Zapomniany bohater. Ułan z Finlandii, który z bolszewikami walczył nad Wisłą i nie tylko

Zapomniany bohater. Ułan z Finlandii, który z bolszewikami walczył nad Wisłą i nie tylko

Dodano: 
Kaarlo Kurko w roku 1933
Kaarlo Kurko w roku 1933 Źródło:Domena publiczna
Jego życiorys jest materiałem na dobry film, albo nawet i kilka. Weteran wojen w Finlandii, Estonii, Łotwie, Rosji, Polsce, Ukrainie i Afryce, pisarz, patriota, łowca przygód oraz dusza towarzystwa i uważny obserwator. Nie przeczytacie o nim w szkolnych podręcznikach.

Kaarlo Sakari Kurko urodził się 10 października 1899 roku we wschodniej Finlandii, jako syn nauczycieli miejscowej szkoły w Pieksämäki. Wyjątkowo wcześnie, bo już w wieku 12 lat, objawił się jego talent literacki, z czym związana jest pewna zabawna anegdota. Małoletni uczeń szkoły w Tampere w ciągu roku napisał liczącą około trzysta stron powieść przygodową, zatytułowaną „Tajemnice Alhambry”. Następnie rękopis swojego dzieła przesłał do wglądu wydawnictwu Karisto. Jakież musiało być jego zaskoczenie, gdy w dwa tygodnie później „pan Kurko” został przez rozentuzjazmowane wydawnictwo listownie zaproszony do omówienia szczegółów wydania książki! Była to dość kłopotliwa sytuacja dla dwunastolatka. Jego siostra Sylvia doradziła mu, aby poprosił o pomoc w negocjacjach swoją gospodynię ze stancji, co też chłopak zrobił. Kobieta uznała jednak pisanie powieści przygodowych za zajęcie nieodpowiednie dla dziecka, wręcz grzech. Poinformowała więc o wszystkim dyrekcję szkoły i ojca młodocianego pisarza. W rezultacie pierwsze próby literackie Fina zakończyły się nie tylko fiaskiem wydania książki, lecz również upomnieniem w szkole oraz laniem w domu.

Młodzieńczy bunt

Kurko dorastał w niespokojnych czasach, w których budziło się fińskie poczucie odrębności narodowej i chęć oderwania od carskiej Rosji. Otoczenie chłopaka widziało w carze zagrożenie, a sprzeciw wobec niego stawał się wyznacznikiem patriotyzmu. Podczas I wojny światowej narastający bierny opór przerodził się w działania niepodległościowe. Młodzi Finowie uciekali z ojczyzny, by dołączyć do walczącej z Rosją armii Niemiec. Utworzono z nich 27 Królewski Pruski Batalion Jegrów, który toczył boje w Kurlandii w okresie 1915-1917. Znudzony codziennością szesnastolatek także zapragnął zostać jegrem. Próbował więc w Wyborgu dostać się na pokład płynącego do Szwecji frachtowca. Niestety, został zatrzymany przez żandarmów w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach – prawdopodobnie podczas próby kradzieży chleba, którym chciał zaspokoić głód, lub z powodu braku dokumentów podczas kontroli. Składając wyjaśnienia skłamał, że chciał zaciągnąć się do armii rosyjskiej. Został więc natychmiastowo odesłany do domu.