Zdaniem wiceminister finansów Elżbiety Chojny-Duch, projekt zawiera szereg zmian, które przyczynią się zarówno do uproszczeń w dokonywaniu rozliczeń, jak i do zniesienia ograniczeń formalnoprawnych. Według wiceminister, jest on "przyjazny dla podatników-przedsiębiorców i jest przez nich bardzo oczekiwany".
Podstawowy termin zwrotu nadwyżki podatku ma być skrócony ze 180 dni do 60 dni. Termin ten nie będzie miał zastosowania m.in. wobec podatników, którzy dokonują opodatkowanej sprzedaży, czy świadczenia usług krócej niż rok. Jak podkreśla Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu, skrócenie terminu pozwoli przedsiębiorcom na szybsze odzyskanie VAT.
Projekt zakłada wprowadzenie do ustawy możliwość odliczenia podatku od wydatków, które nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. Obecnie nie jest to możliwe. Jeżeli np. urząd skarbowy zakwestionuje firmie zaliczenie jakiegoś wydatku do kosztów uzyskania przychodu, to w konsekwencji będzie on musiał także oddać fiskusowi VAT odliczony z faktury dokumentującej taki wydatek.
Zniesiona ma być także 30-proc. sankcja, grożąca za zawyżenie kwoty żądanego zwrotu lub zaniżenie podatku. W ubiegłym roku Trybunał Konstytucyjny uznał, że w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą jest ona niezgodna z Konstytucją, gdyż umożliwia ich podwójne karanie - z ustawy o VAT i kodeksu karnego skarbowego. Stosowaniem 30-proc. sankcji wobec przedsiębiorstw ma zająć się Europejski Trybunał Sprawiedliwości.
Ministerstwo chce też znieść wynoszącą 250 tys. zł kaucję gwarancyjną, którą muszą wpłacić firmy rozpoczynające działalność, jeśli chcą się ubiegać o zwrot VAT w terminie krótszym niż 180 dni. W zamian proponowane są inne zabezpieczenia, które mają uchronić fiskusa przed stratami.
W ustawie ma się pojawić nowa instytucja tzw. magazynów konsygnacyjnych (odpowiedników tzw. call-off stocks). W magazynach takich, zlokalizowanych w innym kraju UE, towar umieszcza dostawca. Wewnątrzwspólnotowa dostawa następuje w momencie jego pobrania przez nabywcę, którym może być tylko jeden kontrahent.
Projekt wprowadza uproszczenia dla importerów. Pojawi się możliwość rozliczenia podatku należnego z tytułu importu bezpośrednio bez konieczności jego zapłaty w urzędzie celnym, jak to jest obecnie. Z tego rozwiązania będą mogli korzystać podatnicy, którzy uzyskają zgodę na stosowanie tzw. procedury uproszczonej, co jednak będzie się wiązać z obowiązkiem złożenia zabezpieczenia.
Zdaniem Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan projekt zmian w ustawie o VAT uwzględnia część postulatów przedsiębiorców, ale nie jest to jeszcze oczekiwana głęboka reforma VAT. Podobne stanowisko wyraziła Krajowa Izba Gospodarcza.
nd, pap