Wśród zakupionych prac znalazły się m.in. bezcenny dokument epoki, rysunek Jeana Pierre’a Norblina Widok pałacu Pociejów w Warszawie czy litografia francuskiego postimpresjonisty Henriego de Toulouse-Lautreca. Zaś pośród darowizn wyróżniają się obrazy Rafała Malczewskiego i Artura Nachta- Samborskiego. Uwagę zwracają dzieła odzyskane – Portret młodego mężczyzny Krzysztofa Lubienieckiego oraz Chrzest dworzanina królowej etiopskiej Johanna Conrada Seekatza. Pokaz można oglądać w Muzeum Narodowym w Warszawie od 17 listopada do 12 lutego 2017 roku. Muzeum przygotowało program wydarzeń towarzyszących.
Zakupy
Prowadzona przez opiekunów zbiorów MNW analiza rynku antykwarycznego i śledzenie życia artystycznego służą wyszukiwaniu prac, które powinny uzupełnić muzealne zasoby i być udostępnione szerokiej publiczności. Wśród zakupionych przy wsparciu państwa i wyspecjalizowanych fundacji dzieł znalazły się prace ważne w dorobku danego twórcy lub stanowiące reprezentatywne przykłady różnych zjawisk w dziejach sztuki, zwłaszcza dzieła artystów polskich lub z Polską związanych. Na szczególną uwagę zasługuje rysunek Jeana Pierre’a Norblina Widok pałacu Pociejów w Warszawie – ukazujący nieistniejący już fragment osiemnastowiecznej Warszawy. Z kolei satyryczny rysunek Juliusza Kossaka Orkiestra artystów (1857–1860) to doskonały komentarz do ówczesnych realiów życia artystycznego.
Ważnym czynnikiem wpływającym na decyzje o zakupach są prowadzone w Muzeum prace badawcze oraz przygotowywane ekspozycje. Pokłosiem dwóch ostatnich monograficznych wystaw poświęconych Aleksandrowi Gierymskiemu i Oldze Boznańskiej były zakupy ich prac: mistrzowskiej akwareli Gierymskiego Przechadzka w parku (namalowanej w Paryżu między 1891 a 1893) oraz animalistycznego obrazu Boznańskiej Śpiący pies (powstałego przed 1902).
Wśród zakupów największą grupę stanowią dzieła znaczących polskich artystów działających w XX i XXI w., między innymi Leona Chwistka, Alicji Halickiej, Łukasza Korolkiewicza, Marii Pinińskiej-Bereś, Przemysława Mateckiego czy Maurycego Gomulickiego. Kolekcje sztuki europejskiej wzbogacono przykładami prac graficznych wybitnych artystów francuskich: Pierre’a Bonnarda (akwaforta Trottins) oraz Henriego de Toulouse-Lautreca (litografia Miss May Belfort kłaniająca się publiczności).
Jednym ze źródeł zakupów cennych zabytków są zbiory prywatne – w ten sposób pozyskano wyjątkową kolekcję fotografii Janusza Przewłockiego, w której znajdują się zdjęcia z najlepszych polskich atelier XIX i początku XX w. Nabyto również unikatowy zespół zdjęć Konrada Brandla, ukazujących barwne życie dziewiętnastowiecznej Warszawy oraz fotografie dokumentujące powstawanie słynnej Panoramy Racławickiej.
Dary
Od początków swego istnienia Muzeum Narodowe w Warszawie wzbogacane było darami osób prywatnych i instytucji. Jedną ze wspanialszych darowizn jest zespół starożytnych artefaktów zebranych przez prof. Wiktora Andrzeja Daszewskiego, archeologa i badacza antyku. Są wśród nich fragmenty zdobionych reliefowo naczyń typu terra sigillata oraz niezwykle ciekawe przykłady ceramiki Gnathia, a także cenne maski mumiowe pochodzące z Egiptu okresu faraońskiego.
Dzięki darom osób prywatnych oraz przekazom z Narodowego Banku Polskiego znacznie powiększyła się muzealna kolekcja numizmatyczna. Szczególnie interesującym nabytkiem jest ort gdański z wizerunkiem króla Zygmunta III Wazy wybity w 1623 (dar Muhittina Acar za pośrednictwem Konsulatu Generalnego RP w Stambule). Zbiory malarstwa XIX wieku wzbogacił wyjątkowy dar Moniki Dillon – obraz Józefa Brandta Żydzi prowadzący konie na targ. Za sprawą daru Leszka i Krystyny Missala z Kanady do kolekcji sztuki nowoczesnej trafiły obrazy Rafała Malczewskiego i Artura Nachta-Samborskiego. Kolekcję malarstwa uzupełniły również dzieła podarowane przez samych artystów: inspirowany sztuką informelu obraz Ireneusza Pierzgalskiego oraz dwa płótna Stefana Gierowskiego. Dzięki ostatnim wystawom w Muzeum Rzeźby w Królikarni do zbiorów trafiły cenne darowizny: rzeźby Marii Papy Rostkowskiej oraz praca Zbigniewa Libery Polski Wunderteam. Rodzina Łukaszewiczów ofiarowała spuściznę po wileńskim malarzu Michale Roubie, obejmującą grafiki, rysunki i projekty.
Na pokazie nie zabraknie przykładów polskiego designu. Zaprezentowane zostaną między innymi sofy z kolekcji „Blow Extreme” studia projektowego Malafor (dar współautorki Agaty Kulik-Pomorskiej) oraz porcelanowe naczynia „Otoczaki” projektu Bogdana Kosaka (dar autora).
Dzieła odzyskane
Dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z pomocą Ministerstwa Spraw Zagranicznych, nierzadko przy wsparciu i zaangażowaniu wielu organizacji i osób prywatnych, do Muzeum powróciły dzieła zaginione w czasie ostatniej wojny. W tej grupie na szczególną uwagę zasługują: Portret młodego mężczyzny z 1728 roku pędzla Krzysztofa Lubienieckiego, malarza urodzonego w Szczecinie a działającego w Amsterdamie oraz Chrzest dworzanina królowej etiopskiej autorstwa czynnego na dworze darmstadzkim osiemnastowiecznego malarza niemieckiego Johanna Conrada Seekatza. Wśród zwróconych Muzeum strat wojennych wyróżnia się zespół rysunków artystów polskich (m.in. Aleksandra Orłowskiego, Kazimierza Wojniakowskiego, Juliusza Kossaka, Zygmunta Vogla), pochodzący ze zbioru zakupionego przed wojną od Dominika Witke-Jeżewskiego, znakomitego kolekcjonera sztuki polskiej. Odzyskano także dzieła grafików polskich, m.in. prace Ignacego Łopieńskiego, jednego z odnowicieli grafiki autorskiej w Polsce oraz mistrzowskie litografie Leona Wyczółkowskiego (w tym jedna z dedykacją artysty dla warszawskiego Muzeum Narodowego).
Niektóre z dzieł, które pojawią się w Muzeum Narodowym :