Jesteśmy właśnie w trakcie trzeciej kampanii wyborczej w ciągu roku. Nic dziwnego, że temat banerów i miejsc, gdzie można je wieszać, znów powraca. Duży wpływ ma na to profesjonalizacja kampanii wyborczych i większe zaangażowanie wolontariuszy i sympatyków w działania sztabów. Oglądane w amerykańskich filmach i serialach podwórka przed domami, gdzie mieszkańcy stawiają tabliczki z popieranymi przez siebie kandydatami, mają swój polski odpowiednik. Stał się nim baner powieszony na płocie. To również dobry wyznacznik zaangażowania obywatelskiego. Oczywiście, póki wszystko odbywa się zgodnie z przepisami i prawem. Z tego powodu przypomnijmy jakie regulacje prawne obowiązują w tym zakresie.
Dlaczego banery reklamowe są tak popularne?
Przede wszystkim, jest to skuteczna forma promocji, z której równie łatwo mogą skorzystać małe firmy, jak i duże korporacje. Różnicę robi oczywiście skala, ale metoda działania jest taka sama. Koncentrujesz się na prostym przekazie (osoba mijająca baner nie ma czasu czytać małego druczku), wybierasz miejsce (najlepiej takie gdzie pojawiają się klienci) i już możesz zawiesić swoją reklamę w wybranym, zgodnym z przepisami, miejscu.
Produkcja banerów reklamowych nie była nigdy prostsza, co również wpływa na ich popularność. Obecnie, korzystając z drukarni internetowych, jak na przykład poznański OpenPrint, można stworzyć projekt, zamówić baner i odebrać go, nie wychodząc z domu.
Gdzie można powiesić baner reklamowy?
Sztaby wyborcze najchętniej wybierają ogrodzenia. Oczywiście, najbardziej atrakcyjne są miejsca ulokowane w bliskim sąsiedztwie dróg lub budynków użyteczności publicznej. Zasadniczo, im większy ruch koło wybranej posesji, tym większa szansa na to, że - prędzej czy później - zapuka tam przedstawiciel wybranego sztabu wyborczego.
W ostatnich latach, wraz ze wzrostem znaczenia psychologii społecznej w wyborach, coraz częściej można spotkać się też z rozwieszaniem banerów reklamowych na trasach, które prowadzą wprost do lokalu wyborczego. W zależności od uchwał wybranych gmin można też zdecydować się na mniejszy format i powiesić plakaty wyborcze na słupach. Trzeba tu jednak podkreślić, że nie wolno plakatami czy bilbordami zasłonić znaków drogowych.
Nie należy też umieszczać ich na budynkach użyteczności publicznej oraz na zabytkach. Jeśli na wybranym słupie wyborczym znajduje się obwieszczenie wyborcze, to w tym miejscu również nie wolno umieścić baneru reklamowego. Sporym zainteresowaniem sztabów cieszą się też wieżowce. Tutaj jednak nie powinno się zawieszać takich konstrukcji, które zasłoniłyby mieszkańcom bloku dostęp do światła. Należy pamiętać też o tym, że za powieszenie baneru reklamowego w niedozwolonym miejscu możemy zostać ukarani, na przykład mandatem karnym.
Na mojej posesji znalazł się baner komitetu wyborczego, na który nie wyraziłem zgody
Co zrobić w takiej sytuacji? Jasno określa to Kodeks wyborczy w art. 495. § 1: „Kto, w związku z wyborami umieszcza plakaty i hasła wyborcze na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych bez zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości [...] – podlega karze grzywny”.
Zatem, jeśli zobaczymy na naszej posesji banner komitetu wyborczego, na który nie wyraziliśmy zgody, to możemy go samodzielnie zdjąć? Tutaj odpowiedź nie jest taka prosta, bo materiały wyborcze chroni inny zapis Kodeksu Wyborczego, a dokładnie art. 109. Dodatkowo w grę wchodzą przepisy o niszczeniu mienia. Co zatem robić?
Po pierwsze: skontaktujmy się z komitetem wyborczym, który prowadzi kampanię osoby, której plakat znalazł się na naszym ogrodzeniu i poprośmy o usunięcie. Jeśli to nie zadziała lub nasze zgłoszenie zostanie bez odpowiedzi, to wezwijmy straż miejską lub policję. Po drugie: pamiętaj, że niezależnie od poglądów politycznych, baner mógł znaleźć się tam przypadkowo. W trakcie kampanii pracownicy i wolontariusze w sztabach wieszają ich dziesiątki tysięcy. Nie zakładaj od razu złej woli ani celowego działania. W takim wypadku najlepiej rozwiązać sprawę polubownie.