Wiedzieli, że zginą, więc chwycili za broń. Historia i pamięć powstania w getcie warszawskim

Wiedzieli, że zginą, więc chwycili za broń. Historia i pamięć powstania w getcie warszawskim

Zmieniono: 

Druga ważną dla powstania organizacją był Żydowski Związek Wojskowy. Tworzyli go syjoniści-rewizjoniści związani głównie z prawicową organizacją Betar. Ta grupa jeszcze przed wojną była nastawiona na czynną walkę o państwo żydowskie w Palestynie. Należeli do niej dobrze zasymilowani młodzi ludzie, pochodzący z zamożnych domów, dobrze wykształceni i często przeszkoleni w polskim wojsku. ŻZW dowodził Paweł Frenkel.

ŻZW było w posiadaniu pewnej liczby ręcznych karabinów maszynowych, karabinów, pistoletów i dużej ilości granatów. Organizacji nie udało się nawiązać kontaktów z Armią Krajową, ale dzięki własnym środkom udało jej się zgromadzić pokaźną ilość broni jak na powstańcze warunki.

Obie organizacje początkowo próbowały połączyć swoje wysiłki w zakresie przygotowań do powstania, jednak polityczne różnice między nimi okazały się zbyt duże. Przywódcom udało się dojść do szczątkowego porozumienia. Ustalono zasady wzajemnej współpracy i podzielono się strefami obrony.

Obok dwóch głównych organizacji walki toczyły także tzw. „dzikie grupy”. Były to grupy bojowników, które na własną rękę budowały bunkry, zdobywały broń i broniły się przed Niemcami.

Powstanie w getcie warszawskim - fotografia z niemieckiego raportu. Oryginalny podpis w raporcie: „Ci bandyci stawiali zbrojny opór”

Powstanie w warszawskim getcie – skala i przebieg żydowskiego zrywu

Powstańców w obu organizacjach było około 1000, z czego kilkuset bojowników Żydowskiej Organizacji Bojowej i ponad 150 członków Żydowskiego Związku Wojskowego. W tym czasie w getcie przebywało kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Powstanie wybuchło w odpowiedzi na niemiecką akcję mającą na celu ostateczną likwidację getta.

To było pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez Rzeszę Europie. Powstanie nie miało militarnych celów strategicznych. Powstańcy wiedzieli, że nie mają szans wygrać z Niemcami, ani utrzymać się dłużej na swoich pozycjach. Ich celem było pokazanie światu, że Żydzi wciąż walczą, a Niemców można zranić. Chodziło o honorową śmierć i godność żydowskiego narodu.