Wnioski z ratowania General Motors w polskim prawie upadłościowym

Wnioski z ratowania General Motors w polskim prawie upadłościowym

Dodano:   /  Zmieniono: 
Specjalizuje się w prawie upadłościowym i restrukturyzacyjnym oraz prawie handlowym. Radca prawny i wspólnik w Kancelarii Zimmerman i Wspólnicy sp.k.

MATEUSZ MEDYŃSKI

radca prawny w Kancelarii Zimmerman i Wspólnicy sp.k.

Z nowym rokiem wejdzie w życie nowelizacja Prawa upadłościowego i naprawczego. Poza wprowadzeniem nowego Prawa restrukturyzacyjnego (które zastąpi upadłość układową i postępowanie naprawcze) zmiany dotyczą także upadłości likwidacyjnej. Jedną z istotnych zmian jest wprowadzenie likwidacji przygotowanej.

Przygotowana likwidacja to nowość na gruncie prawa polskiego, inspirowana rozwiązaniami anglosaskimi, w których funkcjonuje pod nazwą pre-packaged bankruptcy, w skrócie pre-pack. Polski ustawodawca skorzystał z doświadczeń takich państw jak Wielka Brytania czy USA, gdzie pre-pack jest od dawna wykorzystywany i ceniony, pozwalając na zachowanie ciągłości funkcjonowania przedsiębiorcy, pełniejsze zaspokojenie wierzycieli i nabycie tego majątku przez inwestora w stanie nieobciążonym zobowiązaniami. W ten sposób właśnie uratowano słynne General Motors. W polskim wydaniu pre-pack polegać będzie na sprzedaży części bądź całości przedsiębiorstwa dłużnika albo niektórych jego składników na warunkach ustalonych przez dłużnika i inwestora oraz zatwierdzonych przez sąd.

Jeszcze przed podjęciem czynności przed sądem dłużnik będzie mógł rozpocząć poszukiwania inwestora gotowego na zakup jego majątku po ustalonej wcześniej cenie. Następnie do wniosku o ogłoszenie upadłości dołączy się wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa. Uprawnionym do złożenia takiego wniosku jest każdy podmiot, któremu przepisy zezwalają na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Może to zatem zrobić sam dłużnik, ale i każdy jego wierzyciel, jeżeli sam jest zainteresowany nabyciem przedsiębiorstwa. Wtedy będzie to coś na kształt wrogiego przejęcia. Wniosek zawierać musi warunki sprzedaży i wskazywać przynajmniej cenę oraz nabywcę. Należy dołączyć także opis i oszacowanie wartości majątku nim objętego, wykonane przez osobę wpisaną na listę biegłych sądowych, co umożliwia sądowi przeanalizowanie proponowanej ceny i warunków sprzedaży. W ten sposób składając wniosek o ogłoszenie upadłości, wskazujemy kto, co i za ile chciałby kupić, a sąd sprawdza, czy warunki są zgodne z przepisami i korzystne dla wierzycieli.

Sąd uwzględni wniosek jedynie wówczas, gdy uzgodniona cena sprzedaży będzie wyższa niż kwota, którą można uzyskać w drodze zwykłego postępowania upadłościowego. Aby wynik tego badania był pozytywny, spełniony musi być warunek pełniejszego zaspokojenia wierzycieli niż poprzez likwidację majątku dłużnika według przepisów regulujących „tradycyjne” postępowanie upadłościowe. Jest tak praktycznie w każdym przypadku, bo przedsiębiorstwo w ruchu jest więcej warte niż kupione po kilku latach po zamknięciu od syndyka, co dotychczas było normą. To daje możliwość zachowania integralności przedsiębiorstwa dłużnika przy uniknięciu niekorzystnych skutków upadłości, a wierzyciele zostaną zaspokojeni co prawda nieznacznie szybciej (procedura upadłości pozostanie taka sama), ale nie będą obciążeni kosztami działania przedsiębiorstwa przez cały okres postępowania upadłościowego, a więc dostaną dużo więcej. Firma działa dalej, inwestor przejmuje ją bez czekania na poszczególne fazy postępowania upadłościowego, a co istotne, nabycie takie jest identyczne z nabyciem od syndyka czy komornika, czyli kupuje się czyste przedsiębiorstwo, bez długów.

Inwestorem może być nawet spółka powiązana, tyle że w takim przypadku sprzedaż będzie dopuszczalna wyłącznie po cenie nie niższej niż cena oszacowania, którą sąd ustali na podstawie opinii biegłego. Zatem o ile wycena jest prawidłowa, można taką procedurę przeprowadzić w ramach grupy kapitałowej. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży rozpoznaje się razem z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Sąd zatwierdza warunki sprzedaży, wskazując co najmniej cenę i osobę nabywcy. Na postanowienie oddalające wniosek zażalenie przysługuje wnioskodawcy, a na zatwierdzenie zażalenie mogą wnieść wierzyciele. W przypadku uwzględnienia wniosku umowa sprzedaży jest zawierana przez syndyka w ciągu 30 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu, ale pod warunkiem zapłaty całej ceny przez inwestora.

Przygotowana likwidacja daje możliwość zachowania ciągłości działalności sprzedawanego przedsiębiorstwa. Stanie się tak, gdy nabywca wpłaci proponowaną cenę na rachunek depozytowy sądu jeszcze przed ogłoszeniem upadłości dłużnika. W takim przypadku przedsiębiorstwo zostanie wydane nabywcy zaraz po wydaniu przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości, a do czasu uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży nabywca może zarządzać nabytymi składnikami majątku w granicach zwykłego zarządu na własne ryzyko i odpowiedzialność. Syndyk zaś ma zabezpieczenie w postaci kwoty leżącej w depozycie i postępowanie może się toczyć. Przygotowana likwidacja może umożliwić utrzymanie pracy zakładu upadającego przedsiębiorcy (a zatem utrzymanie rynku, pracowników, kontraktów i renomy) mimo ogłoszenia upadłości likwidacyjnej. Koniec z kupowaniem firm dopiero wtedy, kiedy po kilku latach postępowania upadłościowego z prężnie kiedyś działającego przedsiębiorstwa zostały zgliszcza i złom. �

Więcej możesz przeczytać w 51/2015 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.