Schyłek trzech królów

Schyłek trzech królów

Flaga Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii na tle Parlamentu
Flaga Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii na tle Parlamentu Źródło: Fotolia / lazyllama
Rok 2018 jest koronnym dowodem na to, jak naiwni są politycy i komentatorzy, powtarzający w kółko słówka: „stabilność”, „przewidywalność”, „kontynuacja”. Co jak co, ale te ich ulubione słówka w najmniejszym nawet stopniu nie opisują dziś politycznej rzeczywistości naszego kontynentu.

Polityczny cykl, w jaki wchodzi Europa, to cykl intensywnych przemian, których wyniku z istoty rzeczy nikt nie jest w stanie w pełni przewidzieć. „Powrót historii” – to dziś już nie jest li tylko tytuł kontrowersyjnej książki Roberta Kagana, przewidującej wielkie zmiany i wielkie konflikty, ale namacalna rzeczywistość kończącego się 2018 r. W końcu nic w tym dziwnego, bowiem niepewność jutra, nagły zwrot, a nawet cud – to są przecież prawdziwe żywioły polityki.

Symbolicznym końcem roku 2018 jest jednoczesne podważenie przywództwa trzech najważniejszych unijnych mocarstw. Brytyjska premier Theresa May pada właśnie pod ciężarem brexitu, którego w żaden sposób nie potrafiła unieść. Angielscy konserwatyści pod jej przywództwem (a tyczy się to także jej poprzednika Davida Camerona) doprowadzili Zjednoczone Królestwo na skraj przepaści, ryzykując nie tylko poważnymi kłopotami ekonomicznymi, lecz także rozpadem państwa, skonsolidowanego przecież nie tak dawno, bo ledwie ponad dwa wieki temu. I choć mamy już 100 dni do ustalonego dnia odpłynięcia Brytanii od Europy, nadal nikt nie wie, jak dalece ten proces będzie chaotyczny ani nawet czy rzeczywiście nastąpi. Więcej: nikt roztropny nie postawi dziś stu funtów na to, że Zjednoczone Królestwo przetrwa następny rok. Angielscy torysi – partia ceniona od wieków za umiar, roztropność i przewidywalność – okazali się faktycznie nieobliczalną, lekkomyślną i skłóconą kompanią, wiodącą państwo na niebezpieczne manowce. To samo można powiedzieć o Emmanuelu Macronie, który swoim stylem rządzenia sprowadził na Francję największą społeczną rewoltę od czasu sławnego Maja ’68.

Co prawda w Paryżu raz na parę lat muszą płonąć samochody, ale to, co obecnie się tam dzieje, to symptom znacznie głębszej choroby i przemiany, jaka zapewne niedługo czeka Francję. Nieroztropny Macron chciał postawić siebie w roli nieformalnego cesarza Europy, który stanie na czele paneuropejskich sił „ancien régime” i obroni starą europejską elitę polityczną przed grożącym jej upadkiem. Elitę kosmopolityczną, nierozumiejącą dążeń narodowych, antyglobalistycznych, a także religijnych wielu Europejczyków. A jednocześnie ciągle wyobrażającą sobie, że jej polityczne panowanie jest bezalternatywne, każdy zaś, kto tego nie akceptuje, jest niebezpiecznym „populistą”, „faszystą”, albo po prostu (jak obecnie we Francji) „chuliganem”. Jeszcze niedawno liczni komentatorzy ogłaszali Macrona ostatnim ratunkiem dla Europy. A on sam pod wpływem tych hołdów wpadł w swoiście francuskie bonapartystyczne szaleństwo, domagając się nawet zmiany konstytucji V Republiki po to, aby formalnie móc „ukoronować” Brigitte Macron jako pierwszą damę Republiki. I znów widać tu odwieczną prawidłowość polityki: nieobliczalność jednego człowieka łacno może sprowadzić na kraj zamęt i kryzys.

Z trzech europejskich mocarstw tylko w jednym zmiana przywództwa odbywa się wedle reguł „kontynuacji” i „przewidywalności”. Angela Merkel, choć w ciągu 2018 r. ponosiła same polityczne porażki, i w końcu, po 18 latach, została zmuszona do oddania szefostwa niemieckiej chadecji, rzutem na taśmę wygrała jednak grudniowy zjazd partyjny w Hamburgu i zagwarantowała sobie jeszcze trzyletni okres rządów. Niemcy, którzy po doświadczeniu hitleryzmu jak ognia boją się gwałtownych zmian i nowych ideologii, są dziś w Europie niewątpliwą ostoją politycznego i ekonomicznego poczucia pewności. Niewykluczone, że owej niemieckiej roztropności wystarczy jeszcze na trzy lata stabilnych rządów Merkel. Kto wie jednak, czy idąca przez kontynent paneuropejska fala zmian tym mocniej nie dotrze nad Ren i Łabę wtedy, gdy ta wybitna przywódczyni nieuchronnie zstępować będzie ze sceny.

Felieton został opublikowany w 51/2018 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 51/2018 (1866)

  • Jak zatrzymać Święta na dłużej16 gru 2018, 20:00To jeden z najbardziej nerwowych tygodni w roku. W pracy pośpiech i liczne obowiązki, w sklepach tłok, na ulicach miast korki. Paradoks polega na tym, że ten szalony czas poprzedza dni dla wielu z nas uroczyste i wzruszające, Wigilię oraz Boże...8
  • Niedyskrecje parlamentarne16 gru 2018, 20:00WEWNĘTRZNE WAŚNIE TO SPORY PROBLEM ZJEDNOCZONEJ PRAWICY. – Prezes powiedział, że nasi ludzie źle wypadają w mediach, że chodzą do nich nieprzygotowani, a w ogóle pokazują się nie ci, co powinni, i że nad tym trzeba popracować – opowiada poseł PiS....12
  • Obraz Tygodnia16 gru 2018, 20:00150 dolarów Kosztuje para majtek zaprojektowanych i promowanych przez Emily Ratajkowski, top modelkę o polskich korzeniach 7 011 000 zł zapłacono na warszawskiej aukcji za pięć – traktowanych jako całość – obrazów Wojciecha Fangora. To jak dotąd...16
  • Info radar16 gru 2018, 20:00Szach premiera Pomysł Mateusza Morawieckiego, by złożyć wniosek o wotum zaufania dla premiera, stanowił ściśle strzeżoną tajemnicę nawet w obozie Zjednoczonej Prawicy – ustalił „Wprost”. Zarówno posłowie PiS, jak i opozycji dowiedzieli się o...18
  • Morawiecki jak Tusk16 gru 2018, 20:00MATEUSZ MORAWIECKI NAUCZYŁ SIĘ UWODZIĆ I CZAROWAĆ SŁUCHACZY PODCZAS publicznych wystąpień. Jego ostatnie przemówienie przypominało wystąpienia Donalda Tuska z czasów, gdy lider PO nie był jeszcze zmęczony władzą. Szef rządu był w świetnej formie...19
  • Po naszej publikacji poseł pod lupą ABW16 gru 2018, 20:00Po naszej publikacji na temat kulis działalności posła Kukiz’15 Pawła Skuteckiego szef sejmowej komisji ds. specsłużb zwrócił się do ABW o wyjaśnienia w tej sprawie. – W ubiegłym tygodniu zwróciłem się do szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego...20
  • Czego Polacy szukali w Google16 gru 2018, 20:00Ile palców ma koń, ile kosztuje szczepionka na odrę i co to jest niepodległość? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań szukali polscy internauci w wyszukiwarce Google w mijającym roku. Co roku firma publikuje listę haseł najbardziej zyskujących na...21
  • Polski reporter w Angoli16 gru 2018, 20:00Rozmowa z Danielem Nenowem, współreżyserem pełnometrażowej animacji – „Jeszcze dzień życia”.22
  • Czołganie Theresy May16 gru 2018, 20:00TO JEST KOMPLETNA PORAŻKA SZEFOWEJ RZĄDU JEJ KRÓLEWSKIEJ MOŚCI. Theresa May najpierw odłożyła głosowanie nad planem brexitu w Izbie Gmin, bo wiedziała, że je przegra. Potem przetrwała próbę odwołania ją przez własną partię, obiecując, że...23
  • Ludzkim głosem, ale o czym?16 gru 2018, 20:00lewo CO BY BYŁO, GDYBY POLITYCY PRZEMÓWILI LUDZKIM GŁOSEM? Nic! Mówią przecież takim głosem codziennie! Irytuje mnie określenie „mówić ludzkim głosem”. „Ludzkim”, czyli lepszym, tak jakby głos zwierząt był gorszy, niezrozumiały, dziki. Tymczasem...24
  • Prognozy dla Polski i świata na kolejne 35 lat16 gru 2018, 20:00Z okazji 35-lecia naszego tygodnika poprosiliśmy laureatów tytułu Człowiek Roku „Wprost”, który przyznajemy od 1991 r., o ich prognozy dotyczące Polski, Europy i świata. Obecni i byli premierzy, prezydenci oraz liderzy opinii. Osoby, które przez...27
  • Wiara i cała reszta, czyli jezuicki poradnik świąteczny16 gru 2018, 20:00Na szczęście rady udzielane przez księży nie u wszystkich cieszą się uznaniem. Mimo to proponuję krótki bożonarodzeniowy poradnik: „Jak stać w świątecznym rozkroku i nie upaść na głowę”.34
  • Nie zamierzam odpoczywać16 gru 2018, 20:00Słyszałam: „Masz nazwisko i twarz Dymnej, to ci pomoże, ludzie ci ufają, niejeden potencjalny sponsor kochał się kiedyś w Marysi Wilczurównie”. Dlatego założyłam tę fundację – mówi Anna Dymna38
  • Powrót do wigilijnego stołu16 gru 2018, 20:00Po latach odchodzenia od tradycji Polacy znów się fascynują kuchnią staropolską. Najlepszą okazją, by znów poczuć stare smaki, jest wigilia.43
  • Nie umiem stać z boku16 gru 2018, 20:00Z okazji świąt Polakom życzę wyciszenia. A Polsce? Dobrej zmiany. Ale tym razem naprawdę dobrej, już bez cudzysłowu – mówi Jolanta Kwaśniewska, prezeska Fundacji Porozumienie bez Barier.49
  • Człowiek na dyżurze16 gru 2018, 20:00Jak ktoś starszy zaczyna mówić, to ja już nie mam w sobie pośpiechu – mówi Mariusz Szczygieł.54
  • Gorące christmasy16 gru 2018, 20:00Podniosły nastrój? Choinka i prezenty? Śnieżek prószy, zimowa sielanka? Nic bardziej mylnego – większość wielkich świątecznych hitów powstaje… w wakacje.56
  • Jestem raczej wytrawna16 gru 2018, 20:00Długo dojrzewała na teatralnych deskach, ale okazało się, że czas działał na jej korzyść. Od kiedy o Dorotę Kolak upomniało się kino, apetyt na jej aktorstwo nie maleje.58
  • Opowiadanie wigilijne16 gru 2018, 20:00Proszę! Sprzedawca w TK Maxxie, młody chłopak, miał na głowie – jak cała reszta obsługi – czapkę świętego mikołaja, która przykro kontrastowała z jego kompletnie wyczerpaną, szarą twarzą. Spróbował przesłonić ją jakimś uśmiechem, ale ten był tak...63
  • Alfabet 201816 gru 2018, 20:00Działo się, oj, działo tego roku w polityce i życiu publicznym. Wiele było wpadek, pomyłek, śmiesznych wydarzeń, choć nie wiemy, czy wypada z nich wszystkich żartować, bo jak to w polityce, nawet głupstwa miewają mocne konsekwencje.69
  • Schyłek trzech królów16 gru 2018, 20:00Rok 2018 jest koronnym dowodem na to, jak naiwni są politycy i komentatorzy, powtarzający w kółko słówka: „stabilność”, „przewidywalność”, „kontynuacja”. Co jak co, ale te ich ulubione słówka w najmniejszym nawet stopniu nie opisują dziś...75
  • Rokita dla „Wprost”: Symbolicznym końcem 2018 r. jest jednoczesne podważenie przywództwa 3 najważniejszych mocarstw w UE17 gru 2018, 18:41Rok 2018 jest koronnym dowodem na to, jak naiwni są politycy i komentatorzy, powtarzający w kółko słówka: „stabilność”, „przewidywalność”, „kontynuacja”. Co jak co, ale te ich ulubione słówka w najmniejszym nawet stopniu nie opisują dziś...75
  • O byłych dziennikarzach16 gru 2018, 20:00:Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich właśnie złożyło pozew do sądu przeciwko dziennikarzowi „Gazety Wyborczej” Wojciechowi Czuchnowskiemu za jego tekst: „Stowarzyszenie Donosicieli Polskich” – o tym, jak SDP wysłało list do TVN w sprawie...76
  • Jesień życia na plus16 gru 2018, 20:00Polacy są coraz bardziej starzejącym się społeczeństwem. Wyzwaniem staje się zmiana postrzegania starości i zapewnienie seniorom programów, które pozwolą im na zachowanie aktywności i w razie potrzeby zapewnią dostęp do specjalistycznej opieki.78
  • Wojna o karpia16 gru 2018, 20:00Kilka milionów karpi, które miały w tym roku trafić na świąteczne stoły, poczeka do kolejnej Wigilii w polskich stawach. Markety w ostatniej chwili zdecydowały, że żywego karpia sprzedawać nie będą. Cieszą się ekolodzy, hodowcy liczą straty.80
  • Know How16 gru 2018, 20:00Borys, prawie robot Każdy chce w dzisiejszych czasach być nowoczesny. Rosja też. Tamtejsza telewizja Russia 24 zademonstrowała nowy cud rosyjskiej techniki, czyli robota Borysa. Prezentacja odbyła się na forum Projektoria, gdzie pokazywane są...84
  • Zrównoważona moda16 gru 2018, 20:00Świat wielkiej mody coraz chętniej otwiera się na recykling tekstyliów i tworzyw sztucznych, coraz częściej budując swój image na koncepcji zrównoważonego rozwoju.86
  • Abonament na samochód16 gru 2018, 20:00Firmy Sixt rent a car oraz BP uruchomiły program długookresowego najmu samochodów. To odpowiedź na nowy trend w motoryzacji – coraz większą popularność wynajmu pojazdów zamiast ich kupowania.88
  • BIOdoskonałość16 gru 2018, 20:00Nasza linia produktów ekologicznych „I am BIO” jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku – mówi Dariusz Polinceusz, prezes zarządu Excellence SA z siedzibą w Lipie koło Strykowa.90
  • Wyprzedaże z niską ratą16 gru 2018, 20:00Wyprzedaże to dobry czas na zakup auta z Grupy Volkswagen. Dzięki atrakcyjnemu finansowaniu można zyskać podwójnie.92
  • Zagrożony gatunek człowieka16 gru 2018, 20:00Największym zagrożeniem dla plemion unikających kontaktu z cywilizacją są organizacje ekologiczne zabiegające o tworzenie wielkich parków narodowych – mówi Jonathan Mazower z organizacji Survival International.95
  • Dziękuję, ale nie przełknę16 gru 2018, 20:00Ucisk w żołądku, uporczywe mdłości, skurcze jelit. Co robić, gdy męczy nas niestrawność lub przesadziliśmy z alkoholem?98
  • Metamorfozy są w DNA aktora16 gru 2018, 20:00Grzeczna dziewczyna, miła pani, dama – z tym kojarzycie Małgorzatę Kożuchowską? Zapomnijcie o tych wizerunkach i przygotujcie się na dużą zmianę.100
  • Hity i kity, czyli podsumowanie roku 201816 gru 2018, 20:00Popkultura OCENIA Bartosz Czartoryski Polskie konwenty Może i San Diego Comic-Con pozostaje niedoścignionym ideałem, ale polscy fani popkultury mają do wyboru coraz więcej imprez na europejskim poziomie, z Pyrkonem (43 tys. gości!) na czele....104
  • Moje pół wieku na scenie16 gru 2018, 20:00Mój zawód jest piękny. Ma ogromny sens społeczny i moralny – mówi Andrzej Seweryn, wybitny aktor, który świętuje 50-lecie pracy artystycznej.108
  • Na pewno coś pozostało16 gru 2018, 20:0010 grudnia podczas koncertu „Gintrowski – a jednak coś po nas zostanie...” na scenie Teatru Polskiego w Warszawie wystąpili wielcy artyści, a specjalną nagrodą został uhonorowany Franciszek Pieczka.110
  • Polska głównym daniem uczty16 gru 2018, 20:00Celem projektu „Niepodległa” jest budowa na świecie silnej marki polskiej kultury – mówi Krzysztof Olendzki, dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza.112
  • Recenzje16 gru 2018, 20:00Powrót do domu Alfonso Cuarón ogląda się wstecz. Po trzech dekadach emigracji i po 17 latach od poprzedniego filmu czarno-białą „Romą” wraca do rodzinnego kraju i do dzieciństwa. Podkreśla, że nie ma tu jednej zmyślonej sceny i portretuje swoich...116
  • Kłopoty z kolędami16 gru 2018, 20:00Rok temu omawiałem liczne nieporozumienia co do tekstów polskich kolęd, wynikające już to z niezrozumienia archaicznych wyrazów, już ze złej akustyki w kościele. Dość, że wielu z nas żyło w fałszywym przekonaniu, że „Jezus malusieńki leży wśród...118
  • ...udane prezenty pod choinkę16 gru 2018, 20:00Głośne „Wow!” czy lapidarne „nie trzeba było”? Jak na twoje prezenty gwiazdkowe reagują najbliżsi? Oto 5 sposobów, by prześcignąć samego Świętego Mikołaja.120
  • Zrób sobie… Dzieciątko16 gru 2018, 20:00Na gorące, rozpolitykowane głowy w świąteczny czas polecamy domową terapię Dzieciątkiem.122