Wybory do europarlamentu. Ile mandatów przypada na poszczególne okręgi?

Wybory do europarlamentu. Ile mandatów przypada na poszczególne okręgi?

Dodano:   /  Zmieniono: 
Urna wyborcza, zdjęcie ilustracyjne
Urna wyborcza, zdjęcie ilustracyjne Źródło: Newspix.pl / Marek Konrad
Obowiązująca w Polsce procedura przydzielania mandatów w wyborach do Parlamentu Europejskiego łączy dwie metody podziału: D'Hondta i Hare'a-Niemeyera. Pierwsza dotyczy skali całego kraju, druga – poszczególnych okręgów. Wszystkie wyliczenia przeprowadza Państwowa Komisja Wyborcza.

Liczba mandatów w poszczególnych okręgach się różni i nie jest stała. Jest ona zależna frekwencji, jaka zostanie osiągnięta w danym okręgu (im wyższa frekwencja, tym więcej mandatów) i znana jest dopiero po zakończeniu głosowania.

Ile mandatów jest do podziału w poszczególnych okręgach? Oto przykładowy schemat:
Okręg wyborczy Ilość mandatów
pomorskie
4
kujawsko-pomorskie
2
podlaskie i warmińsko-mazurskie
2
Warszawa
6
mazowieckie
2
łódzkie
3
wielkopolskie
4
lubelskie
3
podkarpackie
3
małopolskie i świętokrzyskie
8
śląskie
7
dolnośląskie i opolskie
6
zachodniopomorskie i lubuskie
2

Pierwszym zadaniem PKW jest ustalenie, które komitety mogą uczestniczyć w podziale mandatów, a więc które przekroczyły 5-procentowy próg wyborczy. PKW bierze pod uwagę łączną liczbę ważnych głosów oddanych na wszystkie komitety oraz liczbę ważnych głosów oddanych na konkretny komitet i wylicza odsetek. 5-procentowy próg dotyczy zarówno komitetów partii, jak i koalicji wyborczych.

Następnie PKW dokonuje podziału mandatów pomiędzy uprawnione komitety. Rozdzieli 52 mandaty, mimo że europosłami zostanie – na razie – 51 kandydatów. To efekt pozostawania w PE – pomimo brexitu – deputowanych brytyjskich. 52. polski mandat pozostanie w zawieszeniu, do czasu aż Wielka Brytania ostatecznie opuści UE.

Podziału mandatów pomiędzy komitety, które przekroczyły 5-procentowy próg wyborczy, dokonuje się metodą D'Hondta. Polega ona na tym, że łączną liczbę ważnych głosów oddanych na każdy z komitetów dzieli się kolejno przez 1, 2, 3, 4 i kolejne liczby naturalne. Spośród tych ilorazów wybiera się – kolejno – 52 największe, podporządkowując je poszczególnym komitetom.

Teraz następuje najbardziej skomplikowana część procedury – podział mandatów przypadających na każdy z komitetów pomiędzy jego listy okręgowe. Kodeks wyborczy opisuje to w sposób następujący: "Odrębnie dla każdego komitetu wyborczego, liczbę głosów ważnych oddanych na listę kandydatów danego komitetu wyborczego kolejno w każdym okręgu mnoży się za każdym razem przez liczbę przypadających danemu komitetowi mandatów, a następnie tak otrzymany iloczyn dzieli się przez liczbę głosów ważnych oddanych we wszystkich okręgach na listy kandydatów tego komitetu wyborczego. Wartość liczby całkowitej (przed przecinkiem) uzyskanego w ten sposób ilorazu oznacza liczbę mandatów przypadających danej liście kandydatów. Jeżeli po przeprowadzeniu postępowania w odniesieniu do wszystkich list kandydatów danego komitetu wyborczego nie zostały rozdzielone wszystkie mandaty przypadające temu komitetowi, to pozostałe jeszcze do podziału mandaty przydziela się tym listom kandydatów tego komitetu, dla których wyliczone ilorazy wykazują po przecinku kolejno najwyższe wartości, uwzględniając także i te listy kandydatów, które nie uzyskały jeszcze żadnego mandatu".

To właśnie metoda Hare'a-Niemeyera, zwana metodą matematycznej proporcji bądź największych reszt. W uproszczeniu – PKW bierze się kolejno za okręgi; mnoży liczbę mandatów każdego z komitetów przez liczbę głosów oddanych na listę okręgową, a wynik dzieli przez łączną liczbę głosów oddanych na ten komitet w skali kraju. Daje to z reguły wyniki z kilkoma cyframi po przecinku. Ale w pierwszym kroku bierze się pod uwagę tylko części całkowite, przed przecinkiem, które kolejno wskazują liczbę mandatów dla danego komitetu. W drugim kroku bierze się pod uwagę części ułamkowe i pozostałe do rozdzielenia mandaty przyznaje się listom, które mają owe największe reszty.

Ta metoda podziału mandatów pomiędzy listy okręgowe powoduje, że przed wyborami nie wiadomo ile mandatów przypadnie na każdy z 13 okręgów wyborczych. Decyduje oczywiście wielkość okręgu (przy wyborach do PE obejmują b. różne liczby mieszkańców) oraz frekwencja w danym okręgu. Znacząco wyższa frekwencja w którymś z okręgów daje szansę na dodatkowy mandat. To ile mandatów dostanie dany komitet w okręgu nie zależy od tego, ile mandatów w tym okręgu dostanie inny. Uzyskanie mandatu zależy od głosowania na ten komitet w innych okręgach. Pojawia się w ten sposób rodzaj rywalizacji w obrębie jednego komitetu pomiędzy okręgami. W poprzednich wyborach do PE na poszczególne okręgi przypadało od dwóch do siedmiu mandatów. Najsilniejsze komitety zdobywały w okręgu maksymalnie trzy miejsca w europarlamencie.

Ostatnim etapem procedury ustalania wyników wyborów jest przyznanie mandatów konkretnym kandydatom. Otrzymują je kandydaci, którzy uzyskali kolejno największą liczbę głosów w ramach danej listy. W sytuacji gdyby dwóch lub więcej kandydatów otrzymało równą liczbę głosów, o pierwszeństwie rozstrzyga większa liczba obwodów głosowania, w których jeden z kandydatów uzyskał więcej głosów, a gdyby i ta liczba była równa, o pierwszeństwie rozstrzyga losowanie.

Relacja na żywo z wyborów:

 27 maja
Jakie są wyniki? Kto zdobywa mandaty? Jaka była frekwencja?

Zapraszamy do relacji, w której prezentujemy najnowsze dane z PKW oraz komentarze polityków i ekspertów.

NA ŻYWO: Wybory do Parlamentu Europejskiego – dane z PKW
 23:14
We Włoszech wygrała najprawdopodobniej prawicowa koalicyjna Liga Matteo Salviniego, która zdobyła według exit poll od 27 do 31 proc. głosów. Opozycyjna centrolewicowa Partia Demokratyczna uzyskała od 21 do 25 proc. głosów. Ruch Pięciu Gwiazd otrzymał od 18,5 do 22,5 proc. głosów.
 23:11
Wiceszef Państwowej Komisji Wyborczej Sylwester Marciniak przekazał, że odnotowano 19 zdarzeń, które można określić jako przestępstwa, w tym siedem z Kodeksu wyborczego. Stwierdzono też 90 wykroczeń, w tym 35 z Kodeksu wyborczego.
 23:05
- Czasami uważa, że jest bogiem. Z bogiem się trudno rozmawia. Do boga można się albo modlić, albo go wielbić. Musi zejść z chmury - powiedział w rozmowie z Onetem Włodzimierz Czarzasty o liderze Wiosny
 23:01
Tymczasem nadal nie ma żadnego komentarza do wyniku wyborów od Donalda Tuska...
 22:57
Oto prognozowana frekwencja w krajach członkowskich UE:

 22:45
Janina Ochojska cieszy się ze swojego wyniku wyborczego:

 22:40
Oto politycy z największą ilością głosów:

1) Beata Szydło ponad 470 tys.
2) Jadwiga Wiśniewska - 390 tys.
3) Jerzy Buzek - 387 tys.
4) Janina Ochojska - 293 tys.
5) Tomasz Poręba - 267 tys.
6) Ewa Kopacz - 263 tys.
7) Róża Thun - 251 tys.
8) Patryk Jaki - 240 tys.
9) Włodzimierz Cimoszewicz - ok. 200 tys.
10) Magdalena Adamowicz - ok. 200 tys.
 22:34
- Była ogromna frekwencja w tych wyborach, powyżej 40 procent, mniej więcej tyle chodzi do wyborów do parlamentu polskiego - będziemy mieli kilkunastu posłów w Sejmie, którzy będą pilnowali postulatów konserwatywnych, prawicowych, pro life, ochrony rodziny, to jest ogromny sukces tego środowiska, które przez te miesiące pracowało na ten wynik - stwierdziła Kaja Godek
 22:28
- Ludzie są moim największym skarbem, to między innymi członkowie stowarzyszenia Wszystko Dla Gdańska. To oni wszyscy zaufali Pawłowi i to oni płakali razem ze mną po jego śmierci, tak jak rodzina. I ci ludzie towarzyszyli mi co dnia - mówi w rozmowie z Radiem Zet Magdalena Adamowicz, która najprawdopodobniej otrzyma mandat do PE
 22:20
Tymczasem Grzegorz Schetyna zaprasza Roberta Biedronia do Koalicji Europejskiej

 22:12
Z sondażu IPSOS wynika, że PiS najwyższe poparcie wyborców uzyskało w siedmiu okręgach, a Koalicja Europejska w sześciu. KE wygrała w zachodniej części kraju i Warszawie, a PiS w województwach wschodnich

 21:53
Chadecy będą mieć 173 europosłów, a więc o ponad 40 mniej niż 5 lat temu. Centrolewica wprowadzi do PE 147 europosłów i także odnotuje spadek. Reprezentacja liberałów w PE to około 100 europosłów - o 30 więcej niż dotychczas. Podobnie w przypadku Zielonych, którzy będą mieli o 20 europosłów więcej niż w poprzedniej kadencji. Nacjonaliści i eurosceptycy w sumie zyskają ponad 110 mandatów.
 21:49
Wstępny podział mandatów w Parlamencie Europejskim. Tracą duże partie centrolewicy i centroprawicy, zyskują liberałowie, zieloni i skrajna prawica

 21:45
- Jak na partię polityczną, która powstała cztery miesiące temu, to całkiem dobry wynik. Jesteśmy trzecią siłą polityczną. Nie mamy subwencji, dotacji, wielu mówiło, że się nie uda, udowodniliśmy, że jednak się da - twierdzi Biedroń
 21:37
- Możemy partyjniakom dzisiaj powiedzieć - wiosna wasza, jesień nasza - mówi wicemarszałek Sejmu Stanisław Tyszka z ruchu Kukiz'15, który wg sondaży nie przekroczył progu wyborczego
 21:33
Wstępne prognozy mandatów z PiS: Karol Karski, Adam Bielan,Zdzisław Krasnodębski, Tomasz Poręba, Beata Szydło, Jadwiga Wiśniewska, Anna Zalewska, Adam Bielan, Elżbieta Kruk, Joachim Brudziński, Jacek Saryusz-Wolski, Witold Waszczykowski, Beata Kempa, Zbigniew Kuźmiuk, Beata Mazurek, Bogdan Rzońca, Izabela Kloc

Koalicja Europejska: Jarosław Kalinowski, Ewa Kopacz, Róża Thun, Jerzy Buzek, Janina Ochojska, Magdalena Adamowicz, Krzysztof Hetman, Tomasz Frankowski, Włodzimierz Cimoszewicz, Radosław Sikorski, Marek Belka, Leszek Miller, Elżbieta Łukacijewska, Jan Olbrycht

Wiosna: Robert Biedroń
 21:31
Małopolska, nieoficjalne wyniki: Beata Szydło z rekordowym poparciem w skali kraju 471 tys głosów, mandaty także dla Róży Thun oraz Patryka Jakiego, którzy zdobyli ponad 200 tys. głosów. Do PE najprawdopodobniej dostali się również Ryszard Legutko, Dominik Tarczyński, Adam Jarubas
 21:26
- Jestem zaskoczony, bo PiS w sprawach europejskich zaliczał wpadkę za wpadkę. Stworzyliśmy podwaliny pod ruch społeczny, który ma szansę na jesieni - mówi Radosław Sikorski
 21:23
Prognozy wyborcze Poznań: z mandatami Ewa Kopacz, Leszek Miller i Zdzisław Krasnodębski. Do PE nie dostali się Joanna Lichocka, Marek Jurek i Piotr Liroy-Marzec
 21:22
- Chciałem tu powtórzyć, że to wszystko, co wielu Polaków boli, to co jest traktowane jako zagrożenie, nie stanie się, jeśli przy władzy będzie PiS. Jesteśmy gwarantem polskiej niezależności - mówi Kaczyński
 21:22
- Osiągnęliśmy bardzo dużo, ale to za mało, za mało, za mało. Musimy uzyskać więcej - podkreśla prezes PiS
 21:20
Kolejne przemówienie Jarosława Kaczyńskiego. - Dziękuję tym, którzy poparli dobrą zmianę. To wszystko, co nasz rząd uczynił w różnych dziedzinach życia społecznego, gospodarczego, ale też poparli perspektywę kontynuacji tej polityki w przyszłych latach - mówi prezes PiS
 21:17
Premier komentuje wyniki wyborów do PE:

 21:12
Pytany osobisty wynik Ryszard Czarnecki przyznał, że jest optymistą.
 21:15
Jak podaje TVN24, Włodzimierz Cimoszewicz zdobył ponad 200 tysięcy głosów w Warszawie, Danuta Huebner ponad 143 tysiące głosów
 21:11
- Jest zwycięstwo, ale to pierwsza tura. Dla nas drugą turą są wybory parlamentarne. To przełamanie, ale feta to będzie jesienią. Będziemy ciężko pracować - mówi Ryszard Czarnecki, który nieoficjalnie pożegna się z mandatem europosła
 21:06
Nieoficjalnie Ryszard Czarnecki bez mandatu!
 21:05
Dobre nastroje w sztabie Wiosny, choć sondaże przedwyborcze dawały partii wyższy wynik. Okrzyki Wiosna, konfetti i "Oda do radości" w sztabie partii Biedronia. - Zrobiliśmy to, jesteśmy trzecią siłą polityczną w Polsce - podkreśla Biedroń

 21:04
- Dziękuję koalicjantom, tym, którzy budowali z nami Koalicję Europejską. Przyszłość należy do nas. Pokazaliśmy, że możemy i chcemy być razem. To jest klucz do zwycięstwa w październiku - podkreśla lider PO

 21:03
- Kochani, to jest pierwsza połowa meczu. Zbudowaliśmy Koalicję Obywatelską i to jest wielki sukces. 7 mln głosów na Koalicję Europejską to wielki sukces - podkreśla Grzegorz Schetyna.
 21:02
- Dzisiaj jest bardzo ważny dzień. Trzeba go docenić. Przed naszymi europarlamentarzystami stoją ogromne zadania. Rozstrzygający bój będzie jesienią - mówi Jarosław Kaczyński.

 21:01
Podział mandatów:

24 - PiS
22 - Koalicja Europejska
3 - Wiosna
3 - Konfederacja
0 - Lewica Razem i Kukiz'15
 21:00
Szacunkowa frekwencja to 43 proc.
 21:00
Oto wyniki exit poll wyborów do PE:

PiS - 42,4 proc.
Koalicja Europejska - 39,1 proc.
Wiosna - 6,6 proc.
Konfederacja - 6,1 proc.
Kukiz'15 - 4,1 proc.
Lewica Razem - 1,3 proc.
 20:42
W skali całej UE wybory wygrała centroprawicowa Europejska Partia Ludowa.
 20:21
Wynik sondażu pracowni Elabe we Francji daje zwycięstwo partii Marine Le Pen. Zjednoczenie Narodowe miało uzyskać 23,3 proc. głosów. Z kolei na ruch En Marche! prezydenta Emmanuela Macrona głos oddało 21,9 proc.
 20:33
We Francji sondaż daje zwycięstwo partii Marine Le Pen. Zjednoczenie Narodowe miało uzyskać 23,3 proc. głosów. Z kolei na ruch En Marche! prezydenta Emmanuela Macrona głos oddało 21,9 proc.
 20:05
Prognozowana frekwencja w całej Unii Europejskiej (bez Wielkiej Brytanii) to 51 proc.
 19:55
Do zamknięcia lokali wyborczych w Polsce pozostała już tylko godzina. Tymczasem w większości krajów europejskich frekwencja jest znacznie wyższa niż w poprzednich wyborach

 19:08
Zakończyło się już głosowanie w Grecji. Według exit poll zwyciężyła opozycyjna Nowa Demokracja, która zdobyła 34 proc. głosów. Na drugim miejscu uplasowała się Syriza Aleksisa Tsiprasa, na którą głos oddało 27 proc. badanych
 19:02
Oto mapka z wynikami frekwencji w poszczególnych okręgach

 18:42
Z informacji PKW wynika, że do godziny 14.30 doszło do 67 incydentów wyborczych

Wybory do PE. PKW podała najnowsze dane o frekwencji i incydentach
 18:38
Spośród dużych miast najwięcej wyborców wzięło udział w Warszawie - 41,41 proc.
 18:35
Najwyższa frekwencja jest w województwie małopolskim - 35,8 proc. a najniższa w opolskim - 27,03 proc.
 18:33
32,51 proc. - tyle osób zagłosowało w wyborach do PE do godziny 17.
 18:18
Za kilkanaście minut PKW poda kolejne dane o frekwencji
 17:59
Nie obyło się bez incydentów...

Pijany przewodniczący i brakujące karty. Incydenty podczas wyborów do PE
 17:29
Zanim PKW poda oficjalne wyniki głosowania o godz. 21 zostaną podane pierwsze sondażowe wyniki, tzw. exit polls. Jak się przeprowadza te badania i jaka jest ich wiarygodność?

Sondaż exit poll. W jaki sposób się go przeprowadza i jaka jest jego wiarygodność?
 17:12
Austria Z nieoficjalnych prognoz wynika, że wyborach do PE prowadzi partia kanclerza Sebastiana Kurza OeVP. Na drugim miejscu SPO, na trzecim prawicowa FPO

Wybory do PE. Austriacy zakończyli głosowanie. Są wyniki exit poll
 17:02
W wyborach zagłosowało także wielu polskich artystów:

Praco-alko-holicy
 16:37
Spora frekwencja także wśród Polaków w Rzymie. - Do spisu wyborczego na listę w Rzymie wpisało się 1530 osób. W porównaniu z frekwencją sprzed 5 lat to trzy razy więcej - mówi Anna Wojtulewicz z komisji wyborczej z polskiego konsulatu.
 16:15
W Bernie też spore kolejki do komisji wyborczej

 15:38
Wzrost frekwencji w całej Europie to dobra informacja

 15:27
Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii mogą być przykładem dla innych. Ta kolejka do lokalu wyborczego robi wrażenie!

 15:10
Do urn wyborczych poszło wielu polityków. Zagłosowali m.in. Donald Tusk, Bronisław Komorowski, Lech Wałęsa czy Mateusz Morawiecki
 14:44
Mała motywacja do pójścia na wybory:

 13:46
Do godziny 12 zgłoszono 47 incydentów wyborczych. PKW podkreślała jednak, że żaden z nich nie wpłynął na przebieg wyborów.
 13:44
Najwyższą frekwencją może pochwalić się województwo małopolskie (16.96 proc.), najniższą opolskie (11.88 proc.).
 13:42
PKW poinformowała także, że najwyższa frekwencja miała miejsce w Warszawie, w okręgu wyborczym nr 4 (16.19 proc.).
Najniższą frekwencję odnotowano okręgu nr 13 w Gorzowie Wielkopolskim (12.96 proc.).
 13:40
Podczas drugiej tego dnia konferencji prasowej, PKW przekazała dane na temat frekwencji.

Do godziny 12 w wyborach do PE udział wzięło 14,39 proc. uprawnionych. W ubiegłym roku o tej porze frekwencja była blisko dwukrotnie niższa.
 13:20
Swoje głosy oddali już wszyscy najważniejsi politycy w państwie. Prezydent Andrzej Duda zrobił to w lokalu wyborczym w Krakowie. Stamtąd też namawiał Polaków do wzięcia udziału w wyborach.

- Bardzo proszę wszystkich moich rodaków, wszystkich państwa, żeby do wyborów iść i tę odpowiedzialność, w jakimś sensie, na swoje barki wziąć - mówił prezydent.
 12:50
O trwającym głosowaniu zapominalskim przypomina też dziś wyszukiwarka Google.

 12:20
Tym, którzy jeszcze nie głosowali, przypominamy, że kandydatów w każdym okręgu znajdziecie na Wprost.pl.

Wybory do PE 2019. Przedstawiamy wszystkich kandydatów w poszczególnych okręgach
 11:30
Zobaczcie oficjalny spot Parlamentu Europejskiego, zachęcający do pójścia na wybory:

 10:24
Jedynymi problemami, jakie zarejestrowano, były te z Olsztyna i gminy Oleszyce. W pierwszym przypadku przewodniczący komisji zgłosił się do pracy pod wpływem alkoholu. Został już odsunięty od obowiązków. W drugim przypadku na kartach do głosowania postawiono niewłaściwą pieczęć. PKW zapewnia jednak, że to nie oznacza, iż karty są zmarnowane.
 10:22
Pełniący obowiązki przewodniczącego PKW Wiesław Kozielewicz poinformował, że od początku ciszy wyborczej zgłoszono dotąd 38 przypadków jej naruszenia.
 10:20
PKW: Wszystkie lokale wyborcze zostały otwarte o godz. 7. Do tej pory nie odnotowano żadnych poważnych incydentów związanych z głosowaniem. Problemów nie spowodowała też sytuacja związana z silnymi opadami i podtopieniami na południu Polski.
 10:00
 9:30
Dla tych, którzy uważają, że ich głos i tak nic nie zmieni:

 9:00
Głosować można nie tylko na lądzie:

 8:10
Nie wiesz, gdzie jest twój lokal wyborczy? Skorzystaj z wyszukiwarki PKW:

wybory.gov.pl
 7:40
Dziś oczywiście głosowanie nie tyko w Polsce.

 7:00
Nie zapominajmy też o ciszy wyborczej, która obowiązuje do godziny 21:

Cisza wyborcza – zasady. Kiedy się zaczyna, jak długo obowiązuje. Czego nie wolno robić?
 7:00
Przypominamy, że znacząco wyższa frekwencja w którymś z okręgów daje szansę na dodatkowy mandat:

Jak rozdzielane są mandaty w wyborach do PE? Wyjaśniamy
 7:00
Dla tych, którzy jeszcze nie znają kandydatów w swoich okręgach:

Wybory do PE 2019. Przedstawiamy wszystkich kandydatów w poszczególnych okręgach
 7:00
Niedziela 26 maja to dzień wyborów do Parlamentu Europejskiego. Polacy wybiorą 51 europosłów (+ jednego, którego mandat będzie zamrożony do czasu brexitu). Lokale wyborcze zostały otwarte o godzinie 7. Przez cały dzień będziemy dla Państwa relacjonować najważniejsze wydarzenia wyborcze. O godzinie 21 podamy wyniki exit polls. Zapraszamy do śledzenia relacji na żywo!

Źródło: Centrum Prasowe PAP