Artykuł na temat uzależnienia wypłat z budżetu UE od przestrzegania praworządności w kraju reklamowany jest na okładce międzynarodowego wydania „Financial Times”. Zdaniem Alexa Barkera z brytyjskiego dziennika, w tę środę Komisja Europejska ogłosi propozycję nowych regulacji, które pozwolą jej na „odcięcie pieniędzy UE dla krajów, w których problemy z rządami prawa zagrażają zarządzaniu finansami”.
Kraj traci, ale musi płacić
„FT” podkreśla, że kluczowa jest inna kwestia – zgodnie z pomysłem KE obcięcie funduszy dla danego kraju nie zwalnia go z płacenia jego zobowiązań do unijnej kasy i kontynuowania inwestycji realizowanych przy wsparciu UE oraz wypłat m.in. dla rolników. – Budowa mostów (projektów UE) będzie kontynuowana – zapewnił w rozmowie z „Financial Times” unijny dyplomata. – To nie jest kara dla ostatecznych beneficjentów funduszy UE – zaznaczył.
Węgry nie obronią Polski?
„Zasada powiązania z praworządnością jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych elementów propozycji długoterminowego budżetu UE na lata 2021-2027” – podkreśla „Financial Times”. W trakcie dyskusji komisarze mieli zrezygnować z powiązania wypłat z przestrzeganiem „wartości” UE, czy bezpośrednio z art. 7 TUE, jako kluczowe kryterium deklarując ostatecznie niezawisłość sądownictwa.
„FT” podkreśla, że forsowane przez KE rozwiązanie opiera się na art. 322 traktatów unijnych. Günther Oettinger, komisarz ds. budżetu i zasobów ludzkich przekonywał, że unijne środki mogą wydawane tylko w krajach, „co do których istnieje pewność, że sądy są niezależne”. Z informacji „FT” wynika, że nowa propozycja KE to odpowiedź na zapowiedzi, że w przypadku zastosowania wobec Polski art. 7 TUE, w jej obronie staną Węgry i UE pozostanie bezradna wobec braku jednomyślności.
Brytyjski dziennik zauważa, że nowy pomysł oznacza „obniżenie tej poprzeczki i zwiększenie zagrożeniem karami finansowymi” Zgodnie z propozycją, którą KE ma przedstawić w środę, obcięcie funduszy mogłoby być powstrzymane jedynie wtedy, gdy przeciwko takiemu rozwiązaniu państwa UE zagłosowałyby ważoną większością głosów. Chodzi o tzw. procedurę „odwróconej większości głosów”.
Delikatny moment
„FT” cytuje słowa Konrada Szymańskiego, który ostrzegł, że KE stworzyła mechanizm, który może służyć do „ukarania Polski” w arbitralny sposób za różne „wyimaginowane przestępstwa”. Brytyjski tygodnik podkreśla, że dokument pojawił się w delikatnym momencie relacji między Warszawą i Brukselą, które w ostatnim czasie uległy pewnemu polepszeniu w związku z nowelizacją ustaw sądowych zaproponowaną przez PiS. „FT” podkreśla, że Komisja Europejska nie chce być winiona za zmniejszenie dotacji m.in. dla polskich rolników, w związku z czym w jej propozycji znajdzie się zapis, że niezależnie od ewentualnego cięcia funduszy UE dla kraju, będzie on musiał wypełniać swoje zobowiązania wobec beneficjentów unijnych programów.