- 14:20
- Zakończyła się oficjalna ceremonia. Czas na defiladę wojskową.
- 14:16
- Pora na złożenie wieńca przed Grobem Nieznanego Żołnierza
- 14:15
- Po salucie narodowym przedstawiciele wszystkich 40 delegacji oraz prezydent Duda uderzyli w symboliczny dzwon "Pamięć i Przestroga".
- 14:10
- 14:05
- 14:00
- 13:59
- Oddawszy hołd przeszłości, spójrzmy w przyszłość. Mogę was zapewnić: Polska, USA i wszystkie kraje kochające wolność, będą miały wspólną przyszłość. Dziękuję, niech Bóg błogosławi Polskę, niech Bóg błogosławi Stany Zjednoczone Ameryki.
- 13:58
- Jeżeli ktokolwiek wątpi w to, że przeznaczeniem każdego z narodów jest wolność, wystarczy, że spojrzy w stronę Polski. Udowodniliście, że może i trwa to dekady, ale tam, gdzie jest Duch Boży, jest też wolność.
- 13:57
- Wspominamy wszystkich tych, których straciliśmy. Zarówno Polaków, jak i moich rodaków oraz wszystkich narodów, których przedstawiciele są tutaj. Jesteśmy tu także po to, by świętować zwycięstwo w imię wolności.
- 13:56
- USA i Polska będą współpracowały z wszystkimi sojusznikami. Zawsze będą apelowały do sojuszników, by wywiązali się ze swoich obietnic. Silny sojusz wolnych narodów to najlepsza gwarancja suwerenności i wolności. Teraz i na zawsze.
- 13:55
- Słowa wypowiedziane w przeszłości na tym placu doprowadziły nie tylko do zmian w Polsce, ale i w całej Europie Wschodniej. Te słowa prawdy nigdy nie mogą zostać zapomniane.
- 13:54
- Krzyż upamiętniający to zdarzenie stoi tu przed nami. Jest to symbol wiary polskiej, ale i nadziei Polaków i ich wytrwałości. To trwałe świadectwo pokazujące wiarę Polaków w prawdziwą solidarność wśród narodów, która jest możliwa, gdy uwzględni się działania boskie.
- 13:53
- Jan Paweł II powiedział: Człowiek nie zrozumie, jakie jest jego powołanie, ani dokąd zmierza, bez Chrystusa. Wówczas miliony Polaków śpiewały: "My chcemy Boga". Ten głos rozbrzmiał w całym kraju, ale też na całym świecie.
- 13:52
- W 1979 roku Jan Paweł II powrócił do ojczyzny. Jego wizyta zapoczątkowała rewolucję w świadomości Polaków. W ciągu zaledwie 9 dni "Solidarność" została uznana, a to doprowadziło dalej do upadku Muru Berlińskiego.
- 13:50
- Zatrzymajmy się na chwilę przed przyczynami tamtego konfliktu. Walka pokręconych ideologii zapoczątkowała walkę pomiędzy dobrem i złem. Wszystko było dozwolone w imię państwa.
Sołżenicyn powiedział: "Człowiek zapomniał o Bogu". Człowiek, który chciał zmienić świat, nie miał jednak ostatniego słowa. Polska i inne ujarzmione narody przetrwały kampanię zniszczenia. Nigdy nie straciły ducha. Polska nie dała się złamać. - 13:47
- Nikt jednak nie walczył tak, jak Polacy. W ciągu sześciu lat wojny Polska udowodniła, że jest krajem bohaterów.
- 13:47
- Długa i straszna wojna zaczęła się tutaj, w Polsce. Dziś wspominamy także 16 milionów Amerykanów, którzy opuścili swoje domy, by walczyć o wyzwolenie Europy. Stanęli przeciwko złu, a ponad 150 tys. młodych Amerykanów oddało swoje życie za narody, których nawet nie znali. Dziś wspominamy także ich pamięć. Wspominamy też Brytyjczyków, chroniących swoje królestwo. Wspominamy Francuzów, Duńczyków, Belgów, Greków i wiele innych narodów, które walczyły w trakcie II wojny światowej.
- 13:44
- Jak powiedział prezydent Trump dwa lata temu, w polskim narodzie jest siła i odwaga, których nic nie jest w stanie zniszczyć.
- 13:44
- Tutaj w tym mieście ponad 150 tys. osób oddało życie podczas trwającego 9 tygodni postania Warszawskiego. Powstania, podczas którego zniszczono większość miasta, podczas gdy wojska radzieckie przyglądały się tej rzezi.
- 13:42
- Trudno nam, którzy nie jesteśmy Polakami, wyobrazić sobie straszne cierpienia, które spadły na was. Nazistowski przywódca wydał rozkaz fizycznego zniszczenia przeciwnika. Skazał na śmierć polskich mężczyzn, kobiety i dzieci. Ta podwójna inwazja rozpoczęła konflikt, jakiego nigdy wcześniej świat nie widział. Konflikt, jakiego - dziś tutaj o to dbamy - więcej nie zazna.
- 13:40
- Naród Polski nigdy nie stracił nadziei, nie poddał się rozpaczy i nie wyrzekł się swojej tysiącletniej historii.
- 13:40
- Dzisiaj w sercu Warszawy zebraliśmy się tutaj, by dać świadectwo odwadze wielkiego narodu i wielkiej sile wspaniałej cywilizacji.
- 13:39
- Pence: Dwa lata temu prezydent Trump przyjechał do Warszawy i mówił o nadzwyczajnych więzach łączących narody amerykański i polski. Powiedział: "Ameryka kocha Polskę i Ameryka kocha Polaków". W imieniu narodu Amerykańskiego jestem dziś w bezpiecznej, silnej i wolnej Polsce.
- 13:37
- Przemówienie wygłosi wiceprezydent USA Michael Pence.
- 13:36
- Proszę o przebaczenie za historyczną winę Niemiec. I przyznaję się do naszej nieprzemijającej odpowiedzialności.
- 13:35
- Nasza odpowiedzialność to także: "nigdy więcej nacjonalizmu".
- 13:34
- Wiele z tego dzisiaj nie wydaje się już oczywiste. Dlatego nie zapominajmy o tym, co zbudowało naszą siłę. Zachowajmy to, co wspólne w tym świecie zmian. Dobrze wiemy, że Europa musi stać się silniejsza i pewniejsza siebie. Ale wiemy też, że Europa nie może być silna, lub wbrew Ameryce. Dobrze wiemy, że także Ameryka potrzebuje na tym świecie partnerów. Zachowajmy ambicję, że Zachód oznacza coś więcej, niż tylko kierunek geograficzny.
- 13:33
- Nasz odpowiedzialność obejmuje także partnerstwo euroatlantyckie. W dniu tej rocznicy wszyscy patrzymy na Amerykę. Potęga jej wojsk wspólnie z sojusznikami na wschodzie i na zachodzie pokonała nazizm. Panie wiceprezydencie, to jest właśnie wielkość Ameryki, którą my Europejczycy podziwiamy i doceniamy. Ona otworzyła również nam, Niemcom oczy na siłę demokracji i wolności.
- 13:32
- Dobrze wiem, że mój kraj ponosi za tę Europę szczególną odpowiedzialność. My Niemcy musimy robić dla Europy więcej. Musimy dbać o jej bezpieczeństwo. Musimy lepiej słuchać, by Europa była spójna. Chcemy wziąć tę odpowiedzialność na siebie, chcemy czynić to z pokorą.
- 13:31
- Ta Europa doznała tego, co w człowieku najgorsze, a mimo to, zaczynając od nowa, postawiła an to, co w nim najlepsze. Zjednoczona Europa stawia na siłę humanizmu i oświecenia.
- 13:30
- Zauważcie, że w tym dniu, w tym miejscu może stać przed wami prezydent Niemiec. To żywy cud pojednania. Pojednanie to łaska, której Niemcy nie mogą oczekiwać. Ale chcemy jej sprostać.
- 13:29
- Jan Paweł II mówił: "Niech zstąpi duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi". - To wasz duch odnowy odmienił ten kontynent.
- 13:28
- Po raz pierwszy przed ponad 1000 lat z Niemiec przyszedł do Polski cesarz Otton III. Przyszedł tuta boso. Ja także stoję przed wami bosy. Nic nie może cofnąć przeszłości. Słowa nie mogą uśmierzyć bólu. Stoję przed państwem bosy.
- 13:27
- Jako prezydent Niemiec, wspólnie z obecną tu kanclerz Niemiec mówię: nie zapomnimy. Nigdy nie zapomnimy - dodał po polsku.
- 13:26
- Opisując tę wojnę często używamy określenia: "niezmierzone". Mówimy o bezmiarze cierpienia. Lecz określenie "niezmierzony" nie oznacza, że zapominamy. Przeszłość nie jest bez znaczenia, przeciwnie. Tym ważniejsza staje się pamięć. Wojna kończy się, gdy cichnie oręż, ale skutki są odczuwane przez pokolenia.
- 13:25
- Przez lata Niemcy niszczyli to miasto, mordowali mężczyzn, kobiety i dzieci. Terror rozpoczął się w Wieluniu. Mieście, o którego losie wciąż w moim kraju wie zbyt niewielu.
- 13:24
- Moi rodacy rozpętali okrutną wojnę, która miała kosztować życie ponad 50 mln istnień ludzkich, w tym miliony obywateli Polski. Ta wojna była wojną niemiecką.
- 13:23
- Steinmeier: Nie ma drugiego takiego miejsca w Europie, w którym z takim trudem przychodziłoby mi zabrać głos. Zabrać głos i przemówić do państwa w moim języku ojczystym, w języku niemieckim. Stoję w tym miejscu pełen pokory i wdzięczności. Panie prezydencie, zaprosił mnie pan do uczestnictwa w tych obchodach.
- 13:22
- Czas na przemówienie prezydenta Niemiec. Franka-Waltera Steinmeiera.
- 13:32
- Duda: Apeluję: business as usual i przymykanie oczu to nie jest recepta na pokój. To prosty sposób na rozzuchwalenie i kolejne ataki.
Wiecie, że tak się dzieje. Gruzja, Ukraina, jeńcy, prowokacje. To nasza odpowiedzialność, żeby nigdy więcej nie doszło do zbrojnej agresji. Żeby dramat II wojny światowej nigdy więcej się nie powtórzył.
Cześć i chwała bohaterom! Niech żyje wolny świat! Niech żyją więzi euroatlantyckie! - 13:20
- Na zakończenie chcę wrócić do wątku, że dzisiaj na świecie cały czas niestety zdarzają się, mimo całego postępu cywilizacyjnego, akty czystek etnicznych,. zbiorowych mordów i ludobójstwa.
Mamy do czynienia w ostatnim czasie nawet w Europie z zapędami imperialistycznymi. Z napadaniem narodów, z zabieraniem im ziemi. Być może nie byłoby II wojny światowej,. gdyby państwa Zachodu sprzeciwiły się Anschlussowi Austrii, gdyby sprzeciwiły się wizjom Hitlera, gdyby zaprotestowano przeciwko traktowaniu w Niemczech Żydów, gdyby sprzeciwiono się włączeniu Czechosłowacji.
To wielka lekcja dla nas jako przywódców Europy i świata. To lekcja dla nas, jako tych, którzy są członkami NATO i Unii Europejskiej. Nie można i nie wolno przechodzić do porządku dziennego nad takimi działaniami. Muszą być sankcje, zdecydowane kroki. Musi być widać, że każda agresja spotka się ze zdecydowaną odpowiedzią. - 13:17
- Jeszcze raz pochylam głowę przed tymi, którzy polegli w walce o wolność naszą i waszą. Jesteście wspaniali i dziękujemy wam, że walczyliście z całego serca i daliście świadectwo, ze warto było walczyć z odwagą i nie poddać się nawet w najgorszych okolicznościach. Cześć i chwała bohaterom.
- 13:16
- Dziś razem jesteśmy w Unii Europejskiej, NATO, wspólnocie wolnego świata.
- 13:15
- Dziękujemy sojusznikom, którzy wspierali nas w tamtych czasach. Dzięki którym w czasie "Solidarności" mogliśmy zwyciężyć.
- 13:15
- Wielu polskich żołnierzy już do Polski nie wróciło. Nie byliśmy beneficjentami tamtego zwycięstwa. Znaleźliśmy się pod inną okupacją - radziecką. II wojna światowa w kontekście politycznym skończyła się dla nas w roku 1989. Trwała dłużej niż w innych miejscach na świecie. Bo co tu mówić o zwycięstwie, kiedy nie żyjesz w kraju niepodległym, kiedy nie jesteś w pełni wolny.
- 13:13
- Polacy walczyli na wszystkich frontach. Walczyli w bitwie o Anglię. Walczyli pod Monte Cassino. Wyzwalali miasta we Francji, Holandii, Belgii. Zdobyli Bremenhafen. Z drugiej strony także z Armią Czerwoną szli Polacy, także ci wywiezieni na Syberię.
- 13:12
- W sumie w czasie powstania zginęło 200 tys. cywili. Są częścią tej straszliwej liczby 80 milionów ofiar II wojny światowe, w tym ponad 50 mln ofiar cywilnych. Jesteśmy jako naród, społeczeństwo, obywatele Polscy częścią tych strasznych liczb. To nasza wielka spuścizna i trauma.
- 13:11
- Chcę podkreślić jeszcze raz, że byli partyzanci, państwo podziemne, szkoliła się młodzież, było postanie w Warszawie przeciwko Niemcom. Warszawa przeżyła horror. W ciągu trzech dni na warszawskiej Woli oprawcy w mundurach SS wymordowali 50 tys. ludzi, niewinnych cywili, ludzi nieuzbrojonych.
- 13:09
- Trudno to sobie dzisiaj wyobrazić. Zostawiono nam to. Można powiedzieć, że Niemcy poniżyli nas w ten sposób, zostawiając te obozy na naszym terytorium. Dziś jesteśmy depozytariuszami tych obozów, zachowujemy je, by młodzi mogli zobaczyć, do czego prowadzi brak poszanowania praw człowieka.
- 13:08
- Działo się to także w niemieckich obozach stacjonujących na ziemiach etnicznie polskich. Takim obozem było Auschwitz-Birkenau.
- 13:07
- Kraj zniknął, przyszła niemiecka okupacja. Poddano cały naród absolutnemu terrorowi. Nikt nie był pewny dnia ani godziny. Ludzi łapano na ulicach, wywożono do obozów koncentracyjnych, więzień, obozów pracy w Niemczech. Polscy obywatele narodowości żydowskiej zostali zamknięci w gettach. Byli traktowani nie jak ludzie. W końcu poddano ich zbiorowej eksterminacji.
- 13:06
- Wielu polskich oficerów dostało się do niewoli. W niewoli Rosyjskiej doszło do straszliwej hekatomby naszego narodu. Narodu szeroko mówiąc, mówię tu o Polakach Żydach, Ukraińcach, Rusinach. Wszystkich ich pomordowano. Wielu wywieziono wgłąb Rosji, na Syberię.
- 13:05
- I potem ta wojna, która dla nas była cały czas walką. Bo Polska nigdy nie poddała się. Polska znalazła się w kleszczach Niemiec i Rosji. Nie będę do tego wracał, że liczyliśmy na pomoc aliantów, którzy nie spełnili obietnicy pomocy.
- 13:03
- Tamta wojna wywarła na ludziach znamię, piętno. Nadal widzimy niezabliźnione rany. Naród polski jest właśnie jednym z takich narodów. To u nas zaczęła się II wojna światowa od ataku hitlerowskich Niemiec od ataku na strażnicę wojskową na Westerplatte, ale także od ataku na śpiące miasto. Ataku na miasto, które nie broniło się i nie było przygotowane. Nie było tam wojska. Niewielkie polskie miasto Wieluń. W 75 proc. zniszczone kilkoma nalotami z 1 września. 1200 osób zginęło praktycznie natychmiast.
- 13:01
- Nadal jednak zdarzają się czystki etniczne: ostatnio w Jugosławii, w Rwandzie. Musimy pamiętać o II wojnie, by wyciągać wnioski i nie powracać do tamtych zdarzeń.
- 13:00
- Dziękujemy wszystkim tym, którzy oddali życie podczas II wojny światowej. Dla obrony świata przed faszyzmem hitlerowskim, przed terrorem. By ludzie mogli decydować o sobie. Oddajemy hołd wszystkim ofiarom II wojny światowej.
- 12:59
- Pamiętamy, musimy pamiętać i dlatego tutaj dzisiaj jesteśmy. Dziękuję naszym dostojnym gościom z całego świata za przybycie do Warszawy po to, żeby być tutaj razem - dodaje polski prezydent.
- 12:58
- Trudno sobie do dzisiaj wyobrazić ten kataklizm dziejowy, największy i najbardziej niosący straszliwe ofiary konflikt zbrojny w dotychczasowych dziejach ludzkości.
- 12:57
- 50 lub 80 mln ludzi pochłonał tamten straszliwy konflikt. 80, jeżeli policzymy także tych, którzy pomarli na skutek różnych chorób, z głodu z nędzy. 3 proc. ówczesnej ludności świata. Wielkie europejskie państwo.
- 12:56
- Duda: Czcigodni kombatanci, nasi najdrożsi obrońcy ojczyzny. Czcigodni prezydenci, dostojni przewodniczący parlamentów, wielce szanowni premierzy z panią kanclerz Niemiec, szanowni ministrowie, posłowie, senatorowie, generałowie, oficerowie, podoficerowie, żołnierze, wszyscy goście, mieszkańcy Warszawy, drodzy rodacy, wszyscy nasi przyjaciele i alianci.
- 12:55
- Czas na przemówienie prezydenta i zwierzchnika Sił Zbrojnych, Andrzeja Dudy.
- 12:51
- Trwa zmiana warty honorowej przy Grobie Nieznanego Żołnierza.
- 12:47
- Na placu Piłsudskiego rozbrzmiał hymn Polski. Na masz wciągnięto biało-czerwoną flagę.
- 12:40
- Prezydent Andrzej Duda dokonuje przeglądu wojsk.
- 12:38
- Trwa ceremoniał wojskowy. Wojska przemaszerowały przed trybuną honorową.
- 12:34
- Wszyscy goście są już na trybunie honorowej. Po wiceprezydenta Mike'a Pence'a polska para prezydencka podeszła na czerwony dywan, opuszczając zadaszony baldachim. Później prezydent Duda odprowadził gościa do księgi pamiątkowej i jego miejsca na trybunie.
- 12:30
- 12:27
- 12:15
- Uroczystości na placu Piłsudskiego zakończą się około godziny 14 defiladą wojskową.
- 12:12
- W dalszym ciągu trwa witanie gości. Prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką przywitają wszystkich 40 wysłanników z zagranicy. Wśród nich oprócz prezydentów i premierów państw będą też ministrowie obrony czy spraw zagranicznych.
- 12:10
- 12:04
- Uroczystości rozpoczęły się od podpisania księgi pamiątkowej przez przedstawicieli 40 zagranicznych delegacji.
- 12:00
- Wszystko jest już gotowe.
- 11:55
- Zagraniczni goście są już obecni na placu Piłsudskiego w Warszawie. Wśród nich kanclerz Niemiec Angela Merkel, wiceprezydent USA Mike Pence, premier Francji Edouard Philippe, prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, prezydent Chorwacji Kolinda Grabar-Kitarović, prezydent Czech Milosz Zeman, prezydent Litwy Gitanas Nauseda, prezydent Słowacji Zuzana Czaputova i prezydent Węgier Janos Ader.
- 11:50
- Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker w 80. rocznicę wybuchu II owjny światowej nazwał Europę "kontynentem pokoju".
- 11:42
- 11:32
- Premier Mateusz Morawiecki spotkał się z kanclerz Angelą Merkel. Niemiecka polityk przyleciała do Polski na obchody rocznicy wybuchu II wojny światowej.
- 11:20
- 11:12
- W związku z przybyciem do miasta wiceprezydenta USA, władze Warszawy przypominają o licznych utrudnieniach na drogach.
- 11:12
- 10:59
- Timmermans na Westerplatte: Nie pozwólmy, by ludzie głoszący politykę nienawiści byli górą
- 10:50
- O swoim udziale w uroczystościach na Westerplatte Frans Timmermans poinformował na Twitterze.
- 10:50
- 10:30
- 10:25
- 10:10
- 09:47
- 09:44
- 09:40
- Polski ruch oporu w czasie II wojny światowej. Cztery organizacje, które trzeba znać
- 09:30
- Niemcy o Polakach we Wrześniu 1939 roku: „bronili się naprawdę dzielnie”
- 09:20
- 09:00
- 08:46
- Premier Węgier odmówił Hitlerowi. „To sprawa honoru”
- 08:35
- 08:19
- 08:02
- 07:57
- 07:45
- 07:29
- 07:27
- 07:20
- 07:17
- 07:16
- 07:15
- Dulkiewicz: Każda wojna, także rządzących ze społeczeństwem, jest zła
- 07:04
- 07:01
- 06:54
- Westerplatte, Wieluń, Jabłonkowo... Kiedy i gdzie rozpoczęła się II wojna światowa?
- 06:50
- 06:48
- 06:46
- 06:45
- 06:44
- Premier Morawiecki i marszałek Karczewski: Domagamy się zadośćuczynienia za straty
- 06:38
- 06:26
- 06:25
- 06:23
- Ambasador Niemiec w Polsce:
- 06:22
- Prezydent Duda przemawiał w Wieluniu. Co przekazał listownie obecnym na Westerplatte?
- 06:20
- Zbrodnicze bombardowanie Wielunia. II wojna światowa od początku była wymierzona w cywilów
- 06:15
- 05:45
- Po zakończeniu modlitwy, w Wieluniu odczytano Apel Pamięci.
- 05:35
- 05:34
- 05:32
- Komentowane z pewnością będą też słowa Stanisława Karczewskiego:
- 05:31
- 05:31
- W Gdańsku przemawia teraz Frans Timmermans.
- 05:30
- Frank-Walter Steinmeier: Który Niemiec chce teraz patrzeć na zbrodnie popełnione przez Niemców? Ma z tym do czynienia każdy, kto urodzi się Niemcem.
"Przeszłość nie mija, jak również nie zmienia się nasza odpowiedzialność". Jako prezydent Republiki Federalnej Niemiec chcę zapewnić: nie zapomnimy. Chylę czoła przed polskimi ofiarami i proszę o wybaczenie.
Ostatnie słowa prezydent Niemiec powtórzył w języku polskim. - 05:25
- Komentatorzy wracają do przemówienia Aleksandry Dulkiewicz, które z pewnością będzie głośno komentowane w najbliższych dniach.
- 05:23
- Morawiecki: Odrabiamy przez ostatnich 30 lat tamte straty: materialne, duchowe, gospodarcze, finansowe. I o tym trzeba pamiętać.
- 05:22
- 05:21
- 05:20
- Morawiecki: Trzeba to podkreślić, że ta czarna noc, która spadła na Polskę 1 września równo 80 lat temu oznaczała nie tylko podpalenie polskich domów, oznaczała również śmierć dla polskiej nadziei, przyszłości. Straty materialne zadane przez Niemców były co najmniej kilkadziesiąt razy większe od wysiłku budżetowego ówczesnego państwa polskiego. Trzeba o tym mówić, domagać się prawdy, domagać się zadośćuczynienia.
- 05:20
- Morawiecki: W czasach tej apokalipsy budowaliśmy fenomen na skal światową: państwo podziemne z własną administracją, które karało kolaborantów śmiercią. Bo wola polskiej wolności nigdy nie została złamana.
- 05:19
- Morawiecki: Ofiarna walka Polaków na Westerplatte miała trwać 7 godzin, trwała 7 dni. Był to przedsionek piekła, Niemcy pokazali wtedy do czego są zdolni. Żołnierze z Westerplatte i innych miejsc dawali świadectwo bohaterstwa żołnierza polskiego.
- 05:18
- W Gdańsku przemawiać zaczął premier Mateusz Morawiecki.
- 05:17
- Duda: Prezydent Niemiec spytał mnie, gdzie powinna zostać uczczona rocznica II wojny światowej. Wskazałem Westerplatte i Wieluń. Powiedział: proszę wybrać. Prezydent wybrał Wieluń i to dlatego jesteśmy tu dzisiaj razem. Jestem przekonany, że łatwiej jest pojechać tam, gdzie walczyli żołnierze niż tam, gdzie wojsko zbombardowało śpiących ludzi.
- 05:16
- Duda: Panie prezydencie, dziękuję za tę obecność i za tę postawę. Patrzę na pana, rozmawiamy i widzę człowieka, który przybył z pokorą, aby oddać hołd, oddać cześć, podzielić ból. Ale dla mieszkańców - tak myślę, bo tak jest dla mnie - jedna rzecz jest najważniejsza. Że jest pan tutaj i to jest forma moralnego zadośćuczynienia. Że staje pan w prawdzie i wobec prawdy, bardzo trudnej dla Niemców i Niemiec. Ale ponieważ tej prawdzie nigdy Niemcy nie zaprzeczały, to ta prawda ma moc wyzwalającą, moc niesienia przebaczenia, łączenia, budowania przyjaźni.
- 05:14
- Duda: Jest z nami prezydent RFN, Frank-Walter Steinmeier i ambasador Niemiec. Sądzicie państwo, że to jest łatwe - przyjechać do miasta, które 80 lat wcześniej zostało bestialsko zniszczone przez ludzi z pokolenia ich ojców i dziadków?
- 05:13
- 05:12
- Na Westerplatte przemawiać zaczął marszałek Senatu Stanisław Karczewski.
- 05:11
- Duda: Nie wolno zapomnieć o II wojnie światowej, aby taka sytuacja już nigdy się nie powtórzyła.
- 05:10
- Duda: Trudno sobie to dzisiaj chyba w ogóle wyobrazić. Jak widać jednak świat musiał przeżyć tę straszliwą hekatombę, która kosztowała miliony istnień. Największa hekatomba w dziejach ludzkości. Straszliwa dla Polski, która straciła 6 milionów obywateli, w tym 3 miliony obywateli pochodzenia żydowskiego.
- 05:09
- 05:07
- 05:07
- Duda: To tamten moment tego wrześniowego poranka tamtą II RP kończył.
- 05:06
- Duda: To było takie typowe wtedy polskie miasto. Tu mieszkali Polacy katolicy, tu mieszkali Żydzi, obywatele RP, tu mieszkali także ewangelicy. Mieszanka kultur, zwyczajów, taka klasyczna II Rzeczpospolita, która zniknęła. Niestety, prawdopodobnie bezpowrotnie.
- 05:05
- Andrzej Duda: Kto mógł się tego spodziewać, że II wojna światowa rozpocznie się od tak drastycznego aktu, dokonanego przecież przez cywilizowany naród, jeden z najstarszych w Europie. Przez naród o tak wielkim wkładzie w historię, kulturę. Naród, w którym było tak wielu ludzi wierzących. Kto mógł się spodziewać, że wojna zacznie się od aktu barbarzyństwa, od aktu terroryzmu.
- 05:04
- W Gdańsku nastąpi teraz odczytanie listu prezydenta Andrzeja Dudy. Tymczasem w Wieluniu prezydent przypomina, że w Wieluniu w momencie bombardowania nie było żadnych wojsk, było to cywilne, bezbronne miasto.
- 05:03
- Dulkiewcz: Z Westerplatte apelujemy: pokój, nie wojna. Nigdy więcej wojny.
- 05:01
- 05:00
- W Wieluniu głos zabrał prezydent Andrzej Duda.
- 04:58
- Okrasa: Mam nadzieję, że dzisiejsze obchody wybuchu II wojny światowej z udziałem prezydentów Polski i Niemiec będą kolejnym znaczącym krokiem na drodze budowania przyjacielskiej drogi między naszymi narodami. Ufam, że to miasto znów zapisze się w historii, tym razem jako miasto pokoju i pojednania.
- 04:57
- Dulkiewicz: 80 lat temu tutaj na Westerplatte ciszę rozdarły salwy z niemieckiego pancernika Schleswig-Holstein. Bilans ofiar i strat tamtej wony jest przerażający. Chylimy dziś głowy, by jak co roku wspomnieć o ofiarach tamtej wojny. O żołnierzach, którzy ginęli z bronią w ręku pod biało-czerwonym sztandarem, o tych, którzy ginęli w obozach, o cywilach. Cześć ich pamięci.
- 05:56
- 05:55
- Na Westerplatte jako pierwsza głos zabrała prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz. W pierwszej kolejności powitała marszałka Sejmu i Prezesa Rady Ministrów.
- 04:54
- Jako pierwszy w Wieluniu głos zabrał burmistrz miasta, Paweł Okrasa. W pierwszej kolejności powitał naocznych świadków bombardowania oraz prezydentów Polski i Niemiec.
- 04:53
- 04:52
- 04:51
- Na Westerplatte odegrano hymn Polski.
- 04:50
- W Wieluniu nastąpiło odegranie hymnów Polski oraz Niemiec.
- 04:49
- W Wieluniu, poprzez minutę ciszy, oddano hołd ofiarom bombardowania
- 04:45
- Syreny rozbrzmiały także na Westerplatte.
- 04:44
- Na uroczystościach w Gdańsku obecni są premier Mateusz Morawiecki oraz marszałek Senatu Stanisław Karczewski.
- 04:43
- 04:41
- Rozpoczęły się uroczystości na Westerplatte w Gdańsku.
- 04:40
- Punktualnie o godzinie 04:40 w Wieluniu rozbrzmiały syreny alarmowe.
- 04:38
- 04:31
- 04:30
- 04:29
- W Wieluniu rozpoczynają się uroczystości z udziałem prezydentów Polski i Niemiec: Andrzeja Dudy oraz Franka-Waltera Steinmeiera
- 04:27
- Premier Mateusz Morawiecki jest już na Westerplatte
- 04:26
- Westerplatte:
- 04:25
- Wieluń:
- 04:24
- Tegoroczne uroczystości państwowe rozpoczną się około godziny 4:30
1 września 1939 roku nazistowskie Niemcy pod przywództwem Adolfa Hitlera bez przewidzianego w prawie międzynarodowym wypowiedzenia wojny zaatakowały Polskę. Rozpoczęła się kampania wrześniowa, znana także jako wojna obronna Polski 1939 roku. Od 3 września do wojny oficjalnie włączyli się polscy sojusznicy: Francja i Wielka Brytania, jednak podjęte przez nich działania były zdecydowanie niewystarczające. 17 września cios w plecy II Rzeczpospolitej wbił Związek Radziecki, który na mocy tajnego załącznika do paktu Ribbentrop-Mołotow zaatakował Polskę od wschodu.
Czytaj też:
Westerplatte, Wieluń, Jabłonkowo... Kiedy i gdzie rozpoczęła się II wojna światowa?Czytaj też:
Zbrodnicze bombardowanie Wielunia. II wojna światowa od początku była wymierzona w cywilów
