie nawet obroty handlowe Polski z malutką Islandią były już dwa razy większe. Nic dziwnego, skoro od początku tej dekady USA i UE nałożyły na Iran sankcje gospodarcze i finansowe w związku z jego programem atomowym. Zaczęto je znosić dopiero na początku 2016 r. W kolejce do Iranu ustawiła się cała Europa.

Kraj był przedstawiany jako eldorado dla polskich przedsiębiorców. Z misjami gospodarczymi do Iranu zaczęli latać kolejni ministrowie. Za każdym razem zabierali na pokład kilkudziesięciu polskich przedsiębiorców, którzy mieli robić tam grunt pod interesy. Były targi, promocje polskich produktów, imprezy w polskiej ambasadzie w Teheranie. Powstała Polsko-Irańska Izba Gospodarcza. W Teheranie otworzyło się biuro Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu.

Ruszył rządowy program „Go Iran”, który miał zacieśniać stosunki gospodarcze między obydwoma krajami. „Chcieliśmy, by ta nowa sytuacja, która zaistniała po zniesieniu sankcji dla Iranu, stała się dla nas swoistym dopalaczem, by szybko odzyskać utracony rynek” – mówił Janusz Piechociński.

Amerykański koń trojański

Ursus miał dostarczać tam traktory. Irena Eris kosmetyki. Dzisiaj ani jedna, ani druga spółka o Iranie w ogóle nie chce rozmawiać. Pierwszy cios przyszedł pod koniec zeszłego roku, kiedy Donald Trump zapowiedział ponowne nałożenie sankcji na Iran. „Stany Zjednoczone narzucą najbardziej surowe sankcje w historii” – oznajmił sekretarz stanu Mike Pompeo. Irański system bankowy został wyciągnięty z kontaktu. Firmy, które robią interesy z Irakijczykami, muszą się liczyć z tym, że nie będą mogły robić interesów z Amerykanami. Irański rial gwałtownie się osłabił, inflacja zaczęła galopować.

Drugi cios przyszedł na początku tego roku, kiedy ten sam Mike Pompeo powiedział na antenie Fox News, że Stany Zjednoczone planują zorganizować w lutym w Polsce konferencję na temat sytuacji na Bliskim Wschodzie, a w szczególności w Iranie. Na odpowiedź nie trzeba było długo czekać. Bartosz Świderek, szef lubelskiej spółki Pol-Inowex, opowiada, że przez politykę stracił właśnie zlecenie od irańskiego inwestora warte kilkanaście milionów euro. Jego spółka zajmuje się relokacją dużych zakładów, a Świderek miał przenieść jedną z irańskich firm z Niemiec do Omanu. Kontrakt zamiast do Polaka trafił do Niemca. – Nie sądzę, żeby występowanie w opozycji do Iranu, który prędzej czy później będzie wielkim rynkiem, było w naszym interesie – mówi dr Roman Wójcik. On wysłał do Iranu kilka dostaw pił z jego gdyńskiej fabryki. Za żadną nie dostał jeszcze pieniędzy.

To jedynie fragment tekstu, który w całości jest dostępny w najnowszym wydaniu tygodnika "Wprost"

Całość dostępna jest w 7/2019 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.