Zniszczono radzieckie mauzoleum w Trzciance. „Poinformowaliśmy Rosjan”

Zniszczono radzieckie mauzoleum w Trzciance. „Poinformowaliśmy Rosjan”

Ciężkie maszyny burzą mauzoleum w Trzciance
Ciężkie maszyny burzą mauzoleum w Trzciance Źródło: YouTube / Telewizja Asta
Władze Trzcianki w województwie wielkopolskim przy pomocy ciężkiego sprzętu zrównały z ziemią poradzieckie mauzoleum. Resort kultury o wszystkim poinformował Ambasadę Rosji.

8 września 2017 r. władze miasta Trzcianka poinformowały o rozpoczęciu prac związanych z rewitalizacją Placu Pocztowego. Realizacja planu budowy w tym miejscu Centrum Integracji Społecznej (inwestycja realizowana przy udziale środków Europejskiego Funduszu Regionalnego w ramach Wielkopolskiego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020) wiąże się z koniecznością demontażu usytuowanego na nim pomnika – mauzoleum poświęconego żołnierzom Armii Czerwonej.

Prace powyższe zostały poprzedzone dokładnymi badaniami georadarowymi i elektrooporowymi a także odwiertami, przeprowadzonymi na terenie mauzoleum przez władze miejskie, pod ścisłym nadzorem konserwatorskim. Nie stwierdziły one obecności żadnych ludzkich szczątków na tym obszarze. Badania potwierdziły zatem, że przeprowadzone w 1953 r. przez Polski Czerwony Krzyż ekshumacje ówcześnie znajdujących się tam żołnierzy Armii Czerwonej, pochowanych następnie na cmentarzu wojennym w Pile, zostały dokonane w sposób kompletny. W związku z powyższym mauzoleum nie ma statusu grobu wojennego, a jest jedynie upamiętnieniem symbolicznym, które zgodnie z wykładnią Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP Umowy między rządem RP a Rządem Federacji Rosyjskiej o grobach i miejscach pamięci ofiar wojen i represji z dn. 22 lutego 1994 r., nie spełnia kryterium poddania ochronie prawnej jako miejsce „pamięci i spoczynku”.

Rozbiórka pomnika była konsultowana z uprawnionym w sprawach zarządzania ekshumacji z grobów wojennych organem – Instytutem Pamięci Narodowej, który w konsekwencji wyników badań i wobec stwierdzenia braku szczątków ludzkich na terenie mauzoleum, wystąpił w styczniu 2017 r. do Wojewody Wielkopolskiego z wnioskiem o wykreślenie obiektu z ewidencji cmentarzy i grobów wojennych województwa wielkopolskiego. Wówczas organem w pełni uprawnionym do podejmowania decyzji dotyczących ww. obiektu, zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dn. 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, stały się władze samorządowe.

Minister KiDN mając powyższe na uwadze, uznał, iż zagadnienie nie dotyczy przypisanych mu kompetencji w zakresie wykonywania umowy polsko-rosyjskiej z 1994 r., a władze Trzcianki są w pełni uprawnione do rozpoczęcia prac inwestycyjnych i demontażu mauzoleum, będącego de facto i de iure jedynie upamiętnieniem symbolicznym. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego informowało o powyższym stanie rzeczy Ambasadę Federacji Rosyjskiej w RP.

Źródło: mkidn.gov.pl