Dzień 1 marca jest upamiętnieniem egzekucji, siedmiu członków Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” (WiN), która odbyła się 1 marca 1951 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Wśród straconych byli: prezes IV Zarządu Głównego WiN – ppłk Łukasz Ciepliński oraz mjr Adam Lazarowicz, mjr Mieczysław Kawalec, kpt. Józef Batory, kpt. Franciszek Błażej, kpt. Józef Rzepa i por. Karol Chmiel.
Dzień ten podkreśla zasługi organizacji i oddziałów niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie walki o suwerenność i niepodległość Polski. Jest wyrazem hołdu dla żołnierzy tzw. drugiej konspiracji, za okazane męstwo, niezłomną postawę i przywiązanie do polskich tradycji patriotycznych.
Losy żołnierzy wyklętych, a raczej niezłomnych, pełne bezgranicznego bohaterstwa, na trwałe wpisują się na najwspanialsze karty wielkiej księgi oręża polskiego. Ich przykład staje się podwaliną w tworzeniu nowego oblicza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – ich tożsamości, etosu służby i szacunku dla żołnierskiego munduru.
Polskie podziemie antykomunistyczne miało w swoich szeregach ok. 250 000 członków, w tym ok. 40 000 żołnierzy prowadziło walkę z bronią w ręku. Bronili ludności wiejskiej przed rabunkami i prześladowaniami NKWD i administracji okupacyjnej, wyzwalali aresztowanych z więzień, piętnowali kolaborantów i likwidowali zdrajców. Ostatnie oddziały walczyły jeszcze w latach 60-tych XX w.
MON.gov.pl