25 lat temu rozwiązano PZPR

25 lat temu rozwiązano PZPR

Dodano:   /  Zmieniono: 
25 lat temu na XI Zjeździe PZPR przyjęto uchwałę zakańczającą po ponad 40 latach działalność partii. Polska Zjednoczona Partia Robotnicza powstała w 1948 roku, w wyniku połączenia dwóch ugrupowań - Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Partii Socjalistycznej.
Obrady XI Zjazdu PZPR rozpoczęły się 27 stycznia 1990 r. i odbyły się w Sali Kongresowej w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Przed budynkiem PKiN doszło do starć kilkuset demonstrantów z siłami milicji zabezpieczającymi zjazd.

W czasie zjazdu rozważano dwa możliwe warianty – utworzenie nowej partii, która byłaby kontynuatorem PZPR, lub zbudowanie nowego ugrupowania od podstaw i zerwanie wszystkich związków z przeszłością. Większość, czyli prawie 1200 delegatów, opowiedziało się za pierwszą opcją. W wyniku tej decyzji powstała Socjaldemokracja Rzeczpospolitej Polskiej (SdRP), której przewodniczącym został Aleksander Kwaśniewski, a sekretarzem generalnym Leszek Miller. SdRP otrzymała też majątek PZPR.

Delegaci, którzy popierali odcięcie się od przeszłości, utworzyli Unię Socjaldemokratyczną Rzeczpospolitej Polskiej (później zmienioną na Unię Pracy), na której czele stanął Tadeusz Fiszbach.

– Szanowne Towarzyszki i Towarzysze! Chwila to szczególna. Przyjęliśmy uchwałę o zakończeniu działalności partii, która moim zdaniem (...) odegrała wielką historyczną rolę - czy się to komuś podoba czy nie - w życiu narodu polskiego. Co więcej, wrosła w jego świadomość i dziś kończąc, żegnając się z nią, wcale nie uważam, że kładziemy ją do trumny. Zamykamy tylko pewien rozdział w historii, pogmatwanego wprawdzie, ale także bogatego w twórcze osiągnięcia polskiego rewolucyjnego ruchu robotniczego – tak na koniec obrad zwrócił się do delegatów XI Zjazdu Mieczysław F. Rakowski, ostatni I sekretarz KC PZPR.

Jak mówił prof. Wojciech Roszkowski w audycji ”Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej Polski” w Polskim Radiu, lata 1989 i 1990 przyniosły nowy kształt polskiej sceny politycznej. – Przekształcenia dotknęły nie tylko PZPR, ale również Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, którego znaczna część działaczy utworzyła PSL – mówił historyk.

zh, Polskie Radio