Leśne Gospodarstwa Węglowe - polski wkład w realizację Porozumienia paryskiego

Leśne Gospodarstwa Węglowe - polski wkład w realizację Porozumienia paryskiego

Las, zdj. ilustracyjne
Las, zdj. ilustracyjne Źródło: Fotolia / Kamil Kurus/fotolia.pl
Polską propozycją w związku z realizacją Porozumienia paryskiego jest zmniejszanie koncentracji CO2 poprzez pochłanianie dwutlenku węgla przez lasy i glebę. Koncepcja ta została wpisana do umowy klimatycznej dzięki staraniom polskiej delegacji pod przewodnictwem prof. Jana Szyszko, ministra środowiska.

– Głównym celem Porozumienia paryskiego jest zmniejszenie koncentracji CO2 w atmosferze. Musimy to zrobić jak najszybciej, jak najtaniej i jak najbardziej efektywnie. Drogami do tego celu są po pierwsze redukcja emisji, a po drugie wchłanianie CO2 z atmosfery przez żywe systemy, jak gleba i lasy – mówi prof. Jan Szyszko, minister środowiska.

W ramach zmniejszania koncentracji CO2 poprzez pochłanianie dwutlenku węgla przez lasy i glebębędzie realizowany m.in. projekt Leśnych Gospodarstw Węglowych. Koncepcja LGW została opracowana przez Ministerstwo Środowiska we współpracy z Lasami Państwowymi. Celem projektu jest zwiększenie pochłaniania dwutlenku węgla przez lasy w efekcie działań dodatkowych w leśnictwie takich na przykład, jak dosadzanie do starych drzew tych młodych. Przyczyni się to do równoważenia wzrostu CO2 powodowanego rozwojem gospodarczym.

– Dzięki koncepcji leśnych gospodarstw węglowych możemy uzyskać postulowaną przez Porozumienie paryskie neutralność klimatyczną. Europa i świat powinny być zainteresowane tym projektem – dodaje minister Szyszko.

O Leśnych Gospodarstwach Węglowych

Projekt obejmuje zarówno wspomniane zabiegi z zakresy inżynierii leśnej, jak i czynności związane z ewidencją i obrotem jednostkami dwutlenku węgla. Równolegle doskonalone będą metody określania i ewidencji pochłanianego atmosferycznego CO2.

W projekcie wykorzystane zostaną unikatowe, polskie badania naukowe, zarówno te obecnie prowadzone, jak i planowane do uruchomienia w przyszłości. Uszczegółowią one metody określania zasobów drzewnych i ilości pochłoniętego CO2 we wszystkich rezerwuarach ekosystemu leśnego, m.in. w warstwie drzew i krzewów, runa leśnego oraz gleby. Ponadto oceniany będzie wpływ różnych scenariuszy postępowania gospodarczego na bilans węgla w ekosystemie leśnym.

Kluczowym elementem LGW jest zidentyfikowanie tych działań w gospodarce leśnej, które w polskich warunkach przyrodniczo-gospodarczych, mogą wywoływać efekt dodatkowej akumulacji węgla organicznego. Przedmiotem badań w tym zakresie będą m.in. podsadzenia, wzbogacanie stanu odnowień, odnowienia naturalne czy wprowadzanie gatunków szybkorosnących. Istotną wartością dodaną projektu ma być również rozwój systemów informatycznych służących do automatycznego obliczania zawartości węgla w ekosystemie leśnym.

Projekt pilotażowy Leśne Gospodarstwa Węglowe będzie realizowany do końca 2026 roku, w kilkudziesięciu nadleśnictwach w Polsce. Poza terenami leśnymi obejmie również torfowiska i obszary o wysokim stopniu uwilgotnienia, które są naturalnymi rezerwuarami CO₂, często w większym stopniu wpływającymi na bilans węgla niż ekosystemy leśne.

– Wiele państw członkowskich ONZ uważa lasy za środek łagodzący zmiany klimatyczne. Nie jesteśmy tu bynajmniej sami. Zapewne wiele krajów będzie z zaproponowanych przez nas rozwiązań korzystać. Nie może tak być, że walczymy ze zmianami klimatycznymi wyłącznie poprzez redukcjęemisji – mówi Paweł Sałek, wiceminister środowiska, pełnomocnik rządu ds. polityki klimatycznej.

Budownictwo drewniane

Oprócz LGW również budownictwo drewniane będzie odgrywało ważną rolę jako jeden ze sposobów realizacji polskich zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego.

– Budownictwo drewniane to najbardziej ekologiczny rodzaj budownictwa. To także jeden z sektorów strategicznych polskiej gospodarki. Działania w zakresie drewnianego budownictwa wpisują się w Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 – mówi prof. Jan Szyszko, minister środowiska.

– Stosowanie drewna w budownictwie przyczynia się do realizacji zobowiązań wynikających z polityki klimatycznej ze względu na ograniczeni emisji CO2 przy produkcji materiałów budowlanych. Ponadto, drewniane elementy konstrukcyjne budynków, podobnie jak lasy i gleba, są naturalnym i trwałym magazynem CO2 – dodaje wiceminister Paweł Sałek.

W celu upowszechnienia budownictwa drewnianego w Polsce resort środowiska podejmuje liczne działania. 4 września 2017 r. minister prof. Jan Szyszko oraz dyrektor generalny Lasów Państwowych Konrad Tomaszewski podpisali list intencyjny w celu intensyfikacji działań na rzecz rozwoju drewnianego budownictwa w Polsce.Strony wyraziły w nim gotowość do podjęcia współpracy merytorycznej w ramach projektu „Polskie domy drewniane – mieszkaj w zgodzie z naturą”, w tym stworzenia ogólnokrajowych instrumentów wsparcia dla rozwoju tego typu budownictwa w Polsce. W ramach współpracy został powołany zespół roboczy. W jego skład weszli m.in. przedstawiciele administracji rządowej, branży budowlanej, instytutów badawczych, uczelni oraz eksperci zewnętrzni.

Jednym z elementów współpracy resortu środowiska jest także gotowy do uruchomienia program wsparcia dla inwestorów indywidualnych. To pierwszy na polskim rynku program kredytowy dostosowany do budowania w technologii drewnianej. Oferta finansowa programu kredytowego została przygotowana przez Bank Ochrony Środowiska (BOŚ).

W Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej trwają natomiast prace nad uruchomieniem dodatkowych instrumentów wsparcia dla budownictwa drewnianego i budownictwa energooszczędnego.

Lasy w Polsce

Polska jest w europejskiej czołówce pod względem powierzchni lasów. Zajmują one 29,5 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,2 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.

Lesistość Polski systematycznie się zwiększa. Tylko od 1995 r. do 2014 r. powierzchnia lasów wzrosła o 504 tys. ha. To zasługa nadzorowanych przez Ministra Środowiska Lasów Państwowych. Co roku sadzą one ok. 500 mln drzew, czyli 1000 drzew na minutę.

Źródło: Ministerstwo Środowiska