Władca Azerbejdżanu nie żyje (aktl.)

Władca Azerbejdżanu nie żyje (aktl.)

Dodano:   /  Zmieniono: 
Były prezydent Azerbejdżanu, 80-letni Hejdar Alijew, zmarł w szpitalu w Cleveland w USA - podał rzecznik szpitala.
Alijew zmarł w piątek rano w szpitalu, do którego przyjęto go 6 sierpnia - powiedział rzecznik prasowy Cole Hatcher.

Dodał, że nie może podać szczegółów co do przyczyny zgonu i kto był przy Alijewie w chwili jego śmierci.

W kwietniu Alijew zasłabł dwukrotnie podczas emitowanego przez telewizję przemówienia. Leczył się najpierw w tureckiej klinice wojskowej Gulhane, a następnie w klinice w Cleveland na zastoinową niewydolność serca i na nerki. Przez ostatnie cztery lata poddał się operacji kardiochirurgicznej, prostaty, przepukliny, a także zdjęcia katarakty.

Z powodu złego stanu zdrowia w październiku tego roku wycofał się z wyborów prezydenckich i zapewnił sukcesję swemu synowi Ilhamowi, który wybory z łatwością wygrał.

Alijew rządził Azerbejdżanem silną ręką 30 lat, tolerując jednak istnienie opozycji i przeciwnych mu mediów. Popierał demokratyczne reformy, utrzymując się jednocześnie u władzy autorytarnymi metodami.

W 1967 roku jako generał radzieckiej KGB objął kontrolę nad służbami specjalnymi w Azerbejdżanie, by dwa lata później stanąć na czele Azerbejdżańskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Rządził zarówno za czasów Leonida Breżniewa, jak i jego następców - Jurija Andropowa, Konstantina Czernienki i Michaiła Gorbaczowa. Był jednym z dygnitarzy najdłużej pełniących tak wysoką funkcję w  historii ZSRR. Zasiadał też przez długi czas w Biurze Politycznym KC KPZR, a w latach 1982-87 był wicepremierem w rządzie radzieckim.

W czasach gorbaczowowskiej pierestrojki został pozbawiony po  kolei wszystkich funkcji, a w 1989 utracił władzę nad Azerbejdżanem na rzecz Ajaza Mutalibowa. Po wydarzeniach "krwawego stycznia" 1990 i zdławieniu antykomunistycznego powstania w Baku przez wojska radzieckie Alijew oddał legitymację partyjną.

Do władzy powrócił w 1993 roku, wygrywając wybory prezydenckie już w niepodległym Azerbejdżanie. Otrzymał wówczas 98,8 procent głosów. Rządził krajem twardą ręką, tolerując jednak istnienie opozycji i przeciwnych mu mediów. Rządy Alijewa były jednocześnie rządami związanego z nim "klanu nachiczewańskiego" i utworzonej przezeń w 1992 roku partii Nowy Azerbejdżan.

W 1998 roku wygrał kolejne wybory, uzyskując 76,11 procent głosów.

Alijew miał bardzo dobre stosunki ze Stanami Zjednoczonymi, których sektor naftowy przejawia wyraźne zainteresowanie azerbejdżańską ropą.

sg, pap