Zaproponowane rozwiązania to reakcja na publiczne używanie i rozpowszechnianie określeń typu "polskie obozy śmierci", "polskie obozy zagłady" czy "polskie obozy koncentracyjne". Jak podkreśla Centrum Informacyjne Rządu, są to określenia sprzeczne z prawdą historyczną oraz godzące w dobre imię Polski i narodu polskiego. Stwarzają wrażenie, że Polska i polscy obywatele ponoszą odpowiedzialność za zbrodnie nazistowskie.
Rząd zauważył, że metody dyplomatyczne, które miały przeciwdziałać fałszowaniu naszej historii oraz służyć ochronie dobrego imienia Polski i Polaków okazały się nieskuteczne. Nadal pojawiają się wypowiedzi, zwłaszcza w zagranicznych środkach masowego przekazu, sugerujące udział Polski i Polaków w zbrodniach II wojny światowej. Dlatego minister sprawiedliwości przygotował nowelizację ustawy o IPN, odpowiadającą na oczekiwania wielu obywateli, którzy domagają się skutecznej i szybkiej reakcji na pomawianie Polski o organizację obozów koncentracyjnych i współudział w Holocauście.
Kłamstwo powtarzane na całym świecie
– Na całym świecie powtarzane jest wielokroć kłamstwo, z którego ma wynikać, że to były polskie obozy koncentracyjne – mówił podczas konferencji prasowej po posiedzeniu rządu minister Zbigniew Ziobro i zaznaczył, że obowiązkiem władz jest bronienie prawdy. – Nie możemy ograniczać się wyłącznie do protestów werbalnych – wskazał Ziobro. – Nie możemy się zgodzić, by ci, którzy byli ofiarami, cierpieli w wyniku agresji, nienawiści Niemiec faszystowskich, byli pomawiani, by przedstawiano w roli współsprawców – dodał. Minister Sprawiedliwości poinformował, że rząd poczynił ważny krok w kierunku przyjęcia narzędzi prawnych, które skuteczniej pozwolą bronić prawdy historycznej i dobrego imienia Polski.
Do trzech lat więzienia
W związku z tym przyjęto, że publiczne i wbrew faktom przypisywanie narodowi polskiemu lub państwu polskiemu odpowiedzialności (lub współodpowiedzialności) za popełnione przez III Rzeszę zbrodnie nazistowskie lub inne przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz zbrodnie wojenne - będzie karane grzywną lub karą pozbawienia wolności do 3 lat. Wyłączono natomiast odpowiedzialność karną za użycie znieważających sformułowań w przypadku prowadzenia działalności naukowej lub artystycznej.
Śledztwo w przypadku przestępstwa znieważania Polski i Polaków ma wszczynać z urzędu prokurator IPN, a wydawane w tych sprawach wyroki będą podawane do publicznej wiadomości.
Projekt noweli ustawowej wprowadza również możliwość dochodzenia roszczeń za naruszenie dobrego imienia RP lub narodu polskiego. Z powództwami będą mogły występować organizacje pozarządowe (w zakresie swoich zadań statutowych) oraz IPN. Umożliwi to ubieganie się o wysokie odszkodowania za używanie znieważających sformułowań, również poza granicami Polski, a odszkodowanie z tego tytułu będzie przysługiwać zawsze Skarbowi Państwa. Nowe przepisy mają obowiązywać po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.