Jak Polacy balowali przed pierwszym rozbiorem? Nowa książka Gretkowskiej

Jak Polacy balowali przed pierwszym rozbiorem? Nowa książka Gretkowskiej

Manuela Gretkowska
Manuela Gretkowska Źródło: Newspix.pl / Stanislaw Krzywy
Niemal jednocześnie pojawiły się dwie powieści opowiadające o ostatnich latach przed pierwszym rozbiorem Polski. Dwa spojrzenia na państwo w stanie pogłębiającego się rozkładu. Dwie różniące się pod każdym względem – przede wszystkim tonacją i emocjonalnym napięciem – opowieści.

Manuela Gretkowska, pisarka doświadczona, mająca opinię prowokatorki, opisuje w „Faworytach” Warszawę z perspektywy Zamku Królewskiego i dworskich intryg. Stanisław August Poniatowski jest królem, ale niczym nie rządzi – kontroluje go rosyjski ambasador Repnin, pilnuje zresztą nie tylko króla, ale wszystkiego, co się w Polsce dzieje. Podsyca zazdrość Czartoryskiego, który miał nadzieję, że będzie królem, przekupuje szlachtę, by na sejmikach i w sejmie głosowała zgodnie z oczekiwaniami carycy Katarzyny, kieruje ruchami wojsk rosyjskich, które są na ziemiach polskich jedyną sprawną siłą militarną.

Opisywany przez Gretkowską Stanisław August jest postacią przegraną i bezradną (zgodnie z przekazami historycznymi), a także doskonale zdającą sobie sprawę z własnej sytuacji. Królewska kasa pusta, szlachta nastawiona przeciwko niemu, magnateria także, co mu pozostaje? Seks z trójką tytułowych faworyt z magnackich rodów i zainteresowanie sztuką. A jak faworyty są aż trzy, to i one knują przeciw królowi oraz walczą o królewskie łaski, zwłaszcza że dwie z nich związane są z rodem Czartoryskich.

Artykuł został opublikowany w 22/2020 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.