Rekomendacje przedstawili we wtorek w Kijowie szef biura prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego Andrij Jermak i były sekretarz generalny NATO Anders Rasmussen. Prezydenckie służby prasowe poinformowały, że w grupie, która zajmowała się wypracowaniem rekomendacji, znaleźli się eksperci „z całego demokratycznego świata”, w tym byli premierzy, ministrowie, oraz wysocy rangą urzędnicy i naukowcy.
Wezwanie do stworzenia Kijowskiego Traktatu Bezpieczeństwa
Rekomendacje zawierają „wezwanie do stworzenia Kijowskiego Traktatu Bezpieczeństwa”, czyli „wspólnego dokumentu o strategicznym partnerstwie, jednoczącego Ukrainę i państwa gwarantów”. Do tej grupy „mogą należeć USA, Wielka Brytania, Kanada, Polska, Włochy, Niemcy, Francja, Australia, Turcja, państwa nordyckie, państwa bałtyckie i Europy Środkowej”.
Kluczowe rekomendacje
Wśród kluczowych rekomendacji znalazło się stwierdzenie, że „najsilniejszą gwarancją bezpieczeństwa Ukrainy jest jej zdolność do obrony przed agresorem zgodnie z art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych”. „W tym celu Ukraina potrzebuje środków na utrzymanie Sił Zbrojnych zdolnych do przeciwstawienia się armii i innym formacjom paramilitarnym Federacji Rosyjskiej” – wskazano. Pakiet gwarancji ma zawierać „zarówno środki prewencyjne o charakterze militarnym, finansowym, infrastrukturalnym, technicznym i informacyjnym w celu uniknięcia nowej agresji, jak i środki, które należy podjąć niezwłocznie w przypadku nowego naruszenia suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy”.
„Rekomendacje przewidują wielopoziomowe podejście do gwarancji. Oczekuje się, że główna grupa sojuszników złoży jasne zobowiązania w kwestii wspierania ukraińskich sił zbrojnych, podczas gdy szersza grupa ma zapewnić gwarancje zbudowane wokół sankcyjnych mechanizmów” – czytamy w komunikacie.
„Praca, która nie ma precedensu”
Szef biura prezydenta Ukrainy Andrij Jermak powiedział, że zaprezentowano „wynik pracy, która nie ma precedensu w najnowszej historii” tak jak „bezprecedensowy jest akt agresji państwa nuklearnego i członka Rady Bezpieczeństwa ONZ przeciwko suwerennemu państwu europejskiemu”. Jermak podkreślił w czasie prezentacji, że „umowa o gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy nie zastępuje wejścia do NATO”, lecz jest „środkiem zapewnienia bezpieczeństwa do czasu przystąpienia” do Sojuszu.
– Przyjęcie tych zaleceń będzie potężnym sygnałem dla Władimira Putina. To pokazałoby, że nasza lojalność wobec Ukrainy nie zachwieje się, że jego wojna jest daremna. Wyśle też sygnał do narodu ukraińskiego, że będziemy lojalnie wspierać niepodległość i suwerenności Ukrainy tak długo, jak to będzie potrzebne – powiedział z kolei były szef NATO.