Ekonomiczny Nobel dla syna Polaków

Ekonomiczny Nobel dla syna Polaków

Dodano:   /  Zmieniono: 
Leonid Hurwicz, Eric S. Maskin i Roger B. Myerson otrzymali w poniedziałek nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii. Zostali oni nagrodzeni za prace nad teorią określaną jako "mechanism design theory", dotyczącą funkcjonowania rynków oraz ich niedoskonałości.

"Pomogła ona określić ekonomistom skuteczne mechanizmy rynkowe, schematy regulacji i procedury wyborów. Dziś +mechanism design theory+ odgrywa główną rolę w wielu dziedzinach ekonomii oraz w naukach politycznych" - napisała w komunikacie Szwedzka Akademia Nauk w Sztokholmie.

Ekonomiści zajmujący się "mechanism design theory", będącą jedną z pochodnych teorii gier, zajęli się niedoskonałościami rynku. Chodzi o to, że klasyczne teorie ekonomiczne są tworzone przy założeniu "idealnego świata", w którym rynek funkcjonuje w pełni efektywnie. Jednak w rzeczywistości ani konkurencja nie jest całkowicie wolna, ani wszyscy konsumenci nie mają pełnej informacji.

Leonid Hurwicz, najstarszy z dotychczasowych laureatów nagrody Nobla, jest emerytowanym profesorem University of Minnesota w Minneapolis. Urodził się w 1917 r. w Moskwie. Jego rodzice byli Polakami. W 1938 r. ukończył studia prawnicze w Warszawie. Następnie studiował m.in. w London School of Economics, w Institut des Hautes Etudes Internationales w Genewie, na Harvardzie i na University of Chicago. W 1994 r. przyznano mu doktorat honoris causa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

Eric S. Maskin i Roger B.Ryerson (obaj urodzeni w USA) rozwijali "mechanism design theory". Maskin, urodzony w 1950 r., pracuje w Institute for Advanced Study w Princeton, a Ryerson, urodzony w 1951 r., na University of Chicago. Maskin zajmował się m.in. teorią gier, teorią aukcji, a także porównywaniem ordynacji wyborczych. Ryerson także pracuje nad teorią gier, również modelami decyzji ekonomicznych.

Hurwicz powiedział agencji Reuters, że nie spodziewał się nagrody. "Przeciwnie, myślałem, że mój czas może już minął". Najstarszy laureat Nobla nigdy nie uzyskał stopnia naukowego z ekonomii. "Całą wiedzę ekonomiczną zdobyłem słuchając i ucząc się" - podkreślił.

Maskin mówił natomiast dziennikarzom, że odczuł ulgę, gdy dowiedział się, że Hurwicz jest jednym z laureatów. "Hurwicz był kandydatem od wielu lat" - podkreślił.

Prof. Maria Podgórska, dyrektor Instytutu Ekonometrii SGH powiedziała, że prof. Hurwicz ma bardzo szerokie zainteresowania. "Ekonometria w każdym sensie, również ekonomia matematyczna. W latach 90-tych, kiedy w Europie Środkowej zaczęły się przemiany, bardzo interesował się modelowaniem transformacji" -  podkreśliła.

"W ekonometrii za pomocą metod matematycznych, statystycznych, staramy się modelować zjawiska i procesy ekonomiczne. Nie mówimy opisowo - tak jak ekonomiści - o tym, co widać, ale staramy się budować formalne modele, które służą nam do bardziej szczegółowego wyjaśnienia istoty powiązań, części składowych określonych zjawisk. Potem możemy na tej podstawie wyznaczać prognozy, przeprowadzać symulacje. To wszystko sprowadza się do zaprzęgnięcia metod ilościowych, typu matematyka, statystyka do tego, żeby lepiej opisywać i lepiej rozumieć to, co się dzieje w gospodarce - zarówno w skali mikro, jak i w skali makro" - dodała.

Członek Komitetu Noblowskiego Per Krusell powiedział szwedzkiej stacji telewizyjnej TV4, że teoria, którymi zajmowali się nagrodzeni, ma zastosowanie właściwie wszędzie; np. służy do zrozumienia, jak działa rynek w internecie.

Ekonomiczny Nobel jest przyznawany od 1969 r. Tej nagrody nie przewidywał testament Alfreda Nobla. Została ufundowana w 1968 r. przez Bank Centralny Szwecji, gdy obchodził on 300. rocznicę swego istnienia. Komitet Noblowski wyraził zgodę na tę inicjatywę. Laureaci ekonomicznego Nobla otrzymują nagrodę tak jak laureaci z innych dziedzin - z rąk króla Szwecji, podczas wspólnej uroczystości, która odbywa się zawsze 10 grudnia, w rocznicę śmierci Nobla.

ab, ss, pap