Głosowanie poza miejscem zamieszkania i głosowanie poza miejscem zameldowania
Warto wytłumaczyć na początku dwa pojęcia: rejestr wyborców i spis wyborców.
Rejestr wyborców obejmuje osoby, które mieszkają na stałe na terenie danej gminy. Do rejestru wyborców wpisuje się wszystkie osoby zameldowane w niej na pobyt stały (wpisuje się je z urzędu) i osoby, które mieszkają w niej na stałe bez zameldowania na pobyt stały (wpisuje się je na ich własny wniosek). Jeśli wpiszesz się do rejestru wyborców, będziesz mógł głosować w danym miejscu również w kolejnych wyborach!
Spis wyborców przygotowuje się na podstawie rejestru wyborców – na potrzeby konkretnych wyborów. Przed każdymi wyborami sporządzany jest nowy spis wyborców. Taki spis jest przekazywany do obwodowych komisji wyborczych, które wydają karty do głosowania. Wpisanie się do spisu wyborców umożliwi ci głosowanie tylko w tych wyborach!
Wpisać się do rejestru lub spisu wyborców możesz do 21 maja. Jeśli nie zdążyłeś lub po prostu nie wiesz jeszcze gdzie będziesz przebywać w dniu wyborów, ale wiesz, że będziesz chciał głosować poza miejscem zamieszkania to do 24 maja odebrać zaświadczenie o prawie do głosowania z urzędu gminy w której jesteś wpisany do spisu wyborców. Zaświadczenie urząd wydaje od ręki. Z zaświadczeniem możesz głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim.
Jak wpisać się do rejestru wyborców? – tam gdzie mieszkasz na stałe, ale nie jesteś zameldowany
Wpisz się do rejestru wyborców jeśli chcesz głosować w gminie w której mieszkasz na stałe, ale nie masz w niej zameldowania na pobyt stały. Możesz to zrobić tylko, jeśli jesteś w stanie udowodnić, ze mieszkasz w danym miejscu na stałe. Możesz być wpisany tylko w jednym rejestrze wyborców. Jeśli wpiszesz się do rejestru wyborców, będziesz mógł głosować w danym miejscu również w kolejnych wyborach!
Dopisać się do rejestru wyborców możesz przez internet na stronie obywatel.gov.pl lub w urzędzie gminy. Jeśli chcesz wysłać wniosek o dopisanie do spisu wyborców przez internet potrzebujesz profilu zaufanego (eGO) lub e-dowodu. Decyzję o wpisaniu lub odmowie wpisania do rejestru wyborców urzędnik podejmie w ciągu 5 dni od złożenia wniosku, wiec zrób to odpowiednio wcześniej.
Urzędnik jest zobowiązany sprawdzić, czy rzeczywiście mieszkasz w miejscu, w którym deklarujesz. Może zażądać na przykład oświadczenia właściciela lokalu, umowy najmu lub użyczenia lokalu, czy pierwszej strona zeznania podatkowego PIT. Przykłady dokumentów, których może wymagać urząd gminy, do którego składasz wniosek znajdziesz na stronie obywatel.gov.pl.
Jak dopisać się do spisu wyborców? – tam gdzie przebywasz tylko czasowo w dniu wyborów
Dopisz się do spisu wyborców jeśli w czasie wyborów będziesz przebywać poza miejscem zamieszkania i znasz adres, pod którym będziesz przebywać w dniu wyborów. Wpisanie się do spisu wyborców umożliwi ci głosowanie w tym miejscu tylko w tych wyborach!
Dopisać się do spisu wyborców możesz przez internet na stronie obywatel.gov.pl lub w urzędzie gminy. Jeśli chcesz wysłać wniosek o dopisanie do spisu wyborców przez internet potrzebujesz profilu zaufanego (eGO) lub e-dowodu. Wniosek online możesz złożyć tylko do 21 maja. Pamiętaj, że urzędnik nie dopisze cię do spisu wyborców automatycznie. Najpierw musi odebrać i rozpatrzyć twój wniosek. Zrobi to w godzinach pracy urzędu.
Jeśli dopisałeś się przez internet, koniecznie sprawdź przed wyborami, czy dopisano cię do spisu wyborców. Wniosek zawiera prośbę o powiadomieniu cię na twój adres e-mail o dopisaniu do spisu wyborców. Jeżeli nie otrzymasz odpowiedzi w ciągu 3 dni, skontaktuj się z urzędem.
Zaświadczenie o prawie do głosowania
Zaświadczenie o prawie do głosowania wydaje urząd gminy w której jesteś wpisany do rejestru wyborców lub właściwy konsul za granicą. Z zaświadczeniem można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim.
Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania możesz zgłosić osobiście, pisemnie, faksem lub mailowo w urzędzie gminy (konsulacie lub na polskim statku morskim), w której będziesz ujęty w spisie wyborców, najpóźniej dwa dni przed wyborami. Jednak musisz je odebrać osobiście lub przez upoważnionego pełnomocnika.
UWAGA! W przypadku utraty zaświadczenia do głosowania, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia, ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.
Głosowanie za granicą
Jeśli posiadasz czynne prawo wyborcze oraz stale zamieszkujesz za granicą albo przebywasz tam czasowo i chcesz wziąć udział w głosowaniu, powinieneś zgłosić taki zamiar właściwemu konsulowi. Możesz to zrobić ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej.
Zgłoszenia dokonuje się najpóźniej do 23 maja. Za granicą możesz również zagłosować na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania.
Kto może głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego
Czytaj też:
Wybory do europarlamentu. Szykuje się zaskakująca frekwencja