Wystawa Fortunaty Obrąpalskiej, pionierki i awangardzistki fotografii

Wystawa Fortunaty Obrąpalskiej, pionierki i awangardzistki fotografii

Dodano:   /  Zmieniono: 
"Storczyk-orchidee", 1942 (fot. mat. prasowe)
50 prac Fortunaty Obrąpalskiej, jednej z najwybitniejszych polskich artystek w dziedzinie fotografii można obejrzeć w Dolnośląskim Centrum Fotografii „Domku Romańskim” we Wrocławiu. Obrąpalska należała do grona pionierów polskiej fotografii i jeszcze węższego grona kobiet zajmujących się fotografią na początku XX w.
Wystawa jest retrospektywna; prezentowane są na niej fotografie z różnych okresów twórczości. Ich tematem są pejzażu, zwierzęta i martwe natury. Prace pochodzą ze zbiorów Muzeum Historii Fotografii w Krakowie.

- Na przykład w drugiej połowie lat 40. zmieniają się zainteresowania artystyczne Obrąpalskiej i zaczyna tworzyć abstrakcyjne prace, dzięki którym znalazła się w gronie najznamienitszych twórców awangardowych" - powiedział Jan Bortkiewicz, szef Dolnośląskiego Centrum Fotografii „Domku Romańskiego".

Fortunata Obrąpalska (ur. w 1909 r. we Włodzimierzu Wołyńskim , zm. w 2004 r. w Poznaniu). Po maturze studiowała na wydziale chemii Uniwersytetu Wileńskiego. W 1935 r. wzięła ślub z Zygmuntem Obrąpalskim – fotografikiem i pod jego wpływem, jak i zaprzyjaźnionego Jana Bułhaka zainteresowała się fotografią. Będąc pod wpływem nurtu „fotografii ojczystej", Obrąpalska tworzyła prace w manierze piktorialnej.

Podczas okupacji w mieszkaniu Obrąpalskich w Wilnie odbyły się dwie konspiracyjne wystawy fotografii (w 1941 i 1942 r.).

Po II wojnie światowej artystka wraz z mężem przeprowadziła się do Poznania. Jej wystawiane na licznych wystawach (Nowoczesna Fotografika Polska, Warszawa, Kraków 1948; I Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Kraków 1948-1949), zyskiwały przychylne opinie.
Współredagowała też pierwszy powojenny periodyk poświęcony fotografii artystycznej „Świat Fotografii".

Na początku lat 50. artystka tworzyła fotografie w manierze socrealistycznej, ale poziom artystyczny jej prac - jak zaznaczył Bortkiewicz pozwolił uniknąć taniej propagandy. Tworząc nowatorskie kompozycje, często posługiwała się specjalnymi technikami, np. solaryzacją, pseudosolaryzacją czy wielokrotnym naświetlaniem. Do zainteresowania fotografią eksperymentalną powróciła po 1955 r. Stworzyła cykl prac pokazując mikroświat w skali makro. Należała do poznańskiej grupy 4F+R, w szeregach której znajdowali się m.in. Alfred Lenica, Ildefons Houwalt, Feliks M. Nowowiejski.

Ostatni okres działalności fotograficznej Obrąpalskiej zdominowała fotografia przyrodnicza; było to po części konsekwencją prac wykonywanych od początku lat 50. na zlecenie Akademii Rolniczej w Poznaniu. Była to dokumentacja naukowa, ale nie pozbawiona waloru artystycznego. W ujęciu fotografowanych elementów odnaleźć można specyficzny dla artystki sposób widzenia świata, charakterystyczną dla niej wrażliwości.

Ze względu na uczulenie na chemikalia stosowane przy wywoływaniu zdjęć, Obrąpalska musiała zrezygnować z działalności artystycznej.

Największymi wystawami retrospektywnymi jej twórczości były prezentacje w Galerii Miejskiej "Arsenał" (1999); Muzeum Historii Fotografii w Krakowie (2001/2002), Galerii Fotografii B&B w Bielsku-Białej .

Ekspozycja będzie czynna do 21 kwietnia.


em, pap