W kierowanym przez pana muzeum o Jedwabnem też mówicie?
Też. Ale widzę, że pani chce mnie pytać o antysemityzm. Więc ja powiem wyraźnie: Muzeum Historii Żydów Polskich to nie jest muzeum antysemityzmu. Antysemici muszą sobie wybudować własne!
Zastanawiam się, czy historia Żydów i antysemityzm nie są ze sobą nierozerwalnie związane.
Są związane, ale nie można całej historii zredukować tylko do tego. Na wystawie głównej są instalacje poświęcone religijnemu antyjudaizmowi. Mamy też osobną salę poświęconą narodzinom nowoczesnego antysemityzmu, który pojawił się pod koniec XIX w. i był już ukształtowany przez świecki światopogląd. Kiedy mówimy o pogromach, nazywamy rzeczy po imieniu. Ale ta historia to dużo więcej. Przecież Żydzi stworzyli w Polsce unikatową kulturę, która różni się od tych, które powstawały w innych państwach. Historia polsko-żydowska ma bardzo trudne momenty, ale nie można jej zestawiać ze zbrodniami nazistów. Owszem, były pogromy, było przejmowanie majątków żydowskich sąsiadów. Ale jestem wielkim przeciwnikiem odzierania Zagłady z jej wyjątkowości. Zamiar wymordowania wszystkich Żydów z kobietami i dziećmi włącznie był czymś radykalnie nowym. Przed inwazją niemiecką nigdy nikt w naszej części Europy na taki pomysł nie wpadł. Więc nie należy nazistów pozbawiać praw autorskich i przenosić je na kogoś innego, bo w ten sposób wybielamy nazistów.
Odbierając nominację na dyrektora, zapowiadał pan stworzenie najlepszego muzeum historii Żydów w Europie. W tym tygodniu otwarcie wystawy. Udało się?
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.