TVP działa z naruszeniem ustawy o radiofonii i telewizji? RPO w sprawie pasków „Wiadomości” pisze do KRRiT

TVP działa z naruszeniem ustawy o radiofonii i telewizji? RPO w sprawie pasków „Wiadomości” pisze do KRRiT

Siedziba TVP, fot. Wikipedia
Z analizy Rady Języka Polskiego wynika, że 75 proc. spośród nieco ponad 300 pasków informacyjnych pokazanych w głównym wydaniu „Wiadomości” TVP w latach 2016-2017 nie pełniło funkcji informacyjnej, tylko perswazyjną, kreacyjną i ekspresywną. Rzecznik Praw Obywatelskich pisze w tej sprawie do KRRiT.

Na początku kwietnia działająca przy Polskiej Akademii Nauk Rada Języka Polskiego przekazała marszałkowi Sejmu raport dotyczący ochrony języka polskiego w latach 2016-2017. Naukowcy sprawdzili paski informacyjne, które pojawiają się w . W ten sposób rada chciała zbadać, czy TVP zgodnie z obowiązkami statutowymi jako nadawca publiczny „stwarza warunki do właściwego rozwoju języka jako narzędzia międzyludzkiej komunikacji”.

Badacze poddali analizie 306 pasków, które dotyczyły 13 wydarzeń politycznych uznanych za najważniejsze w latach 2016-2017. W badaniu oceniono, że tylko 93 paski (czyli ok. 30 proc.) nie zawierały elementów językowych zależnych od autora. Zdaniem prof. Andrzeja Markowskiego oznacza to, że „pozostała część zapowiedzi materiałów została skonstruowana najprawdopodobniej z myślą o wpływaniu na opinię odbiorcy komunikatu, a nie z myślą o dostarczeniu mu obiektywnego powiadomienia o danym zdarzeniu”. Z raportu wynika również, że tylko 25 proc. pasków „nie zawiera jakichkolwiek lingwistycznie wyodrębnialnych eksponentów wartościowania, a więc są informacjami w sensie ścisłym, celowo pozbawionymi elementów oceniających”.

Według naukowców trzy czwarte komunikatów pełnią trzy główne funkcje: perswazyjną (czyli wpływania na odbiorcę), magiczną (kreacja rzeczywistości) i ekspresywną (wyrażanie emocji i ocen). – Powstały więc one z myślą o stworzeniu autorskich wizji wydarzeń i o wpłynięciu na przekonania (w tym: oceny) odbiorcy. Wizja świata prezentowanego przez „Wiadomości” jest skrajnie jednostronna – ocenił prof. Markowski dodając, że w Wiadomościach działania rządu i partii rządzącej są przedstawiane w sposób bezwzględnie pozytywny, podczas gdy działania partii opozycyjnych, ruchów obywatelskich czy instytucji Unii Europejskiej są oceniane wyłącznie negatywnie.

„TVP S.A. działa z naruszeniem ustawy o radiofonii i telewizji"

„W ocenie Adama Bodnara sprawozdanie Rady wskazuje, że TVP S.A. działa z naruszeniem art. 21 ust. 1 ustawy z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji. Stanowi on, że publiczna telewizja realizuje misję publiczną, oferując całemu społeczeństwu i poszczególnym jego częściom programy, cechujące się pluralizmem, bezstronnością wyważeniem i niezależnością” – czytamy na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich. „Tymczasem ze sprawozdania jednoznacznie wynika, że w zbadanym zakresie telewizja oferuje społeczeństwu przekaz nierzetelny i nieobiektywny” – dodano.

Co więcej, zdaniem RPO ustalenia Rady wskazują na to, że „dziennikarze telewizji publicznej nie realizują ciążącego na nich zadania (…) polegającego na służbie społeczeństwu i państwu”. Telewizja publiczna jest między innymi finansowana z opłaty abonamentowej, którą pobiera się w celu realizacji misji publicznej. – Sprawozdanie Rady Języka Polskiego zdaje się wskazywać, że danina publiczna jest jednak wykorzystywana niezgodnie ze swoim przeznaczeniem – twierdzi Adam Bodnar. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii Witolda Kołodziejskiego, by ustosunkował się do raportu Rady Języka Polskiego.

Czytaj też:
Strajk nauczycieli. Jak został przedstawiony w „Wiadomościach” TVP?

Źródło: rpo.gov.pl, Wprost.pl