Znamy wytyczne do negocjacji ws. warunków Brexitu. Tusk: Muszę podkreślić wyjątkową jedność 27 państw

– Mamy więc wsparcie 27 państw Unii Europejskiej i instytucji unijnych, co daje nam silny mandat do prowadzenia negocjacji. Jesteśmy zjednoczeni nie tylko jeśli chodzi o meritum, lecz również jeśli chodzi o metody prowadzenia tych rozmów. Tu odnoszę się do podejścia etapowego, które zostało dzisiaj przyjęte przez liderów. Oznacza ono, że zanim rozpoczniemy rozmowy na temat przyszłości naszych relacji, musimy najpierw osiągnąć odpowiednie postępy, jeśli chodzi o zagwarantowanie praw naszych obywateli i kwestie granic Irlandii Północnej – poinformował szef Rady Europejskiej. 

Czytaj też:
Tusk: Szczyt UE-27 przyjął jednomyślnie wytyczne ws. BrexituCzytaj też:
Szydło na posiedzeniu Rady Europejskiej ws. Brexitu. „Europa musi wyciągnąć wnioski”

29 marca 2017 roku Rada Europejska otrzymała od Zjednoczonego Królestwa notyfikację informującą o zamiarze wystąpienia tego państwa z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Po spotkaniu przedstawiono wytyczne opracowane w następstwie notyfikacji złożonej przez Wielką Brytanię. 

W komunikacie prasowym podkreślono, że decyzja Zjednoczonego Królestwa o wystąpieniu z Unii wiąże się z dużą dozą niepewności, która może spowodować zakłócenia, w szczególności w Zjednoczonym Królestwie, ale także – w mniejszym stopniu – w innych państwach członkowskich. „Obywatele, którzy zbudowali swoje życie w oparciu o prawa wynikające z członkostwa Zjednoczonego Królestwa w UE, stają w obliczu utraty tych praw. Przedsiębiorstwa i inne zainteresowane strony stracą wiążącą się z prawem UE przewidywalność i pewność. Wspomniana decyzja będzie miała również wpływ na organy publiczne” - zaznaczono. Mając to na względzie - jak określono - należy zastosować podejście etapowe, nadając priorytet uporządkowanemu wystąpieniu z Unii Europejskiej.

Najważniejsze wytyczne

• Rada Europejska będzie w dalszym ciągu opierać się na zasadach określonych w oświadczeniu szefów państw lub rządów oraz przewodniczącego Rady Europejskiej i przewodniczącego Komisji Europejskiej z dnia 29 czerwca 2016 r. Przypomina o tym, że pragnie, by Zjednoczone Królestwo było w przyszłości bliskim partnerem. Ponadto przypomina, że każde porozumienie z tym krajem będzie się musiało opierać na równowadze praw i obowiązków oraz zapewniać równe warunki działania. Negocjacje na podstawie art. 50 TUE będą prowadzone w sposób przejrzysty i jako całość. 
  
• W dniu wystąpienia z Unii Traktaty przestaną mieć zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa, do jego krajów i terytoriów zamorskich obecnie stowarzyszonych z Unią oraz do terytoriów, których stosunki zewnętrzne leżą w gestii Zjednoczonego Królestwa
  
• Umowa w sprawie przyszłych stosunków między Unią a Zjednoczonym Królestwem jako takim będzie mogła zostać sfinalizowana i zawarta dopiero w momencie, gdy Zjednoczone Królestwo stanie się państwem trzecim.
  
• Najważniejszą kwestią w negocjacjach będzie uzgodnienie wzajemnych gwarancji, które posłużą ochronie – z chwilą wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii – statusu i praw wynikających z unijnego prawa i przysługujących obywatelom UE i Zjednoczonego Królestwa oraz ich rodzinom, dotkniętym wystąpieniem tego państwa z Unii. Gwarancje takie muszą być skuteczne, możliwe do wyegzekwowania, niedyskryminacyjne i wszechstronne, obejmując m.in. prawo do uzyskania stałego pobytu po upływie nieprzerwanego okresu pięciu lat legalnego pobytu. Obywatele powinni mieć możliwość korzystania ze swoich praw za pomocą sprawnych i prostych procedur administracyjnych.
  
• Wyjście Zjednoczonego Królestwa z Unii będzie miało również wpływ na unijne przedsiębiorstwa prowadzące wymianę handlową ze Zjednoczonym Królestwem i działające w tym państwie, a także na brytyjskie przedsiębiorstwa prowadzące wymianę handlową z Unią i w Unii działające. Analogicznie, może ono też wpłynąć na podmioty, które – przyjąwszy założenie ciągłego członkostwa Zjednoczonego Królestwa w Unii – zawarły umowy i uzgodnienia handlowe lub które uczestniczą w programach finansowanych ze środków UE.
  
• Jednolite porozumienie finansowe – w tym kwestie wynikające z wieloletnich ram finansowych (WRF), a także kwestie związane z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI), Europejskim Funduszem Rozwoju (EFR) oraz Europejskim Bankiem Centralnym (EBC) – powinno zapewnić przestrzeganie zarówno przez Unię, jak i Zjednoczone Królestwo obowiązków wynikających z całego okresu członkostwa Zjednoczonego Królestwa w Unii.
  
• Na wyspie Irlandii trzeba będzie opracować elastyczne i kreatywne rozwiązania, m.in. w celu uniknięcia „twardej” granicy, przy poszanowaniu integralności porządku prawnego Unii. W tym kontekście Unia powinna również uznać obowiązujące dwustronne umowy i uzgodnienia zawarte między Zjednoczonym Królestwem a Irlandią, które są zgodne z prawem UE.
  
• Unia powinna porozumieć się ze Zjednoczonym Królestwem w kwestii uzgodnień co do stref suwerennych Zjednoczonego Królestwa na Cyprze oraz uznać w tym względzie dwustronne umowy i uzgodnienia zawarte między Republiką Cypryjską a Zjednoczonym Królestwem, które są zgodne z prawem UE.
  
• Rada Europejska oczekuje, że Zjednoczone Królestwo będzie się wywiązywać ze swojej części wszystkich międzynarodowych zobowiązań podjętych w ramach jego członkostwa w UE.
  
• Należy określić mechanizmy gwarantujące pewność prawa i równe traktowanie w ramach wszelkich postępowań sądowych toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniu wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii i dotyczących tego państwa lub osób fizycznych lub prawnych w Zjednoczonym Królestwie.
  
• Umowa o wystąpieniu powinna obejmować stosowne mechanizmy rozstrzygania sporów i mechanizmy egzekwowania w odniesieniu do stosowania i interpretacji jej postanowień oraz należycie określone uzgodnienia instytucjonalne umożliwiające podejmowanie środków koniecznych do rozwiązania sytuacji, które nie zostały przewidziane w tej umowie.
  
• Rząd brytyjski zasygnalizował, że nie będzie dążył do pozostania na jednolitym rynku, ale chciałby wypracować ambitną umowę o wolnym handlu z Unią Europejską. Mając na uwadze interesy Unii, Rada Europejska jest gotowa rozpocząć prace nad umową handlową, która zostałaby sfinalizowana i zawarta wtedy, gdy Zjednoczone Królestwo przestanie być państwem członkowskim.
  
• UE jest gotowa ustanowić partnerstwa w dziedzinach niezwiązanych z handlem, w szczególności w zakresie walki z terroryzmem i przestępczością międzynarodową, a także w dziedzinie bezpieczeństwa, obrony i polityki zagranicznej.
  
• Po opuszczeniu Unii przez Zjednoczone Królestwo, żadne porozumienie między UE a Zjednoczonym Królestwem nie może mieć zastosowania do terytorium Gibraltaru bez porozumienia między Królestwem Hiszpanii a Zjednoczonym Królestwem.