Ofiary ludobójstwa Ormian upamiętnione w 102. rocznicę rozkazu, który zapoczątkował rzeź

Ofiary ludobójstwa Ormian upamiętnione w 102. rocznicę rozkazu, który zapoczątkował rzeź

Matka i ciała jej pięciu dzieci - ofiar ludobójstwa Ormian
Matka i ciała jej pięciu dzieci - ofiar ludobójstwa OrmianŹródło:Wikimedia Commons / Maria Jacobsen, Diary 1907-1919, Domena publiczna
W stolicy Armenii Erywaniu najważniejsi urzędnicy państwowi z prezydentem Serżem Sarkisjanem na czele upamiętnili ofiary dokonanego przez Turków ludobójstwa Ormian na początku XX wieku. Wydarzenia, którym początek dał rozkaz z 24 kwietnia 1915 roku są uznawane za pierwsze zorganizowane ludobójstwo XX wieku.

W uroczystości złożenia kwiatów przed pomnikiem ofiar tureckiego ludobójstwa – Cicernakaberd - uczestniczył prezydent Armenii Serż Sarkisjan oraz patriarcha Kościoła katolickiego obrządku ormiańskiego Garegin II. Obchody upamiętniające pomordowanych są rokrocznie organizowane 24 kwietnia – w rocznicę rozkazu, który zakończył się masowymi wysiedleniami i mordami na Ormianach. Jego inicjatorem był ówczesny minister spraw wewnętrznych państwa tureckiego Talaat Pasza.

Aresztowania, wysiedlenia i brutalne morderstwa

24 kwietnia w Stambule aresztowano 2,3 tys. przedstawicieli ormiańskiej inteligencji - większość z nich zginęła. 27 maja rozpoczęła się deportacja Ormian z Anatolii, których kierowano do Syrii i Mezopotamii. "Już wcześniej zostało zakomunikowane, że rząd zdecydował o całkowitej eksterminacji wszystkich Ormian zamieszkałych w Turcji. (...) Bez względu na to, że znajdują się wśród nich kobiety, dzieci i chorzy, jakkolwiek tragiczne będą środki tej eksterminacji, bez słuchania głosu sumienia należy położyć kres ich egzystencji. (...) Ci, którzy sprzeciwią się temu rozkazowi, nie mogą być urzędnikami państwowymi" - miał napisać w telegramie o planach rządu Talaat Pasza. Niektórzy historycy uważają jednak, że te telegramy mogą być sfałszowane.

Większość Ormian ginęła z pragnienia i głodu, a Ci, których zatrzymano, byli topieni lub przybijano im końskie podkowy do stóp. Według szacunków, w latach 1915-1917 wymordowano około 1,5 mln Ormian.

Turcja zaprzecza

Turcja uważa te liczby za zawyżone. Jej zdaniem, w latach 1915-1917 zginęło ok. 500 tys. Ormian. Mieli oni paść ofiarą epidemii podczas ewakuacji frontu. Ankara nie zgadza się także na nazywanie jej poczynań ludobójstwem. Obydwa kraje dopiero 10 października 2009 roku nawiązały stosunki dyplomatyczne, pierwsze od początku XX w.

Turcja zaprzecza, jakoby podczas I wojny światowej wojska otomańskie były w stanie zorganizować kampanię mającą na celu eksterminację chrześcijańskich Ormian. Turcy podkreślają również, że w ich dokumentach nie ma dowodów ani rozkazów, które wskazywałyby na takie działania ówczesnego rządu.

24 kwietnia, każdego roku, jest obchodzony w Polsce Dzień Solidarności z Narodem Ormiańskim.

Ludobójstwo według konwencji z 1948 roku

Według Międzynarodowej Konwencji ws. Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa z 1948 roku ludobójstwem są: zabijanie członków grupy, powodowanie poważnego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia psychicznego członków grupy, rozmyślne stworzenie dla członków grupy warunków życia, obliczonych na spowodowanie ich całkowitego lub częściowego zniszczenia fizycznego, stosowanie środków, które mają na celu wstrzymanie urodzin w obrębie grupy, przymusowe przekazywanie dzieci członków grupy do innej grupy. Czyny te muszą być dokonywane z zamiarem zniszczenia w całości lub części grup narodowych, etnicznych, rasowych lub religijnych, jako takich.

Uznanie międzynarodowy

Ludobójstwo dokonane na Ormianach przez Turków przez dziesiątki lat było przemilczane przez społeczność międzynarodową. Wciąż, ze względu na działania Ankary, nie wszystkie państwa uznają poczynania żołnierzy oraz urzędników upadającego Imperium Ottomańskiego za ludobójstwo. Dotychczas rzeź Ormian za ludobójstwo uznały: Argentyna, Armenia, Austria, Australia, Belgia, Bułgaria, Chile, Cypr, Francja, Grecja, Holandia, Kanada, Liban, Litwa, Niemcy, Polska, Rosja, Słowacja, Szwajcaria, Szwecja, Urugwaj, Walia, Watykan, Wenezuela i Włochy oraz USA.

Źródło: WPROST.pl / X-news