Polskie godło i barwy narodowe mają ponad 95 lat

Polskie godło i barwy narodowe mają ponad 95 lat

Dodano:   /  Zmieniono: 
Polskie godło ma ponad 95 lat (fot. sxc.hu) Źródło: FreeImages.com
W ustawie o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej z 1 sierpnia 1919 roku pojawiły się wzorce, które określały jak mają wyglądać barwy państwowe i godła. Ujęte w ustawie wzory utrzymały się do roku 1927 roku, kiedy pojawiła się nowa wersja godła.
Po II wojnie światowej komunistyczne władze (PKWN) usunęły z polskiego godła koronę z głowy orła, potwierdziły te działania poprzez dekret z 1955 roku. Dopiero w roku 1991 decyzją Sejmu PRL X kadencji, polski orzeł odzyskał koronę.

Od tamtego czasu niezmienne pozostały tylko barwy narodowe, większość państwowych symboli była nieznacznie modyfikowana.

Według ustawy z 1919 r. herb Rzeczypospolitej Polskiej "uznaje się za znak orła białego, z głową zwróconą w prawo, ze skrzydłamy wzniesionemi do góry, ze złotemi szponami, koroną i dziobem w czerwonem polu prostokątnem". Był to wzór bardzo podobny do obecnie obowiązującego, różnice pomiędzy nimi są niewielkie jak np: inny rodzaj korony na głowie orła.

Pieczęć Rzeczypospolitej Polskiej miała kilka odmian - zawsze był to herb Państwa (godło) na heraldycznym tle, jednakże różniły się obwolutą - w zależności od piastowanej funkcji, inna obwoluta pojawiała się przy pieczęci Naczelnika Państwa a inna dla urzędnika.

Chorągiew Rzeczypospolitej, przysługująca Naczelnikowi Państwa była chorągwią czerwoną, z herbem Rzeczypospolitej pośrodku, przytwierdzoną na drzewcu. Również na drzewcu, tylko, że ruchomym ustawa określała flagę dla oficjeli dyplomatycznych - ma być to flaga bez wcięć, biało-czerwona, a na białym pasie ma znajdować się herb Rzeczypospolitej.

Wojska również posiadały swoje chorągwie i sztandary, których wygląd ujęto w ustawie - były to białe flagi, zajęte przez czerwony polski krzyż kawalerski, na środku którego, w otoku liści wawrzynowych pojawia się napis "Honor i Ojczyzna".  Tak właśnie brzmiała dewiza Wojska Polskiego w 1919 roku, funkcjonowała już od czasów napoleońskich..Późniejsza dewiza "Bóg, Honor, Ojczyzna" pojawiła się w październiku 1943 roku.

Dla wojsk lądowych ustanowiono chorągiew z wycięciem "o barwach narodowych, przytwierdzoną do ruchomego sznurka na drzewcu z herbem Rzeczypospolitej w pośrodku białego pasa".

Marynarka wojenna zaś posiadała  prostokątny proporzec w barwach narodowych wywieszany na dziobie okrętu wojennego. Na proporcu znajdował się polski krzyż kawalerski, w którego centrum umieszczono rękę z mieczem. Marynarka miała również znak umieszczany na szczycie wielkiego masztu okrętu, który oznaczał, że okręt jest w służbie czynnej i jest pod dowództwem polskiego oficera. Znak ten był wstęgą w barwach narodowych z polskim krzyżem kawalerskim umiejscowionym blisko drzewca.

Instytucje państwowe nie musiały mieć specjalnego zezwolenia na korzystanie z barw i symboli narodowych od ministra spraw wewnętrznych, natomiast osoby prywatne i instytucje niepaństwowe już takiego zezwolenia potrzebowały.

"[...] Używanie godłem i barw narodowych w sposób, uchybiający czci należnej Rzeczypospolitej, jest wzbroniony i podlega sądowej karze pieniężnej od 10 do 10 tys. marek [...]. By przybliżyć jak dotkliwe mogły być to kary, w roku 1920  mąka kosztowała 2,80 marki za kilogram. Najwyższa kara za nieposzanowanie godła wynosiła 10 tys. marek, za tę kwotę można było kupić 3,5 tys. kilogramów mąki.

Oprócz kar pieniężnych pojawiły się również kary aresztu - od trzech dni do sześciu miesięcy. Istniała również możliwość otrzymania obydwu kar na raz, a nawet otrzymania cięższej kary jeśli przewidywałaby to inna ustawa.