Groźba „wielkiego wymierania”. W jednym powiecie „zniknęło” nawet 23 proc. ludności

Groźba „wielkiego wymierania”. W jednym powiecie „zniknęło” nawet 23 proc. ludności

Staruszka z dłońmi złożonymi do modlitwy
Staruszka z dłońmi złożonymi do modlitwy Źródło: Shutterstock / zdj. ilustracyjne
Demografowie jeszcze niedawno wieszczyli, że proces zmniejszania się liczby ludzi będzie wolniejszy. Nie doceniliśmy jednak postępu, jaki dokonuje się w zakresie wzrostu poziomu wykształcenia kobiet. To jest kluczowy czynnik obniżający dzietność – mówi dr hab. Piotr Szukalski, demograf, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, członek Komitetu Prognoz PAN i Komitetu Nauk Demograficznych PAN.

Krystyna Romanowska: Zgodnie z raportem ONZ, 15 listopada liczba ludności na Ziemi przekroczy 8 mld. W 2050 r. populacja ma wzrosnąć do ok. 10 mld, ale za przyrost naturalny będą odpowiadały przede wszystkim kraje afrykańskie i Półwysep Arabski. Czy demografia zna odpowiedź na pytanie, kiedy liczba ludności zacznie się zmniejszać?

Dr hab. Piotr Szukalski: Jeszcze przez co najmniej 50 lat liczba ludności będzie rosła, mimo nominalnego spadku urodzeń w większości krajów Europy, a coraz częściej także Azji. Okazuje się bowiem, że kraje stereotypowo uważane za „dzietne” – takie jak Indie, Bangladesz, Indonezja – zaliczają przez ostatnie lata sukcesywny spadek urodzeń (chociaż wciąż jeszcze współczynnik dzietności tam gwarantuje zastępowalność pokoleń). Globalnie, mimo że dzietność się zmniejsza z 4,9 dziecka do 2,3 – wciąż przybywa ludzi na świecie i jeszcze przez jakiś czas będzie się tak działo, ponieważ urodzone podczas pików demograficznych kobiety rodzą dzieci. Nawet jeżeli jest tych dzieci mało – to i tak ludności nominalnie wciąż przybywa.

Wysoka dzietność nadal utrzymuje się w Omanie i Jemenie, na południu Półwyspu Arabskiego. Tam zmiany demograficzne będą najwolniejsze, ze względów ekonomicznych i religijnych. Spodziewamy się, że w ogóle w przypadku Azji w miarę szybko zostanie osiągnięty punkt maksymalny i liczba ludzi zacznie się zmniejszać. Nastąpi to w perspektywie 3-4 dekad.

Cały artykuł dostępny jest w 43/2022 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.