Strzał w dziesiątkę. Specjaliści z Uniwersytetu Stanforda w Kalifornii stworzyli nowy typ sondy igłowej, dzięki której możliwe się stanie podawanie leków w miejsca trudno dostępne (na przykład mikroskopijne żyłki w gałce ocznej). Ten precyzyjny przyrząd przypomina zwyczajną igłę do zastrzyków. W jego wnętrzu znajduje się elektroda z metalową otoczką zanurzona w roztworze soli zawierającym lekarstwo. Kiedy między elektrodą a otaczającą ją rurką wytworzy się napięcie tysiąca woltów, na czubku igły powstaje pęcherzyk niezwykle gorącej plazmy. Zmiana napięcia powoduje, że bańka pęka, wystrzeliwując lek dokładnie w miejsce, w którym ma on zadziałać. Rozmiary igły dodatkowo zmniejszają niebezpieczeństwo uszkodzenia żyły przez operującego. Po zabiegu pozostaje jedynie niewielki otworek, który szybko zarasta.
Oceaniczny błękit. Systematyczne badania kilku gatunków wielorybów i fok ujawniły, że te żyjące na co dzień w błękitnej toni zwierzęta nie widzą niebieskiego koloru. Dzieje się tak dlatego, że nie mają pigmentów potrzebnych do rozpoznania niebieskiego światła. Inne ssaki posiadają fotoreceptory umożliwiające rozróżnienie zarówno koloru niebieskiego, jak i zielonego, a w wypadku naczelnych - również czerwonego. Według specjalistów, przyczyną tego braku jest absorbowanie fal elektromagnetycznych o długościach odpowiadających światłu niebieskiemu przez zanieczyszczające przybrzeżne wody odpadki roślinne. Prawdopodobnie wspólni przodkowie wielorybów i fok, którzy przewędrowali z przybrzeżnych wód w głąb oceanu, utracili te fotoreceptory, gdyż w dotychczasowym środowisku życia nie widzieli barwy niebieskiej. Mimo że obecnie umiejętność ta bardzo by się przydała zwierzętom w oceanicznych głębiach, wieloryby i foki nie odwrócą już genetycznego "wymazania".
Po prostu życie. Obserwacja zwierząt pozwoliła naukowcom z uniwersytetu w Sztokholmie sformułować cyniczny pogląd na temat stosunków damsko-męskich. Ich zdaniem, samice (również kobiety) pozostają z partnerem tylko ze względu na poczucie bezpieczeństwa, natomiast samce (również mężczyźni) są z partnerką jedynie ze względu na seks. Badania ujawniły, że przedstawiciele płci brzydkiej interesują się wybranką tylko wtedy, gdy jest ona zdolna do zapłodnienia. Później zostawiają ją i szukają następnej partnerki. Samice natomiast chciałyby, aby partnerzy pomagali im w wychowywaniu potomstwa i zapewniali ochronę przed czyhającymi zewsząd niebezpieczeństwami. Według specjalistów, najlepszym sposobem na zatrzymanie przy sobie kochliwego samca jest oszukiwanie go i dozowanie seksualnych przyjemności. Partner nie potrafi wówczas rozpoznać, czy okres płodności u wybranki już minął. Sztukę kamuflażu najlepiej opanowały samice ptaków i oczywiście kobiety. Powyższe wnioski zostały poparte wynikami uzyskanymi na podstawie modelu matematycznego, które dodatkowo pokazały, że układem sprzyjającym tego rodzaju stosunkom między płciami jest monogamia.
Ryzykowne testy. Przeprowadzanie testów genetycznych w celu rozpoznania ryzyka zapadnięcia na niebezpieczne choroby niejednokrotnie - zdaniem brytyjskich lekarzy - przynosi więcej szkody niż pożytku. Mimo że w wypadku zaburzeń powodujących powstanie raka tarczycy tego typu badania ułatwiają przeprowadzenie operacji w odpowiednim momencie, to w wypadku raka piersi i żeńskich narządów płciowych możliwości leczenia są zbyt inwazyjne w porównaniu z prawdopodobieństwem zachorowania. Poza tym testy mogą wprowadzić pacjentkę w błąd i niepotrzebnie ją zdenerwować. Podobnie pozytywny wynik badania nieprecyzyjnie określającego faktyczne zagrożenie zapadnięcia na chorobę Alzheimera może doprowadzić do nasilenia się u pacjenta lęku oraz napiętnowania go i dyskryminacji przez otoczenie.
Zdrowy sen. Długi spokojny czas marzeń sennych jest niezbędny do dobrego zapamiętywania. Wyniki badań przeprowadzonych przez naukowców z uniwersytetu w Kalifornii dowodzą, że kiedy małe kociaki zaczynają otwierać oczy, potrzebują dużo snu, aby zapamiętać bodźce docierające do nich z otoczenia. To właśnie spokojny sen pozwala prawidłowo się rozwijać mózgowi i zwiększa jego wydajność poprzez wzmacnianie i zagęszczanie połączeń komórek nerwowych. Eksperymenty dowiodły, że sześciogodzinny nie zaburzony sen nawet dwukrotnie poprawiał wydolność mózgu zwierząt. Obserwacje te można również odnieść do ludzi. Dlatego specjaliści podkreślają, że długi nocny odpoczynek jest niezbędny do tego, by stworzyć trwałą pamięć i móc rozpoznawać sytuacje, z którymi już się zetknęliśmy.
Oceaniczny błękit. Systematyczne badania kilku gatunków wielorybów i fok ujawniły, że te żyjące na co dzień w błękitnej toni zwierzęta nie widzą niebieskiego koloru. Dzieje się tak dlatego, że nie mają pigmentów potrzebnych do rozpoznania niebieskiego światła. Inne ssaki posiadają fotoreceptory umożliwiające rozróżnienie zarówno koloru niebieskiego, jak i zielonego, a w wypadku naczelnych - również czerwonego. Według specjalistów, przyczyną tego braku jest absorbowanie fal elektromagnetycznych o długościach odpowiadających światłu niebieskiemu przez zanieczyszczające przybrzeżne wody odpadki roślinne. Prawdopodobnie wspólni przodkowie wielorybów i fok, którzy przewędrowali z przybrzeżnych wód w głąb oceanu, utracili te fotoreceptory, gdyż w dotychczasowym środowisku życia nie widzieli barwy niebieskiej. Mimo że obecnie umiejętność ta bardzo by się przydała zwierzętom w oceanicznych głębiach, wieloryby i foki nie odwrócą już genetycznego "wymazania".
Po prostu życie. Obserwacja zwierząt pozwoliła naukowcom z uniwersytetu w Sztokholmie sformułować cyniczny pogląd na temat stosunków damsko-męskich. Ich zdaniem, samice (również kobiety) pozostają z partnerem tylko ze względu na poczucie bezpieczeństwa, natomiast samce (również mężczyźni) są z partnerką jedynie ze względu na seks. Badania ujawniły, że przedstawiciele płci brzydkiej interesują się wybranką tylko wtedy, gdy jest ona zdolna do zapłodnienia. Później zostawiają ją i szukają następnej partnerki. Samice natomiast chciałyby, aby partnerzy pomagali im w wychowywaniu potomstwa i zapewniali ochronę przed czyhającymi zewsząd niebezpieczeństwami. Według specjalistów, najlepszym sposobem na zatrzymanie przy sobie kochliwego samca jest oszukiwanie go i dozowanie seksualnych przyjemności. Partner nie potrafi wówczas rozpoznać, czy okres płodności u wybranki już minął. Sztukę kamuflażu najlepiej opanowały samice ptaków i oczywiście kobiety. Powyższe wnioski zostały poparte wynikami uzyskanymi na podstawie modelu matematycznego, które dodatkowo pokazały, że układem sprzyjającym tego rodzaju stosunkom między płciami jest monogamia.
Ryzykowne testy. Przeprowadzanie testów genetycznych w celu rozpoznania ryzyka zapadnięcia na niebezpieczne choroby niejednokrotnie - zdaniem brytyjskich lekarzy - przynosi więcej szkody niż pożytku. Mimo że w wypadku zaburzeń powodujących powstanie raka tarczycy tego typu badania ułatwiają przeprowadzenie operacji w odpowiednim momencie, to w wypadku raka piersi i żeńskich narządów płciowych możliwości leczenia są zbyt inwazyjne w porównaniu z prawdopodobieństwem zachorowania. Poza tym testy mogą wprowadzić pacjentkę w błąd i niepotrzebnie ją zdenerwować. Podobnie pozytywny wynik badania nieprecyzyjnie określającego faktyczne zagrożenie zapadnięcia na chorobę Alzheimera może doprowadzić do nasilenia się u pacjenta lęku oraz napiętnowania go i dyskryminacji przez otoczenie.
Zdrowy sen. Długi spokojny czas marzeń sennych jest niezbędny do dobrego zapamiętywania. Wyniki badań przeprowadzonych przez naukowców z uniwersytetu w Kalifornii dowodzą, że kiedy małe kociaki zaczynają otwierać oczy, potrzebują dużo snu, aby zapamiętać bodźce docierające do nich z otoczenia. To właśnie spokojny sen pozwala prawidłowo się rozwijać mózgowi i zwiększa jego wydajność poprzez wzmacnianie i zagęszczanie połączeń komórek nerwowych. Eksperymenty dowiodły, że sześciogodzinny nie zaburzony sen nawet dwukrotnie poprawiał wydolność mózgu zwierząt. Obserwacje te można również odnieść do ludzi. Dlatego specjaliści podkreślają, że długi nocny odpoczynek jest niezbędny do tego, by stworzyć trwałą pamięć i móc rozpoznawać sytuacje, z którymi już się zetknęliśmy.
Więcej możesz przeczytać w 20/2001 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.